امین، سید محسن: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - 'امین (ابهام زدایی)' به 'امین (ابهام‌زدایی)')
     
    (۱۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR02086.jpg|بندانگشتی|امین، محسن]]
    [[پرونده:NUR02086.jpg|بندانگشتی|امین، محسن]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|امین، محسن
    ! نام!! data-type="authorName" |امین، محسن
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| امین العاملی، محسن بن عبدالکریم
    | data-type="authorOtherNames" | امین العاملی، محسن بن عبدالکریم


    امین عاملی، محسن
    امین عاملی، محسن
    خط ۱۴: خط ۱۴:
    عاملی الحسینی، محسن
    عاملی الحسینی، محسن


    ع‍ام‍ل‍ی‌، م‍ح‍س‍ن‌ ال‍ح‍س‍ی‍ن‍ی‌
    ع‍ام‍ل‍ی‌، م‍ح‍س‍ن ال‍ح‍س‍ی‍ن‍ی‌
     
    Al-Sayyed Mohsen al-Amin
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |عبدالکریم
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1246 هـ.ش یا 1865 م
    | data-type="authorbirthDate" |1246 ش،1284ق،1867م
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |روستاى شقراء جبل‌عامل لبنان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1331 هـ.ش یا 1371 هـ.ق یا 1952 م
    | data-type="authorDeathDate" |1331 ش،1371ق،1952م
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شيخ ملا فتح‌اللّه اصفهانى]]
     
    [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|شيخ ملا كاظم خراسانى]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[سیره معصومان  علیهم‌السلام]]
    |-class='articleCode'
     
    |کد مولف
    [[لواعج الأشجان في مقتل الحسين عليه‌السلام]]
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE2086AUTHORCODE
     
    [[كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب]]
     
    [[أعیان الشیعة]]
     
    [[نقض الوشيعة]]
     
    [[الحصون المنیعه فی دفع ما اورده صاحب المنار علی الشیعه]]
     
    [[الشیعة في مسارهم التاریخي]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02086AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|امین (ابهام‌زدایی)}}


    '''سید محسن امین حسینی عامِلی''' (1284- 1371ق)، فقیه، ادیب، شرح حال نگار بزرگ شیعی، [[امین، سید حسن|سید حسن امین]] (1326-‌1422ق) فرزند ایشان است.


    ==ولادت==
    == ولادت ==
    او فرزند عبدالکریم عاملی است که در سال 1282 قمرى در روستاى شقراء از بلاد جبل عامل لبنان متولد شد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32332/1/224 ر.ک:شیعه در لبنان، ص224]</ref>


    ==نسب او==


    '''سيد محسن بن سيد عبدالكريم امين حسينى علوى فاطمى هاشمى حلّى عامِلى شقرائى''' در روستاى شقراء از بلاد جبل عامل در سال 1284 قمرى (1246 ش) متولد شد.


    ==نسب او==
    ابومحمدباقر، محسن بن عبدالكريم بن على بن محمد امين بن موسى بن حيدر بن احمد بن ابراهیم كه نسبش به حسین ذي الدمعة فرزند زيد شهيد مى‌رسد.


     
    خاندان آل امین یکی از خاندان‌های مشهور علمی و از مدافعان حقوق شیعه در قرن چهاردهم هجری است. این خانواده از حله عراق بود که در قرن دوازدهم هجری به جبل عامل هجرت کردند و قریه شقراء- از توابع هونین - را مسکن دائمی خویش قرار دادند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32332/1/224 همان]</ref>
    ابومحمد باقر، محسن بن عبدالكريم بن على بن محمد امين بن موسى بن حيدر بن احمد بن ابراهيم كه نسبش به حسين ذي الدمعة فرزند زيد شهيد مى‌رسد.
    == تحصیلات ==
    سید محسن قرآن، نوشتن، شنا و اسب دوانی را به یاری پدر، مادر و خویشاوندان آموخت. چون به 6 سالگی گام نهاد، به نحو و خوشنویسی روی آورد و از محضر دانشوران قبیله كامیاب شد، سپس در سال 1308ق عازم حوزه علمیه نجف گردید.  


