فضل زيارة الحسين علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'ی‎ف' به 'ی‌ف')
    جز (جایگزینی متن - 'رده:حسین بن علی(ع)' به 'رده:امام حسین(ع)')
    برچسب: واگردانی دستی
     
    (۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR18046J1.jpg
    | تصویر =NUR18046J1.jpg
    | عنوان =‏فضل زيارة الحسين(ع)
    | عنوان =‏فضل زيارة الحسين علیه‌السلام
    | عنوان‌های دیگر =فضل زيارة الحسين عليه‌السلام
    | عنوان‌های دیگر =فضل زيارة الحسين عليه‌السلام
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    خط ۱۳: خط ۱۳:
    | موضوع =حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - آرامگاه - زيارت - احاديث
    | موضوع =حسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - آرامگاه - زيارت - احاديث


    | ناشر =کتابخانه عمومي حضرت آيت‌الله العظمي مرعشي نجفي (ره)
    | ناشر =کتابخانه عمومي حضرت آيت‌الله العظمي مرعشي نجفي(ره)


    | مکان نشر =ايران - قم  
    | مکان نشر =ايران - قم  
    خط ۲۲: خط ۲۲:
    | شابک =
    | شابک =
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =27642
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =18046
    | کتابخوان همراه نور =18046
    | کد پدیدآور =11058
    | کد پدیدآور =11058
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}  
    }}  
    {{کاربردهای دیگر| زیارت (ابهام‌زدایی)}}


    '''فضل زيارة الحسين(ع)'''، تألیف [[شجری، محمد بن علی|محمد بن علی بن حسن علوی شجری]] (متوفی 445ق)، اثری است حدیثی که نویسنده در آن به بیان موضوع فضیلت زیارت امام حسین(ع) و اقامه عزای آن حضرت و گریه بر مصائب ایشان می‌پردازد. این اثر توسط [[حسینی اشکوری، احمد|سید احمد حسینی]] مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
    '''فضل زيارة الحسين علیه‌السلام'''، تألیف [[شجری، محمد بن علی|محمد بن علی بن حسن علوی شجری]] (متوفی 445ق)، اثری است حدیثی که نویسنده در آن به بیان موضوع فضیلت زیارت امام حسین(ع) و اقامه عزای آن حضرت و گریه بر مصائب ایشان می‌پردازد. این اثر توسط [[حسینی اشکوری، احمد|سید احمد حسینی]] مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.


    ==ساختار==
    ==ساختار==
    در ابتدای کتاب، مقدمه‎ای به قلم محقق آمده، سپس زندگی‎نامه مؤلف به نقل از سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی ذکر شده است.
    در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای به قلم محقق آمده، سپس زندگی‌نامه مؤلف به نقل از سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی ذکر شده است.


