حماة الوحي: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'فاضل لنكرانى' به 'فاضل لنكرانى')
    جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
     
    (۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR03383J1.jpg|بندانگشتی|حماة الوحي]]
    | تصویر =NUR03383J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =حماة الوحي
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =ائمه اطهار علیهم‌السلام، یا، پاسداران وحی در قرآن کریم. عربی
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|حماة الوحي
    [[اشراقی، شهاب‌الدین]] (نویسنده)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|ائمه اطهار علیهم السلام، یا، پاسداران وحی در قرآن کریم. عربی
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[اشراقی، شهاب الدین]] (نويسنده)


    [[حمرانی، عبدالرحیم]] (مترجم)
    [[حمرانی، عبدالرحیم]] (مترجم)


    [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد]] (نويسنده)
    [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏104‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏22043‎‏
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    امامت - جنبه‌های قرآنی
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏104‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏22043‎‏
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|امامت - جنبه‎های قرآنی


    حسین بن علی (ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - نقد و تفسیر
    حسین بن علی(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - نقد و تفسیر


    خاندان نبوت در قرآن
    خاندان نبوت در قرآن


    علم امام - نقد و تفسیر
    علم امام - نقد و تفسیر
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    مرکز فقه الأئمة الأطهار علیهم‌السلام
    |data-type='publisher'|مرکز فقه الأئمة الأطهار (علیهم السلام)
    | مکان نشر =قم - ایران
    |-
    | سال نشر = 1384 ش یا 1425 ق  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1384 هـ.ش یا 1425 هـ.ق  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE3383AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03383AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | شابک =964-7709-21-8
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =03383
    | کتابخوان همراه نور =03383
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}


    == معرفى اجمالى ==
    '''حماة الوحي'''، كتابى است به زبان عربى، تألیف مرحوم آیت‌الله [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد|فاضل لنكرانى]]، از عالمان و فقيهان و اصوليان عصر حاضر كه درباره موضوع امامت نگارش يافته و با استناد به آيات قرآن كريم به اثبات امامت ائمه اثنا عشر مى‌پردازد.


    گفتنی است که در این اثر، علم امام و آگاهی [[امام حسین(ع)]] نسبت به واقعه عاشورا بیان شده و نویسنده بخشی از این کتاب را برای پاسخ به برخی اشکالات کتاب [[شهید جاوید]] اثر [[نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی]] تنظیم کرده است.


    حماة الوحى، كتابى است به زبان عربى، تاليف مرحوم آیت‌الله [[فاضل موحدی لنکرانی، محمد|فاضل لنكرانى]]، از عالمان و فقيهان و اصوليان عصر حاضر كه درباره موضوع امامت نگارش يافته و با استناد به آيات قرآن كريم به اثبات امامت ائمه اثنا عشر مى‌پردازد.


    == انگيزه تاليف ==
    == انگيزه تألیف ==




    مولف در بيان انگيزه خود از نگارش اين اثر مى‌نويسد: در دوران ما برخى افراد با شعار روشنفكرى و تساهل و تسامح شعار «حسبنا كتاب الله» سرداده و بر اين باروند كه در اداره امور اجتماع نيازى به زعامت و رهبرى رهبران الهى نيست، در صورتى كه اگر اين گروه به اين شعار خويش اعتقاد واقعى مى‌داشتند، ملزم به پذيرش امامت ائمه هدى عليهم السلام بودند، چرا كه در قرآن كريم بارها و بارها به لزوم وجود رهبر و زعيم در جامعه تاكيد شده و صفات و ويژگى‌هايى براى رهبران جامعه لازم شمرده شده كه پس از پيامبر(ص) در كسى جز امامان معصوم عليهم السلام يافت نمى‌شود.
    مؤلف در بيان انگيزه خود از نگارش اين اثر مى‌نويسد: در دوران ما برخى افراد با شعار روشنفكرى و تساهل و تسامح شعار «حسبنا كتاب الله» سرداده و بر اين باروند كه در اداره امور اجتماع نيازى به زعامت و رهبرى رهبران الهى نيست، در صورتى كه اگر اين گروه به اين شعار خويش اعتقاد واقعى مى‌داشتند، ملزم به پذيرش امامت ائمه هدى عليهم‌السلام بودند، چرا كه در قرآن كريم بارها و بارها به لزوم وجود رهبر و زعيم در جامعه تاكيد شده و صفات و ويژگى‌هايى براى رهبران جامعه لازم شمرده شده كه پس از پيامبر(ص) در كسى جز امامان معصوم عليهم‌السلام يافت نمى‌شود.


    مولف با انگيزه بسط و تفصيل اين ادله قرآنى به صورت ساده و روان و پاسخ گويى به سوالاتى كه در اين زمينه مطرح است به نگارش اين اثر اقدام نموده است.
    مؤلف با انگيزه بسط و تفصيل اين ادله قرآنى به صورت ساده و روان و پاسخ گويى به سؤالاتى كه در اين زمينه مطرح است به نگارش اين اثر اقدام نموده است.


    == ساختار و گزارش محتوا ==
    == ساختار و گزارش محتوا ==
    خط ۶۵: خط ۵۴:
    بخش اول: الإمامة على ضوء القرآن الكريم.  
    بخش اول: الإمامة على ضوء القرآن الكريم.  


    در اين بخش مولف عقيده شيعه درباره موضوع امامت را كه معتقدند امامت، همانند نبوت، منصبى الهى است كه از جانب خداوند به برخى افراد واگذار مى‌شود، يادآور مى‌شود و سپس به بيان ادله قرآنى اين مدعا مى‌پردازد و به چهار آيه در اين زمينه استناد مى‌كند:
    در اين بخش مؤلف عقيده شيعه درباره موضوع امامت را كه معتقدند امامت، همانند نبوت، منصبى الهى است كه از جانب خداوند به برخى افراد واگذار مى‌شود، يادآور مى‌شود و سپس به بيان ادله قرآنى اين مدعا مى‌پردازد و به چهار آيه در اين زمينه استناد مى‌كند:


    1-:''' وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّى جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَمِن ذُرِّيَتِى قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِى الظَّالِمِينَ '''[1]
    #''' وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّى جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَمِن ذُرِّيَتِى قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِى الظَّالِمِينَ'''[بقره 124]
    #'''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الْرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِى شَىْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالْرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأوِيلا'''.[نساء59]
    #''' إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الْصَّلوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكوةَ وَهُمْ رَاكِعُون.'''[مائده55]
    #'''وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ. رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ. رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُواْ عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ'''. [بقره127/-129]


    2- '''يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الْرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِى شَىْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالْرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأوِيلا'''.[2]
    بخش دوم: قبسات من شرائط الامامه.


    3-''' إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الْصَّلوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكوةَ وَهُمْ رَاكِعُون.'''[3]
    در اين بخش مؤلف به بيان شرائط امامت كه عبارتند از: عصمت، افضليت و ارجحيت بر سائر مردم، آلوده نبودن به ظلم و شرك، آگاهى و علم كامل و تام به قرآن كريم و احكام اسلامى، كرم، زهد، حلم و بردبارى، استوارى انديشه، فصاحت، شجاعت، مردانگى و شهامت، حلال‌زاده بودن (طهارت مولد)، سلامت كامل جسمانى.


    4- '''وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ . رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ. رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُواْ عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ''' .[4]
    بخش سوم به موضوع علم امام اختصاص يافته و سؤالات ذيل را در اين باره مطرح مى‌كند:


