خوشنویس، طاهر
| نام | خوشنویس، طاهر |
|---|---|
| نامهای دیگر | خ‍وش‍ن‍وي‍س ت‍ب‍ري‍زي، طاهر
خوشنویس، طاهر بن عبدالرحمن |
| نام پدر | عبدالرحمان |
| متولد | 1267ش |
| محل تولد | آذربایجان |
| رحلت | 1355ش |
| اساتید | |
| برخی آثار | هداية الطالب إلی أسرار المكاسب |
| کد مؤلف | AUTHORCODE14626AUTHORCODE |
طاهر خوشنویس (۱۲۶۷-۱۳۵۵ش)، از سردمداران فن خوشنویسی و از نسخ‌نویسان قرن‌های سیزدهم و چهاردهم شمسی، که خوشنویسی قرآن كریم، صحیفه سجادیه و مفاتیح‌الجنان، از جمله آثار وی است. او به جز خط نسخ بر خط نستعلیق و شکسته نستعلیق نیز تسلط داشت.
ولادت
یکی از افرادی که نستعلیق را به اوج خود نزدیک کرد استاد میرزا طاهر خوشنویس بود. وی در سال 1306ق/ 1267ش در یکی از روستاهای آذربایجان در یک خانواده روحانی پا به عرصه حیات نهاد. در سال 1309 به تبریز آمد. پدر وی همواره قرآن به همراه داشت و هر ماه یک قرآن ختم می‌کرد ضمن اینکه از فنون قرائت و تجوید نیز بهره‌ای داشت و در پنجسالگی کم کم سواد فارسی و قرآن را به فرزند یاد داد[۱].
تحصیلات
میرزا طاهر در 7 سالگی به مکتب رفت و در یادگیری صرف و نحو عربی و خط نسخ کوشید و در اندک مدتی با مقدمات تحریر خط نسخ آشنا شد. چون استعداد سرشار به خوشنویسی در وجودش نهفته بود بدون تعلیم و راهنمایی فقط به یمن ذوق و عشق مفرط به خوشنویسی آنقدر از خطوط شیوای استادان خط مشق کرد تا کم کم به کیفیت و رموز و قواعد آن پی برد[۲].
در 9 سالگی جز سی‌ام قرآن را برای یکی از کتاب‌فروشی‌ها نوشت که چاپ شد. در 12 سالگی نیز صرف و میر و تصریف و عوامل را نوشت که آن‌ها نیز چاپ شدند[۳].
کتاب بعدی وی در 14 سالگی معالم (در اصول) بود که آن نیز به چاپ رسید، ضمن اینکه هنوز نسخه‌های آن موجود و مورد استفاده طلاب علوم دینی است. میرزا طاهر سپس به نوشتن قرآن پرداخت و اولین قرآن را در سال 1321ق شروع کرد که کار نوشتن آن قرآن چهار سال تمام طول کشید[۴].
وی در سن 17 سالگی تدریس را آغاز کرد و 35 سال به شغل شریف معلمی پرداخت. وی در عرض 64 سال فعالیت هنری به تحریر بیش از دویست جلد کتاب رساله علمی اخلاقی و دینی از قبیل مکاسب مفاتیح‌الجنان (شش جلد) قرآن جلد منتهی الآمال جامع المقدمات شرح جامی کتاب رجال (پنج جلد) کفایة الاصول و... پرداخت[۵].
وی در سال 1334ش تقاضای بازنشستگی کرد که آن موقع قریب به 70 سال سن داشت. آخرین کتابی که وی نوشته، کتاب آسمانی قرآن بود که در سال 1353ش به پایان رسید[۶].
وفات
میرزا طاهر خوشنویس سرانجام پس از سپری کردن قریب به 90 سال عمر پربار، در 14 تیرماه 1355ش در تهران به معشوق حقیقی پیوست و در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد. در بزرگداشتی که آذر‌ماه ۱۳۷۶ در تبریز برای وی برگزار شد، مقرر شد که قبر او از تهران به تبریز انتقال یابد و نهایتاً در تاریخ ۱۰ بهمن‌ماه ۱۳۸۴ قبر میرزا طاهر خوشنویس از تهران به مقبرةالشعرای تبریز انتقال یافت.
بی‌شک برای به کمال رسیدن هنر خوشنویسی تلاش‌های بسیاری از سر ذوق و زیباشناسی صورت گرفته و افراد زیادی در این راه از جان‌ودل مایه گذاشته‌اند که میرزا طاهر خوشنویس در زمره سرآمدترین آن‌هاست.[۷].