شیعه (ابهام‌زدایی): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'تصویر امامان شیعه در دایرة المعارف اسلام (ترجمه و نقد)' به 'تصویر امامان شیعه در دایرةالمعارف اسلام (ترجمه و نقد)')
    برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۱۵۶: خط ۱۵۶:


    * [[تاریخ تشیع در ایران (اصحابی دامغانی)]] اثر محمد اصحابی دامغانی، کتابی است که به پیدایش و طلوع تشیع در ایران اختصاص یافته است.
    * [[تاریخ تشیع در ایران (اصحابی دامغانی)]] اثر محمد اصحابی دامغانی، کتابی است که به پیدایش و طلوع تشیع در ایران اختصاص یافته است.
    * [[تاثیر مهاجرت سادات بر گسترش تشیع در ایران]] نوشته [[میرتبار، مرتضی|سید مرتضی میرتبار بزرودی]] (معاصر)، پژوهشی روشمند و مستند در شناسایی آثار مثبت هجرت فرزندان [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین علی(ع)]] و افزایش شیعیان است.


    * [[بررسی ریشه‌های تاریخی تشیع در ایران]] اثر [[محمدعلى حاجيلو]] است كه به زبان فارسی در عصر حاضر نوشته شده است. به گفته‌ى مؤلف كتاب، هدف وى از اين تأليف نشان دادن بخشى از حيات مذهبى و دينى تاريخ ایران، نشان دادن ماهيت تشيع در ایران و بررسى وضعيت نفوذ تشيع در ایران در طى ده قرن تا دوران صفويه مى‌باشد.
    * [[بررسی ریشه‌های تاریخی تشیع در ایران]] اثر [[محمدعلى حاجيلو]] است كه به زبان فارسی در عصر حاضر نوشته شده است. به گفته‌ى مؤلف كتاب، هدف وى از اين تأليف نشان دادن بخشى از حيات مذهبى و دينى تاريخ ایران، نشان دادن ماهيت تشيع در ایران و بررسى وضعيت نفوذ تشيع در ایران در طى ده قرن تا دوران صفويه مى‌باشد.

    نسخهٔ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۰

    شیعه ممکن است عنوان برای نرم‌افزار یا کتاب‌های ذیل باشد:

    • نرم‌افزار دانشنامه تاریخ تشیع مجموعه‌ اطلاعات ارزنده‌ای درباره مذهب تشیع و فعالیت‌های شیعیان از زمان پیدایش این مذهب تا قرن حاضر، در قالب بخش‌های مختلفی چون کتابخانه، درختواره، بانک مقالات، نگارخانه و مشاهیر و دانشمندان در 304 عنوان کتاب در 394 جلد



    • امامان شیعه(ع) و جنبشهای مکتبی مجموعه سخنرانى‌هاى حجت‌الاسلام محمّدتقى مدرّسى با موضوع جنبش‌هاى مختلف مكتبى و موضع ائمه(ع) در برابر آنهاست. توجّه مؤلّف در اين سخنرانى‌ها به جنبش‌هایى بوده است كه بين سال‌هاى 61 تا 250ق شكل گرفته است.



    • سیر حوزه‌های علمی شیعه اثر آیت‌الله صافى گلپايگانى، تحقيق و كاوشى مختصر و فشرده، پيرامون حوزه‌هاى علمى شيعه از صدر اسلام تا عصر حاضر است. اين نوشتار، در دوران قبل از انقلاب، طى نامه‌اى كه به محضر معظّم‌له ارسال گرديده، به صورت پرسش و پاسخ درآمده و حاوى نكات تاريخى و بسيار سودمند است.


    • شيعة لبنان اثر غسان فوزی طه، بررسی احزاب، عشیره‌ها و نظام سیاسی لبنان از دوران عثمانی تا استقلال آن می‌باشد که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.



    • شیعه و پاسخ به چند پرسش تألیف رضا استادى، از علماى معاصر كه اين كتاب در يك جلد به زبان فارسى، پيرامون بعضى از مسائل اختلافاتى كه بين مذهب شيعه و اهل سنت وجود دارد، نوشته است.



