محمودی، محمدباقر: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR04354.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.)
     
    جز (جایگزینی متن - ' زين ال' به ' زين‌ال')
     
    (۱۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR04354.jpg|بندانگشتی|محمودی، محمدباقر]]
    [[پرونده:NUR04354.jpg|بندانگشتی|محمودی، محمدباقر]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|محمودی، محمدباقر
    ! نام!! data-type="authorName" |محمودی، محمدباقر
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'|  
    | data-type="authorOtherNames" |  
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1303 هـ.ش
    | data-type="authorbirthDate" |1303ش
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |علا مرودشت فارس
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1357 هـ.ش
    | data-type="authorDeathDate" |27‌ فروردین‌ 1385ش
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]]
     
    [[زنجانی، محمدباقر|میرزا باقر زنجانی]]
     
    [[حسینی شاهرودی، سید محمود|سید محمود شاهرودی]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|[[العسل المصفی منه تهذیب زین الفتی فی شرح سوره هل اتی]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: مصحح
    | data-type="authorWritings" |[[نزهة الأبصار و محاسن الآثار]]
    |-class='articleCode'
    [[جواهر المطالب في مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب علیهما‌السلام]]
    |کد مولف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE4354AUTHORCODE
    |}
    </div>


    [[کشف الرمس عن حدیث رد الشمس]]


    == معرفى اجمالى ==
    [[رسالة تفضيل أميرالمؤمنین عليه‌السلام در اثبات برتری حضرت امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام]]


    [[العسل المصفی منه تهذيب زين‌الفتی في شرح سورة هل أتی]]


    محمدباقر محمودى در 27 فروردين سال 1357 در سالروز ولادت پيامبر(ص) و امام صادق(ع) در وقت نماز ظهر در سن 83 سالگى دار فانى را وداع گفت و در جوار كريمه اهل بيت به خاك سپرده شد.
    [[فرائد السمطين]]


    آثار وى نوعا جنبه تخصصى دارد و براى اهل علم نوشته شده است. مقيد بوده جهت محكم كارى براى نوشته‌هاى خود را سند و شواهد ذكر كند، زيرا مطالب تاريخى بدون مدرك، شك و شبهه دارد.
    [[المعيار و الموازنة في فضائل الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب صلوات‌الله‌عليه و بيان أفضليته علی جميع العالمين بعد الأنبياء و المرسلين]]


    نوعا در تعليقات و تحقيقات اگر يك مساله سنددار هم بياورد، سعى مى‌كند همه سندها را ذكر كند.
    [[المعيار و الموازنة در برتری امیرالمؤمنین علی‌ علیه‌السلام]]
     
    |- class="articleCode"
    بيشتر كارها و پژوهش‌هايش را روى كتاب‌هايى كه اهل سنت نوشته‌اند، متمركز كرده است. زيرا كه كلام آن‌ها براى خودشان حجت است و ما مى‌توانيم به وسيله نوشته‌هاى آن‌ها احتجاج كنيم. مثلا از آثار قلمى مدائنى چيزى نشر نشده است. آن‌ها هم كه نشر شده، مربوط به سيره معصومين نيست يا از ثقفى خودمان كه حدود 40 كتاب دارد؛ مثل كتاب صفين، كتاب جمل، كتاب نهروان، كتاب صحيفه، ولى تا به حال ما اكثر كتاب‌هاى ايشان را پيدا نكرده‌ايم.
    |کد مؤلف
     
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE04354AUTHORCODE
    طبق گفته ايشان: اساتيد اينجانب در دروس خارج فقه و اصول كه دروس عادى عصر ما مى‌باشد، حدود 12 نفر از مراجع كربلا و نجف مى‌باشند كه نزد آن‌ها درس خوانده‌ام (به مجله الحديث شماره 4 مراجعه شود).
    |}
     
