قرآن و ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام
| قرآن و ظهور حضرت مهدی علیه‌السلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رضوانی، علی‌اصغر (نویسنده) |
| ناشر | مسجد مقدس جمکران |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 3 |
| شابک | 978-964-973-0301 |
| موضوع | محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - جنبه‌های قرآنی مهدویت - جنبه‌های قرآنی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 104 /م9ر6 1386ب |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
قرآن و ظهور حضرت مهدى(عج) اثر علی‌اصغر رضوانی مى‌باشد.
با مراجعه به قرآن كريم آيات بسيارى برخورد مى‌نماييم كه به موضوع مهدویت و ظهور منجى در آخرالزمان اشاره كرده است و از طرف ديگر وجود روايات تاويلى در حديث شيعه است كه آيات بسيارى به حضرت مهدى(ع)، ولادت، غيبت، ظهور و حكومت آن حضرت تأويل شده است. نویسنده نخست اين آيات را استخراج و به شرح و تفسير آنها پرداخته است. و سپس در صدد اثبات اين نكته برآمده است كه آيات قرآن داراى تاويل نيز هستند و تأويل حقيقى آنها مهدویت است.
ناشر در مقدمه، هدف از چاپ اين اثر را اين گونه توضيح مى‌دهد: «در عصر كنونى كه دشمنان بشريت، افكار و عقايد انحرافى را در جامعه ترويج مى‌كنند و منجى موعود واقعى را براى حيات و قدرت پوشالى خود خطرناك مى‌دانند، درصدد ايجاد انحرافى فرهنگى برآمده و با پوچ‌گرايى، جامعه بشرى و اخلاق و رفتار نيكو را مورد تعرض قرار داده‌اند، بر آن شديم تا حقيقت مهدویت را با سلسله مباحث مختصر منجى موعود براى مشتاقان علم و فضيلت عرضه نماييم».
ساختار
اثر از مقدمه ناشر و دو بخش با عناوين قرآن و ظهور حضرت مهدى(ع) و بررسى آيات تاويلى مهدویت تشكيل يافته است.
گزارش محتوا
مؤلف در بخش اول، ده آيه از قرآن كريم كه به موضوع مهدویت اشاره دارد، استخراج و سپس به شرح و تفسير آنها مى‌پردازد. منابعى كه مؤلف از آنها در شرح و تفسير اين آيات از آنها سود جسته مى‌توان از: مفردات قرآن راغب اصفهانى و التحقيق فى كلمات القرآن الكريم مصطفوى براى شرح لغات و تفسير كبير فخر رازى، تفسير ماوردى، تفسير بغوى، تفسير كشّاف زمخشرى، تفسير قرطبى، تفسير ابن كثير، تفسير الدقائق، تفسير ابن ابى حاتم، تفسير ثعلبى، تفسير درالمنثور سيوطى، اساس فى التفسير حوّى، تفسير روح المعانى آلوسى و شواهد التنزيل از تفاسير اهل سنت و صحيح بخارى، صواعق المحرقه از منابع حديثى اهل سنت و تفسير الميزان علامه طباطبايى و تفسير صافى، مجمع البيان و تفسير برهان از تفاسير شيعه نام برد.
از آياتى كه مؤلف آنها را مورد بررسى قرار داده، مى‌توان از هُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ رَسُولَهُۥ بِٱلۡهُدَىٰ وَدِينِ ٱلۡحَقِّ لِيُظۡهِرَهُۥ عَلَى ٱلدِّينِ كُلِّهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُشۡرِكُونَ (توبه33/)، وَلَقَدۡ كَتَبۡنَا فِي ٱلزَّبُورِ مِنۢ بَعۡدِ ٱلذِّكۡرِ أَنَّ ٱلۡأَرۡضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ ٱلصَّـٰلِحُونَ (انبياء/ 39) وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَنَجۡعَلَهُمۡ أَئِمَّةٗ وَنَجۡعَلَهُمُ ٱلۡوَٰرِثِينَ (قصص/ 5)، وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ كُلُّهُۥ لِلَّهِۚ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِمَا يَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ (انفال/ 39) ٱلَّذِينَ إِن مَّكَّنَّـٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ وَأَمَرُواْ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَنَهَوۡاْ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۗ وَلِلَّهِ عَٰقِبَةُ ٱلۡأُمُورِ (حج/ 41) و آيات /55نور، /54مائده، /18محمد، /51سبأ و /61زخرف نام برد.
يكى از اشكالاتى كه اهل سنت به شيعه داشته و دارد وجود روايات تاويلى در حديث شيعه است. آيات بسيارى به حضرت مهدى(عج)، ولادت، غيبت، ظهور و حكومت آن حضرت تاويل شده است، آياتى كه شان نزول خاص داشته و با ملاحظه ظاهر آنها هيچ‌گونه تناسبى بين آنها و مورد روايت ملاحظه نمى‌شود. اين‌ها چه نوع تفسيرى است كه در روايات آمده است؟ بخش دوم به بررسى اين آيه‌ها و پاسخ به اين تاويل‌ها مى‌پردازد. مؤلف ابتدا ليستى از اين آيات و تاويل آنها ارائه مى‌دهد و سپس به تعريف تاويل در لغت و اصطلاح، تفاوت تفسير و تاويل، معناى بطن قرآن، ضابطه و ملاك تاويل، انواع نزول قرآن، ديدگاه علامه طباطبايى و ابن تيميه درباره تاويل و نقد ديدگاه ابن تيميه و عالمان به تاويل چه كسانى هستند؟ مى‌پردازد. حال در پايان نمونه‌هايى از تاويلاتى كه در اين بخش آمده، ذكر مى‌كنيم:
آيه دوم و سوم سوره بقره ذَٰلِكَ ٱلۡكِتَٰبُ لَا رَيۡبَۛ فِيهِۛ هُدٗى لِّلۡمُتَّقِينَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡغَيۡبِ كه از امام صادق(ع) نقل شده: متقين شیعیان على(ع) و مقصود از غيب حجت (غائب) است.
آيه فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ أَيۡنَ مَا تَكُونُواْ يَأۡتِ بِكُمُ ٱللَّهُ جَمِيعًاۚ (بقره148/) كه از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمودند: مقصود به خيرات، ولايت است.
وَلَئِنۡ أَخَّرۡنَا عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابَ إِلَىٰٓ أُمَّةٖ مَّعۡدُودَةٖ (هود8/) از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمودند: عذاب، خروج قائم است و مقصود از «امة معدودة» اهل بدر و اصحاب آن است.
مَن كَانَ يُرِيدُ حَرۡثَ ٱلۡأٓخِرَةِ نَزِدۡ لَهُۥ فِي حَرۡثِهِۦۖ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرۡثَ ٱلدُّنۡيَا نُؤۡتِهِۦ مِنۡهَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ(شورى20/) از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمودند: نيست براى او در دولت حق با قائم نصيبى.
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ سَبۡعٗا مِّنَ ٱلۡمَثَانِي وَٱلۡقُرۡءَانَ ٱلۡعَظِيمَ (حجر87/) از امام باقر(ع) نقل شده كه فرمودند: آن هفت نفر از ائمه و قائم(ع) است.
وضعيت کتاب
در پاورقى‌ها، آدرس و ارجاعاتى كه در متن، مؤلف از آن منابع مطالب نقل نموده است، آمده است، فهرست مطالب در آغاز اثر گنجانده شده است.
منابع مقاله
امام مهدى(ع) در آينه قلم، ج2