    آنچه در این تصحیح‎ ارائه‎ شده، شامل 89 روایت از پیامبر، ائمه اهل‎البیت و برخی از صحابه و تابعین است‎ که‎ مؤلف، آن‎ها را با سندی‎ متصل‎ روایت‎ می‌کند، ولی متأسفانه‎ نسخه‎ای‎ که در اختیارِ محقق‎ کتاب‎ قرار داشته، ناقص بوده و ظاهراً اصل کتاب بیش از این ادامه داشته است. در‎ توضیحات‎ محقق آمده است که اگرچه‎ روایات‎ کتاب نظم‎ مشخصی‎ ندارد‎، می‌توان روایات آن را‎ به سه دسته تقسیم کرد:
    آنچه در این تصحیح‎ ارائه‎ شده، شامل 89 روایت از پیامبر، ائمه اهل‌البیت و برخی از صحابه و تابعین است‎ که‎ مؤلف، آن‌ها را با سندی‎ متصل‎ روایت‎ می‌کند، ولی متأسفانه‎ نسخه‌ای‎ که در اختیارِ محقق‎ کتاب‎ قرار داشته، ناقص بوده و ظاهراً اصل کتاب بیش از این ادامه داشته است. در‎ توضیحات‎ محقق آمده است که اگرچه‎ روایات‎ کتاب نظم‎ مشخصی‎ ندارد‎، می‌توان روایات آن را‎ به سه دسته تقسیم کرد:
    # آنچه به‎ترتیب از پیامبر گرامی(ص)، [[امام على(ع)|علی(ع)]]، حسن(ع)، حسین(ع)، [[امام سجاد(ع)|زین‎العابدین‎(ع)]]، محمد باقر(ع)، [[امام جعفر صادق(ع)|جعفر صادق(ع)]]، عبدالله بن حسن‎، موسی‎ بن‎ عبدالله‎، محمد‎ بن حسین بن‎ علی‎ بن حسین، [[امام رضا(ع)|علی بن موسی‎الرضا(ع)]]، قاسم بن ابراهیم، عبدالله بن لهیعه، منصور بن عمار و حمزة‎ الزیات‎، روایت‎ شده است.
    # آنچه به‌ترتیب از پیامبر گرامی(ص)، [[امام على(ع)|علی(ع)]]، حسن(ع)، حسین(ع)، [[امام سجاد(ع)|زین‌العابدین‎(ع)]]، محمد باقر(ع)، [[امام جعفر صادق(ع)|جعفر صادق(ع)]]، عبدالله بن حسن‎، موسی‎ بن‎ عبدالله‎، محمد‎ بن حسین بن‎ علی‎ بن حسین، [[امام رضا(ع)|علی بن موسی‌الرضا(ع)]]، قاسم بن ابراهیم، عبدالله بن لهیعه، منصور بن عمار و حمزة‎ الزیات‎، روایت‎ شده است.
    # آنچه در فضیلت زیارت‎ روز‎ عاشورا‎ و اول‎ رجب‎ و نیمه‎ شعبان و ماه رمضان و روز عرفه و زیارت شهدای آل ‎محمد روایت شده است.
    # آنچه در فضیلت زیارت‎ روز‎ عاشورا‎ و اول‎ رجب‎ و نیمه‎ شعبان و ماه رمضان و روز عرفه و زیارت شهدای آل ‎محمد روایت شده است.
    # آنچه در فضیلت گریه بر امام حسین(ع) و اقامه عزای ایشان و فضیلت تربت آن حضرت و فضیلت‎ کسی که وی را زیارت کند، روایت شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/8 ر.ک: تقدیم، ص8-9]</ref>،<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/165/179 موسوی‎نژاد، سید علی، ص179]</ref>.
    # آنچه در فضیلت گریه بر امام حسین(ع) و اقامه عزای ایشان و فضیلت تربت آن حضرت و فضیلت‎ کسی که وی را زیارت کند، روایت شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/8 ر.ک: تقدیم، ص8-9]</ref>،<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/165/179 موسوی‌نژاد، سید علی، ص179]</ref>.


    ==گزارش محتوا==
    ==گزارش محتوا==
    در مقدمه محقق به علت قیام امام حسین(ع) و علم آن حضرت به فرجام قیامش اشاره شده، سپس از احادیث فراوانی که درباره امام حسین و ثواب زیارت ایشان در منابع از پیامبر و صحابه و تابعین نقل شده، سخن به میان آمده است. در ادامه محقق از چگونگی دستیابی به این اثر و محتوای آن به بحث نشسته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/5 ر.ک: تقدیم، ص5-10]</ref>.
    در مقدمه محقق به علت قیام امام حسین(ع) و علم آن حضرت به فرجام قیامش اشاره شده، سپس از احادیث فراوانی که درباره امام حسین و ثواب زیارت ایشان در منابع از پیامبر و صحابه و تابعین نقل شده، سخن به میان آمده است. در ادامه محقق از چگونگی دستیابی به این اثر و محتوای آن به بحث نشسته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/5 ر.ک: تقدیم، ص5-10]</ref>.


