پژوهشی در مقتل‌های فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
    جز (جایگزینی متن - 'مى‏' به 'مى‌‏')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | عنوان = پژوهشي در مقتلهاي فارسی  
    | عنوان = پژوهشی در مقتلهای فارسی  
    | عنوان‌های دیگر = کتابشناسي امام حسين(ع)  
    | عنوان‌های دیگر = کتابشناسی امام حسين(ع)  
    | تصویر = NUR21611J1.jpg
    | تصویر = NUR04083J1.jpg
    | پدیدآوران = جمعي از نويسندگان(نويسنده)  
    | پدیدآوران = جمعي از نويسندگان(نویسنده)  


    | ناشر = زمزم هدايت  
    | ناشر = زمزم هدايت  
    خط ۱۱: خط ۱۰:
    | چاپ = 1
    | چاپ = 1
    | شابک =  
    | شابک =  
    | موضوع = 1.حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - کتاب شناسي
    | موضوع = 1.حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - کتاب‌شناسی
    2.عاشورا - کتاب شناسي
    2.عاشورا - کتاب‌شناسی
    | زبان = فارسی  
    | زبان = فارسی  
    | تعداد جلد =  
    | تعداد جلد =  
    | کتابخانۀ دیجیتال نور = 5734
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =04083
    | کد کنگره = ‏Z‎‏ ‎‏8236‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏پ‎‏4‎‏  
    | کد کنگره = ‏Z‎‏ ‎‏8236‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏پ‎‏4‎‏  
    | کد اتوماسیون = BOK04083
    | کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE04083AUTOMATIONCODE
    | کتابخوان همراه نور =04083
    | پس از =  
    | پس از =  
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    ==معرفی اجمالی==
     
    '''پژوهشی در مقتل‌های فارسی'''، تألیف [[مجاهدی، محمدعلی|محمدعلی مجاهدی]]، تلاشی است نو در مسیر معرفی مقتل‌هایی که از قرن اول تاکنون به زبان فارسی نوشته شده است.  
    '''پژوهشی در مقتل‌های فارسی'''، تألیف [[مجاهدی، محمدعلی|محمدعلی مجاهدی]]، تلاشی است نو در مسیر معرفی مقتل‌هایی که از قرن اول تاکنون به زبان فارسی نوشته شده است.  


    خط ۲۸: خط ۲۸:


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    در فصل اوّل، «کلیاتى درباره مقتل و مقتل‏نگارى» ارائه شده و از «پیشینه مقتل‏نگارى در زبان عربى و فارسى» و نیز «منابع مورد استفاده مقتل‏نگاران» به‌صورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13</ref>.
    در فصل اوّل، «کلیاتى درباره مقتل و مقتل‏نگارى» ارائه شده و از «پیشینه مقتل‏نگارى در زبان عربى و فارسى» و نیز «منابع مورد استفاده مقتل‏نگاران» به‌صورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/13 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13]</ref>


    نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره می‌کند که بسیارى از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهداى [[کاشفی، حسین|ملا حسین واعظ کاشفى]] (متوفاى 910ق) را به‌عنوان اوّلین مقتل پارسى معرفى کرده‏اند، ولى بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانى برخى از متون منثورى که به نقل و بررسى وقایع عاشورا پرداخته‏اند، تردیدى وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسى مى‏توان عناوین این آثار و موضوعاتى را که درباره حادثه کربلا نگاشته‏اند، به‌روشنى نشان داد. مرحوم [[بهار، محمدتقی|ملک‌الشعراى بهار]] از چهار کتاب به‌عنوان قدیم‏ترین نثر فارسى یاد کرده‏اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19</ref>.
    نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره می‌کند که بسیارى از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهداى [[کاشفی، حسین|ملا حسین واعظ کاشفى]] (متوفاى 910ق) را به‌عنوان اوّلین مقتل پارسى معرفى کرده‌‏اند، ولى بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانى برخى از متون منثورى که به نقل و بررسى وقایع عاشورا پرداخته‏‌اند، تردیدى وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسى مى‌‏‌توان عناوین این آثار و موضوعاتى را که درباره حادثه کربلا نگاشته‏‌اند، به‌روشنى نشان داد. مرحوم [[بهار، محمدتقی|ملک‌الشعراى بهار]] از چهار کتاب به‌عنوان قدیم‏ترین نثر فارسى یاد کرده‌‏اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/19 ر.ک: متن کتاب، ص19]</ref>


