درسهای اسفار: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'اسفار (ابهام زدایی)' به 'اسفار (ابهام‌زدایی)') |
|||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|اسفار (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''درسهای اسفار'''، صورت مکتوب 118 جلسه از درس‌گفتارهای فیلسوف معاصر، [[مطهری، مرتضی|مرتضی مطهری]] (1298-1358ش)، در سالهاى 1354-1357ش است که برای جمعی از فاضلان حوزه علمیه قم بیان کرده است. | |||
در این درس‌ها، با تأکید بر مباحث کتاب [[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة]]، هدف، روشنگری درباره ادعاهای مادیگرایانه و مارکسیستی و موضوع اصلی، حرکت و زمان در حکمت متعالیه است، ولی از مباحث فرعی بسیاری مانند اثبات نفس، اصل تضاد، اصل تناقض، معاد جسمانى، نفس کلى عالم، رابطه مادى و مجرد، خیر و شر، کلى طبیعى، مقولات ارسطویى، کلیات خمس و مانند آن نیز سخن به میان آمده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64545?pageNumber=10&viewType=pdfر.ک: مقدمه ناشر، ج1، ص10]</ref>. | |||
یکی از نوآوریهای فلسفی [[مطهری، مرتضی|مرتضی مطهری]] در این اثر، نظریه «تشکیک تبعى ماهیت» است. او می‌گوید: ماهیت در ذات خودش قابل تشکیک نیست، ولى به تبع وجود قابل تشکیک هست. مانعى ندارد که وقتى یک وجود قابل شدت و ضعف بود، ماهیت به اعتبار آن وجودش یعنى به‌نحو بالعرض و المجاز قابل شدت و ضعف باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64545?volumeNumber=3&pageNumber=46&viewType=pdfر.ک: متن کتاب، ج3، ص46]</ref>. | |||
آموختنی است که [[مطهری، مرتضی|استاد مطهری]] گاهی انتقادی به استادش [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایی]] دارد، ولی نقدش را با احترام و اخلاقی و بدون قاطعیت<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64545?volumeNumber=2&pageNumber=204&viewType=html&query=%D8%B4%D8%A7%D9%8A%D8%AF%20%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%20%D8%A2%D9%82%D8%A7%D9%89%20%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D9%8A%D9%89%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A7%D9%8A%D9%86%D8%AC%D8%A7%20%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85، مانند «شاید بیان آقاى طباطبایى در اینجا تمام نباشد». ر.ک: همان، ج2، ص204]</ref> و یا با طرح پرسش و توضیح فرض‌ها مطرح می‌کند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64545?volumeNumber=2&pageNumber=134&viewType=html&query=%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%A8%D8%A7%D8%A8%20%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%AA%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%AD%D8%B1%D9%83%D8%AA%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA؛ مثال: آقاى طباطبایى بیانى دارند که فى حد ذاته بیانى بسیار عالى است، منتها در اینجا دو مطلب است: یکى اینکه اصل مطلبى که ایشان در اینجا می‌گویند، چیست؟ و دیگر اینکه آیا این مطلب واقعاً داخل در باب حرکت در حرکت است یا نه؟ ایشان آن را داخل در «حرکت در حرکت» دانسته‌اند، ولى این جهت را توضیح نداده‌اند که چگونه داخل در آن است. ر.ک: همان، ص134]</ref>. | |||
مقایسه میان کارنامه علمی و معنوی [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] و [[سبزواری، هادی|حکیم سبزوارى]] و توضیح این بیت از [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]] در «[[نان و حلوا]]»: | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|''عزلت بى «عینِ» علم آن زلت است''|2=''ور بود بى «زاى» زهد آن علت است''}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
==پانویس == | و جایگاه عقل و اخلاص در اسلام، از خواندنی‌ترین مطالبی است که در این کتاب، ذیل عنوان «اندرزى به طالبان حکمت متعالیه» آمده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/64545?pageNumber=135&viewType=html&query=%D8%B2%D9%87%D8%AF%20%D8%A2%D9%86%20%D8%B9%D9%84%D8%AAر.ک: همان، ج1، ص135-137]</ref>. | ||
==پانویس== | |||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه ناشر و متن کتاب. | مقدمه ناشر و متن کتاب. | ||
{{استاد شهید مطهری}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[مجموعه آثار استاد شهید مطهری]] | [[مجموعه آثار استاد شهید مطهری]] | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۹: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:آثار مرتضی مطهری]] | [[رده:آثار مرتضی مطهری]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده آبان 01]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 آبان 1401]] | ||
[[رده:مقالات آبان 01 خردمند]] | [[رده:مقالات آبان 01 خردمند]] | ||
[[رده:آثار فلسفی]] | [[رده:آثار فلسفی]] | ||
[[رده:آثار جدید و معاصر فلسفه اسلامی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۸
| درسهای اسفار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مطهری، مرتضی (نويسنده) |
| ناشر | صدرا |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، اسفار (ابهام‌زدایی) را ببینید.