    ==اساتيد==
    ==اساتيد==


    #خودش در اين باره مى‌گويد: «اما در جبل عامل سيد‌ ‎محمدحسین پسر عمويم سيد‌ ‎عبداللّه قسمتى از شرح قطر در علم نحو و قسمتى از شرح سعد بر متن عُزّى در علم صرف را نزد او خواندم و او اولین استاد من بود.»
    #سيد‌ ‎جواد مرتضى، در قريۀ عيثا نزد او شرح قطر الندى شرح ابن ناظم بر الفيۀ [[ابن مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] و قسمتى از كتاب مُغنى را خواندم.
    #سيد‌ ‎نجيب‌الدين فضل اللّٰه عامِلى عيناثى كه نزد او مطوّل و حاشيۀ ملا عبداللّه و شرح شمسيه - كه دو كتاب اخير در علم منطق است - و كتاب [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] را تا مبحث استصحاب خواندم.


    #خودش در اين باره مى‌گويد: «اما در جبل عامل سيد محمد حسين پسر عمويم سيد عبداللّه قسمتى از شرح قطر در علم نحو و قسمتى از شرح سعد بر متن عُزّى در علم صرف را نزد او خواندم و او اولين استاد من بود.»
    ===اساتيد او در نجف===
    #سيد جواد مرتضى، در قريۀ عيثا نزد او شرح قطر الندى شرح ابن ناظم بر الفيۀ [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] و قسمتى از كتاب مُغنى را خواندم.
    #سيد نجيب الدين فضل اللّٰه عامِلى عيناثى كه نزد او مطوّل و حاشيۀ ملا عبداللّه و شرح شمسيه - كه دو كتاب اخير در علم منطق است - و كتاب معالم را تا مبحث استصحاب خواندم.


    ==اساتيد او در نجف==
    #سيد‌ ‎على فرزند عموى ما سيد‌ ‎محمود كه شرح لمعه را نزد او خواندم.
    #سيد‌ ‎احمد كربلايى.
    #شيخ محمدباقرنجم‌آبادى، كه نزد اين دو نفر قوانين و شرح لمعه و [[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]] را خواندم.
    #[[شریعت اصفهانی، فتح‌الله|شيخ ملا فتح‌اللّه اصفهانى]] معروف به شيخ الشريعة كه قسمت اعظم كتاب [[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]] را نزد او خواندم. تا اينجا مربوط به دورۀ سطح بود.
    #[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|شيخ ملا كاظم خراسانى]] صاحب [[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|كفايه]] در علم اصول و حاشيۀ [[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]] و شرح تبصره كه يك دوره خارج اصول را نزد وى خواندم.
    #شيخ [[همدانی، رضا بن محمد هادی|آقا رضا همدانى]] كه خارج فقه را از روى كتابش مصباح الفقيه تا مبحث زكات خواندم.
    #شيخ محمد طه نجف كه خارج فقه در نزد وى خواندم.


    #سيد على فرزند عموى ما سيد محمود كه شرح لمعه را نزد او خواندم.
    == مهاجرت به شام ==
    #سيد احمد كربلايى.
    پس از وصول به مراتب عالی علم و عمل، طبق درخواست شیعیان دمشق به شام مهاجرت کرد و در آن سامان مشغول وعظ و ارشاد و ایجاد مراکز علمی - تحصیلی گردید و موفق شد مؤسساتی فرهنگی برای طلاب علوم اسلامی و دانشجویان رشته‌های دیگر علوم ایجاد کند.
    #شيخ محمد باقر نجم‌آبادى، كه نزد اين دو نفر قوانين و شرح لمعه و رسائل را خواندم.
    #شيخ ملا فتح اللّه اصفهانى معروف به شيخ الشريعة كه قسمت اعظم كتاب رسائل را نزد او خواندم. تا اينجا مربوط به دورۀ سطح بود.
    #شيخ ملا كاظم خراسانى صاحب كفايه در علم اصول و حاشيۀ رسائل و شرح تبصره كه يك دوره خارج اصول را نزد وى خواندم.
    #شيخ آقا رضا همدانى كه خارج فقه را از روى كتابش مصباح الفقيه تا مبحث زكات خواندم.
    #شيخ محمد طه نجف كه خارج فقه در نزد وى خواندم.


    ==شاگردان==
    او چهره روشن تشیع انقلابی را ترسیم نمود و با خرافات و پیرایه‌هایی که ناآگاهان و مرتجعان به این مکتب مترقی نسبت می‌دادند، مبارزه کرد و با احداث مدارس جدید برای کودکان مسلمان، مانع شد تا آنان جذب مدارسی شوند که توسط میسیونرهای مسیحی با هدف منحرف کردن نسل جدید ساخته می‌شد، ایشان را در زمره شعرای سیعه نیز قلمداد کرده‌اند.