    در فصل دوم، «سیماى امام حسین(ع) در نثر کهن پارسى» به تصویر کشیده شده و نمونه‏هایى از مطالب پراکنده‏اى که در 24 متن کهن پارسى درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13 </ref>.
    در فصل دوم، «سیماى امام حسین(ع) در نثر کهن پارسى» به تصویر کشیده شده و نمونه‏‌هایى از مطالب پراکنده‏‌اى که در 24 متن کهن پارسى درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/13 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13]</ref>


    در فصل سوم، «کتاب‌شناسى توصیفى برخى از کتاب‏هاى مربوط به عاشورا» مورد بررسى قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیده‏هایى از هریک از آنها، در حدّ گنجایى مقال به «بررسى محتوایى» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخى معرفى شده و انتخاب آنها به‌گونه‏اى بوده است که هریک نماینده قرائتى خاص و یا نگرشى ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتى چند نمونه برگزیده شده است<ref> همان</ref>.
    در فصل سوم، «کتاب‌شناسى توصیفى برخى از کتاب‏هاى مربوط به عاشورا» مورد بررسى قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیده‏‌هایى از هریک از آنها، در حدّ گنجایى مقال به «بررسى محتوایى» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخى معرفى شده و انتخاب آنها به‌گونه‏‌اى بوده است که هریک نماینده قرائتى خاص و یا نگرشى ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتى چند نمونه برگزیده شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/13 همان]</ref>


    از جمله این آثار «منتهى الآمال» از تألیفات مشهور [[قمی، عباس|مرحوم حاج شیخ عباس قمى]] است. این اثر در 14 باب تدوین شده و هر باب آن، حاوى زندگی‌نامه یکى از چهارده معصوم(ص) است. ضمناً هر باب آن به تفاوت مورد، داراى چندین فصل مى‏باشد. در پنجمین باب «منتهى الآمال»، زندگی‌نامه مولى الکونین حضرت ابى‌عبداللّه الحسین(ع) از لحظه ولادت تا شهادت آن حضرت، جریان نهضت کربلا و ماجراى روز عاشورا و رخدادهاى پس از آن آمده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص139</ref>.
    از جمله این آثار «منتهى الآمال» از تألیفات مشهور [[قمی، عباس|مرحوم حاج شیخ عباس قمى]] است. این اثر در 14 باب تدوین شده و هر باب آن، حاوى زندگی‌نامه یکى از چهارده معصوم(ص) است. ضمناً هر باب آن به تفاوت مورد، داراى چندین فصل مى‌‏‌باشد. در پنجمین باب «منتهى الآمال»، زندگی‌نامه مولى الکونین حضرت ابى‌عبداللّه الحسین(ع) از لحظه ولادت تا شهادت آن حضرت، جریان نهضت کربلا و ماجراى روز عاشورا و رخدادهاى پس از آن آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/139 ر.ک: متن کتاب، ص139]</ref>
       
       
    در فصل چهارم به «معرفى اجمالى نُسَخ خطّى و چاپى نادر از متون منثور عاشورا» پرداخته شده و حدود دویست‌وپنجاه اثر فهرست‏وار به شیفتگان ادب عاشورا معرفى شده است که قریب به‌اتّفاق دور از دسترس عموم قرار دارند. با معرفى این نسخه‏هاى خطى و چاپى نادر، چراغى فراراه پژوهشگران حادثه خونبار کربلا برافروخته‏ شده تا با مراجعه به این متون منثور و احیاى آنها خدمتى درخور به فرهنگ بالنده عاشورا ارائه دهند<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص14</ref>.
    در فصل چهارم به «معرفى اجمالى نُسَخ خطّى و چاپى نادر از متون منثور عاشورا» پرداخته شده و حدود دویست‌وپنجاه اثر فهرست‏وار به شیفتگان ادب عاشورا معرفى شده است که قریب به‌اتّفاق دور از دسترس عموم قرار دارند. با معرفى این نسخه‏‌هاى خطى و چاپى نادر، چراغى فراراه پژوهشگران حادثه خونبار کربلا برافروخته‏ شده تا با مراجعه به این متون منثور و احیاى آنها خدمتى درخور به فرهنگ بالنده عاشورا ارائه دهند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/14 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص14]</ref>