    اولین روایتی که محمد بن علی علوی به آن اشاره کرده، روایتی است که امام حسین(ع) از شهادت خویش خبر می‌دهد. در این روایت حضرت علی از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل می‌کند: جبرئیل بر من نازل شد و خبر داد که شما کشته خواهید شد و قبورتان پراکنده خواهد بود؛ پس خدا را حمد و ستایش کرده و از خدا خیر شما را درخواست نمودم. حضرت سیدالشهداء(ع) عرض کرد: اى پدر چه کسى قبور ما را زیارت مى‎کند و بااینکه از هم جدا و متفرقند با آنها آشنا شده و بر سر آن‎ها خواهد آمد؟ حضرت فرمودند: جماعتى از امّتم که قصدشان از زیارت این قبور احسان به من است و من نیز در قیامت به نزدشان حاضر شده و بازوهایشان را گرفته و آن‎ها را از هول و وحشت و گرفتارى آن روز مى‎رهانم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/28 ر.ک: متن کتاب، ص28-29]</ref>.
    اولین روایتی که محمد بن علی علوی به آن اشاره کرده، روایتی است که امام حسین(ع) از شهادت خویش خبر می‌دهد. در این روایت حضرت علی از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل می‌کند: جبرئیل بر من نازل شد و خبر داد که شما کشته خواهید شد و قبورتان پراکنده خواهد بود؛ پس خدا را حمد و ستایش کرده و از خدا خیر شما را درخواست نمودم. حضرت سیدالشهداء(ع) عرض کرد: اى پدر چه کسى قبور ما را زیارت مى‌کند و بااینکه از هم جدا و متفرقند با آنها آشنا شده و بر سر آن‌ها خواهد آمد؟ حضرت فرمودند: جماعتى از امّتم که قصدشان از زیارت این قبور احسان به من است و من نیز در قیامت به نزدشان حاضر شده و بازوهایشان را گرفته و آن‌ها را از هول و وحشت و گرفتارى آن روز مى‎رهانم<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/28 ر.ک: متن کتاب، ص28-29]</ref>.


    در روایتی دیگر از پیامبر(ص)، درباره محل شهادت امام سخن به میان می‎آید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/34 ر.ک: همان، ص34-35]</ref>. در روایتی دیگر این مضمون آمده که هر کس در هر زمان (در زمان حیات و ممات امام) به زیارت آن حضرت بشتابد، این باعث آمرزش گناهانش می‎شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/29 ر.ک: همان، ص29-31]</ref>.
    در روایتی دیگر از پیامبر(ص)، درباره محل شهادت امام سخن به میان می‌آید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/34 ر.ک: همان، ص34-35]</ref>. در روایتی دیگر این مضمون آمده که هر کس در هر زمان (در زمان حیات و ممات امام) به زیارت آن حضرت بشتابد، این باعث آمرزش گناهانش می‌شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/29 ر.ک: همان، ص29-31]</ref>.


    شش روایت اول از پیامبر(ص) نقل شده است. هفتمین و هشتمین سند روایت به [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] ختم می‎شود. روایت نهم از زبان امام حسن مجتبی(ع) است که در فضیلت زیارت قبر برادرش امام حسین(ع) است. ایشان به نقل از پیامبر(ص) نقل می‌کند که هرکس امام حسین(ع) را زیارت کند، چنان است که خداوند را در عرش زیارت نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/39 ر.ک: همان، ص39]</ref>.
    شش روایت اول از پیامبر(ص) نقل شده است. هفتمین و هشتمین سند روایت به [[امام على(ع)|امام علی(ع)]] ختم می‌شود. روایت نهم از زبان امام حسن مجتبی(ع) است که در فضیلت زیارت قبر برادرش امام حسین(ع) است. ایشان به نقل از پیامبر(ص) نقل می‌کند که هرکس امام حسین(ع) را زیارت کند، چنان است که خداوند را در عرش زیارت نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/39 ر.ک: همان، ص39]</ref>.