    • أعيان الشيعة (12 جلدی) اثر عربى سيد‌ ‎محسن امین (از علماى قرن سيزدهم)، کتابى است در شرح حال بزرگان و علماى شيعه، از صدر اسلام، تا عصر مؤلف كه جامع‌ترين تذكره يا دانشنامه در احوالات بزرگان شيعه، در دولت‌هاى اسلامى و شرح عقايد تشيع در اصول و فروع دين مى‌باشد.


    • أعيان الشيعة (53 جلدی) کتابى در شرح زندگى و احوال بزرگان شيعه به قلم سيد‌ ‎محسن امین عاملى، فقيه، مورخ، اديب و دانشمند بزرگ شیعی است. این کتاب، جامع ترين تذكره و يا دائرةالمعارف در احوالات رجال شيعه در دولت‌هاى اسلامى و شرح عقايد تشيع در اصول و فروع است، از صدر اسلام تا عصر مؤلف.





    • شیعه در اسلام كتابى است كه علامۀ طباطبائى آن را در پاسخ به درخواست عده‌اى از دانشمندان غربى؛ مانند پرفسور مورگان امريكائى و عده‌اى از شاگردان علامه براى معرفى شيعه در مغرب زمين به زبان فارسى در حدود سال 1345ش تأليف نموده‌اند.








    • شیعه در هند تأليف نویسنده هندى ايرانى‌تبار سيد عباس اطهر رضوى، از جمله آثارى است كه با بررسى تاريخ تشيع در هند، به نقش تشيع در ساختن تمدن عظيم هند پرداخته و بسيارى از عالمان ناشناخته شيعه را مى‌شناساند. اين اثر به انگيزه شناسايى پاره‌اى از ابعاد فعالیت‌های ناشناخته شيعه در هند به همت مركز مطالعات و تحقيقات اسلامى توسط آقايان توكلى، افضلى، فضائلى و گروه ديگرى از محققان به فارسى ترجمه شده است.



    • الشيعة في التاريخ اثر محمدحسين زين عاملى، در پاسخ به كتاب «جولة في ربوع شرق الأدنى»، نوشته يك جهان‌گرد مصرى به نام محمد ثابت مصرى، به رشته تحرير درآمده است. كتاب مذكور پر از اشتباهات تاريخى بوده و در آن به مذهب شيعه، دانشمندان شيعه و به شهرهاى مقدّسشان شديداً حمله شده است.



    • تاریخ فقه شیعه ترجمه فارسی عبدالرضا محمدحسين‌زاده، از اثر عربى محمدمهدى آصفی است درباره ادوار تاريخى فقه شيعه. در اين كتاب، ضمن تحليل چگونگى تحول و تطور فقه شيعه، به تبيين خطوط و برجستگى‌هاى مدارس فقهى پرداخته شده و در آن نشان داده شده است كه چگونه فقه احكام اسلام، از سطح ساده‌اى كه در زمان حيات پيامبر(ص) داشته است، به سطح پيچيده و نظام اجتهادى كنونى مى‌رسد و نویسنده با همه ايجازى كه در بيان خود دارد، در اين مهم، تا حد زيادى به توفيق دست يافته است.













    • مفسران شیعه اثر محمد شفیعی، کتابی است یک جلدی به زبان فارسی با موضوع علوم قرآنی و تاریخ تشیع. نویسنده در این کتاب به بیان مباحث مربوط به قرآن با نگرش به تاریخ تشیع می‌پردازد و در فصل پایانی اثر، نام تفاسیر و مفسران شیعه را با توضیحی مختصر به‌ترتیب قرن (تا قرن چهاردهم هجری) ذکر می‌نماید.













    • تاریخ تشیع در ایران از آثار احمد مشكوة کرمانى (1277- 1357ش) است كه در آن گزارش جامعى از سير تاريخ تشيع در ایران از آغاز تا پايان دولت صفويه عرضه كرده است.




