الصحيفة الخامسة السجادية: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR33411J1.jpg | عنوان =الصحيفة الخامسة السجادية | عنوان...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'صحیفه سجادیه (ابهام زدایی)' به 'صحیفه سجادیه (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران =[[امین، محسن]] (گردآورنده) | | پدیدآوران =[[امین، محسن]] (گردآورنده) | ||
[[علی بن حسین (ع)، امام چهارم]] (نویسنده) | |||
[[علی بن حسین(ع)، امام چهارم]] (نویسنده) | |||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =/ص3ع8 / 267/1 BP | | کد کنگره =/ص3ع8 / 267/1 BP | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| ناشر =مکتبة الإمام أميرالمؤمنين علي ( | | ناشر =مکتبة الإمام أميرالمؤمنين علي (عليه‌السلام) العامة | ||
| مکان نشر =ايران - اصفهان | | مکان نشر =ايران - اصفهان | ||
| سال نشر = | | سال نشر = | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE33411AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE33411AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ = | | چاپ =اول | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =33411 | ||
| کتابخوان همراه نور = | | کتابخوان همراه نور =33411 | ||
| کد پدیدآور =02079 | | کد پدیدآور =02079 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|صحیفه سجادیه (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''الصحيفة الخامسة السجادية'''، از جمله مستدرکاتی است که به قلم سید محسن امین عاملی (متوفی 1371ق) بر صحیفه سجادیه امام علی بن حسین زین‌العابدین(ع) نوشته شده است. | '''الصحيفة الخامسة السجادية'''، از جمله مستدرکاتی است که به قلم [[امین، سید محسن|سید محسن امین عاملی]] (متوفی 1371ق) بر [[صحیفه سجادیه، روایت حسین بن اشکیب|صحیفه سجادیه]] [[امام سجاد علیه‌السلام|امام علی بن حسین زین‌العابدین(ع)]] نوشته شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
توسط برخی از علما مستدرکاتی بر صحیفه سجادیه نوشته شده است. منظور از این مستدرکات، دعاهای منسوب به حضرت سجاد(ع) است که در صحیفه کامله نیامده است. برخی از آنها عبارتند از: | توسط برخی از علما مستدرکاتی بر [[صحیفه سجادیه]] نوشته شده است. منظور از این مستدرکات، دعاهای منسوب به [[امام سجاد علیه‌السلام|حضرت سجاد(ع)]] است که در صحیفه کامله نیامده است. برخی از آنها عبارتند از: | ||
# صحیفه ثانیه، تألیف شیخ محمد بن حسن حر | # صحیفه ثانیه، تألیف [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ محمد بن حسن حر عاملی]]، صاحب [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعه]]. | ||
# صحیفه ثالثه، الدرر المنظومة المأثورة في جمع لآلي الأدعية السجادية المشهورة: از میرزا عبدالله بن عیسی معروف به افندی (حدود ۱۱۳۰ق). مؤلف در این کتاب، دعاهای روایت‌شده از امام زین‌العابدین(ع) را که در صحیفه کامله و صحیفه دوم از شیخ حرّ عاملی ذکر نشده، جمع‌آوری کرده است. | # صحیفه ثالثه، الدرر المنظومة المأثورة في جمع لآلي الأدعية السجادية المشهورة: از [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|میرزا عبدالله بن عیسی]] معروف به [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|افندی]] (حدود ۱۱۳۰ق). مؤلف در این کتاب، دعاهای روایت‌شده از [[امام سجاد علیه‌السلام|امام زین‌العابدین(ع)]] را که در صحیفه کامله و صحیفه دوم از [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حرّ عاملی]] ذکر نشده، جمع‌آوری کرده است. | ||
# صحیفه رابعه، تألیف