    برخی از روایاتی که نویسنده به آنها اشاره می‌کند دارای چند سند است. در روایتی امام حسین(ع) می‌فرماید: هرکس به زیارت من بیاید من در قیامت به دیدار او می‎روم و از آتش دوزخ نجاتش می‌دهم. این روایت با سه سند آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/40 ر.ک: همان، ص40]</ref>.
    برخی از روایاتی که نویسنده به آنها اشاره می‌کند دارای چند سند است. در روایتی امام حسین(ع) می‌فرماید: هرکس به زیارت من بیاید من در قیامت به دیدار او می‌روم و از آتش دوزخ نجاتش می‌دهم. این روایت با سه سند آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/40 ر.ک: همان، ص40]</ref>.


    [[امام سجاد(ع)]]، درباره اهمیت زیارت امام حسین(ع) می‌فرماید: هر روز به زیارت امام حسین(ع) برو! اگر نتوانستی هر جمعه (هر هفته)، اگر نتوانستی هر ماه. هرکس این کار انجام ندهد و به زیارت آن حضرت نشتابد، حق پیامبر خدا(ص) را سبک شمرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/42 ر.ک: همان، ص42-43]</ref>.
    [[امام سجاد(ع)]]، درباره اهمیت زیارت امام حسین(ع) می‌فرماید: هر روز به زیارت امام حسین(ع) برو! اگر نتوانستی هر جمعه (هر هفته)، اگر نتوانستی هر ماه. هرکس این کار انجام ندهد و به زیارت آن حضرت نشتابد، حق پیامبر خدا(ص) را سبک شمرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/42 ر.ک: همان، ص42-43]</ref>.


    نویسنده بعد از ذکر یک روایت در فضیلت زیارت امام حسین(ع) از زید بن علی، به بیست‎ودو روایت از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] در این‎باره اشاره می‌کند، سپس روایات دیگری را از امام رضا(ع) و برخی از فرزندان و نوادگان ائمه نقل می‎نماید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/49 ر.ک: همان، ص49-74]</ref>.
    نویسنده بعد از ذکر یک روایت در فضیلت زیارت امام حسین(ع) از زید بن علی، به بیست‌ودو روایت از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] در این‌باره اشاره می‌کند، سپس روایات دیگری را از امام رضا(ع) و برخی از فرزندان و نوادگان ائمه نقل می‌نماید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/49 ر.ک: همان، ص49-74]</ref>.


    بخش بعدی کتاب درباره فضیلت زیارت امام حسین(ع) در ایامی چون عاشورا، عرفه، نیمه شعبان، اول ماه رجب، ماه رمضان، روز عید قربان و عید غدیر است. در این بخش، سیزده روایت آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/74 ر.ک: همان، ص74-84]</ref>.
    بخش بعدی کتاب درباره فضیلت زیارت امام حسین(ع) در ایامی چون عاشورا، عرفه، نیمه شعبان، اول ماه رجب، ماه رمضان، روز عید قربان و عید غدیر است. در این بخش، سیزده روایت آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/74 ر.ک: همان، ص74-84]</ref>.


    بخش بعدی کتاب، هشت روایت درباره فضیلت گریه بر امام حسین(ع) و ثواب برپایی عزای آن امام است. سپس پنج روایت درباره فضیلت تربت آن امام و استفاده آن جهت شفا آمده و در پایان سه روایت درباره جایگاه کسانی که به زیارت امام مشرف می‎شوند بیان شده است. از روایت پایانی کتاب (روایت نودم) فقط بخشی از سند آن باقی مانده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/184 ر.ک: همان، ص84-94]</ref>.
    بخش بعدی کتاب، هشت روایت درباره فضیلت گریه بر امام حسین(ع) و ثواب برپایی عزای آن امام است. سپس پنج روایت درباره فضیلت تربت آن امام و استفاده آن جهت شفا آمده و در پایان سه روایت درباره جایگاه کسانی که به زیارت امام مشرف می‌شوند بیان شده است. از روایت پایانی کتاب (روایت نودم) فقط بخشی از سند آن باقی مانده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/184 ر.ک: همان، ص84-94]</ref>.


