اخلاق محتشمی (اس‍ف‍ن‍دی‍اری‌‌)

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    اخلاق محتشمی(اس‍ف‍ن‍دی‍اری‌، ح‍س‍ن‌)
    اخلاق محتشمی (اس‍ف‍ن‍دی‍اری‌‌)
    پدیدآوراناس‍ف‍ن‍دی‍اری‌، ح‍س‍ن‌ (نويسنده)

    امام سجاد علیه‌السلام (نویسنده)

    امام علی علیه‌السلام (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرالصحيفة السجادية. فارسی. برگزیده. شرح ** شرح متن صحیفه سجادیه حضرت امام زین العابدین و وصایای حضرت امیرالمؤمنین بفرزندش ابوعبدالله الحسین عليهم السلام ** نیایش ترک رذائل و درک فضائل
    ناشرحسينيه ارشاد
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر1348ش - 1389ق
    چاپ2
    موضوعدعای مکارم‎الاخلاق - امام سجاد علیه‌السلام، 38 - 94ق. صحیفه سجادیه - نقد و تفسیر - امام علی علیه‌السلام، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار - دعاها
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    3042222ص8ع 267/1 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    اخلاق محتشمی، اثر حسن اسفندیاری محتشم‌السلطنه (1283-1323ش)، شرحی است بر متن «صحیفه سجادیه» (برخی از دعاهای آن) و وصایای حضرت علی(ع) به فرزندش امام حسین(ع).

    شرح حاضر، همچنان‌که در مقدمه کتاب به آن اشاره شده است، «شرحی است مشحون به نقل آیات کریمه و اخبار صحیحه با توضیح و بیان وافی از مقدمات شارحه و نتایج مستنبطه که نگارش آن جز از همت کلک و بنان آزموده نیاید؛ لهذا می‌توان گفت این دفتر گرامی کتابی تمام است؛ در حقیقت اخلاق اسلامی و دستور اخلاقی کیش حنیف و فی‌الحقیقه هرکس از مسلم و غیر مسلم بخواهد به وجه تحقق نه حکایت و تقلید بداند اصول و فصول اخلاق اسلامی چیست و موازین خیر و شر و معروف و منکر در این دین مبین کدام است، این نسخه بدیعه او را راهنمایی جمع و مرآتی کامل خواهد بود، مرتب و مدون به سبک و روش این زمان، بی‌غل و تشویش عبارت یا نقص سیاق»[۱].

    نثر کتاب، تقریبا ادبی و کمی متکلف بوده و عبارات و واژگان عربی، به‌وفور در آن استفاده شده است که چنین نگارشی، متناسب با دوره نویسنده است که استفاده از چنین سبک نوشتاری، فضیلت و رجحان داشته است. نویسنده مطالب کتاب خود را به سه بخش کلی، تقسیم کرده است. ازآنجایی‌که به اعتقاد نویسنده، قبل از تخلق به اخلاق فاضله، لازم است از اخلاق رذیله و افعال مذموم، اجتناب نمود، در بخش نخست، به معرفی برخی از اخلاق رذیله و ناپسند و لزوم پرهیز از آن، اشاره شده است که از جمله آنها عبارتند از: آزمندی، خشم، حسد، ناشکیبی، ناخرسندی، بدخویی، شهوت‌انگیزی، تعصب، هوس، کج‌روی، خواب غفلت، ایجاد تکلف، رجحان باطل، گناه‌ورزی و...[۲].

    در بخش دوم، به شرح و ترجمه فرازهایی از دعاهای «صحیفه سجادیه» پرداخته شده است. رویکرد نویسنده در این بخش، به این صورت است که ابتدا فرازی از دعا را ذکر و سپس، واژگان و مفردات آن را معنا کرده و پس از ترجمه کامل آن فراز، به توضیح و شرح آن پرداخته است[۳].

    بخش سوم، گوشه‌هایی است از وصایا و توصیه‌های اخلاقی امام علی(ع) به فرزند خویش، امام حسین(ع) در موضوعاتی همچون رعایت عدالت، ذم ظلم و تعدی، احسان به پدر و مادر، صله رحم و...[۴].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، صفحه د
    2. ر.ک: متن کتاب، ص8-85
    3. ر.ک: همان، ص93
    4. ر.ک: همان، ص168

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها