مصلح جهانی از دیدگاه شیعه و اهل سنت
| مصلح جهانی از دیدگاه شیعه و اهل سنت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | خسروشاهی، هادی (گردآوری و ترجمه) |
| ناشر | [بی نا] |
| مکان نشر | [بی جا] - [بی جا] |
| سال نشر | 1386 ش |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مصلح جهانى از ديدگاه شيعه و سنّت ترجمه‌اى است، از كتب «عقيده اهل السنه والاثر فى المهدى المنتظر» و «الرّد على من كذب باالاحاديث الصحيحه الوارده فى المهدى» اثر عبدالمحسن عباد و كتاب «موجز تاريخ تجديدالدين و احيائه» اثر ابوالاعلى مودودى كه به اهتمام آقاى سيدهادى خسروشاهى صورت گرفته، به اضافه شامل دو بحث از نوشته‌هاى خود ايشان مى‌باشد.
اثر تحقيقى در اثبات مهدوّيت، ظهور مهدى(ع) در آخرالزمان از ديدگاه اهل سنّت كه با استناد به روايات نبوى و گفتارهاى بزرگان اهل سنّت سامان يافته و همچنين نگرشى كوتاه به احاديث وارده درباره حضرت ولى عصر(عج) مى‌باشد.
مترجم مى‌نويسد: «دو بحث(ترجمه) از شيخ عبدالمحسن العباد، نخست در محله الجامعه الاسلامىه دانشگاه اسلامى مدينه منوره چاپ و سپس در 1402 قبه شكل كتابى مستقل در مدينه منوره منتشر شد و ما ترجمه كامل آن را، با اين هدف چاپ مى‌كنيم كه روشن سازیم، برخلاف تصور بعضى كه اعتقاد به ظهور مهدى(عج) را ويژه شیعیان مى‌دانند، اصل اين اعتقاد، از ديدگاه اهل سنت و تشيع همسان بوده و در صحت بشارت‌هاى وارده از پيامبر اكرم(ص)، در بين هيچ يك از دو ديدگاه اختلافى وجود ندارد، بلكه اختلاف در طرق و اسناد احاديث، و سپس در مصداق خارجى آن مى‌باشد».
ساختار
اثر از دو مقدمه و پنج بخش با عناوين مصلح بزرگ و جهانى، مصلح جهانى، مهدى موعود، ديدگاه اهل سنت درباره مهدى منتظر، توضيح درباره احاديث مهدى(ع) و احياگر جهانى يا مهدى منتظر(عج) تشكيل يافته است.
گزارش محتوا
مقدّمه اول به معرّفى اثر، چگونگى تألیف و ترجمه مباحث آن و اشاره به سه نكته اساسى دارد كه عبارتند از: بررسى طول عمر امام عصر(عج)، افسانه سرداب و قدرت امام مهدى(ع) و عجز پيامبران مى‌باشد. آقاى خسروشاهى در رابطه با طول عمر امام(ع) معتقدند با تكيه بر يك اصل اساسى كه آن همان ايمان به غيب است، ما را از هر نوع استدلال ديگرى بى‌نياز مى‌سازد. معنا و مفهوم واقعى ايمان به غيب، مستلزم آن است كه ما آن چه از پيامبر اكرم(ص) نقل شده است، را بپذيريم، و گرنه در صحت ايمان خود بايد شك داشته باشيم. در رابطه با افسانه سرداب مى‌آورند: اين افسانه‌اى است كه شيخ عبدالعزيز بن باز آن را از قول ابن كثير نقل مى‌كند: «مهدى آخرالزمان يكى از خلفاى راشدين و امامان راستين است، ولى او همان منتظرى نيست كه به پندار رافضه در سرداب است و اميدوارند كه او روزى از آن‌ها بيرون آيد!» پس در جواب مى‌فرمايند:اين نسبت دروغ محض و از روى عناد صادره شده است و شیعیان چنين عقيده‌اى ندارند و در ادامه آراى بعضى از علماى شيعه را در اين خصوص بيان مى‌فرمايند.[۱]
روزنامه الراى العام كويت در 17 شعبان 1400ق مدعى مى‌شود كه امام خمينى(ره) معتقد به عجز پيامبران و قدرت توانايى برتر امام زمان(ع) و تكميل شريعت در زمان ظهور وى مى‌باشد.آقاى خسرو شاهى متن كامل بيانات امام خمينى(ره) در نيمه شعبان 1400ق و بيانات تكميلى ايشان در عيد فطر همان سال، در افشاى سوءنيت كسانى كه اين‌گونه مطالب را نقل مى‌نمايند: مى‌آورند و خود برادران مسلمان اهل سنّت را به داورى دعوت مى‌كنند، در اين گونه موارد به مدارک و منابع خود شيعه مراجعه نمايند.[۲]
در مقدّمه دوم، استاد خسروشاهى گزارشى از سفر هيئت علمى كاروان حج حسینیه ارشاد به مكه مكرمه در 1378ق مى‌دهد. در اين سفر استاد با عبدالمحسن عباد نویسنده دو اثر عقيده اهل السنه و الاثر فى المهدى المنتظر و الرّد على من كذب با الاحاديث الصحيحه الوارده فى المهدى آشنا مى‌شود و در جريان تألیف آثار او قرار مى‌گيرد و با پيشنهاد استاد مطهرى(ره) در خصوص ترجمه آثار اين نویسنده، موافقت و اقدام به ترجمه مى‌نمايد.[۳]
سپس آقاى خسروشاهى در ادامه گزارش سفر خود، كتاب شناسى اجمالى از سى كتاب كه از سوى اهل سنّت به طور مستقل درباره حضرت مهدى(ع) و يا درباره علائم ظهور مهدى(عج) منتشر شده و ايشان آن‌ها را از نمايشگاهى در مكه خريدارى نموده، ارائه مى‌دهد و در ادامه به معرّفى 55 كتاب ديگر در خصوص مهدويّت كه از منابع و مراجع اهل سنت بدست آورده، مى‌پردازد.
بخش اول با عنوان مصلح بزرگ و جهانى، نظر كلى و اجمالى به تاريخ فوتوريسم(اعتقاد به دوره آخرالزمان و انتظار و ظهور منجى در كيش‌هاى آسمانى دارد)، مباحث اين بخش فوتوريسم از نظر اسلام، آياتى از قرآن كه به اين موضوع تفسير شده، احاديث و اخبار در كتب اهل سنّت و شيعه درباره ظهور مصلح از جمله كتاب صحيح بخارى، ابوداوود، ترمذى، تاريخ ابن اثير و مقدمه ابن خلدون از اهل سنت و نهج‌البلاغه، خصال صدوق، من لايحضره الفقيه از كتب شيعه، سخنان ابن ابى‌الحديد، ابن خلدون و فان فلوتن درباره وجود مهدى منتظر(عج)، و ظهور مردى از خاندان نبوى و عدالت گسترى ايشان، مسأله سن يا مظهرى از قدرت بى انتهاى خدا، نظر علم و عقل درباره مصلح جهانى، فوتوريسم و تقويت روحيه انسان و گفتار مادى گرايان درباره اعتقاد به امام زمان(عج) مى‌باشد.
بخش دوم با نام مصلح جهانى، مهدى موعود كه اين بخش هم به قلم استاد خسروشاهى نگارش يافته؛ شامل مباحث مصلح جهانى از نظر اسلام كه آيات 105 سوره انبياء، آيه 9 سوره صف، آيه 55 سوره نور و آيه 54 سوره مائده به اين موضوع(مهدى موعود) تفسير شده، تواتر احاديث مهدوى از نظر علماى شيعه و سنّى، سخنان قاضى بهلول، ابن خلدون، ابن ابى‌الحديد و فان فلوتن درباره زنده بودن امام مهدى(ع) و از خاندان نبوى بودن و عدالت ايشان، تصريح به نام مهدى(ع) و عدد ائمه عليهم‌السلام كه دوازده نفرند، اسماء ائمه(ع) و تحريف كتاب و معرّفى مصادر و منابع كتب مهدوى شيعه و سنّى و در پايان تكليف افراد جامعه درباره مسأله انتظار و ظهور امام زمان(عج) مى‌باشد.
بخش سوم، ترجمه كامل بحث شيخ عبدالمحسن عباد، درباره احاديث مربوط به ظهور مهدى منتظر، از ديدگاه اهل سنت كه توسط آقاى خسروشاهى صورت گرفته است، مى‌باشد، مؤلف به معرفى سه و هشت تن از اصحاب پيامبر اكرم(ص) كه احاديث مربوط به امام عصر(عج) را نقل كرده‌اند و در ادامه اين بحث به معرفى ده تن از علماى اهل تسنن؛ همچون حافظ ابونعيم، ابوبكربن ابى خيثمه، سيوطى، ابن حجر و مرعى بن يوسف حنبلى كه به تألیف اثر پيرامون مهدى(ع) پرداخته‌اند و همچون مؤلف به بيان اسامى كسانى كه از تواتر احاديث مهدوى سخن گفته‌اند؛ همانند حافظ ابوالحسن محمدابدى سجزى، محمدبرزيجى و شيخ محمد سفارينى و بازگويى سخنان آن‌ها و در ادامه بحث، به بيان پاره‌اى از آن چه در ارتباط با امام عصر(عج) در صحيحين آمده و پس به بيان برخى احاديث درباره آن حضرت كه در غير صحيحين آمده، نيز مى‌پردازد.
ايشان در صفحات پايانى اين بخش عقيده عبدالعزيزبن باز درباره امام زمان(ع) که آن را يكى از معتقدات اصول اسلامى مى‌داند؛ ولى بر عدم انطباق احاديث با مهدى موعود(عج) مورد نظر شيعه معتقد است، مى‌پردازد.
