سند، محمد: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'رده:بهمن (99)' به '') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | |||
| عنوان = شیخ محمد سند | |||
| تصویر = NUR00372.jpg | |||
| | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | |||
| | | نام کامل = شیخ محمد سند | ||
| | | نامهای دیگر = | ||
| | | لقب = آیتالله | ||
| تخلص = | |||
| نسب = | |||
| نام پدر = حاج حمید | |||
| ولادت = رجب ۱۳۸۲ قمری | |||
| محل تولد = بحرین | |||
| کشور تولد = بحرین | |||
| محل زندگی = نجف | |||
| رحلت = | |||
| شهادت = | |||
| مدفن = | |||
| طول عمر = | |||
| نام همسر = | |||
| فرزندان = | |||
| خویشاوندان = | |||
| دین = اسلام | |||
| مذهب = شیعه دوازده امامی | |||
| پیشه = مرجع دینی، عالم محقق | |||
| درجه علمی = اجتهاد | |||
| دانشگاه = | |||
| علایق پژوهشی = فقه، اصول، رجال، عقائد، تفسیر | |||
| منصب = مرجع تقلید | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[گلپایگانی، سید محمدرضا|سید محمدرضا گلپایگانی]] | [[روحانی، سید محمد|سید محمد روحانی]] | [[آملی، هاشم|میرزا هاشم آملی]] | [[وحید خراسانی، حسین|حسین وحید خراسانی]] | [[تبریزی، جواد|میرزا جواد تبریزی]] | [[حسنزاده آملی، حسن|حسن حسنزاده آملی]] | [[جوادی آملی، عبدالله|عبدالله جوادی آملی]] | [[انصاری شیرازی، یحیی|یحیی انصاری شیرازی]] | [[بهجت، محمدتقی|محمدتقی بهجت]]}} | |||
| مشایخ = | |||
| معاصرین = | |||
| شاگردان = | |||
| اجازه اجتهاد از = | |||
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[بحوث في مباني علم الرجال]] | [[سند العروة الوثقی، كتاب الحج]] | [[أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات الأمیرة)]] | [[أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین)]]}} | |||
| سبک نوشتاری = | |||
| وبگاه = | |||
| امضا = | |||
| کد مؤلف = AUTHORCODE00372AUTHORCODE | |||
}} | |||
'''محمد سند''' (متولد ۱۳۸۲ق)، مرجع دینی و عالم محقق بحرینی ساکن نجف است. وی از مراجع تقلید شیعه دوازده امامی به شمار میرود که تحصیلات دانشگاهی خود در رشته مهندسی را در لندن رها کرد و برای دفاع از مکتب اهل بیت(ع) به حوزه علمیه قم پیوست. او در مدت کوتاهی دروس حوزوی را به پایان رساند و از محضر استادان بزرگی بهره برد. آیتالله سند علاوه بر تدریس دروس خارج فقه و اصول، تألیفات متعددی در زمینههای فقه، اصول، رجال و عقائد دارد و همواره در عرصههای علمی و فرهنگی فعال بوده است. | |||
==ولادت== | |||
شیخ محمد سند در ماه رجب سال ۱۳۸۲ قمری (مطابق با آذر ۱۳۴۱ شمسی) در بحرین به دنیا آمد. پدرش حاج حمید از بازرگانان بحرین و از ارادتمندان ائمه اطهار(ع) به ویژه امام حسین(ع) بود. | |||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
در عنفوان جوانى به ذکاوت و زیرکى مشهور بود، به گونه اى که تحصیلات ابتدائى را در چهار و نیم سالگى آغاز کرد! از آنجا که با سن قانونى آغاز تحصیل فاصله داشت، یک آزمون هوش ویژه از وى به عمل آمد. | در عنفوان جوانى به ذکاوت و زیرکى مشهور بود، به گونه اى که تحصیلات ابتدائى را در چهار و نیم سالگى آغاز کرد! از آنجا که با سن قانونى آغاز تحصیل فاصله داشت، یک آزمون هوش ویژه از وى به عمل آمد. نتیجهاش به گونه اى بود که با این سن کم در مدرسه پذیرفته شد. پانزده و نیم سال داشت که تحصیلات دبیرستانى را به پایان رسانید. در طول دوران تحصیل از دانش آموزان برجسته و ممتاز بود و علاوه بر اشتغال به تحصیل به فعالیتهاى دینى از جمله برپایى نماز جماعت در مدرسه و دیگر جاها مىپرداخت. | ||
===تحصیلات دانشگاهى=== | ===تحصیلات دانشگاهى=== | ||