    • بررسی ریشه‌های تاریخی تشیع در ایران اثر محمدعلى حاجيلو است كه به زبان فارسی در عصر حاضر نوشته شده است. به گفته‌ى مؤلف كتاب، هدف وى از اين تأليف نشان دادن بخشى از حيات مذهبى و دينى تاريخ ایران، نشان دادن ماهيت تشيع در ایران و بررسى وضعيت نفوذ تشيع در ایران در طى ده قرن تا دوران صفويه مى‌باشد.




    • شیعه پاسخ می‌گوید تأليف حضرت آیت‌الله مكارم شيرازى، تحقيقى است در مورد ده مسئله مهم مورد بحث ميان پيروان اهل‌بيت(ع) و اهل سنت كه به زبان فارسى در شهريور ماه 1384 تأليف شده و براى هفتمين بار در سال 1386 توسط انتشارات مدرسة الامام على بن ابى‌طالب(ع)، واقع در قم به تعداد 5000 نسخه به چاپ رسيده است.


    • قیام‌های شیعه در عصر عباسی از آثار استاد محمد كاظمى پوران (متولد 1341ش) است كه حركات انقلابى شیعیان در دوره عباسى مانند: قيام‌هاى محمد بن عبداللّه، ابراهيم بن عبداللّه، حسين بن على، يحيى بن عبداللّه و ادريس بن عبداللّه- را به صورت مستند بررسى كرده است. نویسنده همچنين در اين اثر، قيام‌هاى دوره اموى (قيام‌هاى حجر بن عدى، حسين بن على(ع)، مردم مدينه، توابين، مختار و قيام زيد بن على) را به عنوان مقدمه به شكل مختصر توضيح داده است.




    • محدثات شیعه تأليف نهلا غروى نائينى، از جمله آثار متأخرى است كه به معرفى بانوان محدّثه شيعه پرداخته است. اين كتاب به زبان فارسى و در يك جلد نگارش شده است.




    • معجم مهدویت در تفاسیر شیعه و اهل سنت اثر سيد محسن طباطبايى، مرتضى عبدى چارى و نفيسه فقيهى مقدس، بيان، تحليل و بررسى موضوعات مهم هريك از متون تفسيرى قرآن كريم در خصوص مهدویت بوده كه همراه با مشخصات آن تفسير نقل شده است.


    • درآمدی به شیعه‌شناسی تألیف علی ربانی گلپایگانی، از جمله متون آموزشی برای سطح کارشناسی است. در این اثر مباحث عمده تفکر شیعی در اصول و فروع دین و به‌ویژه مسائلی که شیعه در مورد آن‌ها موضوع خاصی دارد و احیاناًً توسط مخالفان و شبهه‌انگیزان به‌عنوان شبهات عقیدتی مطرح شده، مورد بررسی قرار گرفته است.





    • دانشنامه اصولیان شیعه تأليف محمدرضا ضميرى، از جمله آثار فارسى با موضوع علم اصول فقه است. اثر حاضر ضمن برشمردن اصوليان شيعه، مهم‌ترين آنان را كه در تحولات اصول نقش محورى داشتند بررسى كرده است. اهميت اين اثر به جهت ابتكارى بودن و سابقه نداشتن نمونه‌هاى ديگر است.


    • تفکر شیعه و شعر دوره صفوی تأليف اسحاق طغيانى، از جمله آثار تاريخ تشيع است كه به بررسى ميزان بروز تفكر شيعى در شعر دوره صفوى پرداخته است.





    • تفاسیر و مفسران شیعه چاپ دیگری است از کتاب «مفسران شیعه» اثر سید محمد شفیعی به زبان فارسی با موضوع علوم قرآنی و تاریخ تشیع که فضل‌الله صلواتی آن را پیراسته و مطالبی بر آن افزوده است. شفیعی در «مفسران شیعه»، به بیان مباحث مربوط به قرآن با نگرش به تاریخ تشیع می‌پردازد و در فصل پایانی اثر، نام تفاسیر و مفسران شیعه را با توضیحی مختصر به‌ترتیب قرن (تا قرن چهاردهم هجری) ذکر می‌نماید.