    </div>
    اما معلومات اينجانب در غير فقه و اصول غالبا از مطالعه و از دقت شخصى خودم بوده است. به هر حال اساتيد فقه و اصول من حضرات آية الله سيد محمود شاهرودى، آية الله سيد عبدالهادى شيرازى، آية الله سيد حسين حمامى، آية الله ميرزا باقر زنجانى كه در اصول خيلى به ايشان عقيده داشتم.
    {{کاربردهای دیگر|محمودی (ابهام زدایی)}}
     
    '''محمدباقر محمودی''' (۱۳۰۲- ۱۳۸۵ش)، معروف به علامه محمودی، محقق‌، فقیه‌‌، اصولی، مفسر، متکلم، کتاب‌شناس، نسخه‌شناس، حدیث‌شناس.
    و هكذا آية الله ميرزا حسن يزدى كه اين دو نفز از نظر اخلاقى خيلى براى من جالب بودند، هم از جنبه اقبالشان به شاگردان و هم از جنبه تواضع و فروتنى.
     
    درس آية الله خوئى مختصرى حاضر بودم. درس آقاى سيد حسين حلى در فقه و اصولشان مدتى بودم درس آية الله سيد محسن حكيم خيلى خيلى كم بودم، اين‌ها آقايان نجفى بودند.
     
    اما در كربلا عمده تحصيل فقه واصول من پيش آية الله شيخ يوسف شاهرودى بيارجمندى بود. و كتاب فقهى ايشان به نام (مدارك العروة) در چند جلد و نيز خدمت حضرت آيت الله آسيد مهدى شيرازى در كربلاى معلى درس خوانده‌ام، و هكذا مدت كوتاهى تلمذ نموده‌ام، خدمت آقا سيد حسن قزوينى صاحب كتاب «امامة الكبرى» كه اين كتاب (امامة الكبرى) كتاب بسيار عالى است، در ولايت ولى ما شيعه‌ها كوتاهى كرديم.


    معلومات فقه و اصولى من از همين آقايان بوده است و اما معلومات غير فقه و اصول مثل معلومات حديثى تاريخى اين‌ها همه‌اش از روى قريحه خدادادى بود كه خداوند متعال مرا واداشت، به اين كارها و از كسى در اين زمينه‌ها استفاده نكردم.
    ==ولادت==
    شیخ محمدباقر‌ محمودی در حدود سال 1341ق برابر با 1302ش در «علا مرودشت» فارس دیده به جهان گشود.


    ايشان 33 عنوان در 50 جلد كتاب به چاپ رساندند كه به چند نمونه اشاره مى‌كنيم:
    ==تحصیلات==
    ایشان تا نوزده‌سالگی در زادگاه خود سپری نمود و برخی از‌ دروس‌ مقدماتی و تاریخ، نزد معدود‌ استادان‌ آنجا فرا گرفت. پس‌ازآن به نجف رفت و در حوزه آن مکان مشغول به تحصیل شد.


    1- نهج‌السعاده فى مستدرك نهج‌البلاغه، معرفى آن به تفصيل خواهد آمد.
    وی هفت‌سال در نجف ماند و در این مدت چند سفر به ایران داشت و برای چاپ کتاب‌هایش سفرهایی به بیروت، دمشق و قاهره رفت. ایشان پس از ازدواج به کربلا رفته و آنجا ساکن گشت.