    سید محسن امین مراسمی همچون قمه زنی و رواج برخی سروده‌های دروغ و وهن آمیز را به دور از روح عزاداری و احیای شعائر حسینی می‌خواند و آنها را نمونه‌ای از استفاده از ابزار باطل برای رواج حق می‌دانست. وی برای به سامان آوردن شعارها و مراسم حسینی در سوریه و لبنان فعالیت‌های زیادی کرد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32332/1/225 همان، ص225]</ref>


    #سيد حسن فرزند عمويش سيد محمود
    ==شاگردان==
    #سيد مهدى ابن سيد حسن آل ابراهيم حسينى عاملى
    #سيد‌ ‎حسن فرزند عمويش سيد‌ ‎محمود
    #سيد‌ ‎مهدى ابن سيد‌ ‎حسن آل ابراهیم حسینى عاملى
    #شيخ منير عسيران
    #شيخ منير عسيران
    #سيد امين ابن سيد على احمد حسينى عاملى
    #سيد‌ ‎امين ابن سيد‌ ‎على احمد حسینى عاملى
    #شيخ على بن شيخ محمد مروه عاملى حداثى
    #شيخ على بن شيخ محمد مروه عاملى حداثى
    #شيخ عبداللطيف شبلى ناصر عاملى حداثى
    #شيخ عبداللطيف شبلى ناصر عاملى حداثى
    خط ۷۹: خط ۱۰۳:
    #شيخ مصطفى خليل صورى
    #شيخ مصطفى خليل صورى
    #شيخ على صورى
    #شيخ على صورى
    #شيخ حسين سمرو حمّصى غورى
    #شيخ حسین سمرو حمّصى غورى
    #شيخ على شميع حمصى غورى
    #شيخ على شميع حمصى غورى
    #شيخ على جمال دمشقى و غير اينها.
    #شيخ على جمال دمشقى و غير اينها.


    ==تأليفات او==
    == خدمات اجتماعی ==
    برخی از خدمات اجتماعی مرحوم سید محسن امین از این قرار است.
     
    #مدرسه المحسنیه در سوریه، این مدرسه ابتدا به نام المدرسة العلویة خوانده می‌شد، ولی پس از رحلت سید محسن امین به المدرسة المحسنیة و مدرسه یوسفیه تغییر نام یافت.
    #کتابخانه بزرگی در دمشق
    #چاپ‌خانه
    #مدرسة العربیه
    #تأسیس دارالایتام
    #درمانگاه
    #مرکز امداد مستمندان<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/32332/1/226 همان، ص226]</ref>
     
    ==وفات==




    #أعيان الشيعة
    اين عالم بزرگ در ماه رجب سال 1371ق (1952م) در دمشق درگذشت و در حوالى جنوب شرقى دمشق مقابل مقبرۀ حضرت زينب دختر اميرالمؤمنين عليهما‌السلام مقابل درب بزرگ مدفون شد.
     
    ==آثار==
     
    {{ستون-شروع|3}}
    #[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]
    #نقض الوشيعة، ردّيه‌اى است بر كتاب الوشيعة موسى جار اللّٰه
    #نقض الوشيعة، ردّيه‌اى است بر كتاب الوشيعة موسى جار اللّٰه
    #لواعج الاشجان، تاريخ جبل عامل
    #لواعج الاشجان فی مقتل الحسین
    #أصدق الأخبار في قصة الأخذ بالثار
    #أصدق الأخبار في قصة الأخذ بالثار
    #البحر الزّخّار في شرح أحاديث الأئمة الأطهار (3 جلد)
    #البحر الزّخّار في شرح أحاديث الأئمة الأطهار (3 جلد)
    خط ۹۶: خط ۱۳۶:
    #التقليد آفة العقول
    #التقليد آفة العقول
    #حذف الفضول عن علم الأصول
    #حذف الفضول عن علم الأصول
    #حواشي المعالم
    #حواشي ال[[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]]
    #حاشية القوانين
    #حاشية القوانين
    #الدرّ المنظّم في مسألة تقليد الأعلم
    #الدرّ المنظّم في مسألة تقليد الأعلم
    خط ۱۱۱: خط ۱۵۱:
    #حواشي العروة الوثقى
    #حواشي العروة الوثقى
    #الروض العريض في أحكام تصرفات المريض
    #الروض العريض في أحكام تصرفات المريض
    #الدروس الدينية
    #الدروس‌الدينية
    #شرح التبصرة
    #شرح التبصرة
    #درر العقود في حكم زوجة الغائب و المفقود
    #درر العقود في حكم زوجة الغائب و المفقود
    خط ۱۴۷: خط ۱۸۷:
    #الحصون المنيعة في رد ما أورده صاحب المنار في حق الشيعة
    #الحصون المنيعة في رد ما أورده صاحب المنار في حق الشيعة
    #الشيعة و المنار
    #الشيعة و المنار
    #اقناع اللأعم على إقامة المآتِم
    #اقناع اللائم علی اقامة المآتم
    #الدرر المُنتَقاة لأجل المحفوظات
    #الدرر المُنتَقاة لأجل المحفوظات
    #دعبل الخزائي
    #دعبل الخزائي
    خط ۱۶۰: خط ۲۰۰:
    #المولد النبوي الشريف
    #المولد النبوي الشريف
    #بيش از بيست رساله در رديه‌ها و نقدها
    #بيش از بيست رساله در رديه‌ها و نقدها
    # پنج رساله در مفاخرات المفاخرة بين الغني و الفقر
    # پنج رساله در مفاخرات المفاخرة بين الغنیو الفقر
    #المفاخرة بين السيف و القلم
    #المفاخرة بين العلم و المال
    #المفاخرة بين الراحة و التعب با نام أعجب العجب.
    {{پایان}}
    و رساله‌هاى ديگر.


