رشید یاسمی، غلامرضا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'رشيد ياسمي، غلامرضا' به 'رشید ياسمی، غلامرضا') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02564.jpg|بندانگشتی|رشید | [[پرونده:NUR02564.jpg|بندانگشتی|رشید یاسمی، غلامرضا]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type="authorName" |رشید | ! نام!! data-type="authorName" |رشید یاسمی، غلامرضا | ||
|- | |- | ||
| | |نام‌های دیگر | ||
| data-type="authorOtherNames" | | | data-type="authorOtherNames" |یاسمی، رشید | ||
یاسمی، غلامرضا | |||
|- | |- | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02564AUTHORCODE | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02564AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''غلامرضا رشید یاسمی''' (1275-1330ش) نویسنده، | '''غلامرضا رشید یاسمی''' (1275-1330ش) نویسنده، مورخ ، محقق و مترجم، شاعر کرد ایرانی است که تألیفات، ترجمه‌ها و حواشی فراوانی دارد. مهمترین اثر او دیوان اشعارش است. | ||
== | ==ولادت== | ||
رشید یاسمی در 1275ش، مطابق با 28 | رشید یاسمی در 29 آبان 1275ش، مطابق با 28 جمادی‌الثانی 1314ق، در کرمانشاه به دنیا آمد. خانواده‌اش اهل دانش و هنر بودند و جد مادری او محمدباقر میرزا خسروی، نویسنده داستان «شمس و طغرا» از ادیبان و شاعران دوران خودش بود. | ||
او سالهای کودکی را در میان عشایر و دشتهای سرسبز و وسیع و طبیعت سپری کرد و | او سالهای کودکی را در میان عشایر و دشتهای سرسبز و وسیع و طبیعت سپری کرد و ازاین‌رو ذوق لطیف و طبع حساسش شکوفا شد<ref>ر.ک: یاسمی، رشید، دیوان اشعار، صفحه سه</ref>. | ||
== | ==تحصیلات== | ||
او تحصیلات ابتدایی را در کرمانشاه سپری کرد و برای ادامه تحصیل به تهران آمد. یاسمی، دوره دبیرستان را در مدرسه «سن لویی» به پایان رساند. از اساتید بزرگ او در ادبیات می‌توان [[تنکابنی، میرزا محمدطاهر|میرزا طاهر تنکابنی]] و ادیب نیشابوری را نام برد<ref>ر.ک: همان، صفحه سه</ref>. | |||
غلامرضا رشید یاسمی، در زادگاهش مدتی رئیس دبیرستان بود، اما مجددا به تهران بازگشت و با همکاری استادانی چون [[بهار، محمدتقی|ملک‌الشعرای بهار]]، [[اقبال آشتیانی، عباس|عباس اقبال]] و [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] و برخی دیگر، به فعالیتهای فرهنگی، ادبی و مطبوعاتی پرداخت. او علاوه بر کارهای علمی به کارهای دولتی نیز مشغول بود. یاسمی در 1312 به استادی کرسی تاریخ اسلام دانشکده ادبیات تهران و دانشسرای عالی دست یافت. او بعدها به عضویت فرهنگستان ایران درآمد و در سال 1322 با هیئتی به هند سفر کرد. چکامه‌های «ایران و هند» و «خاطرات هند» یادگار این سفر است.<ref>ر.ک: همان، صفحه‌های سه و چهار</ref>. | |||
غلامرضا رشید یاسمی، در | ==وفات== | ||
غلامرضا رشید یاسمی، یک مرتبه در 11 اسفند 1327 درحالی‌که در مجمع استادان و دانشجویان در دانشکده ادبیات درباره «تأثیر عقاید و افکار حافظ در گوته» سخن می‌گفت، سکته کرد و سرانجام در 18 اردیبهشت 1330 از دنیا رفت<ref>ر.ک: همان، صفحه چهار</ref>. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
از رشید یاسمی به علت آشنایی به | از رشید یاسمی به علت آشنایی به زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه و خط و زبان پهلوی، آثار زیادی به‌جا مانده است که عبارتند از: | ||
===تألیفات=== | ===تألیفات=== | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# دیوان اشعار رشید یاسمی؛ | # دیوان اشعار رشید یاسمی؛ | ||
# آیین نگارش تاریخ؛ | # آیین نگارش تاریخ؛ | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۴: | ||
# احوال سلمان ساوجی؛ | # احوال سلمان ساوجی؛ | ||
# ادبیات معاصر (ذیل بر ترجمه جلد چهارم تاریخ ادبی ایران، تألیف ادوارد براون)؛ | # ادبیات معاصر (ذیل بر ترجمه جلد چهارم تاریخ ادبی ایران، تألیف ادوارد براون)؛ | ||
# پرورش افکار | # پرورش افکار به‌وسیله کلیات تاریخ؛ | ||
# تاریخ مختصر ایران؛ | # تاریخ مختصر ایران؛ | ||
# تاریخ ملل و نحل؛ | # تاریخ ملل و نحل؛ | ||
# قانون اخلاق؛ | # قانون اخلاق؛ | ||
# کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او؛ | # کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او؛ | ||
# دستور زبان فارسی برای | # دستور زبان فارسی برای دبیرستان‌ها (مشارکت)؛ | ||
# کتاب فارسی دبیرستان (مشارکت)؛ | # کتاب فارسی دبیرستان (مشارکت)؛ | ||
# منتخبات اشعار رشید یاسمی؛ | # منتخبات اشعار رشید یاسمی؛ | ||
# | # چکامه‌های ایران و هند؛ | ||
# خاطرات هند<ref>ر.ک: همان، | # خاطرات هند<ref>ر.ک: همان، صفحه‌های چهار و پنج</ref>. | ||
{{پایان}} | |||
