ترجمه صحيفه سجاديه (فاضل)
صحیفۀ کامله سجادیة، ترجمه جواد فاضل (1293-1340ش)، ترجمه «صحیفه کامله سجادیه» که شامل مجموعه دعاهای امام زینالعابدین علی بن الحسین (ع) است که به دلیل محتوای معرفتی و فضائل عالی، پس از قرآن و نهجالبلاغه، از مهمترین آثار اسلامی محسوب میشود.
| ترجمه صحيفه سجاديه (فاضل) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | فاضل، جواد (نويسنده) خوشنویس، طاهر (خطاط) |
| عنوانهای دیگر | ترجمه (فاضل) |
| ناشر | اميرکبير |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1356ش |
| چاپ | 7 |
| موضوع | دعاها |
| زبان | عربی - فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 1356 3041ص8ص 267/1 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
انگیزه نگارش
مترجم دربارهی انگیزه اصلی خود از ترجمه و نگارش این اثر، در مقدمه تصریح میکند: «بنابهدرخواست دوست عزیزم آقای تقی جعفری صاحب و مدیر مؤسسۀ مطبوعاتی امیرکبیر بهافتخار ترجمۀ این صحیفۀ مقدس توفیق یافتهام»[۱]. وی همچنین در ادامه میافزاید: «و برای دل خود فرصتی بجُستم در ترجمۀ این کتاب مقدس کوشش بکار بردهام و درعینحال میدانم وظیفهای که به عهده داشتم سخت نارسا و ناچیز بوده است»[۲].
ساختار
کتاب بر اساس روایت متوکل بن هارون بلخی از امام صادق(ع)، شامل پنجاه و چهار دعای کامل است که به ترتیب موضوعی و با شرحی تفصیلی در قالب ترجمه و نگارش ارائه شدهاند.
سبک نگارش
شیوه نگارش جواد فاضل در این اثر که خود آن را "ترجمه و نگارش" میخواند، بر پایه سبک ترجمه تفصیلی و توضیحی استوار است که ویژگیهای زیر را دارد:
- روش توضیحی دوگانه: در این سبک، متن اصلی عربی ادعیه آورده شده و سپس توضیحات و تفسیری به زبان فارسی با عناوینی چون "در حمد و ستایش"[۳]، یا "درود بر پیامبر(ص)"[۴] ارائه میشود.
- نثر ادیبانه و فاخر: ترجمه از نثر ساده فراتر رفته و از زبان ادبی، فصیح و آهنگین استفاده شده است تا با عظمت محتوای دعاها تناسب داشته باشد[۵].
نوع شرح یا ترجمه
اثر جواد فاضل، ترجمه توأم با نگارش توضیحی است. این روش صرفاً برگردان تحتاللفظی نیست، بلکه مترجم با عنوان "نگارش"، به تحلیل و توضیح محتوای دعاها میپردازد و متن ترجمه گاه طولانیتر و مبسوطتر از متن عربی مربوطه است[۶]. مهمترین ویژگی این نوع ترجمه، بسط و شرح مضامین بلند دعاها است تا درک خواننده از معانی ژرف صحیفه تسهیل شود. برای مثال، بخش اول دعای "درود بر پیامبر"، یک ترجمه ساده نبوده، بلکه مجموعهای از توصیفات فخیم و پر احساس در ستایش پیامبر (ص) و جایگاه ایشان است[۷]. مترجم در ترجمه دعای اول (در حمد و ستایش) بهجای عبارت کوتاه عربی، شرحی مفصل در وصف خداوند ارائه میدهد: «به درگاه کبیر باعظمت پروردگار کارسازش میگذارم که ذات لایزالش ازلیست و ازلیات بیابتدایش لایزال و جاویدان است» این ترجمه بهجای بازگرداندن لغات، به بیان توحیدی و عرفانی آن بخش از دعاها میپردازد[۸].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.