گفتارهایی در اخلاق اسلامی (توکل، رضا، صبر، طول امل)
| گفتارهایی در اخلاق اسلامی (توکل، رضا، صبر، طول امل) | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مطهری، مرتضی (نويسنده) |
| ناشر | صدرا |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 0 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، اخلاق اسلامی (ابهام زدایی) را ببینید.
گفتارهایی در اخلاق اسلامی، حاصل 5 جلسه سخنرانی اسلام‌شناس معاصر، مرتضی مطهری (1298-1358ش.)، در جلسات بحث و انتقاد انجمن اسلامى پزشکان (تهران) درباره 4 مورد از اصطلاحات و مفاهیم اخلاقی اسلامی مورد اعتراض مخالفان (توکل، رضا، صبر و طول امل) است. ناشر تاریخ ایراد این سخنرانی‌ها را در این نسخه مشخص نکرده، ولی در مجموعه آثار استاد شهید مطهری، سال 1347ش را تعیین کرده است[۱].
ساختار و محتوا
این کتاب، از 4 بخش با مسائل مهمّ ذیل تشکیل شده است:
- توکل (توکل در لغت و اصطلاح، 2 تفسیر برای توکل، معنای قرآنی و روایی توکل و...).
- رضا (ارتباط دعا و اصل رضا، حب فى الله و بغض فى الله و اصل رضا، تفسیر اصل رضا و رضاى فکرى و رضاى قلبى و شرط رضا، رضایت خدا از انسان و...).
- صبر (معنى و اقسام صبر، صبوری در میدان جنگ، بلا، مصیبت و عبادت و...).
- طول امل (مقصود از درازی آرزو چیست؟ و...).
نمونه مباحث
- إِنَّ اللَّهَ يحِبُّ الْمُتَوَكلِينَ (آل‌عمران: 159)؛ خدا بندگانى را که به او توکل کنند دوست مىدارد؛ یعنى عنایت پروردگار پشت سر اینهاست. یک آیه دیگر هست که کلمه توکل در آن نیست، ولى مفهوم آن همین است؛ قرآن مىگوید: إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ ينْصُرْكمْ (محمد: 7)؛ اگر خدا را یارى کنید خدا شما را یارى مىکند. نمىگوید خدا به‌طور مطلق شما را یارى مىکند، بلکه «اگر خدا را یارى کنید»، خدا شما را یارى مىکند[۲].
- در مسئله رضا اولا از دو جنبه باید بحث کرد: یکى رضاى فکرى و دیگرى رضاى قلبى. این اصطلاح را من خودم دارم بیان مىکنم. رضاى فکرى معنایش این است که فکر انسان درباره ساختمان عالَم، فکر خوش‌بین باشد. عالم را خدا خلق کرده است؛ فکر انسان این باشد که عالم به شکل خوبى آفریده شده... یک نوع رضاى دیگر رضاى قلبى است و شاید بیشترِ آنچه که در باب رضا وارد شده مربوط به این است. رضاى قلبى تابع منطق و فکر نیست، تابع احساسات است[۳].
- همین شهدا هستند که بازگو کردنِ کار و فکر و گذشت اینها روحیه دیگران را براى همیشه شاداب و زنده نگه مىدارد. اگر یک ملتى شهید نداشته باشد، یکى از بزرگ‌ترین سرمایههاى تربیتى خودش را ندارد[۴].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- شورای نظارت بر نشر آثار استاد شهید مطهری، مقدمه «مجموعه آثار استاد شهید مطهرى»، تهران، صدرا، 1368.