منتظری، حسینعلی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR00261.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.)
     
    جز منتظری، حسینعلی» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
    (۹۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    [[پرونده:NUR00261.jpg|بندانگشتی|منتظری، حسینعلی]]
    | عنوان = حسینعلى منتظرى
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    | تصویر = NUR00261.jpg
    |-
    | اندازه تصویر = 
    ! نام!! data-type='authorName'|منتظری، حسینعلی
    | توضیح تصویر =
    |-
    | نام کامل = منتظری، حسینعلی
    |نام های دیگر
    | نام‌های دیگر = {{فهرست جعبه عمودی | منتظری، حسینعلی بن علی | آیت‌الله منتظری}}
    |data-type='authorOtherNames'| منتظری، حسینعلی بن علی
    | لقب =
    | نسب =
    | تخلص =
    | نام پدر = حاج على
    | ولادت = 1301 ش یا 1922 م، 1341ق
    | محل تولد = نجف‌آباد، اصفهان
    | کشور تولد = ایران
    | محل زندگی = قم
    | رحلت = 1388 ش یا 1431 ق یا 2009 م
    | شهادت =
    | مدفن = حرم حضرت معصومه (س)
    | طول عمر = ۸۷ سال
    | نام همسر =
    | فرزندان =
    | خویشاوندان =
    | دین =
    | مذهب =
    | پیشه =
    | منصب = قائم مقام رهبری از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ش
    | پس از =
    | پیش از =
    | اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[بروجردی، حسین|مرحوم آیت‌الله ‌العظمى بروجردى]] | [[امام خمینى(ره)]] | [[صدر، سید صدرالدین|سید صدرالدین صدر]] | [[علامه طباطبائى]]}}
    | مشایخ  =
    | معاصرین =
    | شاگردان =
    | اجازه اجتهاد از =
    | درجه علمی =  
    | دانشگاه =  
    | حوزه =
    | علایق پژوهشی =
    | سبک نوشتاری =
    | آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[رساله استفتائات (منتظری)]] | [[كتاب الخمس (منتظری)]] | [[الأفق أو الآفاق في مسألة الهلال]] | [[دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الاسلامىة]] | [[مبانی فقهی حکومت اسلامی]] | [[کتاب الصوم (منتظری)]] | [[دراسات في المکاسب المحرمة]]}}
    | وبگاه =
    | امضا =
    | کد مؤلف = AUTHORCODE00261AUTHORCODE
    }}
    {{کاربردهای دیگر|منتظری (ابهام زدایی)}}


    آیت‌الله منتظری
    '''حسینعلى منتظرى''' (۱۳۰۱-۱۳۸۸ش)، مرجع تقلید، از اساتید حوزه علمیه قم، از مبارزین دوران ستم شاهی، عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی، قائم مقام رهبری از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ش، از شاگردان [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله بروجردی]] و [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]]
    |-
    |نام پدر
    |data-type='authorfatherName'|
    |-
    |متولد
    |data-type='authorbirthDate'|1301 هـ.ش یا 1922 م
    |-
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|اصفهان
    |-
    |رحلت
    |data-type='authorDeathDate'|1388 هـ.ش یا 1431 هـ.ق یا 2009 م
    |-
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    |-
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|[[البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده


    [[مبانی فقهی حکومت اسلامی]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    [[منتظری، احمد|حجت‌الاسلام احمد منتظری]] فرزند ایشان است. 


    [[‏فراز و فرود نفس: درس‌هایی از اخلاق (شرحی بر جامع السعادات)]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    == ولادت ==
    |-class='articleCode'
    در اول مهر سال 1301ش (برابر با اول صفر 1341ق) در شهر نجف‌آباد - 24 کیلومترى غرب اصفهان - در خانواده‌اى زحمتکش به دنیا آمد.
    |کد مولف
    |data-type='authorCode'|261
    |}
    </div>


    پدر وى مرحوم حاج على، کشاورز ساده‌اى بود که در کنار کار روزانه‌اش با کتاب و کتابخانه دمساز و معلم اخلاق و مدرس قرآن بود. مادر ایشان نیز بانویى متقى و پرهیزگار بود که در تربیت و رشد دینى او سعى وافر داشت.


    «آيت الله شيخ حسينعلى منتظرى» در اول مهرسال 1301ش (برابر با اول صفر 1341ق) در شهر نجف آباد -24 كيلومترى غرب اصفهان- در خانواده‌اى زحمتكش به دنيا آمد.
    ==تحصیلات==


    پدر وى مرحوم حاج على، كشاورز ساده‌اى بود كه در كنار كار روزانه‌اش با كتاب و كتابخانه دمساز، و معلم اخلاق و مدرس قرآن بود. مادر ايشان نيز بانويى متقى و پرهيزگار بود كه در تربيت و رشد دينى او سعى وافر داشت.
    از هفت سالگى آموختن را با ادبیات فارسى و سپس صرف و نحو عربى آغاز کرد و در سن 12 سالگى با ورود به حوزه علمیه اصفهان مسیر خویش را به‌سوى پیشرفت علمى انتخاب کرد. او در طول هفت سال در اصفهان بسیارى از کتاب‌هاى فقهى، ادبى و فلسفى را به‌تنهایى یا نزد اساتید بزرگى چون حاج آقا رحیم ارباب و حاج شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادى خواند و به تدریس آنها مشغول گردید.


    == تحصيلات:==
    در نوزده سالگى اصفهان را به قصد ادامه تحصیل در قم ترک نمود. سال 1320ش، با ورود به قم، شروع تحولات چشمگیر در زندگى علمى ایشان بود. در بدو ورود به قم با عالم اندیشمند علامه [[مطهری، مرتضی|مرتضى مطهرى]](ره) آشنا گردید و این‌ دو در کنار یکدیگر براى خودسازى و اصلاح جامعه، جهادى بزرگ را آغاز نمودند و فعالیت‌هاى علمى خود را روزبه‌روز گسترش دادند.


    === اساتید ===


    از هفت سالگى آموختن را با ادبيات فارسى و سپس صرف و نحو عربى آغاز كرد، و در سن 12 سالگى با ورود به حوزه علميه اصفهان مسير خويش را به سوى پيشرفت علمى انتخاب كرد. او در طول هفت سال در اصفهان بسيارى از كتابهاى فقهى، ادبى و فلسفى را به تنهايى يا نزد اساتيد بزرگى چون حاج آقا رحيم ارباب و حاج شيخ محمدحسن عالم نجف آبادى خواند، و به تدريس آنها مشغول گرديد.
    اساتیدى که در دوران تحصیل از آنها بهره‌مند شده است عبارتند از:


    در نوزده سالگى اصفهان را به قصد ادامه تحصيل در قم ترك نمود. سال 1320ش با ورود به قم، شروع تحولات چشمگير در زندگى علمى ايشان بود. در بدو ورود به قم با عالم انديشمند علامه مرتضى مطهرى(ره) آشنا گرديد، و اين‌دو در كنار يكديگر براى خودسازى و اصلاح جامعه، جهادى بزرگ را آغاز نمودند و فعاليت‌هاى علمى خود را روزبه‌روز گسترش دادند.
    ===اساتید سطح===


    == اساتيد:==
    # مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادى در اصفهان: «[[الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (كلانتر)|شرح لمعه]]» و مقدارى از «[[فرائد الأصول|رسائل]]» و «[[كتاب المكاسب|مکاسب]]»؛
    # مرحوم آیت‌الله سید مهدى حجازى در اصفهان: قسمتى از «[[فرائد الأصول|رسائل]]»؛
    # مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالرزاق قائینى در قم: قسمت‌هایى از «[[المكاسب (طبع قدیم)|مکاسب]]»؛
    # مرحوم آیت‌الله حاج آقا رضا بهاءالدینى در قم: قسمتى از «[[فرائد الأصول|رسائل]]»؛
    # مرحوم آیت‌الله [[سید محمد محقق داماد]] در قم: «[[كفاية الأصول (جامعه مدرسین) |کفایه]]» و قسمتى از «[[المكاسب (طبع قدیم)|مکاسب]]».


    ===اساتید فلسفه، منطق، هیئت، نهج‌البلاغة و اخلاق===


    اساتيدى كه در دوران تحصيل از آنها بهره‌مند شده است عبارتند از:
    # [[امام خمینى(ره)]]: «[[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة|اسفار]]»، از مبحث نفس تا آخر معاد جسمانى و نیز درس اخلاق؛
    # مرحوم آیت‌الله [[علامه طباطبائى]]: مباحث پیش‌نویس درس‌هاى «اصول فلسفه و روش رئالیسم»؛
    # مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ جواد فریدنى: قسمتى از «منظومه حکمت»؛
    # مرحوم آیت‌الله میرزا على‌آقا شیرازى در اصفهان: «نهج‌البلاغة»؛
    # مرحوم آیت‌الله مجدالعلماء در اصفهان: «هیئت» فارسى و «تشريح الأفلاك» [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]] در علم هیئت قدیم؛
    # مرحوم آیت‌الله [[موسوی خوانساری، سید احمد|سید احمد خوانسارى]] در قم: کتاب «[[شوارق الإلهام في شرح تجريد الكلام (انتشارات مهدوی)|شوارق]]».


