غدیرشناسی و پاسخ به شبهات: تفاوت میان نسخه‌ها
({{کاربردهای دیگر| شبهات (ابهام زدایی)}}) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مؤلف در بخش اول، به موضوع وحدت و ابعاد گوناگون آن در بین مسلمانان می‌پردازد. در حقیقت مفهوم «وحدت» - و به عبارت صحیح‌تر«اتحاد»- آن است که با حفظ عقاید قطعى خود در مقابل دشمن مشترک موضع واحدى داشته و از او غافل نباشیم و این بدان معنا نیست که از بحث و گفتگوى علمى محض پرهیز کنیم، زیرا همه امور در حقیقت براى حفظ شریعت اسلامى است؛ از این‌رو است که امام على(ع) در بحبوحه جنگ صفین، از وقت نماز سؤال مى‌کند و بعد از آنکه از او سؤال مى‌شود که اکنون در اوج نبرد چه وقت نماز است؟ در جواب مى‌فرماید: مگر ما براى غیر از برپایى نماز مى‌جنگیم؟ لذا نباید هیچ‌گاه هدف، فداى وسیله گردد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص11]</ref>آیات بسیاری از قرآن کریم نیز به اهمیت این موضوع اشاره دارد همانجایی که می‌فرماید: '''«وَ لا تَکُونُوا کَالَّذينَ تَفَرَّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ»'''(آل عمران: 105)؛ «و شما مانند کسانی نباشید که بعد از آنکه آیات روشن به‌سویشان آمد، اختلاف کردند و دسته‌دسته شدند و برای آنان عذابی بزرگ خواهد بود»<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref> | مؤلف در بخش اول، به موضوع وحدت و ابعاد گوناگون آن در بین مسلمانان می‌پردازد. در حقیقت مفهوم «وحدت» - و به عبارت صحیح‌تر«اتحاد»- آن است که با حفظ عقاید قطعى خود در مقابل دشمن مشترک موضع واحدى داشته و از او غافل نباشیم و این بدان معنا نیست که از بحث و گفتگوى علمى محض پرهیز کنیم، زیرا همه امور در حقیقت براى حفظ شریعت اسلامى است؛ از این‌رو است که امام على(ع) در بحبوحه جنگ صفین، از وقت نماز سؤال مى‌کند و بعد از آنکه از او سؤال مى‌شود که اکنون در اوج نبرد چه وقت نماز است؟ در جواب مى‌فرماید: مگر ما براى غیر از برپایى نماز مى‌جنگیم؟ لذا نباید هیچ‌گاه هدف، فداى وسیله گردد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/11 ر.ک: متن کتاب، ص11]</ref>آیات بسیاری از قرآن کریم نیز به اهمیت این موضوع اشاره دارد همانجایی که می‌فرماید:'''«وَ لا تَکُونُوا کَالَّذينَ تَفَرَّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ»'''(آل عمران: 105)؛ «و شما مانند کسانی نباشید که بعد از آنکه آیات روشن به‌سویشان آمد، اختلاف کردند و دسته‌دسته شدند و برای آنان عذابی بزرگ خواهد بود»<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/12 ر.ک: همان، ص12]</ref> | ||
نویسنده در ادامه به نقل اقوال علمای اهل سنت درباره وحدت و نیز اقوال مستبصرین درباره شیعه اختصاص داده است. سپس به ارزش و اهمیت واقعه غدیر می‌پردازد. او دراین‌باره می‌گوید: بحث از امامت و خلافت بعد از پیامبر(ص) اگرچه از جهتی تاریخی است، ولی همین تاریخ صدر اسلام است که انسان‌ساز است. بحث از امامت بعد از پیامبر(ص) در حقیقت بحث از این موضوع است که امام باید قابلیت امامت داشته باشد و از جانب خداوند منصوب گردد. بحث از این که امام بعد از پیامبر(ص) چه کسی بوده، در حقیقت بحث از این است که چه کسی باید تا روز قیامت برای جامعه اسلامی، بلکه جامعه بشریت الگو باشد؟