    ==وضعیت کتاب==
    ==وضعیت کتاب==
    محقق برای انتشار این اثر تنها از یک نسخه بهره برده که آن نسخه در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی موجود است. این نسخه قدیمی که به قرن هفتم بازمی‎گردد، هرچند دارای خطی زیبا است، لکن نواقصی هم دارد؛ ازجمله دارای تحریفات و کلماتی مبهم است که محقق برخی از آن‎ها را اصلاح نموده است. علاوه بر این در بین سطور کتاب فضاهای خالی وجود دارد که به نظر می‎رسد نویسنده به ‎قصد اضافه نمودن اسانید جدید، آن قسمت‎ها را سفید گذاشته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/9 ر.ک: مقدمه، ص9]</ref>.
    محقق برای انتشار این اثر تنها از یک نسخه بهره برده که آن نسخه در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی موجود است. این نسخه قدیمی که به قرن هفتم بازمی‌گردد، هرچند دارای خطی زیبا است، لکن نواقصی هم دارد؛ ازجمله دارای تحریفات و کلماتی مبهم است که محقق برخی از آن‌ها را اصلاح نموده است. علاوه بر این در بین سطور کتاب فضاهای خالی وجود دارد که به نظر می‌رسد نویسنده به ‎قصد اضافه نمودن اسانید جدید، آن قسمت‎ها را سفید گذاشته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/27642/1/9 ر.ک: مقدمه، ص9]</ref>.


    فهرست محتویات و فهرست اعلام در پایان کتاب آمده است. دو صفحه پایانی کتاب، حاوی دو تصویر از نسخه خطی کتاب است.
    فهرست محتویات و فهرست اعلام در پایان کتاب آمده است. دو صفحه پایانی کتاب، حاوی دو تصویر از نسخه خطی کتاب است.


    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    <references />
    <references/>


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    # مقدمه و متن کتاب.
    # مقدمه و متن کتاب.
    #[[:noormags:1365|موسوی‎نژاد، سید علی، «کتاب‎های حدیثی منتشرشده از زیدیه (1)»، مجله علوم حدیث، پاییز 1381، شماره 25، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
    #[[:noormags:1365|موسوی‌نژاد، سید علی، «کتاب‌های حدیثی منتشرشده از زیدیه (1)»، مجله علوم حدیث، پاییز 1381، شماره 25، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]].
    == وابسته‌ها ==
       
       
    {{سرور شهیدان}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[آداب کوی جانان (آداب زیارت حسینی علیه‌السلام)]]
    [[تحقیق درباره اول اربعین حضرت سيدالشهداء(ع)]]
    [[أدب الزائر لمن يَمَّمَ الحائر]]
    [[أدب الطف]]
    [[الأربعين في التراث الشيعي]]
    [[دانشنامه شعر عاشورایی انقلاب حسینی در شعر شاعران عرب و عجم]]
    [[درسی که حسین علیه‌السلام به انسانها آموخت]]
    [[فرهنگ عاشورا]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
       
       
    خط ۷۸: خط ۹۹:
       
       
    [[رده:مباحث خاص آداب و رسوم]]
    [[رده:مباحث خاص آداب و رسوم]]
     
    [[رده:امام حسین(ع)]]
    [[رده:25 آبان الی 24 آذر(97)]]
    [[رده:زیارت اماکن مقدسه، مشاهد ائمه و مزارات امامزادگان و اولیاء]]
     
    [[رده:سال97-25آبان الی24آذر]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۰۳

    ‏فضل زيارة الحسين علیه‌السلام
    فضل زيارة الحسين علیه‌السلام
    پدیدآورانشجری، محمد بن علی (نويسنده)

    حسینی اشکوری، احمد (گردآورنده)