    الف) اساتيد سطح:
    ===اساتید خارج فقه و اصول===


    1- مرحوم آيت الله حاج شيخ محمدحسن عالم نجف آبادى در اصفهان : «شرح لمعه» و مقدارى از «رسائل» و «مكاسب».
    # [[بروجردی، حسین|مرحوم آیت‌الله ‌العظمى بروجردى]]: قسمت اعظم «فقه و اصول»؛
    # [[امام خمینى(ره)]]: خارج «اصول»، از اول جلد دوم «[[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|کفایه»]] تا آخر آن به مدت هفت سال که بسیارى از آنها تقریر شده ولى تاکنون به طبع نرسیده است؛
    # مرحوم آیت‌الله ‌العظمى [[صدر، سید صدرالدین|سید صدرالدین صدر]]: خارج «اصول» و «فقه»؛
    # مرحوم آیت‌الله ‌العظمى حاج [[حجت کوه‌کمری، محمد|سید محمد حجت]]: خارج اصول؛
    # مرحوم آیت‌الله ‌العظمى حاج شیخ عباسعلى شاهرودى: خارج اصول.


    2- مرحوم آيت الله سيد مهدى حجازى در اصفهان: قسمتى از «رسائل».
    == تدریس ==


    3- مرحوم آيت الله حاج شيخ عبدالرزاق قائينى در قم: قسمت‌هايى از «مكاسب».
    آیت‌الله منتظرى از جوانى تا آخر عمر مشغول تدریس بودند؛ ابتدا دروس مقدماتى را تدریس می‌فرمودند و بعدها به تدریس مستمر سطح مشغول شدند؛ سپس به تدریس خارج اشتغال یافتند که در اعلامیه‌هاى سال 1344ش، از ایشان به‌عنوان استاد مسلم خارج فقه یاد شده است.


    4- مرحوم آيت الله حاج آقا رضا بهاءالدينى در قم: قسمتى از «رسائل».
    البته ناگفته نماند ایشان به تدریس «شرح منظومه» نیز مشهور بوده‌اند و مى‌شود گفت که اکثر شخصیت‌هاى موفق و مطرح که شاگردان دروس خارج حضرت [[امام خمینى(ره)]] و آیت‌الله [[محقق داماد]] بوده‌اند، در بعضى ازدروس سطح و «شرح منظومه» شاگرد ایشان بوده‌اند.


    5- مرحوم آيت الله سيدمحمد محقق داماد در قم:  كفايه و قسمتى از مكاسب.
    == ارتحال ==


    ب): اساتيد فلسفه، منطق، هيئت، نهج البلاغه و اخلاق:
    آیت‌الله منتظرى سرانجام در 87 سالگى در سحرگاه 29 آذر 1388 (سوم محرم 1431) در شهر مقدّس قم رحلت فرمودند و در جوار حرم کریمه اهل‌بیت حضرت معصومه(س)، کنار فرزند شهیدش محمّد منتظرى آرمید.


    1- امام خمينى(ره): «اسفار» از مبحث نفس تا آخر معاد جسمانى و نيز درس اخلاق.2- مرحوم آيت الله علامه طباطبائى: مباحث پيش‌نويس درسهاى «اصول فلسفه و روش رئاليسم».
    == آثار ==


    3- مرحوم حجة الاسلام والمسلمين شيخ جواد فريدنى: قسمتى از «منظومه حكمت».
    از ایشان آثار ذیل در فقه، اصول، کلام و حدیث به‌جاى مانده است:


