شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
     
    (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
    خط ۲: خط ۲:
    | تصویر =NUR34831J1.jpg
    | تصویر =NUR34831J1.jpg
    | عنوان = شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام
    | عنوان = شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام
    | عنوان‌های دیگر = خطبه حضرت زهرا علیها السلام ** خطبه مزکیه. شرح
    | عنوان‌های دیگر = خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام ** خطبه مزکیه. شرح
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآورندگان
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    خط ۲۶: خط ۲۶:
    }}
    }}


    '''شرح خطبه حضرت زهرا(ع)'''، نوشته [[حسینی زنجانی، سید عزالدین|سید عزالدین حسینی زنجانی]] (1300- 1392ش)، است و شرح و تفسیر علمی و مبسوط خطبه حضرت زهرا(س)، معروف به خطبه فدک است به‌همراه شرح سخنان حضرت(س) با زنان مدینه، چاپ شده است. نویسنده با بهره‌گیری از آیات، منابع تاریخی، تفسیری و روایی شیعه و سنی به تفسیر این خطبه پرداخته، و آن را فراتر از یک سخنرانی حماسی و یا اظهار مصیبت و شکایت دانسته است. وی، بر این باور است که این خطبه و ماجرای فدک، رمز قیام تاریخی برای پایه‌ریزی حکومت جهانی است، و این موضوع با سیر اجمالی در مضامین خطبه روشن می‌شود؛ چه اینکه قسمت عمده مطالب این خطبه در معرفی امام علی(ع) و فداکاریها و مقاومتهایی است که وی در دفاع از اسلام به عمل آورده است.
    '''شرح خطبه حضرت زهرا(ع)'''، نوشته [[حسینی زنجانی، سید عزالدین|سید عزالدین حسینی زنجانی]] (1300- 1392ش)، شرح و تفسیر علمی و مبسوط خطبه حضرت زهرا(س)، معروف به خطبه فدک است که به‌همراه شرح سخنان حضرت(س) با زنان مدینه، چاپ شده است. نویسنده با بهره‌گیری از آیات، منابع تاریخی، تفسیری و روایی شیعه و سنی به تفسیر این خطبه پرداخته، و آن را فراتر از یک سخنرانی حماسی و یا اظهار مصیبت و شکایت دانسته است. وی، بر این باور است که این خطبه و ماجرای فدک، رمز قیام تاریخی برای پایه‌ریزی حکومت جهانی است، و این موضوع با سیر اجمالی در مضامین خطبه، روشن می‌شود؛ چه این‌که قسمت عمده مطالب این خطبه در معرفی امام علی(ع) و فداکاری‌ها و مقاومت‌هایی است که وی در دفاع از اسلام به عمل آورده است.<ref> ر.ک: معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، ص242</ref>


    نویسنده در آغاز، بحث سندی درباره خطبه انجام داده است، آن‌گاه قضیه باغ فدک را که زمینه‌ساز سخن حضرت است، دنبال می‌کند. وی مفردات خطبه، به‌ویژه حمد و شکر را توضیح می‌دهد و مفهوم نعمت و بازتاب آن در کلام [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] و... را دنبال می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‌97-25</ref>.
    نویسنده در آغاز، بحث سندی درباره خطبه، انجام داده است، آن‌گاه قضیه باغ فدک را که زمینه‌ساز سخن حضرت است، دنبال می‌کند. وی مفردات خطبه، به‌ویژه حمد و شکر را توضیح می‌دهد و مفهوم نعمت و بازتاب آن در کلام [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] و [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] و... را دنبال می‌کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‌97-25</ref>.


    نویسنده از رویکرد فلسفی در توضیح مفهوم توحید و صفت‌های الهی بهره گرفته است، آنگاه بحث تاریخی شرک را در جهان عرب پیش از اسلام ارائه داده و مرتبت‌های توحید را به‌همراه فطرت و گونه‌های آن و نظم در آفرینش تشریح کر‌ده است<ref>ر.ک: همان، ص‌218-125</ref>.  
    نویسنده از رویکرد فلسفی در توضیح مفهوم توحید و صفت‌های الهی بهره گرفته است، آن‌گاه بحث تاریخی شرک را در جهان عرب پیش از اسلام ارائه داده و مرتبت‌های توحید را به‌همراه فطرت و گونه‌های آن و نظم در آفرینش تشریح کر‌ده است<ref>ر.ک: همان، ص‌218-125</ref>.  


    قدرت و اراده در پروردگار و انسان در کنار بی‌نیازی خداوند و رازی که در آفرینش پنهان است و هدفی که از آن در نظر ربوبی بوده است، بحث بعدی نویسنده را شکل داده است‏<ref>ر.ک: همان، ص‌251-218</ref>.
    قدرت و اراده در پروردگار و انسان در کنار بی‌نیازی خداوند و رازی که در آفرینش، پنهان است و هدفی که از آن در نظر ربوبی بوده است، بحث بعدی نویسنده را شکل داده است‏<ref>ر.ک: همان، ص‌251-218</ref>.