    مرعشی، محمود (مصحح)
    عنوان‌های دیگرفضل زيارة الحسين عليه‌السلام
    ناشرکتابخانه عمومي حضرت آيت‌الله العظمي مرعشي نجفي(ره)
    مکان نشرايران - قم
    سال نشرمجلد1: 1403ق,
    موضوعحسين بن علي(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - آرامگاه - زيارت - احاديث
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏263‎‏/‎‏2‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏3‎‏ف‎‏6‎‏ ‎‏136‎‏1 ‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    فضل زيارة الحسين علیه‌السلام، تألیف محمد بن علی بن حسن علوی شجری (متوفی 445ق)، اثری است حدیثی که نویسنده در آن به بیان موضوع فضیلت زیارت امام حسین(ع) و اقامه عزای آن حضرت و گریه بر مصائب ایشان می‌پردازد. این اثر توسط سید احمد حسینی مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.

    ساختار

    در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای به قلم محقق آمده، سپس زندگی‌نامه مؤلف به نقل از سید عبدالعزیز طباطبایی یزدی ذکر شده است.

    آنچه در این تصحیح‎ ارائه‎ شده، شامل 89 روایت از پیامبر، ائمه اهل‌البیت و برخی از صحابه و تابعین است‎ که‎ مؤلف، آن‌ها را با سندی‎ متصل‎ روایت‎ می‌کند، ولی متأسفانه‎ نسخه‌ای‎ که در اختیارِ محقق‎ کتاب‎ قرار داشته، ناقص بوده و ظاهراً اصل کتاب بیش از این ادامه داشته است. در‎ توضیحات‎ محقق آمده است که اگرچه‎ روایات‎ کتاب نظم‎ مشخصی‎ ندارد‎، می‌توان روایات آن را‎ به سه دسته تقسیم کرد:

    1. آنچه به‌ترتیب از پیامبر گرامی(ص)، علی(ع)، حسن(ع)، حسین(ع)، زین‌العابدین‎(ع)، محمد باقر(ع)، جعفر صادق(ع)، عبدالله بن حسن‎، موسی‎ بن‎ عبدالله‎، محمد‎ بن حسین بن‎ علی‎ بن حسین، علی بن موسی‌الرضا(ع)، قاسم بن ابراهیم، عبدالله بن لهیعه، منصور بن عمار و حمزة‎ الزیات‎، روایت‎ شده است.
    2. آنچه در فضیلت زیارت‎ روز‎ عاشورا‎ و اول‎ رجب‎ و نیمه‎ شعبان و ماه رمضان و روز عرفه و زیارت شهدای آل ‎محمد روایت شده است.
    3. آنچه در فضیلت گریه بر امام حسین(ع) و اقامه عزای ایشان و فضیلت تربت آن حضرت و فضیلت‎ کسی که وی را زیارت کند، روایت شده است[۱]،[۲].

    گزارش محتوا

    در مقدمه محقق به علت قیام امام حسین(ع) و علم آن حضرت به فرجام قیامش اشاره شده، سپس از احادیث فراوانی که درباره امام حسین و ثواب زیارت ایشان در منابع از پیامبر و صحابه و تابعین نقل شده، سخن به میان آمده است. در ادامه محقق از چگونگی دستیابی به این اثر و محتوای آن به بحث نشسته است[۳].

    اولین روایتی که محمد بن علی علوی به آن اشاره کرده، روایتی است که امام حسین(ع) از شهادت خویش خبر می‌دهد. در این روایت حضرت علی از پیامبر اکرم(ص) چنین نقل می‌کند: جبرئیل بر من نازل شد و خبر داد که شما کشته خواهید شد و قبورتان پراکنده خواهد بود؛ پس خدا را حمد و ستایش کرده و از خدا خیر شما را درخواست نمودم. حضرت سیدالشهداء(ع) عرض کرد: اى پدر چه کسى قبور ما را زیارت مى‌کند و بااینکه از هم جدا و متفرقند با آنها آشنا شده و بر سر آن‌ها خواهد آمد؟ حضرت فرمودند: جماعتى از امّتم که قصدشان از زیارت این قبور احسان به من است و من نیز در قیامت به نزدشان حاضر شده و بازوهایشان را گرفته و آن‌ها را از هول و وحشت و گرفتارى آن روز مى‎رهانم[۴].

