الغدير في الكتاب العزيز: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (A-esmaili@noornet.net صفحهٔ الغدیر في الکتاب العزیز را به الغدير في الكتاب العزيز منتقل کرد)
    جز (جایگزینی متن - 'الغدير (ابهام زدایی)' به 'الغدير (ابهام‌زدایی)')
     
    (۷۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR18945J1.jpg|بندانگشتی|الغدیر في الکتاب العزیز]]
    | تصویر =NUR18945J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =الغدیر في الکتاب العزیز
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =الغدیر فی الکتاب و السنه. برگزیده
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|الغدیر في الکتاب العزیز
    [[مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی]] (گزينش)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|الغدیر فی الکتاب و السنه. برگزیده
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[موسسه دایره المعارف فقه اسلامی]] (گزينش)


    [[امینی، عبدالحسین]] (نويسنده)
    [[امینی، عبدالحسین]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏223‎‏/‎‏54‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏غ‎‏4018‎‏ ‎‏1384*
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏223‎‏/‎‏54‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏غ‎‏4018‎‏ ‎‏1384*
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت


    غدیر خم
    غدیر خم
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامى
    |data-type='publisher'|مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامي
    | مکان نشر =قم - ایران
    |-
    | سال نشر = 1426 ق  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1426 هـ.ق  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE18945AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE18945AUTOMATIONCODE
    | چاپ =3
    | شابک =964-8360-71-5
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =18945
    | کتابخوان همراه نور =18945
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}
    {{کاربردهای دیگر|الغدير (ابهام‌زدایی)}}
    '''الغدير في الكتاب العزيز''' كه نام كامل آن عبارت است از: «الغدير في الكتاب العزيز من كتاب الغدير للشيخ الأميني»، بخشى از كتاب «[[الغدير في الكتاب و السنة و الأدب]]» نوشته [[علامه امينى]] (تبريز 1281-1349ش، نجف) است كه گروه تحقيق مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى آن را به‌صورت اثرى مستقل منتشر ساخته است.


    == معرفى اجمالى ==
    اين كتاب به زبان عربى فصيح و بليغ نوشته شده و در آن، مسئله غدير از نظر برخى آيات قرآن كريم بررسى و تفسير شده است. البته نویسنده در اين اثر نگرش روايى نيز داشته و اين موضوع را از نظر اشكالات واردشده بر حديث غدير بررسى كرده و در اين ارتباط، تعداد هفت شبهه را در مورد حديث غدير نقل كرده و بعد به‌صورت علمى به نقد آن‌ها پرداخته است.


    «[[الغدير في الكتاب و السنة و الأدب]]»، از سه بخش مهمّ قرآنى، روايى و شعرى تشكيل شده است، ولى كتاب حاضر فقط شامل بخش قرآنى و اندكى از بخش روايى آن كتاب است.


    «الغدير في الكتاب العزيز» كه نام كامل آن عبارت است از: «الغدير في الكتاب العزيز من كتاب الغدير للشيخ الأميني»، بخشى از كتاب «الغدير في الكتاب و السنة و الأدب» نوشته علامه امينى (تبريز 1281-1349ش، نجف) است كه گروه تحقيق مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى آن را به‌صورت اثرى مستقل منتشر ساخته است.
    ==ساختار==
    كتاب حاضر از مقدمه مختصر ناشر (اهميت واقعه غدير و موضوع كتاب حاضر و آيات مورد بحث و...) و متن اصلى (شامل دو بخش) تشكيل شده است. زبان و ادبيات اين اثر، امروزى، روان و زيبا و عربى فصيح و بليغ است.