پس از گرفتن دیپلم از طریق یک هیئت آموزشى به دانشکده آموزش عالى دیوید گیم لندن راه یافت و در رشته مهندسى تحصیل کرد و با نبوغ | پس از گرفتن دیپلم از طریق یک هیئت آموزشى به دانشکده آموزش عالى دیوید گیم لندن راه یافت و در رشته مهندسى تحصیل کرد و با نبوغ ویژهاش با یک سال تحصیل موفق به اخذ مدرک کاردانى شد. در سال دوم مادههاى تکمیلى را اخذ کرد و به دانشکده تخصصى امپریال ملحق شد. در این مرحله در تحصیل کوشا بود و در اواخر سال دوم نسبت به ادعاها، اشکالات و اتهامات بى اساس راجع به مذهب اهلبیت(ع) که به منظور بدبین کردن دیگران صورت میگرفت، عمیقاً به فکر فرو رفت. و این در حالى است که بهترین و قوى ترین پاسخ ها را در میراث غنى همین مذهب مىتوان یافت و بدان وسیله از مذهب در مقابل ادعاها و اشکالات دفاع کرد. با این اندیشه بود که تصمیم گرفت تحصیل در دانشگاههاى انگلیس را رها کند و به شهر مقدس قم، که یکى از مراکز علوم دینى اهلبیت است، سفر کند. این اندیشه از سابق در ذهنش تبلور یافته بود، اما در دوران تحصیلش در کشورهاى غربى شکوفاتر شد، و سرچشمه آن هم روحیه ولایى بود که از زمان کودکى با گوشت و خونش عجین گشته، باعث میشد مظلومیت اهلبیت(ع) و غربت امام عصر(عج) را لمس کند. او شاهد فعالیتهاى فرهنگى دشمنان مکتب اهلبیت(ع) و شبهاتى بود که بین جوانان و دانشجویان مىپراکندند. به این سبب بود که تصمیم به ترک دانشگاه و ورود به حوزه علمیه براى تحصیل علوم و معارف اهلبیت(ع) گرفت تا بتواند به این شبهات پاسخ گوید. بسیارى از دوستان و استادانش به او اعتراض کردند و کسى که بیشترین مخالفت را با(تصمیم) او داشت، استادى یهودى بود که به نبوغ و استعدادش پى برده بود حتى به او پیشنهاد کرده بود که همه مخارج تحصیلش در لندن را بر عهده بگیرد، اما نتوانست او را از تصمیمش که پیمودن راه خدمت به امام حجت(عج) بود، منصرف سازد. دلمشغولى او چگونه رفتن به شهر مقدس قم و عملى کردن این عزم بلند بود. تا این که در سالگرد پیروزى انقلاب اسلامى ایران براى او این فرصت پیش آمد، چرا که گروهى از دانشجویان در تهران از گروهى از دانشجویان لندن براى شرکت در یک همایش فکرى دعوت به عمل آوردند و در پى این دعوت بود که ایشان از لندن به تهران آمد و از شدت شوقى که داشت به جاى رفتن به آن همایش مستقیماً از فرودگاه تهران به شهر مقدس قم رفت! | ||
===تحصیلات حوزوى=== | ===تحصیلات حوزوى=== | ||
محمد سند در بدو ورود به شهر مقدس قم در سال 1400ق (1358ش) با سختى ها و مشکلات فراوانى(اعم از مالى و حقوقى) رو به رو شد، اما در اثر ارتباط با برخى از علما از این مرحله حقوقى عبور کرد و توانست در یکى از مدارس علوم دینى مستقر شود. او اشتیاقى وافر داشت به طورى که شب و روز و در ایام تحصیل و در تعطیلات او را به کسب علم وا | محمد سند در بدو ورود به شهر مقدس قم در سال 1400ق (1358ش) با سختى ها و مشکلات فراوانى(اعم از مالى و حقوقى) رو به رو شد، اما در اثر ارتباط با برخى از علما از این مرحله حقوقى عبور کرد و توانست در یکى از مدارس علوم دینى مستقر شود. او اشتیاقى وافر داشت به طورى که شب و روز و در ایام تحصیل و در تعطیلات او را به کسب علم وا مىداشت. این اشتیاق وافر باعث شد هر آنچه مانع دانش پژوهى وى میشد، از سر راه برداشته شود. سر انجام دروس مقدمات و سطح و سطوح عالى را (که معادل کارشناسى و کارشناسى ارشد در دانشگاه است) در طى سه سال و نیم در سال 1403ق (1361 ش) به پایان رساند! دلیل کسب این موفقیت این بود که او شب و روز نداشت! و به طور مستمر و پر حجم حتى در تعطیلات تابستانى و جز آن، حتى در شب همان روز درسى اش هم درس مىخواند. او کتابهاى درسى متداول در نظام آموزشى حوزه در ادبیات عرب (شامل صرف و نحو و بلاغت و عروض) و نیز متون کهن همچون شرح نظام، مطول، شرح شمسیه و مغنى اللبیب را در محضر اساتید حوزه خواند. همچنین منطق و فلسفه و علم هیئت را نیز تحصیل کرد. پس از اتمام دروس سطح عالى بود که به درس خارج پیوست.