    بخش دوم
    #آيا امام به غيب علم دارد يا اين كه علم به غيب مختص ذات اقدس الهى است؟ و در صورتى كه امام علم به غيب دارد، اين علم به چه صورت است و آيا امام به مجرد رسيدن به مقام امامت به اين علم دست مى‌يابد يا براى دستيابى به اين علم بايد برخى مراحل را پشت سر بگذارد.
    #آيا علوم ائمه معصومين كه راهبران جامعه اسلامى هستند، منحصر به علم به قرآن و احكام و تعاليم اسلامى است يا به حوادث آتيه مسلمانان و به آينده اسلام نيز علم و آگاهى دارند؟
    #آيا ائمه(ع) ع لم به ما كان و ما يكون تا روز قيامت دارند يا نه؟ و بر فرض دارا بودن چنين علمى، آيا علم ايشان حضورى است يا حصولى؟ به تعبير ديگر آيا علم ايشان به امور و اشياء، چنانكه برخى از متكلمين معتقدند، بالقوه است به نحوى كه اذا شاءوا علموا، يا علم ايشان فعلى است؟


    :قبسات من شرائط الامامه.
    مؤلف براى بحث از علم امامان معصوم ابتدا ديدگاه قرآن كريم را درباره علم غيب يادآور مى‌شود. اين آيات سه دسته هستند:


    در اين بخش مولف به بيان شرائط امامت كه عبارتند از: عصمت، افضليت و ارجحيت بر سائر مردم، آلوده نبودن به ظلم و شرك، آگاهى و علم كامل و تام به قرآن كريم و احكام اسلامى، كرم، زهد، حلم و بردبارى، استوارى انديشه، فصاحت، شجاعت، مردانگى و شهامت، حلال‌زاده بودن (طهارت مولد)، سلامت كامل جسمانى.
    #آياتى كه علم به غيب را منحصر در خداوند معرفى مى‌كند.
    #آياتى كه علم به غيب را از انبياء عظام و نبى مكرم اسلام(ص) نفى مى‌كند.
    #آياتى كه بر افاضه علم غيب از جانب خداوند به انبياء الهى دلالت دارد.


    بخش سوم
    پس از بيان اين آيات مؤلف به بحث از علم غيب امامان معصوم پرداخته و به آياتى در اين زمينه استناد مى‌كند و در آغاز اين نكته را يادآور مى‌شود كه ما مدعى نيستيم كه آيات صراحتا بر علم غيب امامان با استناد به فيض الهى دلالت دارند، بلكه معتقديم كه از اين آيات استفاده مى‌شود، كسانى كه راهبران جامعه اسلامى و حاكم بر مقدرات مسلمانان هستند حتما بايد مويد به تاييدات غيبى الهى باشند و در اداره امور مسلمانان به علم غيبى كه خداوند به ايشان افاضه مى‌كند تكيه و اعتماد كنند.


    به موضوع علم امام اختصاص يافته و سوالات ذيل را در اين باره مطرح مى‌كند:
    در ادامه به بررسى آيات و رواياتى كه به نفى علم به غيب از انبياء تصريح دارد پرداخته و رواياتى را نيز كه از ائمه عليهم‌السلام درباره نفى علم به غيب از خودشان وارد شده، مورد بررسى قرار می‌دهد.
     
    1- آيا امام به غيب علم دارد يا اين كه علم به غيب مختص ذات اقدس الهى است؟
     
    و در صورتى كه امام علم به غيب دارد، اين علم به چه صورت است و آيا امام به مجرد رسيدن به مقام امامت به اين علم دست مى‌يابد يا براى دستيابى به اين علم بايد برخى مراحل را پشت سر بگذارد.
     
    2- آيا علوم ائمه معصومين كه راهبران جامعه اسلامى هستند، منحصر به علم به قرآن و احكام و تعاليم اسلامى است يا به حوادث آتيه مسلمانان و به آينده اسلام نيز علم و آگاهى دارند؟
     
    3- آيا ائمه(ع) علم به ما كان و ما يكون تا روز قيامت دارند يا نه؟ و بر فرض دارا بودن چنين علمى، آيا علم ايشان حضورى است يا حصولى؟ به تعبير ديگر آيا علم ايشان به امور و اشياء، چنانكه برخى از متكلمين معتقدند، بالقوه است به نحوى كه اذا شاءوا علموا، يا علم ايشان فعلى است؟
     
    مولف براى بحث از علم امامان معصوم ابتدا ديدگاه قرآن كريم را درباره علم غيب يادآور مى‌شود. اين آيات سه دسته هستند:
     
    1- آياتى كه علم به غيب را منحصر در خداوند معرفى مى‌كند.
     