    2- عبرات المصطفين فى مقتل الحسين (2 جلد) درباره واقعه كربلا و عزادارى امام حسين(ع).
    ایشان، زمانی که در کربلا بودند به علت رجحان‌ دروس‌ حوزه نجف هفته‌ای چهار روز به نجف می‌رفت و در درس‌ها شرکت می‌کرد. این رفت و آمدها با‌ مشکلاتی‌ همراه‌ بود و از سوی دیگر او نمی‌توانست تمام روزها را در نجف بماند‌. به‌ همین‌ علت، پس از چند سال اقامت در کربلا به نجف می‌رود و در آنجا ساکن‌ می‌شود‌ تا‌ با فراغ بیشتری به تحصیل بپردازد؛ اما فشار زندگی و مشکلات اجاره منزل ایشان را‌ وامی‌دارد‌ که به کربلا بازگردد، گرچه رفت و آمدهای او به نجف قطع نمی‌شود. اقامت‌ در‌ کربلا‌ تا سال 1351ش ادامه یافت و او مجدداً به نجف رفت و در آنجا ساکن‌ شد‌. سرانجام پس از هفت سال دیگر اقامت در نجف، در بهار 1358 ایشان‌ به‌ ایران‌ آمده و در جوار کریمه اهل‌بیت، حضرت معصومه علیهاالسلام در قم ساکن شدند و تا آخر‌ عمر‌ در آنجا بودند.


    3- زفرات الثقلين فى ماتم الحسين كه ادامه عبرات است.
    ==اساتید==
    ایشان در‌ زادگاهش‌ از‌ محضر اساتیدی چون شیخ حسین رفیعی‌ و ملا‌ حسین رضایی و در کربلا و نجف از وجود استادان فراوانی بهره برد. از جمله‌:
    # شیخ‌ یوسف خراسانی؛
    # میرزا آقا اصطهباناتی؛
    # شیخ‌ حسین حلی‌؛
    # [[سید‌ عبدالأعلی‌ سبزواری]]؛
    # [[حسینی شاهرودی، سید محمود|سید محمود شاهرودی]] (مرجع تقلید‌)؛
    # [[میرزا‌ حسن یزدی]]؛
    # [[زنجانی، محمدباقر|میرزا باقر زنجانی]]؛
    # [[میرزا مهدی شیرازی]]؛
    # [[حکیم، سید محسن|سید محسن حکیم]]؛
    # شهید مدنی؛
    # و...


    4- سير الى الله تعالى، رساله ى به قلم مولف حاوى گزارش سفر ايشان اززادگاه به نجف.
    ==وفات==
    شیخ محمدباقر محمودی در 17 ربیع‌الاول 1427، مصادف با سالروز ولادت نبی اکرم(ص) و امام صادق(ع)، برابر با‌ 27‌ فروردین‌ 1385 در وقت نماز ظهر از دنیا رفت.


    5- كشف الرمس عن حدبث رد الشمس.
    ==آثار==
    آثار ایشان عموماً درباره اهل‌بیت است. برخی درباره سخنان آن بزرگواران، برخی‌ درزمینهٔ تاریخ اهل‌بیت و پاره‌ای فضایل و مناقب آنان‌ است‌. تاکنون‌ 33‌ عنوان‌ از‌ آثار تألیفی و تحقیقی ایشان در 54 جلد منتشر شده است.


    6- سير تاريخى واقعه كربلا درادبيات منظوم عرب، پاسخ به شبهات درباره عزادارى‌ها
    ===تألیف===
    # نهج السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة. این کتاب در سال 1377ش کتاب سال جمهوری‌ اسلامی و در سال 1379 کتاب سال ولایت شد.
    # عبرات المصطفين في مقتل الحسین علیه‌السلام؛
    # زفرات الثقلین في ماتم الحسین علیه‌السلام؛
    # سیر إلی الله تعالی (درباره زندگی خود)؛
    # [[کشف‌ الرمس‌ عن حديث ردّ الشمس]]؛
    # منية الطالب في مستدرك ديوان سيد الأباطح ابي‌طالب؛