از علما و بزرگان حوزه عراق(نجف) و ایران که به سبب اوضاع سیاسى که براى عراق پیش آمد در قم مجتمع بودند، بهرهها برد و با استفاده از این فرصت طلایى بود که شخصیت علمى اخلاقى اش زیر نظر بزرگان حوزه و مراجع عظام شکل گرفت. ایشان نزد علماى بزرگ حوزه علمیه در فقه و اصول و تفسیر و رجال تلمذ کرد و همگان بر دانش و فضل وى با وجود سن کمش گواهى دادند. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
از میان علماى حوزه علمیه نجف و قم که آیتالله سند بهره برد از این بزرگان | از میان علماى حوزه علمیه نجف و قم که آیتالله سند بهره برد از این بزرگان مىتوان نام برد: | ||
# [[گلپایگانی، محمدرضا|آیتالله سید محمدرضا گلپایگانی]] (از طریق گوش دادن به نوارهاى درسى حدود هزار جلسه). | # [[گلپایگانی، سید محمدرضا|آیتالله سید محمدرضا گلپایگانی]] (از طریق گوش دادن به نوارهاى درسى حدود هزار جلسه). | ||
# [[روحانی، سید محمد|آیتالله سید محمد روحانى]]. 8 -9 سال در قم دوره اصول و نیز بحث بیع و بخشى از خیارات. و حدود سه سال شرکت بحث هایى که در ایام تعطیل در موضوع قواعد فقهى و اصولى برگزار | # [[روحانی، سید محمد|آیتالله سید محمد روحانى]]. 8 -9 سال در قم دوره اصول و نیز بحث بیع و بخشى از خیارات. و حدود سه سال شرکت بحث هایى که در ایام تعطیل در موضوع قواعد فقهى و اصولى برگزار میشد و در جلسه استفتاء هم ادامه یافت. | ||
# [[آملی، هاشم|آیتالله میرزا هاشم آملى لاریجانى]] (درس خارج کتاب الصلاة عروة الوثقى به مدت هشت سال). | # [[آملی، هاشم|آیتالله میرزا هاشم آملى لاریجانى]] (درس خارج کتاب الصلاة عروة الوثقى به مدت هشت سال). | ||
# [[آیتالله سید على فانى]] ( | # [[فانی اصفهانی، سید علی|آیتالله سید على فانى]] (بهرهمندى دوساله به طور فشرده از مباحث محورى علم اصول به شکل عرضه و مباحثه؛ نیز کتاب طهارت، صلات، اجاره، قضاء و مجموعه اى از قواعد تفسیر). | ||
# [[وحید خراسانی، حسین|آیتالله حسین وحید خراسانى]] (دوره اصول قدیمى به مدت هشت سال). | # [[وحید خراسانی، حسین|آیتالله حسین وحید خراسانى]] (دوره اصول قدیمى به مدت هشت سال). | ||
# [[تبریزی، جواد|آیتالله میرزا جواد تبریزى]](درس فشرده فقه و اصول معظم به مدت سه سال و مشارکت در جلسه تدوین کتاب منهاج الصالحین). | # [[تبریزی، جواد|آیتالله میرزا جواد تبریزى]](درس فشرده فقه و اصول معظم به مدت سه سال و مشارکت در جلسه تدوین کتاب منهاج الصالحین). | ||
# [[حسنزاده آملی، حسن|آیتالله علامه حسن زاده آملى]](کتاب اشارات در علوم عقلى). | # [[حسنزاده آملی، حسن|آیتالله علامه حسن زاده آملى]](کتاب اشارات در علوم عقلى). | ||
# [[جوادی آملی، عبدالله|آیتالله جوادى آملى]]( | # [[جوادی آملی، عبدالله|آیتالله جوادى آملى]](کتابهاى شفاء، اسفار، و فصوص الحکم). | ||
# [[انصاری شیرازی، یحیی|آیتالله یحیى انصارى شیرازى]](آیتالله سند نزد ایشان که از شاگردان علامه طباطبایى است- عقائد، شرح تجرید، منظومه منطق و حکمت سبزوارى و یکى از مجلدات اسفار را خواند). | # [[انصاری شیرازی، یحیی|آیتالله یحیى انصارى شیرازى]](آیتالله سند نزد ایشان که از شاگردان علامه طباطبایى است- عقائد، شرح تجرید، منظومه منطق و حکمت سبزوارى و یکى از مجلدات اسفار را خواند). | ||
# [[کجوری شیرازی، محمدمهدی|محقق کجورى]](از شاگردان محقق عراقى و میرزا مهدى اصفهانى صاحب مکتب تفکیک). | # [[کجوری شیرازی، محمدمهدی|محقق کجورى]](از شاگردان محقق عراقى و میرزا مهدى اصفهانى صاحب مکتب تفکیک). | ||
# آیتالله سید | # آیتالله سید محمدتقى قمى(شرکت در جلسه هفتگى ایشان