    اين كتاب به زبان عربى فصيح و بليغ نوشته شده و در آن، مسئله غدير از نظر برخى آيات قرآن كريم بررسى و تفسير شده است. البته نويسنده در اين اثر نگرش روايى نيز داشته و اين موضوع را از نظر اشكالات واردشده بر حديث غدير بررسى كرده و در اين ارتباط، تعداد هفت شبهه را در مورد حديث غدير نقل كرده و بعد به‌صورت علمى به نقد آن‌ها پرداخته است.
    نویسنده از منابع قابل توجهى از آثار معتبر عربى از انديشمندان اسلامى براى تولید اثر حاضر بهره برده است. شيوه نویسنده در اين اثر، تفسيرى و تحليلى و بررسى سندى و دلالى روايات است.


    «الغدير في الكتاب و السنة و الأدب»، از سه بخش مهمّ قرآنى، روايى و شعرى تشكيل شده است، ولى كتاب حاضر فقط شامل بخش قرآنى و اندكى از بخش روايى آن كتاب است.
    ==گزارش محتوا==
    درباره محتواى اين اثر، گفتنى‌ها فراوان است از جمله:


    == ساختار ==
    #نویسنده در مورد آيه بلاغ:''' «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ»'''.<ref>مائده: 67</ref>، چنين نوشته است: «اين آيه شريفه در روز 18 ذى‌حجه سال دهم هجرى در آخرين حجّ پيامبر(ص) معروف به حجةالوداع نازل شده است. در زمانى كه پيامبر(ص) به محلّ غدير خم رسيد، درحالى‌كه پنج ساعت از روز گذشته بود، جبرئيل به‌سوى او آمد و گفت: اى محمد خدا به تو سلام مى‌رساند و به تو مى‌گويد كه‌اى پيامبر! آنچه از سوى پروردگارت [درباره ولايت و رهبرى على بن ابى‌طالب اميرالمؤمنين(ع)] بر تو نازل شده ابلاغ كن و اگر انجام ندهى، پيام خدا را نرسانده‌اى؛ خدا تو را از [آسيب و گزند] مردم نگه مى‌دارد؛ قطعاً خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند. مردم، صد هزار يا بيشتر بودند. پيش‌روندگانشان نزدیک جحفه بودند. پس پيامبر(ص) دستور داد كه هر كسى كه جلوتر رفته برگردد و هر كسى كه عقب مانده، بيايد و به همان جا برسد و بماند، سپس آن حضرت، على(ع) را به‌عنوان امام به مردم معرفى كرد و آنچه را كه خدا نازل كرده بود، به گوش آنها رساند... آنچه گفته شد در نزد دانشمندان شيعى مورد قبول است»، [[علامه امينى]] در ادامه نظر تعدادى از دانشمندان اهل سنت را آورده كه همين مطلب را تأييد كرده‌اند و همچنين برخى از نظرهاى مخالفان را نقد كرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18825/1/11 ر.ک: متن كتاب، ص11-43]</ref>
    #نویسنده در مورد آيه''' «... الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً...»'''، چنين نوشته است: «شيعه، نسل در نسل از پدرانشان نقل كرده و همگى اتفاق نظر دارند كه اين آيه كريمه در مورد نصّ غدير نازل شده است، بعد از آنكه پيامبر(ص) با عباراتى صريح ولايت حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] را بيان كرد كه متضمن نصّى روشن بود كه ياران پيامبر(ص) دانستند و عرب فهميدند و هر كسى كه اين خبر به او رسيد ‎به آن احتجاج كرد و بسيارى از دانشمندان تفسير و امامان حديث و حافظان آثار از اهل سنت در اين موضوع با شيعه موافقت كرده‌اند و...».<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18825/1/45 ر.ک: همان، ص45]</ref>
    #نویسنده در اين اثر، افزون بر بررسى قرآنى و تفسيرى، با بيان اينكه تفسير و روايات در شأن نزول آيات در زمينه غدير با هم هماهنگ و موافقند، در بحثى تحت عنوان «نظرة في الحديث»، به پژوهش روايى نيز پرداخته و موضوع غدير را از نظر اشكالات واردشده بر «حديث غدير» بررسى كرده و در اين ارتباط، تعداد هفت شبهه در مورد اين حديث را نقل كرده و بعد به‌صورت علمى به نقد آن پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18825/1/79 ر.ک: همان، ص79-118]</ref>
    #نویسنده، اين شبهه را مطرح كرده كه: داستان غدير در زمان بازگشت رسول خدا(ص) از حجّة الوداع بود و همگى اين مطلب را قبول دارند؛ حال چگونه است كه در روايت آمده كه زمانى كه خبر اين مطلب منتشر شد، حارث كه در ابطح مكه بود به‌سوى پيامبر(ص) آمد، درحالى‌كه طبيعت اقتضا مى‌كند كه اين مطلب در مدينه باشد، پس گويى اين روايت جعلى است و سازنده آن، خبرى از تاريخ اين واقعه نداشته است.! [[علامه امينى]] در پاسخ نوشته است كه اولاً در روايت حلبى در سيره‌اش و سبط بن جوزى در تذكره‌اش و شيخ محمد صدر العالم در «معارج الدجى» گفته‌اند كه آمدن سائل در مسجد بود - اگر مراد مسجد مدينه باشد - و حلبى هم تصريح كرده است كه اين مطلب در مدينه بود و [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيميه]] اين مطلب را فراموش كرده، پس شروع كرده به حمله به روايت به‌صورت جزمى و...؛ ثانياً اشتباه لغوى اشكال‌كننده است كه پنداشته ابطح اختصاص به حوالى مكه دارد، درحالى‌كه اگر به كتب لغت مراجعه مى‌كرد، مى‌يافت كه ابطح هر محلّ سيل‌گیرى است كه در آن شن و سنگ‌ريزه باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18825/1/80 ر.ک: همان، ص80-81]</ref>