    == زندگى علمى علامه محمودى به دو قسمت خلاصه شده: ==
    ===تحقیق و تصحیح===
    {{ستون-شروع|2}}
    # أسمی المناقب في تهذیب أسنی المطالب في مناقب الإمام أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام، تألیف محمد‌ جزری‌ شافعی (751 - 833 ق).
    # أنساب الأشراف (ترجمة أمیرالمؤمنين علیه‌السلام)، تألیف أحمدبن‌یحیی بلاذری (قرن سوم)؛
    # أنساب الأشراف (ترجمة الحسن و الحسین علیهماالسلام) تألیف بلاذری؛
    # بحارالأنوار (جلدهای 32‌- 34‌)؛
    # ترجمة الإمام علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام من‌ تاريخ‌ مدينة دمشق، تألیف ابن‌ عساکر (499-571 ق)؛
    # ترجمة الإمام الحسن علیه‌السلام من تاريخ مدينة دمشق، تألیف ابن‌ عساکر؛
    # ترجمة الإمام الحسین علیه‌السلام من تاريخ مدينة‌ دمشق‌، تألیف ابن‌ عساکر؛
    # ترجمة الإمام‌ زين‌العابدين‌ و الإمام الباقر علیهماالسلام من تاريخ مدينة دمشق، تألیف ابن‌ عساکر؛
    # تفسير آية‌المودة، تألیف احمدبن‌محمد الخفاجی (1069 ق)؛
    # جواهر المطالب في مناقب الإمام علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام تألیف محمد ابن‌ احمد الباعونی(871 ق)؛
    # خصائص‌ أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام، تألیف عبدالرحمان ابن‌ شعیب النسائی(303 ق)؛
    # خصائص الوحي المبين، تألیف یحیی‌بن‌حسن‌الحلی معروف به ابن‌ بطریق(600 ق)؛
    # ديوان شيخ الأباطح أبي‌طالب، به روایت أبوهفان مهزمی (257 ق)؛
    # الرد‌ علی‌ المتعصب العنيد‌، تألیف ابن‌ الجوزی (597 ق)؛
    # مناقب الإمام أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام من الرياض النضرة، تألیف محب‌الدین طبری (694 ق)؛
    # الروض النزيه في الأحاديث التي رواها أبوطالب عن ابن‌أخيه، تألیف ابن‌ طولون‌ دمشقی‌ (953‌ ق)؛
    # زین‌الفتی في شرح سورة هل أتی، تألیف احمدبن‌محمد عاصمی (قرن 4)؛
    # شواهد التنزيل، تألیف ‌‌حاکم‌ حسکانی (قرن 5)؛
    # فرائد السمطین في فضائل المرتضی و البتول و السبطین، تألیف حموئی (644‌-730‌ ق)؛
    # فضائل شهر رجب، تألیف حاکم حسکانی (قرن 5)؛
    # کتاب الأربعين عن الأربعين في فضائل‌ علي أمیرالمؤمنين علیه‌السلام، تألیف عبدالرحمان‌بن‌احمد خزاعی (قرن 5)؛
    # محاسن الأزهار في مناقب إمام‌ الأبرار، تألیف أحمدبن‌محلی (652‌ ق)؛
    # المعيار و الموازنة، تألیف محمدبن‌عبدالله اسکافی(240 ق)؛
    # مقتل الإمام أمیرالمؤمنين علیه‌السلام، تألیف ابن ابی‌الدنیا(208-281 ق)؛
    # مناقب الإمام أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام، تألیف محمدبن سلیمان کوفی(قرن 3 و 4)؛
    # النور المشتعل‌ فيما نزل من القرآن في علي علیه‌السلام، تألیف أبونعیم اصفهانی(334-430 ق)؛
    # نزهة الأبصار و محاسن الآثار، تألیف علی‌بن‌مهدی مامطیری طبری(قرن4)<ref>ر.ک: مهرآوران، محمود، ص160-176</ref>.
    {{پایان}}


    ==پانویس==
    <references />


    الف) گردآورى كلمات حضرت با رعايت اصول علمى و فنى به واسطه كتب خطى


    ب)نشر تحقيق و احياى كتاب‌هايى كه علماى متقدم مذاهب اسلامى در فضايل ائمه نگاشتند.
    ==منابع مقاله==
    [[:noormags:328715|مهرآوران، محمود، «از شمار خرد هزاران بیش: یادنامه‌ی علامه فقید استاد محمدباقر محمودی»، سفینه، بهار 1385، شماره 10، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]].
    {{کتاب سال ولایت}}
    {{امام علی علیه‌السلام}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    ضمن نگارش اين مجموعه به احياى كتب خطى قرن 3-2 مثل: انساب الاشراف، تاريخ ابن عساكر... نيز پرداخت كه خدمتى بزرگ است.
    [[نزهة الأبصار و محاسن الآثار]]