    - المفاخرة بين السيف و القلم
    ==پانویس ==
    <references/>


    - المفاخرة بين العلم و المال
    ==منابع مقاله==


    - المفاخرة بين الراحة و التعب با نام أعجب العجب.
    -شیعه در لبنان، نوری، داوود؛ تقی‌زاده داوری، محمود، ناشر: شیعه شناسی، قم، ایران، 1389


    و رساله‌هاى ديگر.
    - دائرةالمعارف الشيعية العامّة، ج 16
     
    - رحلات السيد‌ ‎محسن الأمين
     
    - [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]، ج 10، ص446 - 333
     
    - الإمام السيد‌ ‎محسن الأمين
     
    - ستارۀ لبنان (از مجموعۀ ديدار با ابرار، شمارۀ 26)
     
    - مجلۀ حوزه، سال پنجم، شمارۀ سوم
     
    - معجم المؤلفين
     
    {{امام حسن مجتبی علیه‌السلام}}
    {{سرور شهیدان}}
    {{مهدویت}}
    {{سيد محسن امين عاملى}}
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
     
    [[قضاوت‌های محیر العقول]]
     
    [[سیره معصومان  علیهم‌السلام]]


    ==وفات==
    [[سیره معصومان: پیامبر اسلام خاتم الانبیاء صلی‌الله‌علیه‌وآله]]


    [[سیره معصومان: امام علی علیه‌السلام]]


    اين عالم بزرگ در سال 1372 قمرى (1331 ش) در دمشق درگذشت و در حوالى جنوب شرقى دمشق مقابل مقبرۀ حضرت زينب دختر امير المؤمنين عليهما السلام مقابل درب بزرگ مدفون شد.
    [[سیره معصومان: فاطمه دخت پیامبر(ص)]]


    ==منابع==
    [[سیره معصومان: امام حسن، امام حسین، امام زین‌العابدین علیهم‌السلام]]


    [[سیره معصومان: امام باقر(ع)، امام صادق(ع)، امام کاظم(ع)، امام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع)، امام عسکری(ع)، امام عصر حجة بن الحسن(عج)]]


    - دائرة المعارف الشيعية العامّة، ج 16
    [[لواعج الأشجان في مقتل الحسين عليه‌السلام]]


    - رحلات السيد محسن الأمين
    [[كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب]]


    - أعيان الشيعة، ج 10، ص 446 - 333
    [[‌‌البحر‌ الزّخّار في شرح أحاديث الأئمة الأطهار]]


    - الإمام السيد محسن الأمين
    [[حذف الفضول عن علم الأصول]]


    - ستارۀ لبنان (از مجموعۀ ديدار با ابرار، شمارۀ 26)
    [[حوارات علمية بين العلمين]]


    - مجلۀ حوزه، سال پنجم، شمارۀ سوم
    ‏[[عجائب أحکام أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام]]


    - معجم المؤلفين
    [[شرح وصال]]


    [[گوهر وزین]]


    == وابسته‌ها ==
    [[مجالس درخشان]]
    {{وابسته‌ها}}
    [[سیره معصومان (علیهم السلام)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[لواعج الأشجان في مقتل الحسين عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أبوالحسين زيد الشهيد]]