    2- آياتى كه علم به غيب را از انبياء عظام و نبى مكرم اسلام(ص) نفى مى‌كند.
     
    3- آياتى كه بر افاضه علم غيب از جانب خداوند به انبياء الهى دلالت دارد.
     
    پس از بيان اين آيات مولف به بحث از علم غيب امامان معصوم پرداخته و به آياتى در اين زمينه استناد مى‌كند و در آغاز اين نكته را يادآور مى‌شود كه ما مدعى نيستيم كه آيات صراحتا بر علم غيب امامان با استناد به فيض الهى دلالت دارند، بلكه معتقديم كه از اين آيات استفاده مى‌شود، كسانى كه راهبران جامعه اسلامى و حاكم بر مقدرات مسلمانان هستند حتما بايد مويد به تاييدات غيبى الهى باشند و در اداره امور مسلمانان به علم غيبى كه خداوند به ايشان افاضه مى‌كند تكيه و اعتماد كنند.
     
    در ادامه به بررسى آيات و رواياتى كه به نفى علم به غيب از انبياء تصريح دارد پرداخته و رواياتى را نيز كه از ائمه عليهم السلام درباره نفى علم به غيب از خودشان وارد شده، مورد بررسى قرار مى دهد.


    بخش چهارم  
    بخش چهارم  
    خط ۱۰۹: خط ۸۵:
    كه در واقع ادامه بخش سوم است به نقد و بررسى كتاب «شهيد جاويد» اختصاص يافته و موضوع علم و آگاهى امام حسين(ع) به واقعه كربلا و به اسارت رفتن خاندان حضرت را مورد بررسى قرار مى‌دهد.
    كه در واقع ادامه بخش سوم است به نقد و بررسى كتاب «شهيد جاويد» اختصاص يافته و موضوع علم و آگاهى امام حسين(ع) به واقعه كربلا و به اسارت رفتن خاندان حضرت را مورد بررسى قرار مى‌دهد.


    در اين بخش مولف به سه اشتباه اساسى مولف كتاب شهيد جاويد اشاره كرده و به آنها پاسخ مى‌گويد. اين سه اشتباه عبارتند از:
    در اين بخش مؤلف به سه اشتباه اساسى مؤلف كتاب شهيد جاويد اشاره كرده و به آنها پاسخ مى‌گويد. اين سه اشتباه عبارتند از:


    1- انكار علم و آگاهى امام به شهادت خويش در اثر اين قيام.
    #انكار علم و آگاهى امام به شهادت خويش در اثر اين قيام.
     
    #متضرر شدن اسلام و مسلمين در اثر حادثه كربلا و شهادت امام حسين(ع).
    2- متضرر شدن اسلام و مسلمين در اثر حادثه كربلا و شهادت امام حسين(ع).
    #ادعاى اين كه قيام و انقلاب امام حسين فقط به منظور حفظ نفس صورت پذيرفته نه بر پايى حكومت اسلامى.
     
    3- ادعاى اين كه قيام و انقلاب امام حسين فقط به منظور حفظ نفس صورت پذيرفته نه بر پايى حكومت اسلامى.


    == نسخه شناسى ==
    == نسخه شناسى ==
    خط ۱۲۲: خط ۹۶:
    نسخه حاضر در برنامه در قطع با جلد در 318 صفحه براى بار در سال توسط انتشارات، قم منتشر شده است.
    نسخه حاضر در برنامه در قطع با جلد در 318 صفحه براى بار در سال توسط انتشارات، قم منتشر شده است.


    ==منبع:==
    ==منابع مقاله==
     
     
    متن كتاب.
    متن كتاب.
    {{سرور شهیدان}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    (1) - بقره 124/.
    [[پاسداران وحی]]
     
    (2) - نساء59/.
     
    (3) - مائده55/.
     
    (4) - بقره127/-129.
     