    [[جواهر المطالب في مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب علیهما‌السلام]]


    == وابسته‌ها ==
    [[رسالة تفضيل أميرالمؤمنین عليه‌السلام در اثبات برتری حضرت امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام]]
    [[نزهة الأبصار و محاسن الآثار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق


    [[جواهر المطالب في مناقب الإمام علي بن أبي طالب عليهما السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[ترجمه خصائص الوحي المبين في مناقب أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)]]  


    [[العسل المصفی منه تهذيب زين الفتی في شرح سورة هل أتی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
    [[العسل المصفی منه تهذيب زين‌الفتی في شرح سورة هل أتی]]  


    [[فرائد السمطین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[فرائد السمطين]]  


    [[ المعیار و الموازنة في فضائل الإمام أمیر المومنین علي بن أبی طالب (صلوات الله علیه) و بیان أفضلیته علی جمیع العالمین بعد الأنبیاء و المرسلین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
    [[زفرات الثقلين في مآتم الحسين عليه‌السلام]]  


    [[المعیار و الموازنة در برتری امیرالمومنین علی علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[المعيار و الموازنة في فضائل الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب صلوات‌الله‌عليه و بيان أفضليته علی جميع العالمين بعد الأنبياء و المرسلين]]  


    [[مقتل الإمام أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[المعيار و الموازنة در برتری امیرالمؤمنین علی‌ علیه‌السلام]]  


    [[مناقب الإمام أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام (الکوفی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[مقتل الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)]]  


    [[أنساب الأشراف (5 جلدی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[مناقب الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام (الکوفی)]]  


    [[نهج السعادة فی مستدرک نهج البلاغة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کشف الرمس عن حدیث رد الشمس]]


    [[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مصحح
    [[أنساب الأشراف (5 جلدی)]]  


    [[شواهد التنزيل لقواعد التفضيل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[نهج‌السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة]]  


    [[سرشک خوبان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]]  


    [[ترجمه الامام علی بن ابی طالب علیه السلام من تاریخ مدینه دمشق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[شواهد التنزيل لقواعد التفضيل]]  


    [[ ترجمه الامام زین العابدین علی بن الحسین علیهما السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[النور المشتعل من كتاب ما نزل من القرآن في علي علیه‌السلام]]


    [[ النور المشتعل من کتاب ما نزل من القرآن في علي علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه نویس و مصحح
    [[عبرات المصطفين في مقتل الحسين(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاريخية الإسلامية]]


    [[مناقب الإمام أمير المؤمنين علي بن أبي طالب عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[سرشک خوبان]]  


    [[کتاب الأربعين عن الأربعين في فضائل علي أمير المومنين عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[ترجمه الامام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام من تاریخ مدینه دمشق]]  


    [[ نهج السعادة في مستدرک نهج البلاغة (باب المختار من ادعية) امير المؤمنين علي عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: گردآورنده
    [[ترجمه الامام زین‌العابدین علی بن الحسین علیهماالسلام]]  


    [[ نهج السعادة في مستدرک نهج البلاغة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مناقب الإمام أمير المؤمنين علي بن أبي‌طالب‌ عليه‌السلام]]  


    [[هذا کتاب أسمي المناقب في تهذيب أسني المطالب في مناقب الإمام أمير المومنين علي بن ابي طالب عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: معلق
    [[کتاب الأربعين عن الأربعين في فضائل علي أمير المومنين‌ عليه‌السلام]]  