<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/13 ر.ک: همان، ص35-13]</ref>بحث از امامت در این زمان در حقیقت بحث از الگو در تمام زمینه‌ها است: در زمینه عبادت، نظام خانواده، وظائف فردی و اجتماعی... این الگوها هستند که آینده انسان را ترسیم کرده و ورق می‌زنند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/37 ر.ک: همان، ص37]</ref> | نویسنده در ادامه به نقل اقوال علمای اهل سنت درباره وحدت و نیز اقوال مستبصرین درباره شیعه اختصاص داده است. سپس به ارزش و اهمیت واقعه غدیر می‌پردازد. او دراین‌باره می‌گوید: بحث از امامت و خلافت بعد از پیامبر(ص) اگرچه از جهتی تاریخی است، ولی همین تاریخ صدر اسلام است که انسان‌ساز است. بحث از امامت بعد از پیامبر(ص) در حقیقت بحث از این موضوع است که امام باید قابلیت امامت داشته باشد و از جانب خداوند منصوب گردد. بحث از این که امام بعد از پیامبر(ص) چه کسی بوده، در حقیقت بحث از این است که چه کسی باید تا روز قیامت برای جامعه اسلامی، بلکه جامعه بشریت الگو باشد؟<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/13 ر.ک: همان، ص35-13]</ref>بحث از امامت در این زمان در حقیقت بحث از الگو در تمام زمینه‌ها است: در زمینه عبادت، نظام خانواده، وظائف فردی و اجتماعی... این الگوها هستند که آینده انسان را ترسیم کرده و ورق می‌زنند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/37 ر.ک: همان، ص37]</ref> | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
نویسنده در بخش بعدی، به موضوع ضرورت تعیین جانشین برای پیامبر اکرم(ص) می‌پردازد. با توجه به علم غیب خداوند و رسولش از آینده و اینکه امت پس از پیامبر در مسائل گوناگونی دچار اختلاف و تفرقه می‌شوند، ضروت لطف الهی اقتضا می‌کند که پیامبر(ص) جانشین شایسته‌ای را پس از خود تعیین کند تا مانع اختلافات شود و جامعه را در مسیر حقیقی خود پیش برد. اینکه اهل سنت براین باور که پیامبراکرم(ص) در این زمینه نظری نداده و این امر را به امت واگذاشته، دچار اشکالات زیادی است، از جمله اینکه لازمه این نظریه این است که پیامبر اکرم(ص) در مهمترین امر مسلمین که ولایت و جانشینی باشد اهمال کرده باشد و حال آنکه پیامبر اکرم(ص) قطعا از این نقیصه بزرگ مبراست<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/40 ر.ک: همان، ص56-40]</ref> | نویسنده در بخش بعدی، به موضوع ضرورت تعیین جانشین برای پیامبر اکرم(ص) می‌پردازد. با توجه به علم غیب خداوند و رسولش از آینده و اینکه امت پس از پیامبر در مسائل گوناگونی دچار اختلاف و تفرقه می‌شوند، ضروت لطف الهی اقتضا می‌کند که پیامبر(ص) جانشین شایسته‌ای را پس از خود تعیین کند تا مانع اختلافات شود و جامعه را در مسیر حقیقی خود پیش برد. اینکه اهل سنت براین باور که پیامبراکرم(ص) در این زمینه نظری نداده و این امر را به امت واگذاشته، دچار اشکالات زیادی است، از جمله اینکه لازمه این نظریه این است که پیامبر اکرم(ص) در مهمترین امر مسلمین که ولایت و جانشینی باشد اهمال کرده باشد و حال آنکه پیامبر اکرم(ص) قطعا از این نقیصه بزرگ مبراست<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/40 ر.ک: همان، ص56-40]</ref> | ||
موضوع بعدی مطرح شده راجع به افضلیت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] نسبت به سایر صحابه است که در آیات زیادی از قرآن به آن اشاره شده است، همچون آیه شریفه: '''«إِنَّما وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»'''(مائده: 55)؛ «ولّى امر شما تنها خدا و رسول خدا و مؤمنانى هستند که نماز به‌پا داشته و فقیران را در حال رکوع زکات مى‌دهند.» همچنین روایات زیادی همچون روایت پیامبر(ص) که فرمود: «أعلم أمّتي من بعدي علي بن أبي‌طالب»<ref>مناقب خوارزمى، ص ۴۰</ref>؛ «اعلم امّت بعد از من [[امام على(ع)|على بن ابى‌طالب]] است»؛ دلالت بر افضلیت قطعی [[امام على(ع)|علی(ع)]] بر سایر صحابه دارد که جایگاه بی رقیب ایشان را نسبت به مابقی صحابه ثابت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/57 ر.ک: همان، ص65-57]</ref> | موضوع بعدی مطرح شده راجع به افضلیت [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین علی(ع)]] نسبت به سایر صحابه است که در آیات زیادی از قرآن به آن اشاره شده است، همچون آیه شریفه:'''«إِنَّما وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»'''(مائده: 55)؛ «ولّى امر شما تنها خدا و رسول خدا و مؤمنانى هستند که نماز به‌پا داشته و فقیران را در حال رکوع زکات مى‌دهند.» همچنین روایات زیادی همچون روایت پیامبر(ص) که فرمود: «أعلم أمّتي من بعدي علي بن أبي‌طالب»<ref>مناقب خوارزمى، ص ۴۰</ref>؛ «اعلم امّت بعد از من [[امام على(ع)|على بن ابى‌طالب]] است»؛ دلالت بر افضلیت قطعی [[امام على(ع)|علی(ع)]] بر سایر صحابه دارد که جایگاه بی رقیب ایشان را نسبت به مابقی صحابه ثابت می‌کند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18807/1/57 ر.ک: همان، ص65-57]</ref> | ||
از دیگر مباحث کتاب می‌توان به تدابیر پیامبر اکرم(ص) در امر خلافت [[امام على(ع)]] اشاره کرد | از دیگر مباحث کتاب می‌توان به تدابیر پیامبر اکرم(ص) در امر خلافت [[امام على(ع)]] اشاره کرد | ||
نسخهٔ ۱ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۵
| غدیر شناسی و پاسخ به شبهات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رضوانی، علی‌اصغر (نویسنده) |
| ناشر | مسجد مقدس جمکران |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1386ش |
| چاپ | 4 |
| شابک | 978-964-8484-35-9 |
| موضوع | غدير خم غدير خم - احاديث |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 223/54 /ر6غ4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
غدیر شناسی و پاسخ به شبهات، نوشته علی‌اصغر رضوانی، کتابی است که به تفصیل به موضوع ولایت امیرالمؤمنین علی(ع) در آیات و روایات؛ خصوصا آیات و روایات مرتبط با واقعه غدیر خم، و برتری ایشان بر سایر صحابه پرداخته است؛ این کتاب به زبان فارسی، در زمان معاصر و در یک جلد تألیف شده است.
کتاب به هدف خنثى‌کردن توطئه‌ها و پاسخگویى به شبهات دشمنان نوشته شده است[۱]
ساختار
کتاب دارای مقدمه‌ای کوتاه از مؤلف و متن در یازده بخش است. نویسنده در بیان مطالب از آیات، روایات و اقوال علماء بهره برده است.