    5- مرحوم آيت الله ميرزاعلى آقا شيرازى در اصفهان: «نهج البلاغه».
    ===کتاب‌هاى فارسى===
    {{ستون-شروع|2}}
    # درس‌هایى از نهج‌البلاغة؛
    # شرح خطبه حضرت فاطمه زهرا(س)؛
    # از آغاز تا انجام؛
    # اسلام دین فطرت؛
    # موعود ادیان؛
    # مبانى فقهى حکومت اسلامى؛
    # رساله توضیح المسائل؛
    # رساله استفتائات؛
    # رساله حقوق؛
    # احکام پزشکى؛
    # احکام و مناسک حج؛
    # احکام عمره مفرده؛
    # معارف و احکام نوجوان؛
    # معارف و احکام بانوان؛
    # استفتائات مسائل ضمان؛
    # جلوه‌هاى ماندگار (پند، حکمت، سرگذشت)؛
    # حکومت دینى و حقوق انسان؛
    # مجازات‌هاى اسلامى و حقوق بشر؛
    # مبانى نظرى نبوت.
    {{پایان}}


    6- مرحوم آيت الله مجدالعلماء در اصفهان: «هيئت» فارسى و «تشريح الافلاك» شيخ بهايى در علم هيئت قديم.
    ===کتاب‌هاى عربى===
    {{ستون-شروع|2}}
    # دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الإسلامية؛
    # کتاب الزكاة؛
    # دراسات في المكاسب المحرمة؛
    # نهاية الأصول (تقریرات درس آیت‌الله ‌العظمى [[بروجردی، حسین |بروجردى]])؛
    # نظام الحكم في الإسلام؛
    # البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر (تقریرات درس آیت‌الله [[بروجردی، حسین |بروجردى]])؛
    # كتاب الصوم؛
    # كتاب الحدود؛
    # كتاب الخمس؛
    # تعليقة علی (العروة الوثقی)؛
    # الأحكام الشرعية على مذهب أهل‌البيت(ع)؛
    # مناسك الحج والعمرة؛
    # مجمع الفوائد؛
    # من المبدأ إلى المعاد (في حوار بين طالبين)؛
    # الأفق أو الآفاق(في مسئلة الهلال)؛
    # منية الطالب (في حكم اللحية و الشارب)؛
    # رسالة مفتوحة (ردا على دعایات شنيعة على الشيعة و تراثهم)؛
    # موعود الأديان؛
    # الإسلام دين الفطرة؛
    # محاضرات في الأصول (تقریرات درس [[امام خمینى(ره)]]).
    {{پایان}}
    ==منابع مقاله==
    ر.ک: ایزدی، مصطفی، «گذری بر زندگی فقیه عالی‌قدر آیت‌الله منتظری»، نشر سروش، تهران، 1361.


    7- مرحوم آيت الله سيد احمد خوانسارى در قم: كتاب «شوارق».
    {{فقیهان شیعه}}
    {{جامعه مدرسین}}
    {{سرور زنان جهان}}


    ج): اساتيد خارج فقه و اصول:
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    1- مرحوم آيت الله العظمى بروجردى : قسمت اعظم «فقه و اصول».
    [[البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر]]


    2- امام خمينى(ره) : خارج «اصول»، از اول جلد دوم كفايه تا آخر آن به مدت هفت سال كه بسيارى از آنها تقرير شده ولى تاكنون به طبع نرسيده است.
    [[استفتاءات مسایل ضمان]]


    3- مرحوم آيت الله العظمى سيد صدرالدين صدر: خارج «اصول» و «فقه».
    [[رساله استفتائات (منتظری)]]


    4- مرحوم آيت الله العظمى حاج سيدمحمد حجت : خارج اصول.
    [[كتاب الخمس (منتظری)]]


    5- مرحوم آيت الله العظمى حاج شيخ عباسعلى شاهرودى : خارج اصول.
    [[كتاب الخمس (منتظری) (ویرایش جدید)]]


    == تدريس:==
    [[درس‌هایی از نهج‌البلاغه]]


    [[درسهایی از نهج‌البلاغه]]


    آيت الله منتظرى از جوانى تا آخر عمر مشغول تدريس بودند؛ ابتدا دروس مقدماتى و بعدها به تدريس مستمر سطح مشغول بودند. سپس به تدريس خارج اشتغال يافتند كه در اعلاميه‌هاى سال 1344ش از ايشان به عنوان استاد مسلم خارج فقه ياد شده است.
    [[فضیلت حضرت زهرا علیها‌السلام بر حضرت مریم علیها‌السلام]]


    البته ناگفته نماند ايشان به تدريس شرح منظومه نيز مشهور بوده‌اند و مى‌شود گفت كه اكثر شخصيت‌هاى موفق و مطرح كه شاگردان دروس خارج حضرت امام خمينى(ره) و آيت الله محقق داماد بوده‌اند در بعضى ازدروس سطح و شرح منظومه شاگرد ايشان بوده‌اند.
    [[خطبه حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام و ماجرای فدک]]