    [[کشف الإرتیاب في أتباع محمد بن عبدالوهاب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أهل‌البيت من أعيان الشيعة]]


    [[أعیان الشیعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أعیان الشیعة]]  


    [[نقض الوشيعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نقض الوشيعة]]  


    [[الحصون المنیعه فی دفع ما اورده صاحب المنار علی الشیعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الحصون المنیعه فی دفع ما اورده صاحب المنار علی الشیعه]]  


    [[الشیعة في مسارهم التاریخي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الشیعة في مسارهم التاریخي]]  


    [[أعیان الشیعة (53 جلدی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أعيان الشيعة (53 جلدی)]]  


    [[مقدمه اعیان الشیعه (عقاید الشیعه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مقدمه اعیان الشیعه (عقاید الشیعه)]]  


    [[ترجمة الإمام المهدي (عجل الله فرجه) في أعیان الشیعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ترجمة الإمام المهدي عجل‌الله‌فرجه في أعيان الشيعة]]  


    [[البرهان علی وجود صاحب الزمان(علیه السلام)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[البرهان علی وجود صاحب الزمان عليه‌السلام]]  


    [[مفتاح الجنات في الأدعیة و الأعمال و الصلوات و الزیارات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مفتاح الجنات في الأدعیة و الأعمال و الصلوات و الزیارات]]  


    [[تاریخچه نقد و بررسی عقاید و اعمال وهابیها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تاریخچه نقد و بررسی عقاید و اعمال وهابی‌ها]]


    [[آیین سوگواری(ترجمه کتاب اقناع اللایم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اقناع اللائم علی اقامة المآتم]]  


    [[کشکول السيد محسن الأمين العاملي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[آیین سوگواری(ترجمه کتاب اقناع اللایم)]]  


    [[در آستان اهل بیت(ع) امام حسن و امام حسین علیهما السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کشکول السيد‌ ‎محسن الأمين العاملي]]  


    [[البحر الزخار فی شرح أحادیث الأیمة الأطهار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[در آستان اهل‌بیت(ع) امام حسن و امام حسین علیهماالسلام]]  


    [[دايرة المعارف شيعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[دو رساله و دو نامه]]  


    [[ترجمه و تحقيق فصولی از اعيان الشيعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ترجمه و تحقيق فصولی از اعيان الشيعه]]  


    [[المجالس السنية في مناقب و مصائب العترة النبوية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المجالس السنية في مناقب و مصائب العترة النبوية]]  


    [[عجائب احکام امیر المؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الصحيفة الخامسة السجادية]]  


    [[الصحيفة الخامسة السجادية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: گردآورنده
    [[دایرةالمعارف شیعه]]


    [[شرح وصال: ترجمه المجالس السنية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[محسن الأمين العاملي و منهجه في كتابة التاريخ أعيان الشيعة أنموذجاً]]


    [[أهل البیت علیهم السلام من کتاب أعیان الشیعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[كشكول السيد محسن‌ الأمين العاملي]]


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:عاشوراپژوهان]]
    [[رده:مورّخان]]
    [[رده:فقیهان شیعه]]
    [[رده:ادیبان]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۳

    امین، محسن
    نام امین، محسن
    نام‎های دیگر امین العاملی، محسن بن عبدالکریم

    امین عاملی، محسن

    محسن الامین

    عاملی الحسینی، محسن

    ع‍ام‍ل‍ی‌، م‍ح‍س‍ن ال‍ح‍س‍ی‍ن‍ی‌

    Al-Sayyed Mohsen al-Amin

    نام پدر عبدالکریم
    متولد 1246 ش،1284ق،1867م
    محل تولد روستاى شقراء جبل‌عامل لبنان
    رحلت 1331 ش،1371ق،1952م
    اساتید شيخ ملا فتح‌اللّه اصفهانى

    شيخ ملا كاظم خراسانى

    برخی آثار سیره معصومان علیهم‌السلام

    لواعج الأشجان في مقتل الحسين عليه‌السلام

    كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب

    أعیان الشیعة

    نقض الوشيعة

    الحصون المنیعه فی دفع ما اورده صاحب المنار علی الشیعه

    الشیعة في مسارهم التاریخي

    کد مؤلف AUTHORCODE02086AUTHORCODE

    سید محسن امین حسینی عامِلی (1284- 1371ق)، فقیه، ادیب، شرح حال نگار بزرگ شیعی، سید حسن امین (1326-‌1422ق) فرزند ایشان است.