    == وضعيت كتاب ==
    براى كتاب حاضر، فقط فهرست اجمالى مطالب.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18825/1/119 همان، ص119]</ref>فراهم شده و متأسفانه هيچ خبرى از فهرست منابع و فهرست‌هاى فنى - شامل آيات، اعلام، امكنه، روايات و اشعار عربى و... - نيست.


    كتاب حاضر از مقدمه مختصر ناشر (اهميت واقعه غدير و موضوع كتاب حاضر و آيات مورد بحث و...) و متن اصلى (شامل دو بخش) تشكيل شده است. زبان و ادبيات اين اثر، امروزى، روان و زيبا و عربى فصيح و بليغ است.
    اين كتاب، مستند است و نویسنده ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى آورده است. او گاه نام و نشان آيات و سوره‌ها را مشخص كرده، گاه لغتى را معنا كرده، گاه نام كتاب و شماره جلد و صفحه مورد نظر را آورده و گاه افزون بر آن توضيحى نيز ذكر كرده است.


    نويسنده از منابع قابل توجهى از آثار معتبر عربى از انديشمندان اسلامى براى توليد اثر حاضر بهره برده است. شيوه نويسنده در اين اثر، تفسيرى و تحليلى و بررسى سندى و دلالى روايات است.
    برخى از توضيحات نویسنده در پاورقى‌ها رجالى و شخصيت‌شناسه‌گانه است. برخى از توضيحات پاورقى با امضاى «الطباطبائي» آمده است كه غير از [[علامه امينى]] است و به نظر مى‌رسد اين مطالب را جناب محقق طباطبايى - [[طباطبایی، سید عبدالعزیز|سيد‌ ‎عبدالعزيز طباطبايى]] - نوشته است. در يك مورد مشاهده شد كه جناب آقاى طباطبايى بعد از نقل نظر [[علامه امينى]] در پاورقى آن را به‌صورت استدلالى نقد كرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18825/1/69 ر.ک: همان، ص69، پاورقى 2]</ref>


    == گزارش محتوا ==
    ==پانويس ==
    <references/>
    ==منابع مقاله==


    مقدمه و متن كتاب.