    == تاليفات:==
    [[احکام و مناسک حج]]


    [[الأفق أو الآفاق في مسألة الهلال]]


    از ايشان آثار ذيل در فقه، اصول، كلام و حديث به جاى مانده است:
    [[دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الاسلامية]]


    الف) كتاب‌هاى فارسى:
    [[مبانی فقهی حکومت اسلامی]]


    1- درسهايى از نهج‌البلاغه؛
    [[کتاب الصوم (منتظری)]]


    2- شرح خطبه حضرت فاطمه زهرا(س)؛
    [[دراسات في المکاسب المحرمة]]


    3- از آغاز تا انجام؛
    [[درس‌گفتار حکمت (شرح منظومه)]]


    4- اسلام دين فطرت؛
    [[پاسخ به پرسش‌های دینی]]


    5- موعود اديان؛
    [[الاحكام الشرعیه علی مذهب اهل البیت علیهم‌السلام]]


    6- مبانى فقهى حكومت اسلامى؛
    [[احکام پزشکی (منتظری)]]


    7- رساله توضيح المسائل؛
    [[نظام الحكم في الإسلام؛ خلاصة كتاب دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الإسلامية]]


    8- رساله استفتائات؛
    [[معارف و احکام بانوان]]


    9- رساله حقوق؛
    [[معارف و احکام نوجوانان]]


    10- احكام پزشكى؛
    [[التعليقة على العروة الوثقى (منتظری)]]


    11- احكام و مناسك حج؛
    [[حکومت دینی و حقوق انسان]]


    12- احكام عمره مفرده؛
    [[پاسخ به پرسش‌هایی پیرامون مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر]]


    13- معارف و احكام نوجوان؛
    [[کتاب الحدود]]


    14- معارف و احكام بانوان؛
    [[كتاب الزكاة (منتظری)]]


    15- استفتائات مسائل ضمان؛
    [[نهاية الأصول]]


    16- جلوه‌هاى ماندگار (پند، حكمت، سرگذشت)؛
    [[مجمع الفوائد]]


    17- حكومت دينى و حقوق انسان؛
    [[موعود الأدیان]]


    18- مجازات‌هاى اسلامى و حقوق بشر؛
    [[موعود ادیان]]


    19- مبانى نظرى نبوت.
    [[کتاب الصلاة]]


    ب) كتاب هاى عربى:
    [[محاضرات في الأصول (امام خمینی، روح الله)]]


    1- دراسات فى ولاية الفقيه و فقه الدولة الاسلامية؛
    [[درسهائی از نهج‌البلاغة (35-1)]]


    2- كتاب الزكاة؛
    [[مناسک الحج و العمرة علی مذهب أهل‌البیت علیهم‌السلام و أعمال المدینة المنورة و زیاراتها]]


    3- دراسات فى المكاسب المحرمة؛
    [[رساله توضیح المسائل (اردو)]]


    4- نهاية الاصول (تقريرات درس آيت الله العظمى بروجردى)؛
    [[التعلیقة علی العروة الوثقی]]


    5- نظام الحكم فى الاسلام؛
    [[فراز و فرود نفس: درس‌هایی از اخلاق (شرحی بر جامع السعادات)]]


    6- البدر الزاهر فى صلاة الجمعة و المسافر ( تقريرات درس آيت الله العظمى بروجردى )؛
    [[کتاب الخمس]]


    7- كتاب الصوم؛
    [[کتاب الإجارة و الغصب و الوصیة]]