محدث میرزا حسین نوری طبرسی. | # صحیفه رابعه، تألیف محدث [[نوری، حسین بن محمدتقی|میرزا حسین نوری طبرسی]]. | ||
# صحیفه خامسه، علامه سید محسن امین عاملی. | # صحیفه خامسه، [[امین، سید محسن|علامه سید محسن امین عاملی]]. | ||
# صحیفه سادسه، تألیف شیخ محمدباقر بن محمدحسن بیرجندی قائینی. | # صحیفه سادسه، تألیف شیخ محمدباقر بن محمدحسن بیرجندی قائینی. | ||
# صحیفه سابعه که توسط شیخ هادی | # صحیفه سابعه که توسط [[آل کاشف‌الغطاء، هادی|شیخ هادی کاشف‌الغطاء]]، صاحب کتاب [[مستدرك نهج‌البلاغة|مستدرک نهج‌البلاغه]] نوشته شده است. | ||
# صحیفه ثامنه، تألیف حاج میرزا علی حسینی مرعشی شهرستانی حائری. | # صحیفه ثامنه، تألیف حاج میرزا علی حسینی مرعشی شهرستانی حائری. | ||
# ملحقات صحیفه که مؤلف آن شیخ محمد، معروف به تقی زیابادی قزوینی از شاگردان شیخ بهایی است<ref>ر.ک: ویکی‌شیعه، صحیفه سجادیه</ref>. | # ملحقات صحیفه که مؤلف آن شیخ محمد، معروف به تقی زیابادی قزوینی از شاگردان [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] است<ref>ر.ک: ویکی‌شیعه، صحیفه سجادیه</ref>. | ||
[[امین، سید محسن|سید محسن امین]] در مقدمه کتاب به تصحیح و تعلیقه خود بر صحیفه ثانیه سجادیه در سال 1323ق که مشتمل بر شرح غرائب و تفسیر غوامض آن بوده و به درخواست برخی از برادران ایمانی انجام پذیرفته، اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص3-2 </ref>. | |||
وی به هنگام مراجعه به منابعی که مشتمل بر ادعیه صحیفه ثانیه بوده‌اند، به ادعیه دیگری برمی‌خورد که در صحیفه اولی و ثانیه نیست. پس تصمیم می‌گیرد که آن ادعیه را به صحیفه ثانیه ضمیمه کند، اما با استقصای این ادعیه متوجه می‌شود که تعداد این ادعیه به‌قدری زیاد است که اگر آنها را گرد آورد، خود صحیفه بزرگی می‌شود؛ لذا تصمیم می‌گیرد آن ادعیه را در صحیفه ثالثه بیاورد و بیش از هفتاد دعا که در صحیفه اول و دوم نیامده را گردآوری می‌کند. پس از آن اطلاع می‌یابد که صحیفه سومی وجود دارد که [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|میرزا عبدالله بن عیسی اصفهانی]] معروف به [[افندی، عبدالله بن عیسی‌بیگ|افندی]] صاحب [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|ریاض العلماء]] جمع‌آوری کرده است. همچنین از وجود صحیفه چهارمی به همت [[نوری، حسین بن محمدتقی|میرزا حسین نوری]] آگاهی می‌یابد که ادعیهای را که در سه صحیفه پیشین نیامده، جمع‌آوری کرده است. پس از بررسی، بسیاری از ادعیهای را که خود گرد آورده، در صحیفه‌های مذکور نمی‌یابد، لذا آن را صحیفه خامسه می‌نامد<ref>ر.ک: همان، ص5-3 </ref>. | |||
وی به هنگام مراجعه به منابعی که مشتمل بر ادعیه صحیفه ثانیه بوده‌اند، به ادعیه دیگری برمی‌خورد که در صحیفه اولی و ثانیه نیست. پس تصمیم می‌گیرد که آن ادعیه را به صحیفه ثانیه ضمیمه کند، اما با استقصای این ادعیه متوجه می‌شود که تعداد این ادعیه به‌قدری زیاد است که اگر آنها را گرد آورد، خود صحیفه بزرگی می‌شود؛ لذا تصمیم می‌گیرد آن ادعیه را در صحیفه ثالثه بیاورد و بیش از هفتاد دعا که در صحیفه اول و دوم نیامده را گردآوری می‌کند. پس از آن اطلاع می‌یابد که صحیفه سومی وجود دارد که میرزا عبدالله بن عیسی اصفهانی معروف به افندی صاحب ریاض العلماء جمع‌آوری کرده است. همچنین از وجود صحیفه چهارمی به همت میرزا حسین نوری آگاهی می‌یابد که ادعیهای را که در سه صحیفه پیشین نیامده، جمع‌آوری کرده است. پس از بررسی، بسیاری از ادعیهای را که خود گرد آورده، در صحیفه‌های مذکور نمی‌یابد، لذا آن را صحیفه خامسه می‌نامد<ref>ر.ک: همان، ص5-3 </ref>. | |||