بخش چهارم، ترجمه اثرالردّ على من كذب بالاحاديث الصحيحه الوارده فى المهدى(ع) عبدالمحسن عباد كه توسط آثار خسروشاهى انجام گرفته، مى‌باشد.
نویسنده مى‌آورد كه برخى به طور آشكار با تكيه بر شبهه‌هاى بى‌اساس عقلى به انكار و تكذيب احاديث وارده درباره مهدى(ع) پرداخته‌اند. به اين نيز اكتفا نكرده، بلكه به مقام بزرگ علماى پيشين و پسين جسارت ورزيده و ادعا نموده كه علماء و فقهاء و محدثان گذشته، از يكديگر نقل حديث نموده و اين نوعى دنباله روى از گذشتگان است و آنان به حسن ظن عمل نموده به همين دليل، احاديث مختلف مربوط به مهدى(ع) را نقل كرده‌اند؛ در حالى كه آن‌ها ساختگى هستند. از اين رو تصميم گرفتم كه به بسيارى از اشتباهات و اوهام در اين رساله پاسخ دهم وروشن و اثبات كنم كه اعتقاد به ظهور مهدى در آخرالزمان مطلبى است كه احاديث صحيحى به آن دلالت دارند و اهل سنّت در گذشته و امروز، به آن اعتقاد دارند، مگر تعداد اندكى كه قابل اعتنا نيستند.»
مباحث اين بخش شامل ظهور مهدى(ع) از ديدگاه شيخ عبدالله بن محمود، ديدگاه قدماى اهل سنت درباره انديشه مهدى(ع) از نظر شيخ عبدالله بن محمود و پاسخ به آن، و ديگر نظريات شيخ عبدالله بن محمود در رابطه با امام عصر(عج) از جمله استناد ابن محمود به شبهه‌هاى عقلى چهارگانه محمدفريد وجدى در خصوص دجّال و نظرات احمدامين براى انكار امام عصر(عج) و پاسخ آن‌ها، شبهات ابن محمود درباره تضاد در احاديث مهدوى، بدعت بودن اعتقاد به مهدوّيت، نقل نشدن احاديث مهدوى در كتب اهل سنّت و اختلاف بين اصحاب پيامبر اكرم(ص) در نقل احاديث مهدوى و پاسخ به همه اين شبهات. و در پايان غلّات و احاديث اهل‌بيت و ترك وظايف در انتظار مهدى(ع) آمده و ابن محمود مى‌نويسد: «مسلمانان نيازى ندارند كه از واقعيات خود فرار كنند و به انتظار مهدى كه دين آن‌ها را تجديد حيات بخشد و عدالت را بگستراند، از انجام وظايف دست بكشند و به خيال باقى و محالات دل خوش دارند و در برابر توّهمات و خرافات تسليم شوند». و سپس پاسخ آن‌ها توسط مؤلف به طور كامل داده شده است.
بخش پنجم، مربوط به بخش از ابوالاعلى مودودى عالم بزرگ اهل سنّت و مؤسس و نخستين امير جماعت اسلامى پاکستان در كتاب موجز تاريخ تجديدالدين و احيائه مى‌باشد و در آن به بررسى مسئله مهدى موعود مى‌پردازد و آن حضرت را احياگر معرفى مى‌كند. ولى در پاره‌اى از احاديث ترديد روا مى‌دارد و ديدگاه ويژه‌اى را اظهار مى‌كند. اين برداشت و اظهار نظر، در همان شبه قاره هند و پاکستان مورد سؤال قرار مى‌گيرد و ايشان به پاسخ و توضيح مى‌پردازد. استاد خسروشاهى به ترجمه فارسى هر دو بحث اقدام و در اين اثر براى استفاده همگان گنجانده است.
مباحث اين بخش شامل جايگاه احياگر كامل، امام مهدى(ع)، نشانه‌هاى مهدى(ع) و جايگاه او در دين مى‌باشد. در ادامه متن پرسش‌ها و پاسخ‌ها كه عبارتند از: مسئله مهدى(ع) و پژوهشى درباره حديث دجّال مى‌باشد، آمده است.
گزارش وضعيت
پاورقى‌ها مربوط به آدرس منابعى است كه مطالب از آن‌ها در متن نقل شده است. در صفحات پايانى، پيوست‌ها كه عبارتند از، دست خط مرحوم آيت‌الله. شيخ آقا بزرگ تهرانى كه شامل بحث تفصيلى ايشان در تفسير آيه مربوط به قصه يونس(ع) است، مسئله مهدى(ع) در كنفرانس انديشه اسلامى كه مربوط به پيام امام خمينى(رض) به كنفرانس انديشه اسلامى مى‌باشد، در پايان تصويرى از منابعى كه بحث ما آن‌ها در اثر آمده است، گنجانده شده است.
فهرست مطالب در اول اثر آمده است
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب
- امام مهدى(ع) در آينه قلم، ج2، ص761
- دائرةالمعارف آخرالزمان، ج6، ص86