    در باره محتواى اين اثر، گفتنى‌ها فراوان است از جمله:
    {{امام علی علیه‌السلام}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    1. نويسنده در مورد آيه بلاغ: ''' «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ» ''' (مائده: 67)، چنين نوشته است: «اين آيه شريفه در روز 18 ذى‌حجه سال دهم هجرى در آخرين حجّ پيامبر(ص) معروف به حجة الوداع نازل شده است. در زمانى كه پيامبر(ص) به محلّ غدير خم رسيد، درحالى‌كه پنج ساعت از روز گذشته بود، جبرئيل به‌سوى او آمد و گفت: اى محمد خدا به تو سلام مى‌رساند و به تو مى‌گويد كه اى پيامبر! آنچه از سوى پروردگارت [در باره ولايت و رهبرى على بن ابى‌طالب اميرالمؤمنين(ع)] بر تو نازل شده ابلاغ كن و اگر انجام ندهى، پيام خدا را نرسانده‌اى؛ خدا تو را از [آسيب و گزند] مردم نگه مى‌دارد؛ قطعاً خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند. مردم، صد هزار يا بيشتر بودند. پيش‌روندگانشان نزديك جحفه بودند. پس پيامبر(ص) دستور داد كه هر كسى كه جلوتر رفته برگردد و هر كسى كه عقب مانده، بيايد و به همان جا برسد و بماند، سپس آن حضرت، على(ع) را به‌عنوان امام به مردم معرفى كرد و آنچه را كه خدا نازل كرده بود، به گوش آنها رساند... آنچه گفته شد در نزد دانشمندان شيعى مورد قبول است»، علامه امينى در ادامه نظر تعدادى از دانشمندان اهل سنت را آورده كه همين مطلب را تأييد كرده‌اند و همچنين برخى از نظرهاى مخالفان را نقد كرده است (ر.ك: متن كتاب، ص11-43).
    [[الغدیر (ترجمه، ویرایش قدیم)]]


    2. نويسنده در مورد آيه ''' «... الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً...» '''، چنين نوشته است: «شيعه، نسل در نسل از پدرانشان نقل كرده و همگى اتفاق نظر دارند كه اين آيه كريمه در مورد نصّ غدير نازل شده است، بعد از آنكه پيامبر(ص) با عباراتى صريح ولايت حضرت اميرالمؤمنين على(ع) را بيان كرد كه متضمن نصّى روشن بود كه ياران پيامبر(ص) دانستند و عرب فهميدند و هر كسى كه اين خبر به او رسيد به آن احتجاج كرد و بسيارى از دانشمندان تفسير و امامان حديث و حافظان آثار از اهل سنت در اين موضوع با شيعه موافقت كرده‌اند و...» (ر.ك: همان، ص45).
    [[الغدير (ترجمه، ویرایش جدید)]]


    3. نويسنده در اين اثر، افزون بر بررسى قرآنى و تفسيرى، با بيان اينكه تفسير و روايات در شأن نزول آيات در زمينه غدير با هم هماهنگ و موافقند، در بحثى تحت عنوان «نظرة في الحديث»، به پژوهش روايى نيز پرداخته و موضوع غدير را از نظر اشكالات واردشده بر «حديث غدير» بررسى كرده و در اين ارتباط، تعداد هفت شبهه در مورد اين حديث را نقل كرده و بعد به‌صورت علمى به نقد آن پرداخته است (ر.ك: همان، ص79-118).
    [[الغدير في الكتاب و السنة و الأدب]]