نویسنده تعداد ادعیهای را که گرد آورده 182 دعا و ندبه دانسته است. از این تعداد 52 دعا تنها در صحیفه پنجم ذکر شده و در هیچ‌یک از صحائف پیشین نیامده است. 71 دعا در مجموع دو صحیفه اول و دوم و غیر آن دو آمده است. 32 دعا از صحیفه سوم و 27 دعا از صحیفه چهارم نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص6-5</ref>. | نویسنده تعداد ادعیهای را که گرد آورده 182 دعا و ندبه دانسته است. از این تعداد 52 دعا تنها در صحیفه پنجم ذکر شده و در هیچ‌یک از صحائف پیشین نیامده است. 71 دعا در مجموع دو صحیفه اول و دوم و غیر آن دو آمده است. 32 دعا از صحیفه سوم و 27 دعا از صحیفه چهارم نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص6-5</ref>. | ||
وی ادعیهای را که مختص صحیفه پنجم است و در صحائف پیش از آن نیامده، با افزودن «و هو مما انفردنا به» یا مانند آن پس از عنوان دعا مشخص نموده است. | وی ادعیهای را که مختص صحیفه پنجم است و در صحائف پیش از آن نیامده، با افزودن «و هو مما انفردنا به» یا مانند آن پس از عنوان دعا مشخص نموده است. | ||
اگر دعایی از صحیفه‌های سوم و چهارم نقل شده و نویسنده آن را در غیر آن دو نیافته است، آن را پس از عنوان «كما في الصحيفة الثالثة» یا «كما في الصحيفة الرابعة» آورده است و اگر در کتاب دیگری علاوه بر آن دو صحیفه یافته، می‌نویسد: «كما عثرنا عليه في كتاب كذا و وجدناه في الصحيفة الثالثة و الرابعة»<ref>ر.ک: همان، ص12-11</ref>. | اگر دعایی از صحیفه‌های سوم و چهارم نقل شده و نویسنده آن را در غیر آن دو نیافته است، آن را پس از عنوان «كما في الصحيفة الثالثة» یا «كما في الصحيفة الرابعة» آورده است و اگر در کتاب دیگری علاوه بر آن دو صحیفه یافته، می‌نویسد: «كما عثرنا عليه في كتاب كذا و وجدناه في الصحيفة الثالثة و الرابعة»<ref>ر.ک: همان، ص12-11</ref>. | ||
ازآنجاکه در ادله سنن و مستحبات و به‌ویژه ادعیه، امر آسان است و سخت‌گیری نمی‌شود و نیز به جهت رعایت اختصار، اسانید و منابع ادعیه ذکر نشده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ازآنجاکه در ادله سنن و مستحبات و به‌ویژه ادعیه، امر آسان است و سخت‌گیری نمی‌شود و نیز به جهت رعایت اختصار، اسانید و منابع ادعیه ذکر نشده است<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. | ||
نویسنده همچنین تصریح کرده که بیشتر ادعیهای را که در این صحیفه آورده، از کتب معتبر مورد اعتماد نقل شده است. بلاغت الفاظ و علو مضامین نیز محکم‌ترین شاهد بر صحت نسبت آنهاست. البته برخی در این حد از قوت نیستند و برای منتقد تیزهوش روشن است، لکن ازآنجاکه قطع به عدم صحت نسبت آنها نیست، نمی‌توان آنها را کنار گذارد؛ لذا نویسنده آنها را ذکر کرده و مسئولیت را برعهده ناقلان آنها نهاده است... | نویسنده همچنین تصریح کرده که بیشتر ادعیهای را که در این صحیفه آورده، از کتب معتبر مورد اعتماد نقل شده است. بلاغت الفاظ و علو مضامین نیز محکم‌ترین شاهد بر صحت نسبت آنهاست. البته برخی در این حد از قوت نیستند و برای منتقد تیزهوش روشن است، لکن ازآنجاکه قطع به عدم صحت نسبت آنها نیست، نمی‌توان آنها را کنار گذارد؛ لذا نویسنده آنها را ذکر کرده و مسئولیت را برعهده ناقلان آنها نهاده است... | ||
وی خاطرنشان کرده که گاه مناجات‌هایی را می‌بینیم که قطع به فساد نسبت آنها به معصوم داریم؛ چراکه الفاظ آنها سست است، به‌گونه‌ای که کسی که اندک قوه تشخیص دارد، آنها را به خود نسبت نمی‌دهد، پس چگونه احتمال دارد که از منبع فصاحت و بلاغت صادر شده باشد<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | وی خاطرنشان کرده که گاه مناجات‌هایی را می‌بینیم که قطع به فساد نسبت آنها به معصوم داریم؛ چراکه الفاظ آنها سست است، به‌گونه‌ای که کسی که اندک قوه تشخیص دارد، آنها را به خود نسبت نمی‌دهد، پس چگونه احتمال دارد که از منبع فصاحت و بلاغت صادر شده باشد<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۹: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