به مدت پنج سال در اوایل زمانى که در درس خارج فقه شرکت مىکرد). | ||
# شیخ مازندرانى(فقیه، مفسر و متکلم، شاگرد آیتالله سید هادى میلانى). | # شیخ مازندرانى(فقیه، مفسر و متکلم، شاگرد آیتالله سید هادى میلانى). | ||
# شیخ احمدیان(از از اعضاى اصلى هیئت استفتاى مرجع عالى قدر آیتالله سید عبد الهادى شیرازى). | # شیخ احمدیان(از از اعضاى اصلى هیئت استفتاى مرجع عالى قدر آیتالله سید عبد الهادى شیرازى). | ||
# آیتالله محمد حسین حججى(فقیه محقق و مفسر و صاحب تفسیر 12 جلدى(چاپ نشده) از شاگردان آیتالله حسین حلى و آیتالله خویى و مرحوم آیتالله سید محمود شاهرودى). | # آیتالله محمد حسین حججى(فقیه محقق و مفسر و صاحب تفسیر 12 جلدى(چاپ نشده) از شاگردان آیتالله حسین حلى و [[خویی، سید ابوالقاسم|آیتالله خویى]] و مرحوم آیتالله سید محمود شاهرودى). | ||
# سید محمود دهسرخى(عالم زبردست و حدیث شناس و ضمناً پدر خانم آیتالله سند). | # [[موسوی دهسرخی اصفهانی، محمود|سید محمود دهسرخى]](عالم زبردست و حدیث شناس و ضمناً پدر خانم آیتالله سند). | ||
# آیتالله سید | # [[ذهنی تهرانی، سید محمدجواد|آیتالله سید محمدجواد ذهنى]](سه دوره کتاب تشریح الافلاک شیخ بهایى و کتاب هیئت فارسى و نیز برخى علوم غریبه). | ||
# مرحوم مدرس افغانى(در ادبیات عرب) وى در ادبیات و لغت مورد اعتماد علما بود و شاگردان زیادى تربیت کرده بود. | # مرحوم [[مدرس افغانی، محمدعلی|مدرس افغانى]](در ادبیات عرب) وى در ادبیات و لغت مورد اعتماد علما بود و شاگردان زیادى تربیت کرده بود. | ||
# آیتالله | # [[بهجت، محمدتقی|آیتالله محمدتقى بهجت]](به مدت پانزده سال رفت و آمد به طور متناوب ماهانه یا در مناسبتها نزد این فقیه عارف به منظور تهذیب نفس). | ||
# آیتالله شیخ محمد غروى(با تلمذ در محضر این مجتهد برجسته و صاحب نظر در عرفان و نیز نزد دیگر علماى بزرگ مباحثى آموخت و تجاربى اندوخت و براى شناخت | # آیتالله شیخ محمد غروى(با تلمذ در محضر این مجتهد برجسته و صاحب نظر در عرفان و نیز نزد دیگر علماى بزرگ مباحثى آموخت و تجاربى اندوخت و براى شناخت راههاى پاسخ گویى به طعنهها و نقد هاى بر عرفان کوشید). | ||
# آیتالله سید احمد خوانسارى(شاگرد صاحب کفایه). | # آیتالله سید احمد خوانسارى(شاگرد صاحب کفایه). | ||
# مرحوم میرزا کاظم تبریزى(به مدت چهار سال). | # مرحوم میرزا کاظم تبریزى(به مدت چهار سال). | ||
==تدریس== | ==تدریس== | ||
آیتالله سند | آیتالله سند از جوانی به تدریس دروس خارج فقه و اصول پرداخت و به درخواست استادانش، حوزههای علمی متعددی را در قم و سپس در نجف تأسیس کرد. وی علاوه بر تدریس، در زمینههای مختلف علمی از جمله فقه، اصول، رجال، عقائد و تفسیر تحقیق و تألیف کرده و آثار متعددی از خود به جای گذاشته است. او همواره در مجامع علمی و فرهنگی حضور فعال داشته و به شبهات دینی پاسخ داده است. در سالهای اخیر، به دلیل فعالیتهای سیاسی، دولت بحرین اقدام به سلب تابعیت او کرده است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۵: | ||
# مقامات النبي و النبوة؛ | # مقامات النبي و النبوة؛ | ||
# مقامات فاطمة (سلاماللهعليها) في الكتاب و السنة؛ | # مقامات فاطمة (سلاماللهعليها) في الكتاب و السنة؛ | ||
# دفاع عن النبي (ص) كرامة الإنسانية؛ | # دفاع عن النبي(ص) كرامة الإنسانية؛ | ||
# الرجعة؛ | # الرجعة؛ | ||
# بصائر عقائدية؛ | # بصائر عقائدية؛ | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۲: | ||
===سیره=== | ===سیره=== | ||
# الإمام الحسن بن علي ( | # الإمام الحسن بن علي (عليهالسلام) شجاعة، قيادة؛ | ||
# نتف من حياة الإمامين الكاظمين (عليهماالسلام)؛ | # نتف من حياة الإمامين الكاظمين (عليهماالسلام)؛ | ||
# نبذة من حياة العسكريين (عليهماالسلام)؛ | # نبذة من حياة العسكريين (عليهماالسلام)؛ | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۴: | ||
===رجال=== | ===رجال=== | ||