    == پیوندها ==
    [[حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش]]


    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:تفسیر]]
    [[رده: تفسیر]]
    [[رده:قرآن و مباحث دیگر]]
    [[رده:قرآن و مباحث دیگر]]
    [[رده:امام حسین(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۳

    حماة الوحي
    حماة الوحي
    پدیدآوراناشراقی، شهاب‌الدین (نویسنده)

    حمرانی، عبدالرحیم (مترجم)

    فاضل موحدی لنکرانی، محمد (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرائمه اطهار علیهم‌السلام، یا، پاسداران وحی در قرآن کریم. عربی
    ناشرمرکز فقه الأئمة الأطهار علیهم‌السلام
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1384 ش یا 1425 ق
    چاپ1
    شابک‎964-7709-21-8
    موضوعامامت - جنبه‌های قرآنی

    حسین بن علی(ع)، امام سوم، 4 - 61ق. - نقد و تفسیر

    خاندان نبوت در قرآن

    علم امام - نقد و تفسیر
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏104‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏8‎‏ ‎‏ف‎‏22043‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    حماة الوحي، كتابى است به زبان عربى، تألیف مرحوم آیت‌الله فاضل لنكرانى، از عالمان و فقيهان و اصوليان عصر حاضر كه درباره موضوع امامت نگارش يافته و با استناد به آيات قرآن كريم به اثبات امامت ائمه اثنا عشر مى‌پردازد.

    گفتنی است که در این اثر، علم امام و آگاهی امام حسین(ع) نسبت به واقعه عاشورا بیان شده و نویسنده بخشی از این کتاب را برای پاسخ به برخی اشکالات کتاب شهید جاوید اثر نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی تنظیم کرده است.


    انگيزه تألیف

    مؤلف در بيان انگيزه خود از نگارش اين اثر مى‌نويسد: در دوران ما برخى افراد با شعار روشنفكرى و تساهل و تسامح شعار «حسبنا كتاب الله» سرداده و بر اين باروند كه در اداره امور اجتماع نيازى به زعامت و رهبرى رهبران الهى نيست، در صورتى كه اگر اين گروه به اين شعار خويش اعتقاد واقعى مى‌داشتند، ملزم به پذيرش امامت ائمه هدى عليهم‌السلام بودند، چرا كه در قرآن كريم بارها و بارها به لزوم وجود رهبر و زعيم در جامعه تاكيد شده و صفات و ويژگى‌هايى براى رهبران جامعه لازم شمرده شده كه پس از پيامبر(ص) در كسى جز امامان معصوم عليهم‌السلام يافت نمى‌شود.

    مؤلف با انگيزه بسط و تفصيل اين ادله قرآنى به صورت ساده و روان و پاسخ گويى به سؤالاتى كه در اين زمينه مطرح است به نگارش اين اثر اقدام نموده است.

    ساختار و گزارش محتوا

    اين كتاب در چهار بخش تنظيم شده است:

    بخش اول: الإمامة على ضوء القرآن الكريم.

    در اين بخش مؤلف عقيده شيعه درباره موضوع امامت را كه معتقدند امامت، همانند نبوت، منصبى الهى است كه از جانب خداوند به برخى افراد واگذار مى‌شود، يادآور مى‌شود و سپس به بيان ادله قرآنى اين مدعا مى‌پردازد و به چهار آيه در اين زمينه استناد مى‌كند:

    1. وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّى جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَمِن ذُرِّيَتِى قَالَ لَا يَنَالُ عَهْدِى الظَّالِمِينَ[بقره 124]
    2. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الْرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِى شَىْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالْرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأوِيلا.[نساء59]
    3. إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الْصَّلوةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكوةَ وَهُمْ رَاكِعُون.[مائده55]
    4. وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ. رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ. رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُواْ عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ. [بقره127/-129]

    بخش دوم: قبسات من شرائط الامامه.

    در اين بخش مؤلف به بيان شرائط امامت كه عبارتند از: عصمت، افضليت و ارجحيت بر سائر مردم، آلوده نبودن به ظلم و شرك، آگاهى و علم كامل و تام به قرآن كريم و احكام اسلامى، كرم، زهد، حلم و بردبارى، استوارى انديشه، فصاحت، شجاعت، مردانگى و شهامت، حلال‌زاده بودن (طهارت مولد)، سلامت كامل جسمانى.