    ولادت

    او فرزند عبدالکریم عاملی است که در سال 1282 قمرى در روستاى شقراء از بلاد جبل عامل لبنان متولد شد.[۱]

    نسب او

    ابومحمدباقر، محسن بن عبدالكريم بن على بن محمد امين بن موسى بن حيدر بن احمد بن ابراهیم كه نسبش به حسین ذي الدمعة فرزند زيد شهيد مى‌رسد.

    خاندان آل امین یکی از خاندان‌های مشهور علمی و از مدافعان حقوق شیعه در قرن چهاردهم هجری است. این خانواده از حله عراق بود که در قرن دوازدهم هجری به جبل عامل هجرت کردند و قریه شقراء- از توابع هونین - را مسکن دائمی خویش قرار دادند.[۲]

    تحصیلات

    سید محسن قرآن، نوشتن، شنا و اسب دوانی را به یاری پدر، مادر و خویشاوندان آموخت. چون به 6 سالگی گام نهاد، به نحو و خوشنویسی روی آورد و از محضر دانشوران قبیله كامیاب شد، سپس در سال 1308ق عازم حوزه علمیه نجف گردید.

    اساتيد

    1. خودش در اين باره مى‌گويد: «اما در جبل عامل سيد‌ ‎محمدحسین پسر عمويم سيد‌ ‎عبداللّه قسمتى از شرح قطر در علم نحو و قسمتى از شرح سعد بر متن عُزّى در علم صرف را نزد او خواندم و او اولین استاد من بود.»
    2. سيد‌ ‎جواد مرتضى، در قريۀ عيثا نزد او شرح قطر الندى شرح ابن ناظم بر الفيۀ ابن مالك و قسمتى از كتاب مُغنى را خواندم.
    3. سيد‌ ‎نجيب‌الدين فضل اللّٰه عامِلى عيناثى كه نزد او مطوّل و حاشيۀ ملا عبداللّه و شرح شمسيه - كه دو كتاب اخير در علم منطق است - و كتاب معالم را تا مبحث استصحاب خواندم.

    اساتيد او در نجف

    1. سيد‌ ‎على فرزند عموى ما سيد‌ ‎محمود كه شرح لمعه را نزد او خواندم.
    2. سيد‌ ‎احمد كربلايى.
    3. شيخ محمدباقرنجم‌آبادى، كه نزد اين دو نفر قوانين و شرح لمعه و رسائل را خواندم.
    4. شيخ ملا فتح‌اللّه اصفهانى معروف به شيخ الشريعة كه قسمت اعظم كتاب رسائل را نزد او خواندم. تا اينجا مربوط به دورۀ سطح بود.
    5. شيخ ملا كاظم خراسانى صاحب كفايه در علم اصول و حاشيۀ رسائل و شرح تبصره كه يك دوره خارج اصول را نزد وى خواندم.
    6. شيخ آقا رضا همدانى كه خارج فقه را از روى كتابش مصباح الفقيه تا مبحث زكات خواندم.
    7. شيخ محمد طه نجف كه خارج فقه در نزد وى خواندم.

    مهاجرت به شام

    پس از وصول به مراتب عالی علم و عمل، طبق درخواست شیعیان دمشق به شام مهاجرت کرد و در آن سامان مشغول وعظ و ارشاد و ایجاد مراکز علمی - تحصیلی گردید و موفق شد مؤسساتی فرهنگی برای طلاب علوم اسلامی و دانشجویان رشته‌های دیگر علوم ایجاد کند.

    او چهره روشن تشیع انقلابی را ترسیم نمود و با خرافات و پیرایه‌هایی که ناآگاهان و مرتجعان به این مکتب مترقی نسبت می‌دادند، مبارزه کرد و با احداث مدارس جدید برای کودکان مسلمان، مانع شد تا آنان جذب مدارسی شوند که توسط میسیونرهای مسیحی با هدف منحرف کردن نسل جدید ساخته می‌شد، ایشان را در زمره شعرای سیعه نیز قلمداد کرده‌اند.