# مباني علم الرجال<ref>پایگاه اینترنتی | # مباني علم الرجال<ref>پایگاه اینترنتی «المرجعالدینی الشیخ محمد السند»</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۱۶۵: | خط ۱۶۳: | ||
#[https://www.noorsoft.org/fa/Mostabser/View/63456/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B3%D9%86%D8%AF پایگاه نورسافت] | #[https://www.noorsoft.org/fa/Mostabser/View/63456/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B3%D9%86%D8%AF پایگاه نورسافت] | ||
#[http://m-sanad.com/ar/cv پایگاه اینترنتی | #[http://m-sanad.com/ar/cv پایگاه اینترنتی «المرجعالدینی الشیخ محمد السند»] | ||
{{سرور زنان جهان}} | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۱۷۳: | خط ۱۷۳: | ||
[[بحوث في القواعد الفقهية]] | [[بحوث في القواعد الفقهية]] | ||
[[بحوث في الإجتهاد و التقلید الأصولي]] | |||
[[سند العروة الوثقی، كتاب الحج]] | [[سند العروة الوثقی، كتاب الحج]] | ||
[[الرجعة بین الظهور و المعاد]] | |||
[[مشاهدنا و قبور أهل البیت علیهمالسلام مشاعر الهیة]] | |||
[[أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات الأمیرة)]] | [[أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات الأمیرة)]] | ||
[[أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین)]] | [[أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین)]] | ||
[[الاجتهاد و التقليد في علم الرجال و أثره في التراث العقائدي]] | |||
[[الصحابة بین العدالة و العصمة]] | [[الصحابة بین العدالة و العصمة]] | ||
[[الغلو و الفرق الباطنیة]] | |||
[[سند الأصول: بحوث في أصول القانون ومباني الدلالة]] | [[سند الأصول: بحوث في أصول القانون ومباني الدلالة]] | ||
[[فقه الطب و التضخم النقدي]] | [[فقه الطب و التضخم النقدي]] | ||
[[مقامات فاطمة الزهراء في الکتاب و السنة]] | |||
[[أم مقامات فاطمة الزهراء علیهاالسلام في الکتاب و السنة]] | |||
[[مقامات حضرت فاطمه علیهاالسلام در کتاب و سنت]] | [[مقامات حضرت فاطمه علیهاالسلام در کتاب و سنت]] | ||
[[منهاج الصالحین (محمد سند)]] | |||
[[العقل العملي]] | [[العقل العملي]] | ||
| خط ۱۹۲: | خط ۲۰۸: | ||
[[الشهادة الثالثة]] | [[الشهادة الثالثة]] | ||
[[الحیاة السیاسیة للإمامین العسکریین | [[الحیاة السیاسیة للإمامین العسکریین علیهماالسلام]] | ||
[[رسالتان في ماء الشعیر (الفقاع) و ملت الشعير]] | |||
[[مشاعر الهیة]] | [[مشاعر الهیة]] | ||
[[ | [[الموسوعة القضائیة العامة]] | ||
[[سند العروة الوثقی (النکاح)]] | [[سند العروة الوثقی (النکاح)]] | ||
| خط ۲۰۳: | خط ۲۲۱: | ||
[[سند العروة الوثقی (صلاة المسافر)]] | [[سند العروة الوثقی (صلاة المسافر)]] | ||
[[التوسل عبادة توحیدیة]] | [[التوسل عبادة توحیدیة]] | ||
| خط ۲۱۸: | خط ۲۳۴: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مهدویتپژوهان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۳۶
محمد سند (متولد ۱۳۸۲ق)، مرجع دینی و عالم محقق بحرینی ساکن نجف است. وی از مراجع تقلید شیعه دوازده امامی به شمار میرود که تحصیلات دانشگاهی خود در رشته مهندسی را در لندن رها کرد و برای دفاع از مکتب اهل بیت(ع) به حوزه علمیه قم پیوست. او در مدت کوتاهی دروس حوزوی را به پایان رساند و از محضر استادان بزرگی بهره برد. آیتالله سند علاوه بر تدریس دروس خارج فقه و اصول، تألیفات متعددی در زمینههای فقه، اصول، رجال و عقائد دارد و همواره در عرصههای علمی و فرهنگی فعال بوده است.