# | # [https://fa.wikishia.net/view/%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87 ویکی‌شیعه، صحیفه سجادیه، به تاریخ 8 اسفند 1399] | ||
https://fa.wikishia.net/view/%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D9%81%D9%87_%D8%B3%D8%AC%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%87 | |||
{{صحیفه سجادیه}} | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[]] | [[البلد الأمين]] | ||
[[نورالأنوار في شرح الصحيفة السجادية]] | |||
[[الصحيفة السجادية الكاملة]] | |||
[[مفاتيح الجنان]] | |||
[[مصباح المتهجد]] | |||
[[الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان]] | |||
[[صحیفه سجادیه (ترجمه آیتی)]] | |||
[[]] | [[سلوة الحزين المعروف بالدعوات]] | ||
[[]] | [[العدد القوية لدفع المخاوف اليومية]] | ||
[[]] | [[البلد الأمين و الدرع الحصين]] | ||
| خط ۸۳: | خط ۱۰۰: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:آداب و رسوم]] | |||
[[رده: مباحث خاص آداب و رسوم]] | |||
[[رده:ادعیه، اذکار، اوراد، اعمال]] | |||
[[رده:امام سجاد(ع)]] | |||
[[رده:اردیبهشت (1400)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۳
| الصحيفة الخامسة السجادية | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | امین، محسن (گردآورنده) علی بن حسین(ع)، امام چهارم (نویسنده) |
| ناشر | مکتبة الإمام أميرالمؤمنين علي (عليه‌السلام) العامة |
| مکان نشر | ايران - اصفهان |
| چاپ | اول |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ص3ع8 / 267/1 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الصحيفة الخامسة السجادية، از جمله مستدرکاتی است که به قلم سید محسن امین عاملی (متوفی 1371ق) بر صحیفه سجادیه امام علی بن حسین زین‌العابدین(ع) نوشته شده است.
ساختار
کتاب، مشتمل بر مقدمه نویسنده (شامل نه امر یا مطلب مهم) و 182 مناجات و دعاست.
گزارش محتوا
توسط برخی از علما مستدرکاتی بر صحیفه سجادیه نوشته شده است. منظور از این مستدرکات، دعاهای منسوب به حضرت سجاد(ع) است که در صحیفه کامله نیامده است. برخی از آنها عبارتند از:
- صحیفه ثانیه، تألیف شیخ محمد بن حسن حر عاملی، صاحب وسائل الشیعه.
- صحیفه ثالثه، الدرر المنظومة المأثورة في جمع لآلي الأدعية السجادية المشهورة: از میرزا عبدالله بن عیسی معروف به افندی (حدود ۱۱۳۰ق). مؤلف در این کتاب، دعاهای روایت‌شده از امام زین‌العابدین(ع) را که در صحیفه کامله و صحیفه دوم از شیخ حرّ عاملی ذکر نشده، جمع‌آوری کرده است.
- صحیفه رابعه، تألیف محدث میرزا حسین نوری طبرسی.
- صحیفه خامسه، علامه سید محسن امین عاملی.
- صحیفه سادسه، تألیف شیخ محمدباقر بن محمدحسن بیرجندی قائینی.
- صحیفه سابعه که توسط شیخ هادی کاشف‌الغطاء، صاحب کتاب مستدرک نهج‌البلاغه نوشته شده است.
- صحیفه ثامنه، تألیف حاج میرزا علی حسینی مرعشی شهرستانی حائری.
- ملحقات صحیفه که مؤلف آن شیخ محمد، معروف به تقی زیابادی قزوینی از شاگردان شیخ بهایی است[۱].
سید محسن امین در مقدمه کتاب به تصحیح و تعلیقه خود بر صحیفه ثانیه سجادیه در سال 1323ق که مشتمل بر شرح غرائب و تفسیر غوامض آن بوده و به درخواست برخی از برادران ایمانی انجام پذیرفته، اشاره کرده است[۲].