درسهای اسفار، صورت مکتوب 118 جلسه از درس‌گفتارهای فیلسوف معاصر، مرتضی مطهری (1298-1358ش)، در سالهاى 1354-1357ش است که برای جمعی از فاضلان حوزه علمیه قم بیان کرده است.
در این درس‌ها، با تأکید بر مباحث کتاب الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة، هدف، روشنگری درباره ادعاهای مادیگرایانه و مارکسیستی و موضوع اصلی، حرکت و زمان در حکمت متعالیه است، ولی از مباحث فرعی بسیاری مانند اثبات نفس، اصل تضاد، اصل تناقض، معاد جسمانى، نفس کلى عالم، رابطه مادى و مجرد، خیر و شر، کلى طبیعى، مقولات ارسطویى، کلیات خمس و مانند آن نیز سخن به میان آمده است[۱].
یکی از نوآوریهای فلسفی مرتضی مطهری در این اثر، نظریه «تشکیک تبعى ماهیت» است. او می‌گوید: ماهیت در ذات خودش قابل تشکیک نیست، ولى به تبع وجود قابل تشکیک هست. مانعى ندارد که وقتى یک وجود قابل شدت و ضعف بود، ماهیت به اعتبار آن وجودش یعنى به‌نحو بالعرض و المجاز قابل شدت و ضعف باشد[۲].
آموختنی است که استاد مطهری گاهی انتقادی به استادش علامه طباطبایی دارد، ولی نقدش را با احترام و اخلاقی و بدون قاطعیت[۳] و یا با طرح پرسش و توضیح فرض‌ها مطرح می‌کند[۴].
مقایسه میان کارنامه علمی و معنوی فخر رازى و حکیم سبزوارى و توضیح این بیت از شیخ بهایى در «نان و حلوا»:
| عزلت بى «عینِ» علم آن زلت است | ور بود بى «زاى» زهد آن علت است |
و جایگاه عقل و اخلاص در اسلام، از خواندنی‌ترین مطالبی است که در این کتاب، ذیل عنوان «اندرزى به طالبان حکمت متعالیه» آمده است[۵].
پانویس
- ↑ مقدمه ناشر، ج1، ص10
- ↑ متن کتاب، ج3، ص46
- ↑ مانند «شاید بیان آقاى طباطبایى در اینجا تمام نباشد». ر.ک: همان، ج2، ص204
- ↑ مثال: آقاى طباطبایى بیانى دارند که فى حد ذاته بیانى بسیار عالى است، منتها در اینجا دو مطلب است: یکى اینکه اصل مطلبى که ایشان در اینجا می‌گویند، چیست؟ و دیگر اینکه آیا این مطلب واقعاً داخل در باب حرکت در حرکت است یا نه؟ ایشان آن را داخل در «حرکت در حرکت» دانسته‌اند، ولى این جهت را توضیح نداده‌اند که چگونه داخل در آن است. ر.ک: همان، ص134
- ↑ همان، ج1، ص135-137
منابع مقاله
مقدمه ناشر و متن کتاب.