ولادت
شیخ محمد سند در ماه رجب سال ۱۳۸۲ قمری (مطابق با آذر ۱۳۴۱ شمسی) در بحرین به دنیا آمد. پدرش حاج حمید از بازرگانان بحرین و از ارادتمندان ائمه اطهار(ع) به ویژه امام حسین(ع) بود.
تحصیلات
در عنفوان جوانى به ذکاوت و زیرکى مشهور بود، به گونه اى که تحصیلات ابتدائى را در چهار و نیم سالگى آغاز کرد! از آنجا که با سن قانونى آغاز تحصیل فاصله داشت، یک آزمون هوش ویژه از وى به عمل آمد. نتیجهاش به گونه اى بود که با این سن کم در مدرسه پذیرفته شد. پانزده و نیم سال داشت که تحصیلات دبیرستانى را به پایان رسانید. در طول دوران تحصیل از دانش آموزان برجسته و ممتاز بود و علاوه بر اشتغال به تحصیل به فعالیتهاى دینى از جمله برپایى نماز جماعت در مدرسه و دیگر جاها مىپرداخت.
تحصیلات دانشگاهى
پس از گرفتن دیپلم از طریق یک هیئت آموزشى به دانشکده آموزش عالى دیوید گیم لندن راه یافت و در رشته مهندسى تحصیل کرد و با نبوغ ویژهاش با یک سال تحصیل موفق به اخذ مدرک کاردانى شد. در سال دوم مادههاى تکمیلى را اخذ کرد و به دانشکده تخصصى امپریال ملحق شد. در این مرحله در تحصیل کوشا بود و در اواخر سال دوم نسبت به ادعاها، اشکالات و اتهامات بى اساس راجع به مذهب اهلبیت(ع) که به منظور بدبین کردن دیگران صورت میگرفت، عمیقاً به فکر فرو رفت. و این در حالى است که بهترین و قوى ترین پاسخ ها را در میراث غنى همین مذهب مىتوان یافت و بدان وسیله از مذهب در مقابل ادعاها و اشکالات دفاع کرد. با این اندیشه بود که تصمیم گرفت تحصیل در دانشگاههاى انگلیس را رها کند و به شهر مقدس قم، که یکى از مراکز علوم دینى اهلبیت است، سفر کند. این اندیشه از سابق در ذهنش تبلور یافته بود، اما در دوران تحصیلش در کشورهاى غربى شکوفاتر شد، و سرچشمه آن هم روحیه ولایى بود که از زمان کودکى با گوشت و خونش عجین گشته، باعث میشد مظلومیت اهلبیت(ع) و غربت امام عصر(عج) را لمس کند. او شاهد فعالیتهاى فرهنگى دشمنان مکتب اهلبیت(ع) و شبهاتى بود که بین جوانان و دانشجویان مىپراکندند. به این سبب بود که تصمیم به ترک دانشگاه و ورود به حوزه علمیه براى تحصیل علوم و معارف اهلبیت(ع) گرفت تا بتواند به این شبهات پاسخ گوید. بسیارى از دوستان و استادانش به او اعتراض کردند و کسى که بیشترین مخالفت را با(تصمیم) او داشت، استادى یهودى بود که به نبوغ و استعدادش پى برده بود حتى به او پیشنهاد کرده بود که همه مخارج تحصیلش در لندن را بر عهده بگیرد، اما نتوانست او را از تصمیمش که پیمودن راه خدمت به امام حجت(عج) بود، منصرف سازد. دلمشغولى او چگونه رفتن به شهر مقدس قم و عملى کردن این عزم بلند بود. تا این که در سالگرد پیروزى انقلاب اسلامى ایران براى او این فرصت پیش آمد، چرا که گروهى از دانشجویان در تهران از گروهى از دانشجویان لندن براى شرکت در یک همایش فکرى دعوت به عمل آوردند و در پى این دعوت بود که ایشان از لندن به تهران آمد و از شدت شوقى که داشت به جاى رفتن به آن همایش مستقیماً از فرودگاه تهران به شهر مقدس قم رفت!