    بخش سوم به موضوع علم امام اختصاص يافته و سؤالات ذيل را در اين باره مطرح مى‌كند:

    1. آيا امام به غيب علم دارد يا اين كه علم به غيب مختص ذات اقدس الهى است؟ و در صورتى كه امام علم به غيب دارد، اين علم به چه صورت است و آيا امام به مجرد رسيدن به مقام امامت به اين علم دست مى‌يابد يا براى دستيابى به اين علم بايد برخى مراحل را پشت سر بگذارد.
    2. آيا علوم ائمه معصومين كه راهبران جامعه اسلامى هستند، منحصر به علم به قرآن و احكام و تعاليم اسلامى است يا به حوادث آتيه مسلمانان و به آينده اسلام نيز علم و آگاهى دارند؟
    3. آيا ائمه(ع) ع لم به ما كان و ما يكون تا روز قيامت دارند يا نه؟ و بر فرض دارا بودن چنين علمى، آيا علم ايشان حضورى است يا حصولى؟ به تعبير ديگر آيا علم ايشان به امور و اشياء، چنانكه برخى از متكلمين معتقدند، بالقوه است به نحوى كه اذا شاءوا علموا، يا علم ايشان فعلى است؟

    مؤلف براى بحث از علم امامان معصوم ابتدا ديدگاه قرآن كريم را درباره علم غيب يادآور مى‌شود. اين آيات سه دسته هستند:

    1. آياتى كه علم به غيب را منحصر در خداوند معرفى مى‌كند.
    2. آياتى كه علم به غيب را از انبياء عظام و نبى مكرم اسلام(ص) نفى مى‌كند.
    3. آياتى كه بر افاضه علم غيب از جانب خداوند به انبياء الهى دلالت دارد.

    پس از بيان اين آيات مؤلف به بحث از علم غيب امامان معصوم پرداخته و به آياتى در اين زمينه استناد مى‌كند و در آغاز اين نكته را يادآور مى‌شود كه ما مدعى نيستيم كه آيات صراحتا بر علم غيب امامان با استناد به فيض الهى دلالت دارند، بلكه معتقديم كه از اين آيات استفاده مى‌شود، كسانى كه راهبران جامعه اسلامى و حاكم بر مقدرات مسلمانان هستند حتما بايد مويد به تاييدات غيبى الهى باشند و در اداره امور مسلمانان به علم غيبى كه خداوند به ايشان افاضه مى‌كند تكيه و اعتماد كنند.

    در ادامه به بررسى آيات و رواياتى كه به نفى علم به غيب از انبياء تصريح دارد پرداخته و رواياتى را نيز كه از ائمه عليهم‌السلام درباره نفى علم به غيب از خودشان وارد شده، مورد بررسى قرار می‌دهد.

    بخش چهارم

    كه در واقع ادامه بخش سوم است به نقد و بررسى كتاب «شهيد جاويد» اختصاص يافته و موضوع علم و آگاهى امام حسين(ع) به واقعه كربلا و به اسارت رفتن خاندان حضرت را مورد بررسى قرار مى‌دهد.

    در اين بخش مؤلف به سه اشتباه اساسى مؤلف كتاب شهيد جاويد اشاره كرده و به آنها پاسخ مى‌گويد. اين سه اشتباه عبارتند از:

    1. انكار علم و آگاهى امام به شهادت خويش در اثر اين قيام.
    2. متضرر شدن اسلام و مسلمين در اثر حادثه كربلا و شهادت امام حسين(ع).
    3. ادعاى اين كه قيام و انقلاب امام حسين فقط به منظور حفظ نفس صورت پذيرفته نه بر پايى حكومت اسلامى.

    نسخه شناسى

    نسخه حاضر در برنامه در قطع با جلد در 318 صفحه براى بار در سال توسط انتشارات، قم منتشر شده است.

    منابع مقاله

    متن كتاب.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=حماة_الوحي&oldid=675924»