    8- كتاب الحدود؛


    9- كتاب الخمس؛


    10- التعليقة على العروة الوثقى؛


    11- الاحكام الشرعية على مذهب اهل البيت(ع)؛
    12- مناسك الحج والعمرة؛
    13- مجمع الفوائد؛
    14- من المبدأ الى المعاد ( فى حوار بين طالبين)؛
    15- الافق أو الافاق( فى مسألة الهلال)؛
    16- منية الطالب (فى حكم اللحية والشارب)؛
    17- رسالة مفتوحة (ردا على دعايات شنيعة على الشيعة و تراثهم)؛
    18- موعود الاديان؛
    19- الاسلام دين الفطرة؛
    20- محاضرات فى الاصول (تقريرات درس امام خمينى(ره) ).
    == ارتحال:==
    آيت الله منتظرى سرانجام در 87 سالگى در سحرگاه 29 آذر 1388 (سوم محرم 1431) در شهر مقدّس قم به ملكوت اعلى پيوست و در جوار حرم كريمه اهل بيت حضرت معصومه(س) كنار فرزند شهيدش محمّد منتظرى آرميد.
    == وابسته‌ها ==
    [[البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[استفتاءات مسایل ضمان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[رساله استفتاءات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الخمس (منتظری)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الأفق أو الآفاق في مسألة الهلال]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مبانی فقهی حکومت اسلامی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الصوم  (منتظری)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[دراسات في المکاسب المحرمة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
    [[الاحكام الشرعیه علی مذهب اهل البیت علیهم السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[احکام و مناسک حج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[احکام پزشکی (منتظری)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نظام الحکم فی الاسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[معارف و احکام بانوان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[معارف و احکام نوجوانان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[التعلیقة علی العروة الوثقی (منتظری)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: حاشيه نويس
    [[حکومت دینی و حقوق انسان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پاسخ به پرسش هایی پیرامون مجازات های اسلامی و حقوق بشر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الحدود]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الزکاة  (منتظری)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نهاية الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[مجمع الفوائد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[موعود الأدیان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[موعود ادیان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الصلاة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[محاضرات في الأصول ( امام خمینی، روح الله )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[درسهايي از نهج البلاغه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[درسهائی از نهج البلاغه (35-1)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ مناسک الحج و العمرة علی مذهب أهل البیت علیهم السلام و أعمال المدینة المنورة و زیاراتها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ رساله توضیح المسائل (اردو)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[التعلیقة علی العروة الوثقی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ فراز و فرود نفس: درس هایی از اخلاق (شرحی بر جامع السعادات)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الخمس]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کتاب الإجارة و الغصب و الوصیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقرر
    [[احکام و مناسک حج مطابق با فتاوی فقیه عالیقدر حضرت آیة الله العظمی منتظری دامت برکاته و بعضی آداب مکه معظمه و مدینه منوره و زیارات و ادعیه ماثوره]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مراجع تقلید]]
    [[رده:اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]
    [[رده:امامان جمعه تهران]]
    [[رده:شاگردان امام خمینی]]
    [[رده:درگذشتگان 1388‏]]
    [[رده:اعضای شورای انقلاب اسلامی ایران]]
    [[رده:برگزیدگان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]]

    نسخهٔ ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۰۴

    حسینعلى منتظرى
    NUR00261.jpg
    نام کاملمنتظری، حسینعلی
    نام‌های دیگر
    • منتظری، حسینعلی بن علی
    • آیت‌الله منتظری
    نام پدرحاج على
    ولادت1301 ش یا 1922 م، 1341ق
    محل تولدنجف‌آباد، اصفهان، ایران
    محل زندگیقم
    رحلت1388 ش یا 1431 ق یا 2009 م
    مدفنحرم حضرت معصومه (س)
    طول عمر۸۷ سال
    منصبقائم مقام رهبری از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ش
    اطلاعات علمی
    اساتید
    برخی آثار

    حسینعلى منتظرى (۱۳۰۱-۱۳۸۸ش)، مرجع تقلید، از اساتید حوزه علمیه قم، از مبارزین دوران ستم شاهی، عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی، قائم مقام رهبری از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸ش، از شاگردان آیت‌الله بروجردی و امام خمینی

    حجت‌الاسلام احمد منتظری فرزند ایشان است. 

    ولادت

    در اول مهر سال 1301ش (برابر با اول صفر 1341ق) در شهر نجف‌آباد - 24 کیلومترى غرب اصفهان - در خانواده‌اى زحمتکش به دنیا آمد.

    پدر وى مرحوم حاج على، کشاورز ساده‌اى بود که در کنار کار روزانه‌اش با کتاب و کتابخانه دمساز و معلم اخلاق و مدرس قرآن بود. مادر ایشان نیز بانویى متقى و پرهیزگار بود که در تربیت و رشد دینى او سعى وافر داشت.

    تحصیلات

    از هفت سالگى آموختن را با ادبیات فارسى و سپس صرف و نحو عربى آغاز کرد و در سن 12 سالگى با ورود به حوزه علمیه اصفهان مسیر خویش را به‌سوى پیشرفت علمى انتخاب کرد. او در طول هفت سال در اصفهان بسیارى از کتاب‌هاى فقهى، ادبى و فلسفى را به‌تنهایى یا نزد اساتید بزرگى چون حاج آقا رحیم ارباب و حاج شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادى خواند و به تدریس آنها مشغول گردید.

    در نوزده سالگى اصفهان را به قصد ادامه تحصیل در قم ترک نمود. سال 1320ش، با ورود به قم، شروع تحولات چشمگیر در زندگى علمى ایشان بود. در بدو ورود به قم با عالم اندیشمند علامه مرتضى مطهرى(ره) آشنا گردید و این‌ دو در کنار یکدیگر براى خودسازى و اصلاح جامعه، جهادى بزرگ را آغاز نمودند و فعالیت‌هاى علمى خود را روزبه‌روز گسترش دادند.

    اساتید

    اساتیدى که در دوران تحصیل از آنها بهره‌مند شده است عبارتند از:

    اساتید سطح

    1. مرحوم آیت‌الله حاج شیخ محمدحسن عالم نجف‌آبادى در اصفهان: «شرح لمعه» و مقدارى از «رسائل» و «مکاسب»؛
    2. مرحوم آیت‌الله سید مهدى حجازى در اصفهان: قسمتى از «رسائل»؛
    3. مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالرزاق قائینى در قم: قسمت‌هایى از «مکاسب»؛
    4. مرحوم آیت‌الله حاج آقا رضا بهاءالدینى در قم: قسمتى از «رسائل»؛
    5. مرحوم آیت‌الله سید محمد محقق داماد در قم: «کفایه» و قسمتى از «مکاسب».

    اساتید فلسفه، منطق، هیئت، نهج‌البلاغة و اخلاق

    1. امام خمینى(ره): «اسفار»، از مبحث نفس تا آخر معاد جسمانى و نیز درس اخلاق؛
    2. مرحوم آیت‌الله علامه طباطبائى: مباحث پیش‌نویس درس‌هاى «اصول فلسفه و روش رئالیسم»؛
    3. مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ جواد فریدنى: قسمتى از «منظومه حکمت»؛
    4. مرحوم آیت‌الله میرزا على‌آقا شیرازى در اصفهان: «نهج‌البلاغة»؛
    5. مرحوم آیت‌الله مجدالعلماء در اصفهان: «هیئت» فارسى و «تشريح الأفلاك» شیخ بهایى در علم هیئت قدیم؛
    6. مرحوم آیت‌الله سید احمد خوانسارى در قم: کتاب «شوارق».

    اساتید خارج فقه و اصول

    1. مرحوم آیت‌الله ‌العظمى بروجردى: قسمت اعظم «فقه و اصول»؛
    2. امام خمینى(ره): خارج «اصول»، از اول جلد دوم «کفایه» تا آخر آن به مدت هفت سال که بسیارى از آنها تقریر شده ولى تاکنون به طبع نرسیده است؛
    3. مرحوم آیت‌الله ‌العظمى سید صدرالدین صدر: خارج «اصول» و «فقه»؛
    4. مرحوم آیت‌الله ‌العظمى حاج سید محمد حجت: خارج اصول؛
    5. مرحوم آیت‌الله ‌العظمى حاج شیخ عباسعلى شاهرودى: خارج اصول.

    تدریس

    آیت‌الله منتظرى از جوانى تا آخر عمر مشغول تدریس بودند؛ ابتدا دروس مقدماتى را تدریس می‌فرمودند و بعدها به تدریس مستمر سطح مشغول شدند؛ سپس به تدریس خارج اشتغال یافتند که در اعلامیه‌هاى سال 1344ش، از ایشان به‌عنوان استاد مسلم خارج فقه یاد شده است.

    البته ناگفته نماند ایشان به تدریس «شرح منظومه» نیز مشهور بوده‌اند و مى‌شود گفت که اکثر شخصیت‌هاى موفق و مطرح که شاگردان دروس خارج حضرت امام خمینى(ره) و آیت‌الله محقق داماد بوده‌اند، در بعضى ازدروس سطح و «شرح منظومه» شاگرد ایشان بوده‌اند.

    ارتحال

    آیت‌الله منتظرى سرانجام در 87 سالگى در سحرگاه 29 آذر 1388 (سوم محرم 1431) در شهر مقدّس قم رحلت فرمودند و در جوار حرم کریمه اهل‌بیت حضرت معصومه(س)، کنار فرزند شهیدش محمّد منتظرى آرمید.