    • شیعه در تاریخ ترجمه فارسی «تاريخ الشيعة» اثر عربی علامه محمدحسین زین عاملی، از دانشمندان بیروت است که با قلم شیوای خود، به نوشته‌های فردی به نام محمد ثابت، از اهالی مصر، در اوراقی به نام «الجولة في ربوع شرق الأدنی» پاسخ داده است. این اثر به قلم زیبا و رسای محمدرضا عطایی، به فارسی سلیس و روان، ترجمه شده است.


    • تاريخ الشيعة السياسي الثقافي الديني تأليف عالم و اديب لبنانى، شيخ سليمان ظاهر (متوفى 1380ق) است. نویسنده در اين اثر، تاريخ شيعه به معناى عام آن را از جنبه‌هاى سياسى، فرهنگى و دينى مورد بررسى قرار داده است. كتاب در يك جلد به زبان عربى نگارش شده است.



    • تاريخ الشيعة في لبنان از آثار سعدون حماده، در دو جلد است كه در آن، مباحث تاريخ شیعیان لبنان را به‌صورت مستند و علمى - تحليلى بررسى كرده است. بى‌ترديد مطالعه اين اثر مى‌تواند پژوهشگران را در شناخت و تحليل بهتر اوضاع فرهنگى، اجتماعى و سياسى و... شيعه در لبنان از قرن‌ها قبل تاكنون، يارى رساند.


    • تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام تا قرن چهارم اثر محمدجواد مشكور، از جمله آثار فارسی است كه در موضوع تاريخ تشيع به نثرى ساده، روان و قابل فهم نوشته شده است. نویسنده در اين اثر، فشرده، اما جامع در مورد همه فرق كلامى و فقهى مسلمين و ويژگى‌هاى خاص آنها، شاخه‌هاى فرعى‌اشان، به‌ويژه در مورد فرقه‌هاى شيعى و اعتقادات و چگونگى پيدايش آنها توضيحات جامع و نسبتاً مفصلى ارائه نموده است.



    • تاريخ الشيعة في الهند تأليف محمدسعيد الطريحى، مشتمل بر دو جلد از مجموعه كتبى است كه به نام «دائرةالمعارف هند»، به زبان عربى نگارش شده است. نویسنده در اين كتاب، حكومت‌هاى شيعى هند را به‌تفكيك معرفى مى‌كند و مطالب ارزنده‌اى از تاريخ تشيع در هند به دست مى‌دهد.


    • تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة با نام کامل «تاريخ الإمامية و أسلافهم من الشيعة منذ نشأة التشيع حتی مطلع القرن الرابع الهجري»، تألیف عبدالله فیاض، اثری است که تاریخ شکل‌گیری مذهب امامیه و عقاید اساسی آن و همچنین شیوه مبارزه امامان شیعه با غلات را مورد بررسی قرار داده است. سید محمدباقر صدر بر این کتاب مقدمه نوشته است.












    • شیعه در حدیث دیگران كارى است از دفتر دائرةالمعارف تشيع (بنياد اسلامى طاهر)، زير نظر دكتر مهدى محقق. در حقيقت اين كتاب، ترجمه بخشى از مقالات دايرةالمعارف شيعى است كه به زبان فارسى و در سال 1362، عرضه گرديده است.





    • الشيعة في الميزان اثر محمدجواد مغنيه (متولد 1322ق)، به معرفى مذهب شيعه بر پايه آيات، احاديث و مستندات تاريخى و علمى پرداخته است. اين اثر به زبان عربى نگارش شده و مشتمل بر سه كتاب «الشيعة و التشيع»، «مع الشيعة الإمامية» و «الإثناعشرية» بوده كه در اثر كثرت درخواست خوانندگان در يك جلد با عنوان جديد منتشر شده است.