    فصل پنجم، مشتمل بر فهرست کتب داستانى و تاریخى است که در دو دهه اخیر براى کودکان، نوجوانان و جوانان چاپ و منتشر شده است. 98 اثر به‌عنوان نمونه در فهرست آورده‏ شده است<ref> همان</ref>.
    فصل پنجم، مشتمل بر فهرست کتب داستانى و تاریخى است که در دو دهه اخیر براى کودکان، نوجوانان و جوانان چاپ و منتشر شده است. 98 اثر به‌عنوان نمونه در فهرست آورده‏ شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/14 همان]</ref>  
    هدف غالب نویسندگان این دسته از کتاب‌ها، آشنا ساختن قشر جوان و نوجوان و کودک با واقعه عظیم عاشورا با زبانى ساده و داستانى بوده تا رغبت آنان را به مطالعه برانگیزند یا بیشتر کنند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص273</ref>.
    هدف غالب نویسندگان این دسته از کتاب‌ها، آشنا ساختن قشر جوان و نوجوان و کودک با واقعه عظیم عاشورا با زبانى ساده و داستانى بوده تا رغبت آنان را به مطالعه برانگیزند یا بیشتر کنند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/273 ر.ک: متن کتاب، ص273]</ref>


    اهتمامى که نویسنده در بخش چهارم و پنجم این اثر در معرفى نسخه‏هاى خطى و چاپى نادر داشته است، مى‏تواند راه‏گشاى پژوهشگرانى باشد که در مسیر معرفى و احیاى این‌گونه متون دور از دسترس گام برمى‏دارند<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص12</ref>.
    اهتمامى که نویسنده در بخش چهارم و پنجم این اثر در معرفى نسخه‏‌هاى خطى و چاپى نادر داشته است، مى‌‏‌تواند راه‏گشاى پژوهشگرانى باشد که در مسیر معرفى و احیاى این‌گونه متون دور از دسترس گام برمی‌‏دارند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/5734/1/12 ر.ک: پیشگفتار، ص12]</ref>


    ==وضعیت کتاب==
    ==وضعیت کتاب==
    آدرس مطالب در پاورقی‌ها و نمایه منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است.
    آدرس مطالب در پاورقی‌ها و نمایه منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است.
    ==پانویس ==
    ==پانویس==
    <references />
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    مقدمه و متن کتاب.
    مقدمه و متن کتاب.


    == وابسته‌ها ==
    {{سرور شهیدان}}
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
     
    [[قیام جاوید: گردانیده «مقتل الحسين(ع)» ابی‌مخنف]]
     
    [[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)]]
     
    [[الصحيح من سيرة الإمام الحسين بن علي عليه‌السلام]]
     
    [[عبرات المصطفين في مقتل الحسين(ع) المأخوذ من أقدم المصادر التاريخية الإسلامية]]
     
    [[مقتل الحسين علیه‌السلام (کاشف‌الغطاء)]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:امام حسین(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۱۹

    پژوهشی در مقتلهای فارسی
    پژوهشی در مقتل‌های فارسی
    پدیدآورانجمعي از نويسندگان(نویسنده)
    عنوان‌های دیگرکتابشناسی امام حسين(ع)
    ناشرزمزم هدايت
    مکان نشرايران - قم
    سال نشر1386ش
    چاپ1
    موضوع1.حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - کتاب‌شناسی 2.عاشورا - کتاب‌شناسی
    زبانفارسی
    کد کنگره
    ‏Z‎‏ ‎‏8236‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏پ‎‏4‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    پژوهشی در مقتل‌های فارسی، تألیف محمدعلی مجاهدی، تلاشی است نو در مسیر معرفی مقتل‌هایی که از قرن اول تاکنون به زبان فارسی نوشته شده است.

    ساختار

    کتاب، مشتمل بر دو مقدمه از ناشر و مؤلف و متن اصلی در پنج فصل است. در این کتاب پیشینه مقتل‌نگاری و سپس متون از ابتدا تاکنون بررسی شده است. در معرفی مقاتل، نویسنده ابتدا به معرفی اثر و زمان نگارش آن می‌پردازد. سپس درباره شیوه نگارش آن سخن می‌گوید و سرانجام نمونه‌هایی از نثر آن را به خوانندگان ارائه می‌هد.