تحصیلات حوزوى
محمد سند در بدو ورود به شهر مقدس قم در سال 1400ق (1358ش) با سختى ها و مشکلات فراوانى(اعم از مالى و حقوقى) رو به رو شد، اما در اثر ارتباط با برخى از علما از این مرحله حقوقى عبور کرد و توانست در یکى از مدارس علوم دینى مستقر شود. او اشتیاقى وافر داشت به طورى که شب و روز و در ایام تحصیل و در تعطیلات او را به کسب علم وا مىداشت. این اشتیاق وافر باعث شد هر آنچه مانع دانش پژوهى وى میشد، از سر راه برداشته شود. سر انجام دروس مقدمات و سطح و سطوح عالى را (که معادل کارشناسى و کارشناسى ارشد در دانشگاه است) در طى سه سال و نیم در سال 1403ق (1361 ش) به پایان رساند! دلیل کسب این موفقیت این بود که او شب و روز نداشت! و به طور مستمر و پر حجم حتى در تعطیلات تابستانى و جز آن، حتى در شب همان روز درسى اش هم درس مىخواند. او کتابهاى درسى متداول در نظام آموزشى حوزه در ادبیات عرب (شامل صرف و نحو و بلاغت و عروض) و نیز متون کهن همچون شرح نظام، مطول، شرح شمسیه و مغنى اللبیب را در محضر اساتید حوزه خواند. همچنین منطق و فلسفه و علم هیئت را نیز تحصیل کرد. پس از اتمام دروس سطح عالى بود که به درس خارج پیوست.از علما و بزرگان حوزه عراق(نجف) و ایران که به سبب اوضاع سیاسى که براى عراق پیش آمد در قم مجتمع بودند، بهرهها برد و با استفاده از این فرصت طلایى بود که شخصیت علمى اخلاقى اش زیر نظر بزرگان حوزه و مراجع عظام شکل گرفت. ایشان نزد علماى بزرگ حوزه علمیه در فقه و اصول و تفسیر و رجال تلمذ کرد و همگان بر دانش و فضل وى با وجود سن کمش گواهى دادند.
اساتید
از میان علماى حوزه علمیه نجف و قم که آیتالله سند بهره برد از این بزرگان مىتوان نام برد:
- آیتالله سید محمدرضا گلپایگانی (از طریق گوش دادن به نوارهاى درسى حدود هزار جلسه).
- آیتالله سید محمد روحانى. 8 -9 سال در قم دوره اصول و نیز بحث بیع و بخشى از خیارات. و حدود سه سال شرکت بحث هایى که در ایام تعطیل در موضوع قواعد فقهى و اصولى برگزار میشد و در جلسه استفتاء هم ادامه یافت.
- آیتالله میرزا هاشم آملى لاریجانى (درس خارج کتاب الصلاة عروة الوثقى به مدت هشت سال).
- آیتالله سید على فانى (بهرهمندى دوساله به طور فشرده از مباحث محورى علم اصول به شکل عرضه و مباحثه؛ نیز کتاب طهارت، صلات، اجاره، قضاء و مجموعه اى از قواعد تفسیر).
- آیتالله حسین وحید خراسانى (دوره اصول قدیمى به مدت هشت سال).
- آیتالله میرزا جواد تبریزى(درس فشرده فقه و اصول معظم به مدت سه سال و مشارکت در جلسه تدوین کتاب منهاج الصالحین).
- آیتالله علامه حسن زاده آملى(کتاب اشارات در علوم عقلى).
- آیتالله جوادى آملى(کتابهاى شفاء، اسفار، و فصوص الحکم).
- آیتالله یحیى انصارى شیرازى(آیتالله سند نزد ایشان که از شاگردان علامه طباطبایى است- عقائد، شرح تجرید، منظومه منطق و حکمت سبزوارى و یکى از مجلدات اسفار را خواند).
- محقق کجورى(از شاگردان محقق عراقى و میرزا مهدى اصفهانى صاحب مکتب تفکیک).
- آیتالله سید محمدتقى قمى(شرکت در جلسه هفتگى ایشان به مدت پنج سال در اوایل زمانى که در درس خارج فقه شرکت مىکرد).
- شیخ مازندرانى(فقیه، مفسر و متکلم، شاگرد آیتالله سید هادى میلانى).
- شیخ احمدیان(از از اعضاى اصلى هیئت استفتاى مرجع عالى قدر آیتالله سید عبد الهادى شیرازى).
- آیتالله محمد حسین حججى(فقیه محقق و مفسر و صاحب تفسیر 12 جلدى(چاپ نشده) از شاگردان آیتالله حسین حلى و آیتالله خویى و مرحوم آیتالله سید محمود شاهرودى).
- سید محمود دهسرخى(عالم زبردست و حدیث شناس و ضمناً پدر خانم آیتالله سند).
- آیتالله سید محمدجواد ذهنى(سه دوره کتاب تشریح الافلاک شیخ بهایى و کتاب هیئت فارسى و نیز برخى علوم غریبه).
- مرحوم مدرس افغانى(در ادبیات عرب) وى در ادبیات و لغت مورد اعتماد علما بود و شاگردان زیادى تربیت کرده بود.
- آیتالله محمدتقى بهجت(به مدت پانزده سال رفت و آمد به طور متناوب ماهانه یا در مناسبتها نزد این فقیه عارف به منظور تهذیب نفس).