    آثار

    از ایشان آثار ذیل در فقه، اصول، کلام و حدیث به‌جاى مانده است:

    کتاب‌هاى فارسى

    1. درس‌هایى از نهج‌البلاغة؛
    2. شرح خطبه حضرت فاطمه زهرا(س)؛
    3. از آغاز تا انجام؛
    4. اسلام دین فطرت؛
    5. موعود ادیان؛
    6. مبانى فقهى حکومت اسلامى؛
    7. رساله توضیح المسائل؛
    8. رساله استفتائات؛
    9. رساله حقوق؛
    10. احکام پزشکى؛
    11. احکام و مناسک حج؛
    12. احکام عمره مفرده؛
    13. معارف و احکام نوجوان؛
    14. معارف و احکام بانوان؛
    15. استفتائات مسائل ضمان؛
    16. جلوه‌هاى ماندگار (پند، حکمت، سرگذشت)؛
    17. حکومت دینى و حقوق انسان؛
    18. مجازات‌هاى اسلامى و حقوق بشر؛
    19. مبانى نظرى نبوت.

    کتاب‌هاى عربى

    1. دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الإسلامية؛
    2. کتاب الزكاة؛
    3. دراسات في المكاسب المحرمة؛
    4. نهاية الأصول (تقریرات درس آیت‌الله ‌العظمى بروجردى
    5. نظام الحكم في الإسلام؛
    6. البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر (تقریرات درس آیت‌الله بروجردى
    7. كتاب الصوم؛
    8. كتاب الحدود؛
    9. كتاب الخمس؛
    10. تعليقة علی (العروة الوثقی)؛
    11. الأحكام الشرعية على مذهب أهل‌البيت(ع)؛
    12. مناسك الحج والعمرة؛
    13. مجمع الفوائد؛
    14. من المبدأ إلى المعاد (في حوار بين طالبين)؛
    15. الأفق أو الآفاق(في مسئلة الهلال)؛
    16. منية الطالب (في حكم اللحية و الشارب)؛
    17. رسالة مفتوحة (ردا على دعایات شنيعة على الشيعة و تراثهم)؛
    18. موعود الأديان؛
    19. الإسلام دين الفطرة؛
    20. محاضرات في الأصول (تقریرات درس امام خمینى(ره)).

    منابع مقاله

    ر.ک: ایزدی، مصطفی، «گذری بر زندگی فقیه عالی‌قدر آیت‌الله منتظری»، نشر سروش، تهران، 1361.

    وابسته‌ها

    البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر

    استفتاءات مسایل ضمان

    رساله استفتائات (منتظری)

    كتاب الخمس (منتظری)

    كتاب الخمس (منتظری) (ویرایش جدید)

    درس‌هایی از نهج‌البلاغه

    درسهایی از نهج‌البلاغه

    فضیلت حضرت زهرا علیها‌السلام بر حضرت مریم علیها‌السلام

    خطبه حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام و ماجرای فدک

    احکام و مناسک حج

    الأفق أو الآفاق في مسألة الهلال

    دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الاسلامية

    مبانی فقهی حکومت اسلامی

    کتاب الصوم (منتظری)

    دراسات في المکاسب المحرمة

    درس‌گفتار حکمت (شرح منظومه)

    پاسخ به پرسش‌های دینی

    الاحكام الشرعیه علی مذهب اهل البیت علیهم‌السلام

    احکام پزشکی (منتظری)

    نظام الحكم في الإسلام؛ خلاصة كتاب دراسات في ولاية الفقيه و فقه الدولة الإسلامية

    معارف و احکام بانوان

    معارف و احکام نوجوانان

    التعليقة على العروة الوثقى (منتظری)

    حکومت دینی و حقوق انسان

    پاسخ به پرسش‌هایی پیرامون مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر

    کتاب الحدود

    كتاب الزكاة (منتظری)

    نهاية الأصول

    مجمع الفوائد

    موعود الأدیان

    موعود ادیان

    کتاب الصلاة

    محاضرات في الأصول (امام خمینی، روح الله)

    درسهائی از نهج‌البلاغة (35-1)

    مناسک الحج و العمرة علی مذهب أهل‌البیت علیهم‌السلام و أعمال المدینة المنورة و زیاراتها

    رساله توضیح المسائل (اردو)

    التعلیقة علی العروة الوثقی

    فراز و فرود نفس: درس‌هایی از اخلاق (شرحی بر جامع السعادات)

    کتاب الخمس

    کتاب الإجارة و الغصب و الوصیة