مقدمه‌ای بر حکومت اسلامی
| مقدمه‌ای بر حکومت اسلامی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مطهری، مرتضی (نويسنده) |
| ناشر | صدرا |
| مکان نشر | ایران - تهران ** ایران - قم |
| سال نشر | 1396ش - 1438ق |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مقدمه‌ای بر حکومت اسلامی، مشتمل است بر سلسله مباحث متفکر شهید مرتضی مطهری (1298-1358ش) در رابطه با موضوع و مسائل حکومت اسلامی، که در سال 1357ش در چند جلسه برای شاگردان خود ارائه کرده است.
علت انتخاب این موضوع را باید تشدید نهضت اسلامی در آن ماه‌ها و احساس نیاز بیشتر به تبیین نظام حکومتی اسلام دانست. طرح استاد برای این بحث – چنان‌که از یادداشتهای ایشان برمی‌آید - طرح گسترده و همه‌جانبه‌ای بوده، ولی به‌خاطر تقارن ایام با اوج‌گیری نهضت اسلامی و مسئولیت سنگین آن متفکر شهید در هدایت این نهضت و همراهی با امام خمینی(ره) و سپس شهادت آن بزرگ‌مرد، جلسات این درس ادامه نیافته است. بااین‌حال، همین مقدار بحث درباره حکومت اسلامی از آن اسلام‌شناس عظیم‌الشأن مغتنم است. البته در برخی آثار دیگر استاد مانند کتاب آینده انقلاب اسلامی ایران نیز مطالبی مرتبط با موضوع حکومت اسلامی هست که می‌تواند مکمل این مباحث باشد. این کتاب، نظر به اینکه ادامه جلسات چهارگانه مذکور مقدور نشده است، «مقدمه‌ای بر حکومت اسلامی» نام‌گذاری شده است[۱].
نویسنده بحث را با طرح پرسشی در رابطه با ماهیت حکومت اسلامی آغاز کرده است. او در آغاز چهار تعریف از حکومت به دست می‌دهد: حکمرانی، مظهر اجرای قانون، مدیریت و مظهر ارشاد و هدایت جامعه. سپس ضرورت حکومت را مورد بررسی قرار می‌دهد. در ادامه با این فرض که حکومت برای هر جامعه‌ای یک امر ضروری است، به تبیین مسئله حق حاکمیت می‌پردازد؛ در این رابطه نیز به سه نظریه حق الهی، نظریه دموکراسی و نظریه افلاطون اشاره می‌کند[۲].
مقومات حکومت که هر حکومتی به آنها نیازمند است در بحث دوم مطرح شده است: دفاع از جامعه در برابر دشمن، حفظ امنیت داخلی، وضع قانون و نیز نقش‌های جدید حکومت چون آموزش‌وپرورش و فرهنگ و هنر[۳].
در انتهای کتاب تحت عنوان «یادداشت مسائل حکومت»، هفت مسئله تعریف و لزوم حکومت، حق حاکمیت، شکل و سیستم حکومت و ملاک مشروعیت آن و هدف حکومت به‌اختصار مطرح شده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.