    سید محسن امین مراسمی همچون قمه زنی و رواج برخی سروده‌های دروغ و وهن آمیز را به دور از روح عزاداری و احیای شعائر حسینی می‌خواند و آنها را نمونه‌ای از استفاده از ابزار باطل برای رواج حق می‌دانست. وی برای به سامان آوردن شعارها و مراسم حسینی در سوریه و لبنان فعالیت‌های زیادی کرد.[۳]

    شاگردان

    1. سيد‌ ‎حسن فرزند عمويش سيد‌ ‎محمود
    2. سيد‌ ‎مهدى ابن سيد‌ ‎حسن آل ابراهیم حسینى عاملى
    3. شيخ منير عسيران
    4. سيد‌ ‎امين ابن سيد‌ ‎على احمد حسینى عاملى
    5. شيخ على بن شيخ محمد مروه عاملى حداثى
    6. شيخ عبداللطيف شبلى ناصر عاملى حداثى
    7. استاد اديب تقى دمشقى
    8. شيخ مصطفى خليل صورى
    9. شيخ على صورى
    10. شيخ حسین سمرو حمّصى غورى
    11. شيخ على شميع حمصى غورى
    12. شيخ على جمال دمشقى و غير اينها.

    خدمات اجتماعی

    برخی از خدمات اجتماعی مرحوم سید محسن امین از این قرار است.

    1. مدرسه المحسنیه در سوریه، این مدرسه ابتدا به نام المدرسة العلویة خوانده می‌شد، ولی پس از رحلت سید محسن امین به المدرسة المحسنیة و مدرسه یوسفیه تغییر نام یافت.
    2. کتابخانه بزرگی در دمشق
    3. چاپ‌خانه
    4. مدرسة العربیه
    5. تأسیس دارالایتام
    6. درمانگاه
    7. مرکز امداد مستمندان[۴]

    وفات

    اين عالم بزرگ در ماه رجب سال 1371ق (1952م) در دمشق درگذشت و در حوالى جنوب شرقى دمشق مقابل مقبرۀ حضرت زينب دختر اميرالمؤمنين عليهما‌السلام مقابل درب بزرگ مدفون شد.

    آثار

    1. أعيان الشيعة
    2. نقض الوشيعة، ردّيه‌اى است بر كتاب الوشيعة موسى جار اللّٰه
    3. لواعج الاشجان فی مقتل الحسین
    4. أصدق الأخبار في قصة الأخذ بالثار
    5. البحر الزّخّار في شرح أحاديث الأئمة الأطهار (3 جلد)
    6. شرح إيساغوجى
    7. إرشاد الجهّال
    8. الدُّر الثمين
    9. التقليد آفة العقول
    10. حذف الفضول عن علم الأصول
    11. حواشي المعالم
    12. حاشية القوانين
    13. الدرّ المنظّم في مسألة تقليد الأعلم
    14. أساس الشريعة
    15. أرجوزة في النكاح
    16. تحفة الأحباب في آداب الطعام و الشراب
    17. التنزيه لأعمال الشبيه
    18. جوابات المسائل الدمشقية
    19. جوابات المسائل الصافيتية
    20. جوابات المسائل العراقية
    21. جناح الناهض إلى تعلّم الفرائض
    22. كشف الغامض في أحكام الفرائض
    23. سفينة الخائض في بحر الفرائض
    24. حواشي العروة الوثقى
    25. الروض العريض في أحكام تصرفات المريض
    26. الدروس‌الدينية
    27. شرح التبصرة
    28. درر العقود في حكم زوجة الغائب و المفقود
    29. دروس الحيض و الاستحاضة و النفاس
    30. الدرّ الثمين في أهمّ ما يجب معرفته على المسلمين
    31. الدرّة البهيّة في تطبيق الموازين الشرعية على العرفية
    32. كاشفة القناع في أحكام الرضاع
    33. الاُجرومية الجديدة
    34. صَفْوَة الصَّفْو في علم النحو
    35. المنيف في علم التصريف
    36. أرجوزة في الصرف
    37. حاشية المطوّل
    38. أرجوزة في علاقات المجاز و شرحها
    39. الرحلة الحِمِّصيّة
    40. الرحلة العراقية
    41. الرحلة الحجازية الأولى
    42. الرحلة الحجازية الثانية
    43. الرحلة العراقية الإيرانية
    44. كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب
    45. أبو تمام الطائى
    46. أبو فراس الحمداني
    47. أبو نواس
    48. حق اليقين في التأليف بين المسلمين
    49. حاشية الغرر و الدُّرَر
    50. حاشية مفتاح الفلاح
    51. حاشية الصحيفة الثانية السجادية
    52. معادن الجواهر
    53. مفتاح الجنات
    54. العلويات العشرون
    55. عجائب أحكام أمير المؤمنين في المفاخرة بين الراحة و التعب
    56. الأمالي
    57. الصحيفة الخامسة السجادية
    58. القول السديد في الاجتهاد و التقليد
    59. حواشي أمالي المرتضى
    60. الحصون المنيعة في رد ما أورده صاحب المنار في حق الشيعة
    61. الشيعة و المنار
    62. اقناع اللائم علی اقامة المآتم
    63. الدرر المُنتَقاة لأجل المحفوظات
    64. دعبل الخزائي
    65. الدر النضيد في مراثي السبط الشهيد
    66. شرح غريب الصحيفة الثانية السجادية
    67. فوائد في مسائل متفرقة
    68. المجالس السَّنيّة في مناقب و مصائب العترة النبوية
    69. ملحق الدر النضيد
    70. العقود الدرّية
    71. مناسك الحج
    72. المسائل الدمشقية في الفروع الفقهية
    73. المولد النبوي الشريف
    74. بيش از بيست رساله در رديه‌ها و نقدها
    75. پنج رساله در مفاخرات المفاخرة بين الغنیو الفقر
    76. المفاخرة بين السيف و القلم
    77. المفاخرة بين العلم و المال
    78. المفاخرة بين الراحة و التعب با نام أعجب العجب.