گزارش محتوا
مؤلف در بخش اول، به موضوع وحدت و ابعاد گوناگون آن در بین مسلمانان می‌پردازد. در حقیقت مفهوم «وحدت» - و به عبارت صحیح‌تر«اتحاد»- آن است که با حفظ عقاید قطعى خود در مقابل دشمن مشترک موضع واحدى داشته و از او غافل نباشیم و این بدان معنا نیست که از بحث و گفتگوى علمى محض پرهیز کنیم، زیرا همه امور در حقیقت براى حفظ شریعت اسلامى است؛ از این‌رو است که امام على(ع) در بحبوحه جنگ صفین، از وقت نماز سؤال مى‌کند و بعد از آنکه از او سؤال مى‌شود که اکنون در اوج نبرد چه وقت نماز است؟ در جواب مى‌فرماید: مگر ما براى غیر از برپایى نماز مى‌جنگیم؟ لذا نباید هیچ‌گاه هدف، فداى وسیله گردد[۲]آیات بسیاری از قرآن کریم نیز به اهمیت این موضوع اشاره دارد همانجایی که می‌فرماید:«وَ لا تَکُونُوا کَالَّذينَ تَفَرَّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ عَظيمٌ»(آل عمران: 105)؛ «و شما مانند کسانی نباشید که بعد از آنکه آیات روشن به‌سویشان آمد، اختلاف کردند و دسته‌دسته شدند و برای آنان عذابی بزرگ خواهد بود»[۳]
نویسنده در ادامه به نقل اقوال علمای اهل سنت درباره وحدت و نیز اقوال مستبصرین درباره شیعه اختصاص داده است. سپس به ارزش و اهمیت واقعه غدیر می‌پردازد. او دراین‌باره می‌گوید: بحث از امامت و خلافت بعد از پیامبر(ص) اگرچه از جهتی تاریخی است، ولی همین تاریخ صدر اسلام است که انسان‌ساز است. بحث از امامت بعد از پیامبر(ص) در حقیقت بحث از این موضوع است که امام باید قابلیت امامت داشته باشد و از جانب خداوند منصوب گردد. بحث از این که امام بعد از پیامبر(ص) چه کسی بوده، در حقیقت بحث از این است که چه کسی باید تا روز قیامت برای جامعه اسلامی، بلکه جامعه بشریت الگو باشد؟[۴]بحث از امامت در این زمان در حقیقت بحث از الگو در تمام زمینه‌ها است: در زمینه عبادت، نظام خانواده، وظائف فردی و اجتماعی... این الگوها هستند که آینده انسان را ترسیم کرده و ورق می‌زنند[۵]
نویسنده در بخش بعدی، به موضوع ضرورت تعیین جانشین برای پیامبر اکرم(ص) می‌پردازد. با توجه به علم غیب خداوند و رسولش از آینده و اینکه امت پس از پیامبر در مسائل گوناگونی دچار اختلاف و تفرقه می‌شوند، ضروت لطف الهی اقتضا می‌کند که پیامبر(ص) جانشین شایسته‌ای را پس از خود تعیین کند تا مانع اختلافات شود و جامعه را در مسیر حقیقی خود پیش برد. اینکه اهل سنت براین باور که پیامبراکرم(ص) در این زمینه نظری نداده و این امر را به امت واگذاشته، دچار اشکالات زیادی است، از جمله اینکه لازمه این نظریه این است که پیامبر اکرم(ص) در مهمترین امر مسلمین که ولایت و جانشینی باشد اهمال کرده باشد و حال آنکه پیامبر اکرم(ص) قطعا از این نقیصه بزرگ مبراست[۶]
موضوع بعدی مطرح شده راجع به افضلیت امیرالمؤمنین علی(ع) نسبت به سایر صحابه است که در آیات زیادی از قرآن به آن اشاره شده است، همچون آیه شریفه:«إِنَّما وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ»(مائده: 55)؛ «ولّى امر شما تنها خدا و رسول خدا و مؤمنانى هستند که نماز به‌پا داشته و فقیران را در حال رکوع زکات مى‌دهند.» همچنین روایات زیادی همچون روایت پیامبر(ص) که فرمود: «أعلم أمّتي من بعدي علي بن أبي‌طالب»[۷]؛ «اعلم امّت بعد از من على بن ابى‌طالب است»؛ دلالت بر افضلیت قطعی علی(ع) بر سایر صحابه دارد که جایگاه بی رقیب ایشان را نسبت به مابقی صحابه ثابت می‌کند[۸]
از دیگر مباحث کتاب می‌توان به تدابیر پیامبر اکرم(ص) در امر خلافت امام على(ع) اشاره کرد
نویسنده می‌گوید: تدابیر پیامبر در تبیین و تثبیت جانشینى امام على(ع) را می‌توان در سه نوع خلاصه کرد:
- آمادگى تربیتى امام على(ع) از کودکى و امتیاز او در کمالات و فضایل و علوم.