    4. نويسنده، اين شبهه را مطرح كرده كه: داستان غدير در زمان بازگشت رسول خدا(ص) از حجّة الوداع بود و همگى اين مطلب را قبول دارند؛ حال چگونه است كه در روايت آمده كه زمانى كه خبر اين مطلب منتشر شد، حارث كه در ابطح مكه بود به‌سوى پيامبر(ص) آمد، درحالى‌كه طبيعت اقتضا مى‌كند كه اين مطلب در مدينه باشد، پس گويى اين روايت جعلى است و سازنده آن، خبرى از تاريخ اين واقعه نداشته است.! علامه امينى در پاسخ نوشته است كه اولاً در روايت حلبى در سيره‌اش و سبط بن جوزى در تذكره‌اش و شيخ محمد صدر العالم در «معارج الدجى» گفته‌اند كه آمدن سائل در مسجد بود - اگر مراد مسجد مدينه باشد - و حلبى هم تصريح كرده است كه اين مطلب در مدينه بود و ابن تيميه اين مطلب را فراموش كرده، پس شروع كرده به حمله به روايت به‌صورت جزمى و...؛ ثانياً اشتباه لغوى اشكال‌كننده است كه پنداشته ابطح اختصاص به حوالى مكه دارد، درحالى‌كه اگر به كتب لغت مراجعه مى‌كرد، مى‌يافت كه ابطح هر محلّ سيل‌گيرى است كه در آن شن و سنگ‌ريزه باشد... (ر.ك: همان، ص80-81).
    [[موسوعة الغدير في الكتاب و السنة و الأدب]]


    == وضعيت كتاب ==
    [[موسوعة الإمام اميرالمؤمنين علي بن ابی‌طالب عليه‌السلام]]


    [[المولود في بيت‌الله الحرام علي(ع) أم حكيم بن حزام]]


    براى كتاب حاضر، فقط فهرست اجمالى مطالب (همان، ص119) فراهم شده و متأسفانه هيچ خبرى از فهرست منابع و فهرست‌هاى فنى - شامل آيات، اعلام، امكنه، روايات و اشعار عربى و... - نيست.
    [[نور الأمير(ع) في تثبيت خطبة الغدير]]


    اين كتاب، مستند است و نويسنده ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى آورده است. او گاه نام و نشان آيات و سوره‌ها را مشخص كرده، گاه لغتى را معنا كرده، گاه نام كتاب و شماره جلد و صفحه مورد نظر را آورده و گاه افزون بر آن توضيحى نيز ذكر كرده است.
    [[غدیر به روایت اهل‌بیت(ع)]]


    برخى از توضيحات نويسنده در پاورقى‌ها رجالى و شخصيت‌شناسانه است. برخى از توضيحات پاورقى با امضاى «الطباطبائي» آمده است كه غير از علامه امينى است و به نظر مى‌رسد اين مطالب را جناب محقق طباطبايى - سيد عبدالعزيز طباطبايى - نوشته است. در يك مورد مشاهده شد كه جناب آقاى طباطبايى بعد از نقل نظر علامه امينى در پاورقى آن را به‌صورت استدلالى نقد كرده است (ر.ك: همان، ص69، پاورقى 2).
    [[غدیر‌شناسی برای نوجوانان و جوانان (پاسخ به 110 پرسش پیرامون غدیر)]]


    == منابع مقاله ==
    [[غدیریه؛ چگونه باید علی را بشناسیم؟]]


    [[الغدير و المعارضون]]


    مقدمه و متن كتاب.
    [[الغدير في التراث الإسلامي]]
     


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/18825 مطالعه کتاب الغدیر في الکتاب العزیز در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:کلام و عقاید]]
    [[رده:کلام و عقاید]]
    [[رده:مباحث خاص کلامی]]
    [[رده: مباحث خاص کلامی]]
     
    [[رده:امام علی(ع)]]
     

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۸

    الغدیر في الکتاب العزیز
    الغدير في الكتاب العزيز
    پدیدآورانمؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی (گزينش) امینی، عبدالحسین (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرالغدیر فی الکتاب و السنه. برگزیده
    ناشرمؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامى
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1426 ق
    چاپ3
    شابک‎964-8360-71-5
    موضوععلی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - اثبات خلافت غدیر خم
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏223‎‏/‎‏54‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏غ‎‏4018‎‏ ‎‏1384*
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf
    برای دیگر کاربردها، الغدير (ابهام‌زدایی) را ببینید.

    الغدير في الكتاب العزيز كه نام كامل آن عبارت است از: «الغدير في الكتاب العزيز من كتاب الغدير للشيخ الأميني»، بخشى از كتاب «الغدير في الكتاب و السنة و الأدب» نوشته علامه امينى (تبريز 1281-1349ش، نجف) است كه گروه تحقيق مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى آن را به‌صورت اثرى مستقل منتشر ساخته است.