    و رساله‌هاى ديگر.

    پانویس

    منابع مقاله

    -شیعه در لبنان، نوری، داوود؛ تقی‌زاده داوری، محمود، ناشر: شیعه شناسی، قم، ایران، 1389

    - دائرةالمعارف الشيعية العامّة، ج 16

    - رحلات السيد‌ ‎محسن الأمين

    - أعيان الشيعة، ج 10، ص446 - 333

    - الإمام السيد‌ ‎محسن الأمين

    - ستارۀ لبنان (از مجموعۀ ديدار با ابرار، شمارۀ 26)

    - مجلۀ حوزه، سال پنجم، شمارۀ سوم

    - معجم المؤلفين


    وابسته‌ها

    قضاوت‌های محیر العقول

    سیره معصومان علیهم‌السلام

    سیره معصومان: پیامبر اسلام خاتم الانبیاء صلی‌الله‌علیه‌وآله

    سیره معصومان: امام علی علیه‌السلام

    سیره معصومان: فاطمه دخت پیامبر(ص)

    سیره معصومان: امام حسن، امام حسین، امام زین‌العابدین علیهم‌السلام

    سیره معصومان: امام باقر(ع)، امام صادق(ع)، امام کاظم(ع)، امام رضا(ع)، امام جواد(ع)، امام هادی(ع)، امام عسکری(ع)، امام عصر حجة بن الحسن(عج)

    لواعج الأشجان في مقتل الحسين عليه‌السلام

    كشف الارتياب في أتباع محمد بن عبدالوهاب

    ‌‌البحر‌ الزّخّار في شرح أحاديث الأئمة الأطهار

    حذف الفضول عن علم الأصول

    حوارات علمية بين العلمين

    عجائب أحکام أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب علیه‌السلام

    شرح وصال

    گوهر وزین

    مجالس درخشان

    أبوالحسين زيد الشهيد

    أهل‌البيت من أعيان الشيعة

    أعیان الشیعة

    نقض الوشيعة

    الحصون المنیعه فی دفع ما اورده صاحب المنار علی الشیعه

    الشیعة في مسارهم التاریخي

    أعيان الشيعة (53 جلدی)

    مقدمه اعیان الشیعه (عقاید الشیعه)

    ترجمة الإمام المهدي عجل‌الله‌فرجه في أعيان الشيعة

    البرهان علی وجود صاحب الزمان عليه‌السلام

    مفتاح الجنات في الأدعیة و الأعمال و الصلوات و الزیارات

    تاریخچه نقد و بررسی عقاید و اعمال وهابی‌ها

    اقناع اللائم علی اقامة المآتم

    آیین سوگواری(ترجمه کتاب اقناع اللایم)

    کشکول السيد‌ ‎محسن الأمين العاملي

    در آستان اهل‌بیت(ع) امام حسن و امام حسین علیهماالسلام

    دو رساله و دو نامه

    ترجمه و تحقيق فصولی از اعيان الشيعه

    المجالس السنية في مناقب و مصائب العترة النبوية

    الصحيفة الخامسة السجادية

    دایرةالمعارف شیعه

    محسن الأمين العاملي و منهجه في كتابة التاريخ أعيان الشيعة أنموذجاً

    كشكول السيد محسن‌ الأمين العاملي