- بیان نصوص ولایت و امامت.
- اجراى عملى با تدابیر مخصوص در اواخر عمر پیامبر[۹]
مؤلف در ادامه وارد موضوع واقعه غدیرخم می‌شود، یکى از مهمترین ادله ولایت و امامت حضرت على(ع) حدیث معروف «غدیر خم» است. مطابق این حدیث پیامبر اکرم(ص) حضرت علی(ع) را از جانب خداوند متعال به امامت بعد از خود منصوب کرده است. در این راستا نویسنده به بررسی سند این حدیث و اینکه بر چه مطالبى دلالت دارد و اینکه اهل سنت درباره آن‌چه مى‌گویند و چه شبهاتى را درباره این حدیث، مطرح کرده‌اند می‌پردازد. در مورد سند روایت غدیر اسناد معتبر از منابع شیعه و سنی در قرون مختلف را بر می‌شمرد که دلالت بر تواتر و اعتبار بالای حدیث غدیر دارد.
ایشان در مورد دلالت کلمه «مولى» در حدیث غدیر به معناى سرپرست و امام، بیان می‌دارد: با مراجعه به تاریخ پى‌خواهیم برد صحابه‌اى که در غدیر خم حضور داشته و سخنان پیامبر(ص) را شنیده‌اند، همگى از این حدیث معناى سرپرستى و امامت را فهمیده‌اند و فهم کسانى که در عصر نص بوده و مقصود پیامبر(ص) را درک مى‌کردند، براى ما حجت است. مگر نه‌این است که خلفاء و دیگر صحابه به حضرت امیر(ع) بعد از خطبه غدیر از ناحیه پیامبر(ص)، تهنیت گفته و به او تبریک گفتند. آیا این به جهت فهم معناى امامت و خلافت نبوده است؟ مؤلف در ادامه به پاسخ تفصیلی به شبهاتی که در زمینه حدیث غدیر مطرح شده است می‌پردازد[۱۰]
نویسنده پس از بررسی تحلیلی واقعه غدیر به آیاتی از قرآن که در شأن ولایت امیرالمؤمنین(ع) است می‌پردازد، از جمله آیه تبلیغ، آیه اکمال و آیه سأل سائل[۱۱]و در نهایت علت اعراض اکثر صحابه از نص غدیر و عواقب این حق‌پوشی را بیان می‌کند و آثار بزرگداشت واقعه غدیر را بر‌می شمارد[۱۲]
وضعیت کتاب
در انتهای کتاب فهرست آیات، روایات و محتویات ذکر شده است.
در پاورقی‌ها آدرس مطالب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
موسوعة الغدير في الكتاب و السنة و الأدب
تلخيص الغدير في الكتاب و السنة و الأدب
الغدير في الكتاب و السنة و الأدب
طرق حديث الغدير برواية ابن عساكر
حديث الغدير و شبهة شكوی جيش اليمن (دراسة علمية تحليلية)
عيد الغدير في الإسلام و التتويج و القربات يوم الغدير
دراسة في موسوعة الغدير: للعلامة الراحل آية‌الله الشيخ عبدالحسين الأميني
كشف المهم في طريق خبر غدير خم (نسخه)
علامه امینی جرعه‌نوش غدیر (به ضمیمه جرعه‌هایی از الغدیر)
غدیرشناسی برای نوجوانان و جوانان (پاسخ به 110 پرسش پیرامون غدیر)