    گزارش محتوا

    در فصل اوّل، «کلیاتى درباره مقتل و مقتل‏نگارى» ارائه شده و از «پیشینه مقتل‏نگارى در زبان عربى و فارسى» و نیز «منابع مورد استفاده مقتل‏نگاران» به‌صورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است[۱]

    نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره می‌کند که بسیارى از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهداى ملا حسین واعظ کاشفى (متوفاى 910ق) را به‌عنوان اوّلین مقتل پارسى معرفى کرده‌‏اند، ولى بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانى برخى از متون منثورى که به نقل و بررسى وقایع عاشورا پرداخته‏‌اند، تردیدى وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسى مى‌‏‌توان عناوین این آثار و موضوعاتى را که درباره حادثه کربلا نگاشته‏‌اند، به‌روشنى نشان داد. مرحوم ملک‌الشعراى بهار از چهار کتاب به‌عنوان قدیم‏ترین نثر فارسى یاد کرده‌‏اند[۲]

    در فصل دوم، «سیماى امام حسین(ع) در نثر کهن پارسى» به تصویر کشیده شده و نمونه‏‌هایى از مطالب پراکنده‏‌اى که در 24 متن کهن پارسى درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است[۳]

    در فصل سوم، «کتاب‌شناسى توصیفى برخى از کتاب‏هاى مربوط به عاشورا» مورد بررسى قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیده‏‌هایى از هریک از آنها، در حدّ گنجایى مقال به «بررسى محتوایى» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخى معرفى شده و انتخاب آنها به‌گونه‏‌اى بوده است که هریک نماینده قرائتى خاص و یا نگرشى ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتى چند نمونه برگزیده شده است[۴]

    از جمله این آثار «منتهى الآمال» از تألیفات مشهور مرحوم حاج شیخ عباس قمى است. این اثر در 14 باب تدوین شده و هر باب آن، حاوى زندگی‌نامه یکى از چهارده معصوم(ص) است. ضمناً هر باب آن به تفاوت مورد، داراى چندین فصل مى‌‏‌باشد. در پنجمین باب «منتهى الآمال»، زندگی‌نامه مولى الکونین حضرت ابى‌عبداللّه الحسین(ع) از لحظه ولادت تا شهادت آن حضرت، جریان نهضت کربلا و ماجراى روز عاشورا و رخدادهاى پس از آن آمده است[۵]

    در فصل چهارم به «معرفى اجمالى نُسَخ خطّى و چاپى نادر از متون منثور عاشورا» پرداخته شده و حدود دویست‌وپنجاه اثر فهرست‏وار به شیفتگان ادب عاشورا معرفى شده است که قریب به‌اتّفاق دور از دسترس عموم قرار دارند. با معرفى این نسخه‏‌هاى خطى و چاپى نادر، چراغى فراراه پژوهشگران حادثه خونبار کربلا برافروخته‏ شده تا با مراجعه به این متون منثور و احیاى آنها خدمتى درخور به فرهنگ بالنده عاشورا ارائه دهند[۶]

    فصل پنجم، مشتمل بر فهرست کتب داستانى و تاریخى است که در دو دهه اخیر براى کودکان، نوجوانان و جوانان چاپ و منتشر شده است. 98 اثر به‌عنوان نمونه در فهرست آورده‏ شده است[۷] هدف غالب نویسندگان این دسته از کتاب‌ها، آشنا ساختن قشر جوان و نوجوان و کودک با واقعه عظیم عاشورا با زبانى ساده و داستانى بوده تا رغبت آنان را به مطالعه برانگیزند یا بیشتر کنند[۸]

    اهتمامى که نویسنده در بخش چهارم و پنجم این اثر در معرفى نسخه‏‌هاى خطى و چاپى نادر داشته است، مى‌‏‌تواند راه‏گشاى پژوهشگرانى باشد که در مسیر معرفى و احیاى این‌گونه متون دور از دسترس گام برمی‌‏دارند[۹]

    وضعیت کتاب

    آدرس مطالب در پاورقی‌ها و نمایه منابع و مآخذ در انتهای کتاب ذکر شده است.

    پانویس

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها