الموجز في اداء القراء السبعة
| الموجز فی اداء القراء السبعه | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | اهوازی، حسن بن علی (نویسنده) عمران، عبدالعظیم محمود (محقق) |
| ناشر | مکتبة اولاد الشيخ للتراث |
| مکان نشر | جیزه - مصر |
| سال نشر | 2006 م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 977-371-128-5 |
| موضوع | قرآن - قرائت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 75/35 /الف9م8 1385 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الموجز في اداء القراء السبعة، اثر حسن بن على اهوازى (متوفى 446ق)، با تحقيق عبدالعظيم محمود عمران، كتابى است در شرح قرائت‌هاى هفت‌گانه معتبر كه به زبان عربى و در قرن پنجم هجرى نوشته شده است.
اين اثر، در ميان كتب قرائات، داراى مكانى رفيع و ارجمند بوده و از جمله امورى كه بر جايگاه ارزشمند علمى آن دلالت دارد، آن است كه اين كتاب، از جمله منابع و مصادر ابن جزرى در تأليف كتاب «النشر» مى‌باشد.[۱]
ساختار
كتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب در دو قسمت تنظيم شده است. در قسمت اول، مطالبى پيرامون ادغام و اظهار حروف و... در قرآن، آمده و در قسمت دوم، به موارد اختلاف در قرائات پرداخته شده است.
گزارش محتوا
محقق در مقدمه خويش، ضمن بيان زندگى‌نامه مفصلى از نویسنده و بررسى نسبت كتاب به او، روش خود را در تحقيق و تصحيح كتاب و اقداماتى كه در اين باره انجام داده، شرح داده است.[۲]
قاريانى كه نویسنده به شرح قرائت‌هاى ايشان پرداخته، عبارتند از: عبدالله بن كثير مكى، نافع بن عبدالرحمن مدنى، عبدالله بن عامر شامى، ابوعمرو بن علاء بصرى، عاصم بن ابى‌النجود اسدى، حمزة بن حبيب تيمى و على بن حمزه كسايى كوفى.[۳]
نویسنده پيش از پرداختن به قرائت‌ها، ابوابى را مشتمل بر شرح آنچه در قرآن فراوان مورد استفاده است، همچون: ادغام، اظهار، اماله، تفخيم و... ذكر كرده است. عناوين برخى از اين ابواب عبارت است از: استعاذه؛ تسميه؛ تغليظ و ترقيق لام؛ ادغام و اظهار در حروفى كه حركت آنها شناخته نمى‌شود؛ لام هل؛ ذكر مذاهب قراء در ادغام دو حرف مثل هم و متجانس با هم هنگامى كه در يك يا دو كلمه كنار هم قرار گيرند؛ ذكر همزه ساكن در فاء الفعل اسماء و افعال و.[۴]
در ادامه، به بيان اختلاف قرائت‌ها پرداخته شده است. در اين قسمت، كه از سوره حمد آغاز شده و تا انتهاى قرآن كريم، ادامه يافته است، تك‌تك كلمات مورد اختلاف، به ترتيب سوره‌ها، بيان شده و به موارد اختلافى، اشاره گرديده است. به‌عنوان مثال، در سوره حمد، در آيه چهارم، عاصم و كسايى، «مالك»؛ يعنى با الف خوانده‌اند و بقيه قرّاء، «ملك»؛ يعنى بدون الف قرائت كرده‌اند. در سوره بقره، در آيه نهم، ابن كثير، نافع و ابوعمرو، «و ما يُخادِعون» خوانده‌اند بقيه، «و ما يَخدَعون» قرائت كرده‌اند.[۵]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.
پاورقى‌ها توسط محقق نوشته شده و در آنها علاوه بر ذكر منابع و توضيح برخى كلمات و عبارات متن، صفحه نسخه اصلى مورد استفاده وى، درج شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.