    [[ انساب الأشراف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[نهج‌السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة (باب المختار من ادعية) اميرالمؤمنين علي‌عليه‌السلام]]  


    [[عبرات المصطفين في مقتل الحسين عليه السلام، المأخوذ من أقدم المصادر التاريخية الإسلامية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[هذا کتاب أسمي المناقب في تهذيب أسني المطالب في مناقب الإمام أمير المومنين علي بن ابي‌طالب‌ عليه‌السلام]]  


    [[بحار الانوار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
    [[انساب الأشراف]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:کتاب‌شناسان]]
    [[رده:مفسران شیعه]]
    [[رده:متکلمان]]
    [[رده:فروردین(1400)]]
    [[رده:عاشوراپژوهان]]
    [[رده:نهج‌البلاغه‌پژوهان]]
    [[رده:درگذشتگان 1385]]
    [[رده:برگزیدگان کتاب سال ولایت]]
    [[رده:برگزیدگان کتاب سال حوزه]]
    [[رده:برگزیدگان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]]
    [[رده:مصححان]]
    [[رده:محدثان شیعه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۹

    محمدباقر محمودی (۱۳۰۲- ۱۳۸۵ش)، معروف به علامه محمودی، محقق‌، فقیه‌‌، اصولی، مفسر، متکلم، کتاب‌شناس، نسخه‌شناس، حدیث‌شناس.

    ولادت

    شیخ محمدباقر‌ محمودی در حدود سال 1341ق برابر با 1302ش در «علا مرودشت» فارس دیده به جهان گشود.

    تحصیلات

    ایشان تا نوزده‌سالگی در زادگاه خود سپری نمود و برخی از‌ دروس‌ مقدماتی و تاریخ، نزد معدود‌ استادان‌ آنجا فرا گرفت. پس‌ازآن به نجف رفت و در حوزه آن مکان مشغول به تحصیل شد.

    وی هفت‌سال در نجف ماند و در این مدت چند سفر به ایران داشت و برای چاپ کتاب‌هایش سفرهایی به بیروت، دمشق و قاهره رفت. ایشان پس از ازدواج به کربلا رفته و آنجا ساکن گشت.

    ایشان، زمانی که در کربلا بودند به علت رجحان‌ دروس‌ حوزه نجف هفته‌ای چهار روز به نجف می‌رفت و در درس‌ها شرکت می‌کرد. این رفت و آمدها با‌ مشکلاتی‌ همراه‌ بود و از سوی دیگر او نمی‌توانست تمام روزها را در نجف بماند‌. به‌ همین‌ علت، پس از چند سال اقامت در کربلا به نجف می‌رود و در آنجا ساکن‌ می‌شود‌ تا‌ با فراغ بیشتری به تحصیل بپردازد؛ اما فشار زندگی و مشکلات اجاره منزل ایشان را‌ وامی‌دارد‌ که به کربلا بازگردد، گرچه رفت و آمدهای او به نجف قطع نمی‌شود. اقامت‌ در‌ کربلا‌ تا سال 1351ش ادامه یافت و او مجدداً به نجف رفت و در آنجا ساکن‌ شد‌. سرانجام پس از هفت سال دیگر اقامت در نجف، در بهار 1358 ایشان‌ به‌ ایران‌ آمده و در جوار کریمه اهل‌بیت، حضرت معصومه علیهاالسلام در قم ساکن شدند و تا آخر‌ عمر‌ در آنجا بودند.

    اساتید

    ایشان در‌ زادگاهش‌ از‌ محضر اساتیدی چون شیخ حسین رفیعی‌ و ملا‌ حسین رضایی و در کربلا و نجف از وجود استادان فراوانی بهره برد. از جمله‌:

    1. شیخ‌ یوسف خراسانی؛
    2. میرزا آقا اصطهباناتی؛
    3. شیخ‌ حسین حلی‌؛
    4. سید‌ عبدالأعلی‌ سبزواری؛
    5. سید محمود شاهرودی (مرجع تقلید‌)؛
    6. میرزا‌ حسن یزدی؛
    7. میرزا باقر زنجانی؛
    8. میرزا مهدی شیرازی؛
    9. سید محسن حکیم؛
    10. شهید مدنی؛
    11. و...