وی به هنگام مراجعه به منابعی که مشتمل بر ادعیه صحیفه ثانیه بوده‌اند، به ادعیه دیگری برمی‌خورد که در صحیفه اولی و ثانیه نیست. پس تصمیم می‌گیرد که آن ادعیه را به صحیفه ثانیه ضمیمه کند، اما با استقصای این ادعیه متوجه می‌شود که تعداد این ادعیه به‌قدری زیاد است که اگر آنها را گرد آورد، خود صحیفه بزرگی می‌شود؛ لذا تصمیم می‌گیرد آن ادعیه را در صحیفه ثالثه بیاورد و بیش از هفتاد دعا که در صحیفه اول و دوم نیامده را گردآوری می‌کند. پس از آن اطلاع می‌یابد که صحیفه سومی وجود دارد که میرزا عبدالله بن عیسی اصفهانی معروف به افندی صاحب ریاض العلماء جمع‌آوری کرده است. همچنین از وجود صحیفه چهارمی به همت میرزا حسین نوری آگاهی می‌یابد که ادعیهای را که در سه صحیفه پیشین نیامده، جمع‌آوری کرده است. پس از بررسی، بسیاری از ادعیهای را که خود گرد آورده، در صحیفه‌های مذکور نمی‌یابد، لذا آن را صحیفه خامسه می‌نامد[۳].
نویسنده تعداد ادعیهای را که گرد آورده 182 دعا و ندبه دانسته است. از این تعداد 52 دعا تنها در صحیفه پنجم ذکر شده و در هیچ‌یک از صحائف پیشین نیامده است. 71 دعا در مجموع دو صحیفه اول و دوم و غیر آن دو آمده است. 32 دعا از صحیفه سوم و 27 دعا از صحیفه چهارم نقل شده است[۴].
وی ادعیهای را که مختص صحیفه پنجم است و در صحائف پیش از آن نیامده، با افزودن «و هو مما انفردنا به» یا مانند آن پس از عنوان دعا مشخص نموده است.
اگر دعایی از صحیفه‌های سوم و چهارم نقل شده و نویسنده آن را در غیر آن دو نیافته است، آن را پس از عنوان «كما في الصحيفة الثالثة» یا «كما في الصحيفة الرابعة» آورده است و اگر در کتاب دیگری علاوه بر آن دو صحیفه یافته، می‌نویسد: «كما عثرنا عليه في كتاب كذا و وجدناه في الصحيفة الثالثة و الرابعة»[۵].
ازآنجاکه در ادله سنن و مستحبات و به‌ویژه ادعیه، امر آسان است و سخت‌گیری نمی‌شود و نیز به جهت رعایت اختصار، اسانید و منابع ادعیه ذکر نشده است[۶].
نویسنده همچنین تصریح کرده که بیشتر ادعیهای را که در این صحیفه آورده، از کتب معتبر مورد اعتماد نقل شده است. بلاغت الفاظ و علو مضامین نیز محکم‌ترین شاهد بر صحت نسبت آنهاست. البته برخی در این حد از قوت نیستند و برای منتقد تیزهوش روشن است، لکن ازآنجاکه قطع به عدم صحت نسبت آنها نیست، نمی‌توان آنها را کنار گذارد؛ لذا نویسنده آنها را ذکر کرده و مسئولیت را برعهده ناقلان آنها نهاده است...
وی خاطرنشان کرده که گاه مناجات‌هایی را می‌بینیم که قطع به فساد نسبت آنها به معصوم داریم؛ چراکه الفاظ آنها سست است، به‌گونه‌ای که کسی که اندک قوه تشخیص دارد، آنها را به خود نسبت نمی‌دهد، پس چگونه احتمال دارد که از منبع فصاحت و بلاغت صادر شده باشد[۷].
تحمید خداوند متعال، طلب حوائج دنیا و آخرت، استعاذه و طلب رحمت، ادعیه پس از نمازهای مستحب، مناجات، ادعیه مشتمل بر اسم اعظم، ادعیه روزهای هفته، ادعیه ماه رجب و ماه مبارک رمضان، از جمله عناوین دعاهایی است که در کتاب مطرح شده است.
وضعیت کتاب
فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است. در پاورقی‌های کتاب نیز توضیحات مفیدی پیرامون منابع و نکاتی در رابطه با ادعیه ارائه شده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- ویکی‌شیعه، صحیفه سجادیه، به تاریخ 8 اسفند 1399