- آیتالله شیخ محمد غروى(با تلمذ در محضر این مجتهد برجسته و صاحب نظر در عرفان و نیز نزد دیگر علماى بزرگ مباحثى آموخت و تجاربى اندوخت و براى شناخت راههاى پاسخ گویى به طعنهها و نقد هاى بر عرفان کوشید).
- آیتالله سید احمد خوانسارى(شاگرد صاحب کفایه).
- مرحوم میرزا کاظم تبریزى(به مدت چهار سال).
تدریس
آیتالله سند از جوانی به تدریس دروس خارج فقه و اصول پرداخت و به درخواست استادانش، حوزههای علمی متعددی را در قم و سپس در نجف تأسیس کرد. وی علاوه بر تدریس، در زمینههای مختلف علمی از جمله فقه، اصول، رجال، عقائد و تفسیر تحقیق و تألیف کرده و آثار متعددی از خود به جای گذاشته است. او همواره در مجامع علمی و فرهنگی حضور فعال داشته و به شبهات دینی پاسخ داده است. در سالهای اخیر، به دلیل فعالیتهای سیاسی، دولت بحرین اقدام به سلب تابعیت او کرده است.
آثار
فقه
- منهاج الصالحين؛
- سند الناسكين؛
- سند الناسكين شرح استدلالي للمناسك؛
- استفتاءات الحج و العمرة؛
- شرح العروة الوثقى؛
- إتمام المسافر في جميع مشاهد المعصومين (عليهمالسلام)؛
- الشهادة الثالثة؛
- الموسوعة القضائية؛
- هيويات فقهية؛
- فقه المصارف و البنوك؛
- ملكية الدولة الوضعية؛
- فقه الطب؛
- القواعد الفقهية؛
- رسالتان في ماء الشعير الفقاع و ملت الشعير؛
- تحديد الفجر.
عقاید
- الإمامة الإلهية؛
- الدائرة الإصطفائية الثانية؛
- مقامات النبي و النبوة؛
- مقامات فاطمة (سلاماللهعليها) في الكتاب و السنة؛
- دفاع عن النبي(ص) كرامة الإنسانية؛
- الرجعة؛
- بصائر عقائدية؛
- المسائل العقائدية؛
- الفوائد العقائدية؛
- أصول إستنباط العقائد؛
- خلاصة معرفية؛
- عوالم الإنسان و منازله؛
- إسلام معية الثقلين؛
- نظرية الإعتبار القديمة و الحديثة؛
- نيات و خواطر؛
- العقل العملي.
امام زمان(عج)
- الإمام المهدي(عج) و الظواهر القرآنية؛
- فقه علائم الظهور؛
- المشروع السياسي للإمام المهدي(عليهالسلام)؛
- المهديون الاثنا عشر؛
- دعوى السفارة في الغيبة الكبرى.
شعائر
- الشعائر الدينية؛
- الشعائر الحسينية؛
- أسرار زيارة الأربعين؛
- التوسل عبادة توحيدية.
سیره
- الإمام الحسن بن علي (عليهالسلام) شجاعة، قيادة؛
- نتف من حياة الإمامين الكاظمين (عليهماالسلام)؛
- نبذة من حياة العسكريين (عليهماالسلام)؛
- زينب سر أصحاب الكساء (عليهماالسلام)؛
- عدالة الصحابة.
فقه سیاسی
- أسس النظام السياسي عند الإمامية و الحاكمية بين النص و الديمقراطية؛
- التوحيد في المشهد الحسيني؛
- العولمة و الإرهاب؛
- مسائل معاصرة في الساحة الدولية؛
- الرأي الآخر في الوحدة و التقريب.
تفسیر
- كتاب ملاحم المحكمات؛
- أمومة الولاية و المحكمات لتفسير القرآن.
اصول فقه
- سند الأصول في جزأين و تتلوهما؛
- بحوث في الإجتهاد و التقليد الأصولي.
رجال
- مباني علم الرجال[۱].
پانویس
- ↑ پایگاه اینترنتی «المرجعالدینی الشیخ محمد السند»
منابع مقاله
وابستهها
بحوث في الإجتهاد و التقلید الأصولي
مشاهدنا و قبور أهل البیت علیهمالسلام مشاعر الهیة
أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات الأمیرة)
أسس النظام السياسي عند الإمامية (انتشارات مدین)
الاجتهاد و التقليد في علم الرجال و أثره في التراث العقائدي
سند الأصول: بحوث في أصول القانون ومباني الدلالة
مقامات فاطمة الزهراء في الکتاب و السنة
أم مقامات فاطمة الزهراء علیهاالسلام في الکتاب و السنة
مقامات حضرت فاطمه علیهاالسلام در کتاب و سنت
الحیاة السیاسیة للإمامین العسکریین علیهماالسلام
رسالتان في ماء الشعیر (الفقاع) و ملت الشعير
سند العروة الوثقی (صلاة المسافر)