    وفات

    شیخ محمدباقر محمودی در 17 ربیع‌الاول 1427، مصادف با سالروز ولادت نبی اکرم(ص) و امام صادق(ع)، برابر با‌ 27‌ فروردین‌ 1385 در وقت نماز ظهر از دنیا رفت.

    آثار

    آثار ایشان عموماً درباره اهل‌بیت است. برخی درباره سخنان آن بزرگواران، برخی‌ درزمینهٔ تاریخ اهل‌بیت و پاره‌ای فضایل و مناقب آنان‌ است‌. تاکنون‌ 33‌ عنوان‌ از‌ آثار تألیفی و تحقیقی ایشان در 54 جلد منتشر شده است.

    تألیف

    1. نهج السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة. این کتاب در سال 1377ش کتاب سال جمهوری‌ اسلامی و در سال 1379 کتاب سال ولایت شد.
    2. عبرات المصطفين في مقتل الحسین علیه‌السلام؛
    3. زفرات الثقلین في ماتم الحسین علیه‌السلام؛
    4. سیر إلی الله تعالی (درباره زندگی خود)؛
    5. کشف‌ الرمس‌ عن حديث ردّ الشمس؛
    6. منية الطالب في مستدرك ديوان سيد الأباطح ابي‌طالب؛

    تحقیق و تصحیح

    1. أسمی المناقب في تهذیب أسنی المطالب في مناقب الإمام أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام، تألیف محمد‌ جزری‌ شافعی (751 - 833 ق).
    2. أنساب الأشراف (ترجمة أمیرالمؤمنين علیه‌السلام)، تألیف أحمدبن‌یحیی بلاذری (قرن سوم)؛
    3. أنساب الأشراف (ترجمة الحسن و الحسین علیهماالسلام) تألیف بلاذری؛
    4. بحارالأنوار (جلدهای 32‌- 34‌)؛
    5. ترجمة الإمام علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام من‌ تاريخ‌ مدينة دمشق، تألیف ابن‌ عساکر (499-571 ق)؛
    6. ترجمة الإمام الحسن علیه‌السلام من تاريخ مدينة دمشق، تألیف ابن‌ عساکر؛
    7. ترجمة الإمام الحسین علیه‌السلام من تاريخ مدينة‌ دمشق‌، تألیف ابن‌ عساکر؛
    8. ترجمة الإمام‌ زين‌العابدين‌ و الإمام الباقر علیهماالسلام من تاريخ مدينة دمشق، تألیف ابن‌ عساکر؛
    9. تفسير آية‌المودة، تألیف احمدبن‌محمد الخفاجی (1069 ق)؛
    10. جواهر المطالب في مناقب الإمام علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام تألیف محمد ابن‌ احمد الباعونی(871 ق)؛
    11. خصائص‌ أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام، تألیف عبدالرحمان ابن‌ شعیب النسائی(303 ق)؛
    12. خصائص الوحي المبين، تألیف یحیی‌بن‌حسن‌الحلی معروف به ابن‌ بطریق(600 ق)؛
    13. ديوان شيخ الأباطح أبي‌طالب، به روایت أبوهفان مهزمی (257 ق)؛
    14. الرد‌ علی‌ المتعصب العنيد‌، تألیف ابن‌ الجوزی (597 ق)؛
    15. مناقب الإمام أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام من الرياض النضرة، تألیف محب‌الدین طبری (694 ق)؛
    16. الروض النزيه في الأحاديث التي رواها أبوطالب عن ابن‌أخيه، تألیف ابن‌ طولون‌ دمشقی‌ (953‌ ق)؛
    17. زین‌الفتی في شرح سورة هل أتی، تألیف احمدبن‌محمد عاصمی (قرن 4)؛
    18. شواهد التنزيل، تألیف ‌‌حاکم‌ حسکانی (قرن 5)؛
    19. فرائد السمطین في فضائل المرتضی و البتول و السبطین، تألیف حموئی (644‌-730‌ ق)؛
    20. فضائل شهر رجب، تألیف حاکم حسکانی (قرن 5)؛
    21. کتاب الأربعين عن الأربعين في فضائل‌ علي أمیرالمؤمنين علیه‌السلام، تألیف عبدالرحمان‌بن‌احمد خزاعی (قرن 5)؛
    22. محاسن الأزهار في مناقب إمام‌ الأبرار، تألیف أحمدبن‌محلی (652‌ ق)؛
    23. المعيار و الموازنة، تألیف محمدبن‌عبدالله اسکافی(240 ق)؛
    24. مقتل الإمام أمیرالمؤمنين علیه‌السلام، تألیف ابن ابی‌الدنیا(208-281 ق)؛
    25. مناقب الإمام أمیرالمؤمنين علي‌بن‌أبي‌طالب علیه‌السلام، تألیف محمدبن سلیمان کوفی(قرن 3 و 4)؛
    26. النور المشتعل‌ فيما نزل من القرآن في علي علیه‌السلام، تألیف أبونعیم اصفهانی(334-430 ق)؛
    27. نزهة الأبصار و محاسن الآثار، تألیف علی‌بن‌مهدی مامطیری طبری(قرن4)[۱].