    در روایتی دیگر از پیامبر(ص)، درباره محل شهادت امام سخن به میان می‌آید[۵]. در روایتی دیگر این مضمون آمده که هر کس در هر زمان (در زمان حیات و ممات امام) به زیارت آن حضرت بشتابد، این باعث آمرزش گناهانش می‌شود[۶].

    شش روایت اول از پیامبر(ص) نقل شده است. هفتمین و هشتمین سند روایت به امام علی(ع) ختم می‌شود. روایت نهم از زبان امام حسن مجتبی(ع) است که در فضیلت زیارت قبر برادرش امام حسین(ع) است. ایشان به نقل از پیامبر(ص) نقل می‌کند که هرکس امام حسین(ع) را زیارت کند، چنان است که خداوند را در عرش زیارت نموده است[۷].

    برخی از روایاتی که نویسنده به آنها اشاره می‌کند دارای چند سند است. در روایتی امام حسین(ع) می‌فرماید: هرکس به زیارت من بیاید من در قیامت به دیدار او می‌روم و از آتش دوزخ نجاتش می‌دهم. این روایت با سه سند آمده است[۸].

    امام سجاد(ع)، درباره اهمیت زیارت امام حسین(ع) می‌فرماید: هر روز به زیارت امام حسین(ع) برو! اگر نتوانستی هر جمعه (هر هفته)، اگر نتوانستی هر ماه. هرکس این کار انجام ندهد و به زیارت آن حضرت نشتابد، حق پیامبر خدا(ص) را سبک شمرده است[۹].

    نویسنده بعد از ذکر یک روایت در فضیلت زیارت امام حسین(ع) از زید بن علی، به بیست‌ودو روایت از امام صادق(ع) در این‌باره اشاره می‌کند، سپس روایات دیگری را از امام رضا(ع) و برخی از فرزندان و نوادگان ائمه نقل می‌نماید[۱۰].

    بخش بعدی کتاب درباره فضیلت زیارت امام حسین(ع) در ایامی چون عاشورا، عرفه، نیمه شعبان، اول ماه رجب، ماه رمضان، روز عید قربان و عید غدیر است. در این بخش، سیزده روایت آمده است[۱۱].

    بخش بعدی کتاب، هشت روایت درباره فضیلت گریه بر امام حسین(ع) و ثواب برپایی عزای آن امام است. سپس پنج روایت درباره فضیلت تربت آن امام و استفاده آن جهت شفا آمده و در پایان سه روایت درباره جایگاه کسانی که به زیارت امام مشرف می‌شوند بیان شده است. از روایت پایانی کتاب (روایت نودم) فقط بخشی از سند آن باقی مانده است[۱۲].

    وضعیت کتاب

    محقق برای انتشار این اثر تنها از یک نسخه بهره برده که آن نسخه در کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی موجود است. این نسخه قدیمی که به قرن هفتم بازمی‌گردد، هرچند دارای خطی زیبا است، لکن نواقصی هم دارد؛ ازجمله دارای تحریفات و کلماتی مبهم است که محقق برخی از آن‌ها را اصلاح نموده است. علاوه بر این در بین سطور کتاب فضاهای خالی وجود دارد که به نظر می‌رسد نویسنده به ‎قصد اضافه نمودن اسانید جدید، آن قسمت‎ها را سفید گذاشته است[۱۳].

    فهرست محتویات و فهرست اعلام در پایان کتاب آمده است. دو صفحه پایانی کتاب، حاوی دو تصویر از نسخه خطی کتاب است.

    پانویس

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن کتاب.
    2. موسوی‌نژاد، سید علی، «کتاب‌های حدیثی منتشرشده از زیدیه (1)»، مجله علوم حدیث، پاییز 1381، شماره 25، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز).

    وابسته‌ها