    • عصر الشيعة اثر علی کورانی، بررسی مختصری از تاریخ شیعه و تبیین برخی از اعتقادات آن می‌باشد که به زبان عربی و مقدمه آن در سال 1430ق، نوشته شده است.





    • مقدمه‌ای بر فقه شیعه كليات و كتاب شناسى تأليف جناب پرفسور سيد حسين مدرسى طباطبايى به زبان انگليسى و ترجمه فارسى استاد محمدآصف فكرت مى‌باشد و حاوى اطلاعاتى در مورد مكتب فقهى شيعه و مبانى آن، كلياتى درباره اصول فقه و ادوار مختلف فقه شيعه و معرفى كتب مهم فقهى و اصولى شيعه اعم از فقه استدلالى و رساله‌هاى عمليه است.







    • فرهنگ شیعه (کلام) برآيند طرحى است از پژوهشكده تحقيقات اسلامى كه بيش از هفتصد عنوان يا مدخل كلامى را در خويش دارد.






    • أصول التشيع تألیف سید هاشم معروف حسنی، کتابی است درباره اصول عقاید شیعه و برخی مسائل مرتبط دیگر که در قرن چهاردهم قمری نگاشته شده است.












    • عطائیه در فقه شیعه رساله‌ای است در فروعات فقهی شیعه که به نام عطاملک جوینی (متوفی 681ق) و مطابق فتوای یکی از مراجع شیعه (از حلی‌ها) نوشته شده و به کوشش رسول جعفریان گردآوری شده است.








    • تاریخ تشیع در آذربایجان تأليف محمد رضايى، از جمله آثار تاريخ‌نگارى محلى است كه به زبان فارسی روان نگارش شده است. نویسنده، انگيزه خود را از نگارش اين اثر، جبران كمبود آثارى مى‌داند كه در زمينه نقش آذربايجان در تاريخ تشيع وجود دارد.







    • تاریخ گسترش تشیع در ری تأليف رسول جعفريان، از جمله آثار تاريخ‌نگارى محلى فارسی است كه در آن سير دگرديسى مذهبى، گسترش تشيع، دلايل آن و نيز گوشه‌اى از تلاش‌هاى فرهنگى شیعیان رى بررسى شده است.


    • تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی (تهران) از آثار مورخ معاصر حجت‌الاسلام رسول جعفريان (متولد 1343ش) است كه در آن، پيدايش، تحول و تاريخ تشيّع در ایران را از آغاز تا پايان قرن نهم هجرى مورد بررسى تحليلى و مستند قرار داده است. همان‌طور كه از عنوان كتاب و تعبير «تا طلوع دولت صفوى» روشن مى‌شود در اين اثر بحث قابل توجهى در مورد صفويه انجام نشده و به اشاراتى بسنده شده و بحث در آغاز صفويه پايان يافته است.






    • شیعیان خوجه در آیینه تاریخ تأليف خانم زهرا روغنى (متولد 1334ش) است كه در آن، تاريخ و وضعيت فعلى شیعیان خوجه را نه با روش علمى و استناد كتابخانه‌اى يا پژوهش ميدانى بلكه به صورت گزارش خبرى بررسى كرده است.


    • شیعیان عرب مسلمانان فراموش شده از آثار ارزشمند آقاى گرام اى. فولر و خانم رند رحيم فرانكه به زبان انگليسى است كه آن را سركار خانم خديجه تبريزى به زبان فارسى ترجمه كرده و نقد و بررسى آن را نيز آقاى على اصغر محمدى انجام داده است.






    • زندگی سیاسی و فرهنگی شیعیان بغداد تأليف دكتر سيد حسن موسوى، از جمله آثار فارسى تاريخ‌نگارى محلى است كه زندگى شیعیان بغداد را تا زمان انقراض آل‌بويه مورد بررسى قرار داده است.



    • الشيعة في العالم اثر نویسنده فرانسوى فرانسوا توال، كتابى است در بررسى وضعيت شیعیان جهان. اصل كتاب به زبان فرانسوى و در سال 1992م نوشته شده و به قلم نسيب عون، به عربى ترجمه شده است.