    پانویس

    1. ر.ک: مهرآوران، محمود، ص160-176


    منابع مقاله

    مهرآوران، محمود، «از شمار خرد هزاران بیش: یادنامه‌ی علامه فقید استاد محمدباقر محمودی»، سفینه، بهار 1385، شماره 10، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور.

    وابسته‌ها

    نزهة الأبصار و محاسن الآثار

    جواهر المطالب في مناقب الإمام علي بن أبي‌طالب علیهما‌السلام

    رسالة تفضيل أميرالمؤمنین عليه‌السلام در اثبات برتری حضرت امیرمؤمنان علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام

    ترجمه خصائص الوحي المبين في مناقب أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)

    العسل المصفی منه تهذيب زين‌الفتی في شرح سورة هل أتی

    فرائد السمطين

    زفرات الثقلين في مآتم الحسين عليه‌السلام

    المعيار و الموازنة في فضائل الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب صلوات‌الله‌عليه و بيان أفضليته علی جميع العالمين بعد الأنبياء و المرسلين

    المعيار و الموازنة در برتری امیرالمؤمنین علی‌ علیه‌السلام

    مقتل الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب(ع)

    مناقب الإمام أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام (الکوفی)

    کشف الرمس عن حدیث رد الشمس

    أنساب الأشراف (5 جلدی)

    نهج‌السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة

    بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام

    شواهد التنزيل لقواعد التفضيل

    النور المشتعل من كتاب ما نزل من القرآن في علي علیه‌السلام

    عبرات المصطفين في مقتل الحسين(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاريخية الإسلامية

    سرشک خوبان

    ترجمه الامام علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام من تاریخ مدینه دمشق

    ترجمه الامام زین‌العابدین علی بن الحسین علیهماالسلام

    مناقب الإمام أمير المؤمنين علي بن أبي‌طالب‌ عليه‌السلام

    کتاب الأربعين عن الأربعين في فضائل علي أمير المومنين‌ عليه‌السلام

    نهج‌السعادة في مستدرك نهج‌البلاغة (باب المختار من ادعية) اميرالمؤمنين علي‌عليه‌السلام

    هذا کتاب أسمي المناقب في تهذيب أسني المطالب في مناقب الإمام أمير المومنين علي بن ابي‌طالب‌ عليه‌السلام

    انساب الأشراف