    وی پس از بحث توحید، به نبوت – به‌ویژه پیامبری حضرت محمد(ص) - ‌پرداخته است و سر خاتمیت را به‌همراه میزان‌های سه‌گانه تعادل، تلازم و تعاند در انبیا توضیح داده است. در ادامه از حقیقت آدمی و بعدهای متضاد او و مسئله هبوط وی بر زمین و پیمودن راه تکامل با کمک عبودیت و التزام به شریعت و مفهوم شرک سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص‌348-251</ref>.
    وی پس از بحث توحید، به نبوت – به‌ویژه پیامبری حضرت محمد(ص) - ‌پرداخته است و سر خاتمیت را به‌همراه میزان‌های سه‌گانه تعادل، تلازم و تعاند در انبیا توضیح داده است. در ادامه از حقیقت آدمی و بعدهای متضاد او و مسئله هبوط وی بر زمین و پیمودن راه تکامل با کمک عبودیت و التزام به شریعت و مفهوم شرک سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص‌348-251</ref>.
    خط ۳۸: خط ۳۸:
    نویسنده، مفهوم‌های نماز، روزه و صبر و یاری‌جستن از آن‌ها، اشاعه معروف، پیشه‌کردن خوی و رفتار نیکو، صله رحم، وفای به نذر، دوری‌جستن از ستم‌پیشگی، عدالت‌ورزی و حکمرانی دینی را که در خطبه حضرت فاطمه(س) آمده است، شرح داده است‏<ref>ر.ک: همان، ص‌407-348</ref>.
    نویسنده، مفهوم‌های نماز، روزه و صبر و یاری‌جستن از آن‌ها، اشاعه معروف، پیشه‌کردن خوی و رفتار نیکو، صله رحم، وفای به نذر، دوری‌جستن از ستم‌پیشگی، عدالت‌ورزی و حکمرانی دینی را که در خطبه حضرت فاطمه(س) آمده است، شرح داده است‏<ref>ر.ک: همان، ص‌407-348</ref>.


    او بحث را با خطاب حضرت فاطمه(س) به مردم مدینه ادامه می‌دهد و نگاهی به بعثت پیامبر(ص)، جغرافیای جزیرةالعرب، تعصب‌های قبیله‌ای و خصلت‌های دیگر عرب جاهلی ‌افکنده، آنگاه رادمردی‌های امیر مؤمنان(ع) را در تحکیم پایه‌های اسلام گوشزد کرده و بازگشت عرب را همچون بنی‌اسرائیل به سنت‌های جاهلیت توضیح داده است<ref>ر.ک: همان، ص‌495-407</ref>.  
    او بحث را با خطاب حضرت فاطمه(س) به مردم مدینه ادامه می‌دهد و نگاهی به بعثت پیامبر(ص)، جغرافیای جزیرةالعرب، تعصب‌های قبیله‌ای و خصلت‌های دیگر عرب جاهلی ‌افکنده، آن‌گاه رادمردی‌های امیر مؤمنان(ع) را در تحکیم پایه‌های اسلام گوشزد کرده و بازگشت عرب را همچون بنی‌اسرائیل به سنت‌های جاهلیت توضیح داده است<ref>ر.ک: همان، ص‌495-407</ref>.  


    در ادامه به توصیف چهره‌های شناخته‌شده صدر اسلام و داوری درباره آنان پرداخته است و گفتگوی حضرت فاطمه(س) را با خلیفه اول توصیف کرده است. او بحث خود را در سه محور فاطمه در کنار علی، فاطمه در برابر مردم و گفتگوی او با زنان مدینه پی‌ می‌گیرد‏<ref>ر.ک: همان، ص‌651-495</ref>.  
    در ادامه به توصیف چهره‌های شناخته‌شده صدر اسلام و داوری درباره آنان پرداخته است و گفتگوی حضرت فاطمه(س) را با خلیفه اول توصیف کرده است. او بحث خود را در سه محور فاطمه در کنار علی، فاطمه در برابر مردم و گفتگوی او با زنان مدینه پی‌ می‌گیرد‏<ref>ر.ک: همان، ص‌651-495</ref>.  
    خط ۴۶: خط ۴۶:


    ==منابع مقاله==
    ==منابع مقاله==
    متن کتاب.
    #متن کتاب.
    #معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، چاپ اول، 1383ش.
    {{سرور زنان جهان}}
    {{سرور زنان جهان}}
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۱۴

    شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام
    شرح خطبه حضرت زهرا علیهاالسلام
    پدیدآورانحسینی زنجانی، سید عزالدین (نويسنده) حسینی زنجانی، محمد (مصحح)
    عنوان‌های دیگرخطبه حضرت زهرا علیهاالسلام ** خطبه مزکیه. شرح
    ناشربوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم)
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1391ش
    چاپ13
    شابک978-964-09-1327-7
    موضوعفاطمه زهرا(س)، 8؟ قبل از هجرت - 11ق. - خطبه‌‏ها - فاطمه زهرا(س)، 8؟ قبل از هجرت - 11ق. - خطبه‌‏ها - نقد و تفسیر
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    1391 ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ش‎‏ 4‎ 27/22 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح خطبه حضرت زهرا(ع)، نوشته سید عزالدین حسینی زنجانی (1300- 1392ش)، شرح و تفسیر علمی و مبسوط خطبه حضرت زهرا(س)، معروف به خطبه فدک است که به‌همراه شرح سخنان حضرت(س) با زنان مدینه، چاپ شده است. نویسنده با بهره‌گیری از آیات، منابع تاریخی، تفسیری و روایی شیعه و سنی به تفسیر این خطبه پرداخته، و آن را فراتر از یک سخنرانی حماسی و یا اظهار مصیبت و شکایت دانسته است. وی، بر این باور است که این خطبه و ماجرای فدک، رمز قیام تاریخی برای پایه‌ریزی حکومت جهانی است، و این موضوع با سیر اجمالی در مضامین خطبه، روشن می‌شود؛ چه این‌که قسمت عمده مطالب این خطبه در معرفی امام علی(ع) و فداکاری‌ها و مقاومت‌هایی است که وی در دفاع از اسلام به عمل آورده است.[۱]

    نویسنده در آغاز، بحث سندی درباره خطبه، انجام داده است، آن‌گاه قضیه باغ فدک را که زمینه‌ساز سخن حضرت است، دنبال می‌کند. وی مفردات خطبه، به‌ویژه حمد و شکر را توضیح می‌دهد و مفهوم نعمت و بازتاب آن در کلام غزالی و فخر رازی و... را دنبال می‌کند[۲].

    نویسنده از رویکرد فلسفی در توضیح مفهوم توحید و صفت‌های الهی بهره گرفته است، آن‌گاه بحث تاریخی شرک را در جهان عرب پیش از اسلام ارائه داده و مرتبت‌های توحید را به‌همراه فطرت و گونه‌های آن و نظم در آفرینش تشریح کر‌ده است[۳].

    قدرت و اراده در پروردگار و انسان در کنار بی‌نیازی خداوند و رازی که در آفرینش، پنهان است و هدفی که از آن در نظر ربوبی بوده است، بحث بعدی نویسنده را شکل داده است‏[۴].

    وی پس از بحث توحید، به نبوت – به‌ویژه پیامبری حضرت محمد(ص) - ‌پرداخته است و سر خاتمیت را به‌همراه میزان‌های سه‌گانه تعادل، تلازم و تعاند در انبیا توضیح داده است. در ادامه از حقیقت آدمی و بعدهای متضاد او و مسئله هبوط وی بر زمین و پیمودن راه تکامل با کمک عبودیت و التزام به شریعت و مفهوم شرک سخن گفته است[۵].

    نویسنده، مفهوم‌های نماز، روزه و صبر و یاری‌جستن از آن‌ها، اشاعه معروف، پیشه‌کردن خوی و رفتار نیکو، صله رحم، وفای به نذر، دوری‌جستن از ستم‌پیشگی، عدالت‌ورزی و حکمرانی دینی را که در خطبه حضرت فاطمه(س) آمده است، شرح داده است‏[۶].

    او بحث را با خطاب حضرت فاطمه(س) به مردم مدینه ادامه می‌دهد و نگاهی به بعثت پیامبر(ص)، جغرافیای جزیرةالعرب، تعصب‌های قبیله‌ای و خصلت‌های دیگر عرب جاهلی ‌افکنده، آن‌گاه رادمردی‌های امیر مؤمنان(ع) را در تحکیم پایه‌های اسلام گوشزد کرده و بازگشت عرب را همچون بنی‌اسرائیل به سنت‌های جاهلیت توضیح داده است[۷].

    در ادامه به توصیف چهره‌های شناخته‌شده صدر اسلام و داوری درباره آنان پرداخته است و گفتگوی حضرت فاطمه(س) را با خلیفه اول توصیف کرده است. او بحث خود را در سه محور فاطمه در کنار علی، فاطمه در برابر مردم و گفتگوی او با زنان مدینه پی‌ می‌گیرد‏[۸].

    پانویس

    1. ر.ک: معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، ص242
    2. ر.ک: متن کتاب، ص‌97-25
    3. ر.ک: همان، ص‌218-125
    4. ر.ک: همان، ص‌251-218
    5. ر.ک: همان، ص‌348-251
    6. ر.ک: همان، ص‌407-348
    7. ر.ک: همان، ص‌495-407
    8. ر.ک: همان، ص‌651-495

    منابع مقاله

    1. متن کتاب.
    2. معاونت فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، کتاب‌شناسی توصیفی اهل‌بیت علیهم‌السلام، قم، مرکز چاپ و نشر مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)، چاپ اول، 1383ش.

    وابسته‌ها