    اين كتاب به زبان عربى فصيح و بليغ نوشته شده و در آن، مسئله غدير از نظر برخى آيات قرآن كريم بررسى و تفسير شده است. البته نویسنده در اين اثر نگرش روايى نيز داشته و اين موضوع را از نظر اشكالات واردشده بر حديث غدير بررسى كرده و در اين ارتباط، تعداد هفت شبهه را در مورد حديث غدير نقل كرده و بعد به‌صورت علمى به نقد آن‌ها پرداخته است.

    «الغدير في الكتاب و السنة و الأدب»، از سه بخش مهمّ قرآنى، روايى و شعرى تشكيل شده است، ولى كتاب حاضر فقط شامل بخش قرآنى و اندكى از بخش روايى آن كتاب است.

    ساختار

    كتاب حاضر از مقدمه مختصر ناشر (اهميت واقعه غدير و موضوع كتاب حاضر و آيات مورد بحث و...) و متن اصلى (شامل دو بخش) تشكيل شده است. زبان و ادبيات اين اثر، امروزى، روان و زيبا و عربى فصيح و بليغ است.

    نویسنده از منابع قابل توجهى از آثار معتبر عربى از انديشمندان اسلامى براى تولید اثر حاضر بهره برده است. شيوه نویسنده در اين اثر، تفسيرى و تحليلى و بررسى سندى و دلالى روايات است.

    گزارش محتوا

    درباره محتواى اين اثر، گفتنى‌ها فراوان است از جمله:

    1. نویسنده در مورد آيه بلاغ: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ».[۱]، چنين نوشته است: «اين آيه شريفه در روز 18 ذى‌حجه سال دهم هجرى در آخرين حجّ پيامبر(ص) معروف به حجةالوداع نازل شده است. در زمانى كه پيامبر(ص) به محلّ غدير خم رسيد، درحالى‌كه پنج ساعت از روز گذشته بود، جبرئيل به‌سوى او آمد و گفت: اى محمد خدا به تو سلام مى‌رساند و به تو مى‌گويد كه‌اى پيامبر! آنچه از سوى پروردگارت [درباره ولايت و رهبرى على بن ابى‌طالب اميرالمؤمنين(ع)] بر تو نازل شده ابلاغ كن و اگر انجام ندهى، پيام خدا را نرسانده‌اى؛ خدا تو را از [آسيب و گزند] مردم نگه مى‌دارد؛ قطعاً خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند. مردم، صد هزار يا بيشتر بودند. پيش‌روندگانشان نزدیک جحفه بودند. پس پيامبر(ص) دستور داد كه هر كسى كه جلوتر رفته برگردد و هر كسى كه عقب مانده، بيايد و به همان جا برسد و بماند، سپس آن حضرت، على(ع) را به‌عنوان امام به مردم معرفى كرد و آنچه را كه خدا نازل كرده بود، به گوش آنها رساند... آنچه گفته شد در نزد دانشمندان شيعى مورد قبول است»، علامه امينى در ادامه نظر تعدادى از دانشمندان اهل سنت را آورده كه همين مطلب را تأييد كرده‌اند و همچنين برخى از نظرهاى مخالفان را نقد كرده است.[۲]
    2. نویسنده در مورد آيه «... الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَ رَضيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ ديناً...»، چنين نوشته است: «شيعه، نسل در نسل از پدرانشان نقل كرده و همگى اتفاق نظر دارند كه اين آيه كريمه در مورد نصّ غدير نازل شده است، بعد از آنكه پيامبر(ص) با عباراتى صريح ولايت حضرت اميرالمؤمنين على(ع) را بيان كرد كه متضمن نصّى روشن بود كه ياران پيامبر(ص) دانستند و عرب فهميدند و هر كسى كه اين خبر به او رسيد ‎به آن احتجاج كرد و بسيارى از دانشمندان تفسير و امامان حديث و حافظان آثار از اهل سنت در اين موضوع با شيعه موافقت كرده‌اند و...».[۳]
    3. نویسنده در اين اثر، افزون بر بررسى قرآنى و تفسيرى، با بيان اينكه تفسير و روايات در شأن نزول آيات در زمينه غدير با هم هماهنگ و موافقند، در بحثى تحت عنوان «نظرة في الحديث»، به پژوهش روايى نيز پرداخته و موضوع غدير را از نظر اشكالات واردشده بر «حديث غدير» بررسى كرده و در اين ارتباط، تعداد هفت شبهه در مورد اين حديث را نقل كرده و بعد به‌صورت علمى به نقد آن پرداخته است.[۴]
    4. نویسنده، اين شبهه را مطرح كرده كه: داستان غدير در زمان بازگشت رسول خدا(ص) از حجّة الوداع بود و همگى اين مطلب را قبول دارند؛ حال چگونه است كه در روايت آمده كه زمانى كه خبر اين مطلب منتشر شد، حارث كه در ابطح مكه بود به‌سوى پيامبر(ص) آمد، درحالى‌كه طبيعت اقتضا مى‌كند كه اين مطلب در مدينه باشد، پس گويى اين روايت جعلى است و سازنده آن، خبرى از تاريخ اين واقعه نداشته است.! علامه امينى در پاسخ نوشته است كه اولاً در روايت حلبى در سيره‌اش و سبط بن جوزى در تذكره‌اش و شيخ محمد صدر العالم در «معارج الدجى» گفته‌اند كه آمدن سائل در مسجد بود - اگر مراد مسجد مدينه باشد - و حلبى هم تصريح كرده است كه اين مطلب در مدينه بود و ابن تيميه اين مطلب را فراموش كرده، پس شروع كرده به حمله به روايت به‌صورت جزمى و...؛ ثانياً اشتباه لغوى اشكال‌كننده است كه پنداشته ابطح اختصاص به حوالى مكه دارد، درحالى‌كه اگر به كتب لغت مراجعه مى‌كرد، مى‌يافت كه ابطح هر محلّ سيل‌گیرى است كه در آن شن و سنگ‌ريزه باشد.[۵]