    • آشنایی با جوامع حدیثی شیعه و اهل سنت اثر على نصيرى (متولد 1344ش) است كه در آن، به‌صورت مستند و تحليلى به معرفى و بررسى سيزده جامع حديثى شيعه و هجده جامع حديثى اهل سنت از روزگاران قديم تا دوران معاصر بر اساس اولویت و تا حدودى توالى تاريخى پرداخته و ویژگى‌ها و امتيازات و همچنين نقدها و كاستى‌هاى هریک را شرح داده و نيز شرح‌حال و جايگاه علمى هریک از نویسندگان جوامع مذكور را توضيح داده است.


    • فضائل الشيعة نوشته شیخ صدوق، ابوجعفر محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى، از بزرگان فقها و روات شیعه در قرن چهارم هجرى است.


    • فضائل الشيعة نوشته شيخ صدوق(ره) توسط شخصى نامعلوم به فارسى ترجمه شده است كه معروف به ترجمه اعلمى مى‌باشد.



    • كاشان در مسیر تشیع تأليف مصطفى صادقى (متولد 1348ش) است كه در آن سير تاريخى پيدايش تشيع در شهر كاشان را به صورت علمى بررسى كرده است. ايشان اثبات كرده است كه برخلاف نظر مشهور، مردم كاشان نه از قرون اوليه بلكه از قرن سوم هجرى به تشيع گراييدند و در قرن چهارم هجرى تشيع در آنجا به شكل مذهب رسمى مردم درآمد.


    • مأخذ‌شناسی رجال شیعه اثر رسول طلائيان، كتابى است كه به معرفى و شناسايى تأليفات رجالى شيعه، به ترتيب تاريخى و بر اساس تاريخ وفات مؤلفان آن‌ها پرداخته است. كتاب به زبان فارسى نوشته شده و نویسنده در سال 1381ش بر آن مقدمه زده است.






    • بررسی متون طب شیعه در تاریخ پزشکی تأليف حسن منتصب مجابى به بررسى نقش مسلمانان و به‌ويژه سهم بزرگ دانشمندان شيعه در تاريخ طب اسلامى اختصاص دارد. بازشناسى جايگاه شيعه در پى‌ريزى و پيشرفت دانش پزشکى و آگاهى‌بخشى به نسل جديد انگيزه نگارش كتاب بوده است.



    • طبقات أعلام الشيعة اثر شيخ آقابزرگ طهرانى (متوفى 1389ق)، دايرةالمعارفى است در شرح رجال شيعه از قرن چهارم تا قرن چهاردهم هجرى كه به زبان عربى و در قرن چهاردهم هجرى نوشته شده است.








    • نقد و بررسی نظریه تطور تاریخی تشیع حاصل ميزگرد بررسى كتاب «مكتب در فرايند تكامل: نظرى بر تطور مبانى فكرى تشيع در سه قرن نخستين» نوشته سيد حسين مدرسى طباطبايى است. اين كتاب كه سال‌ها پيش ابتدا به زبان انگليسى در آمريكا چاپ شده و در سال 1386ش با ترجمه‌هاشم ايزدپناه انتشار يافته، به همت مجمع عالى حكمت اسلامى با حضور تعدادى از انديشه‌وران (كارشناسان: حجج اسلام حسن يوسفى غروى، سيد محمد كاظم طباطبايى و محمدتقى سبحانى و دبير علمى: حجت‌الاسلام على عباسى)، مورد نقد و بررسى قرار گرفته است.


    • جوامع حدیثی شیعه اثر دكتر هادى حجت، معرفى جوامع حديثى قديم و جديد شيعه است. اين كتاب به زبان فارسى در سال 1386ش براى دانشجويان رشته علوم حديث در دروه كارشناسى، به عنوان منبع اصلى درس «جوامع حديثى شيعه» و براى دانشجويان رشته علوم قرآن و حديث در دوره‌هاى كارشناسى ارشد و به عنوان منبع كمك درسى درس «تاريخ حديث»، تدوين شده است.