    وضعيت كتاب

    براى كتاب حاضر، فقط فهرست اجمالى مطالب.[۶]فراهم شده و متأسفانه هيچ خبرى از فهرست منابع و فهرست‌هاى فنى - شامل آيات، اعلام، امكنه، روايات و اشعار عربى و... - نيست.

    اين كتاب، مستند است و نویسنده ارجاعاتش را به‌صورت پاورقى آورده است. او گاه نام و نشان آيات و سوره‌ها را مشخص كرده، گاه لغتى را معنا كرده، گاه نام كتاب و شماره جلد و صفحه مورد نظر را آورده و گاه افزون بر آن توضيحى نيز ذكر كرده است.

    برخى از توضيحات نویسنده در پاورقى‌ها رجالى و شخصيت‌شناسه‌گانه است. برخى از توضيحات پاورقى با امضاى «الطباطبائي» آمده است كه غير از علامه امينى است و به نظر مى‌رسد اين مطالب را جناب محقق طباطبايى - سيد‌ ‎عبدالعزيز طباطبايى - نوشته است. در يك مورد مشاهده شد كه جناب آقاى طباطبايى بعد از نقل نظر علامه امينى در پاورقى آن را به‌صورت استدلالى نقد كرده است.[۷]

    پانويس

    1. ↑ مائده: 67
    2. ↑ ر.ک: متن كتاب، ص11-43
    3. ↑ ر.ک: همان، ص45
    4. ↑ ر.ک: همان، ص79-118
    5. ↑ ر.ک: همان، ص80-81
    6. ↑ همان، ص119
    7. ↑ ر.ک: همان، ص69، پاورقى 2

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=الغدير_في_الكتاب_العزيز&oldid=749214»