===تصحیح، تحشیه و انتخاب=== | ===تصحیح، تحشیه و انتخاب=== | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# اشعار گزیده فرخی سیستانی؛ | # اشعار گزیده فرخی سیستانی؛ | ||
# اشعار گزیده مسعود سعد سلمان؛ | # اشعار گزیده مسعود سعد سلمان؛ | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۴: | ||
# دیوان هاتف اصفهانی؛ | # دیوان هاتف اصفهانی؛ | ||
# سلامان و ابسال جامی؛ | # سلامان و ابسال جامی؛ | ||
# مقدمه بر | # مقدمه بر دوبیتی‌های باباطاهر عریان؛ | ||
# نامه فرهنگستان؛ | # نامه فرهنگستان؛ | ||
# نصایح فردوسی<ref>ر.ک: همان، صفحه پنج</ref>. | # نصایح فردوسی<ref>ر.ک: همان، صفحه پنج</ref>. | ||
{{پایان}} | |||
===ترجمه=== | |||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# آئین دوستیابی، دیل کارنگی؛ | # آئین دوستیابی، دیل کارنگی؛ | ||
# آثار ایران، جلد اول (از فرانسه) گدار؛ | # آثار ایران، جلد اول (از فرانسه) گدار؛ | ||
| خط ۹۵: | خط ۱۰۰: | ||
# تاریخ عمومی قرن هجدهم، آلبرماله (از فرانسه)؛ | # تاریخ عمومی قرن هجدهم، آلبرماله (از فرانسه)؛ | ||
# چنگیزخان، هارلدلمب؛ | # چنگیزخان، هارلدلمب؛ | ||
# | # رساله‌های: اندرز اوشزداناک، ارداویرافنامه، اندرز مارسپندان (از زبان پهلوی)؛ | ||
# رمان دیسبیل (شاگرد) پول بورژه؛ | # رمان دیسبیل (شاگرد) پول بورژه؛ | ||
# رمان کنت دو مونتگمری؛ | # رمان کنت دو مونتگمری؛ | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۶: | ||
# کتاب دوستی، از امیل فاگه؛ | # کتاب دوستی، از امیل فاگه؛ | ||
# مقام ایران در تاریخ اسلام (از انگلیسی) مارگولیوث؛ | # مقام ایران در تاریخ اسلام (از انگلیسی) مارگولیوث؛ | ||
# نصایح اپیکتتوس حکیم (از فرانسه)<ref>ر.ک: همان، | # نصایح اپیکتتوس حکیم (از فرانسه)<ref>ر.ک: همان، صفحه‌های پنج و شش</ref>. | ||
{{پایان}} | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
رشید یاسمی، غلامرضا، «دیوان رشید یاسمی»، چاپخانه سپهر، تهران، چاپ دوم، 1363 ش. | رشید یاسمی، غلامرضا، «دیوان رشید یاسمی»، چاپخانه سپهر، تهران، چاپ دوم، 1363 ش. | ||
{{شعر و شاعری}} | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[ایران در زمان ساسانیان: تاریخ ایران ساسانی تا حمله عرب و وضع دولت و ملت در زمان ساسانیان]] | [[ایران در زمان ساسانیان: تاریخ ایران ساسانی تا حمله عرب و وضع دولت و ملت در زمان ساسانیان]] | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۲۷: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۵۸
| نام | رشید یاسمی، غلامرضا |
|---|---|
| نام‌های دیگر | یاسمی، رشید
یاسمی، غلامرضا |
| نام پدر | |
| متولد | 1275ش |
| محل تولد | کرمانشاه |
| رحلت | 1330ش |
| اساتید | میرزا طاهر تنکابنی
ادیب نیشابوری |
| برخی آثار | ایران در زمان ساسانیان: تاریخ ایران ساسانی تا حمله عرب و وضع دولت و ملت در زمان ساسانیان |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02564AUTHORCODE |
غلامرضا رشید یاسمی (1275-1330ش) نویسنده، مورخ ، محقق و مترجم، شاعر کرد ایرانی است که تألیفات، ترجمه‌ها و حواشی فراوانی دارد. مهمترین اثر او دیوان اشعارش است.
ولادت
رشید یاسمی در 29 آبان 1275ش، مطابق با 28 جمادی‌الثانی 1314ق، در کرمانشاه به دنیا آمد. خانواده‌اش اهل دانش و هنر بودند و جد مادری او محمدباقر میرزا خسروی، نویسنده داستان «شمس و طغرا» از ادیبان و شاعران دوران خودش بود.
او سالهای کودکی را در میان عشایر و دشتهای سرسبز و وسیع و طبیعت سپری کرد و ازاین‌رو ذوق لطیف و طبع حساسش شکوفا شد[۱].
تحصیلات
او تحصیلات ابتدایی را در کرمانشاه سپری کرد و برای ادامه تحصیل به تهران آمد. یاسمی، دوره دبیرستان را در مدرسه «سن لویی» به پایان رساند. از اساتید بزرگ او در ادبیات می‌توان میرزا طاهر تنکابنی و ادیب نیشابوری را نام برد[۲].
غلامرضا رشید یاسمی، در زادگاهش مدتی رئیس دبیرستان بود، اما مجددا به تهران بازگشت و با همکاری استادانی چون ملک‌الشعرای بهار، عباس اقبال و سعید نفیسی و برخی دیگر، به فعالیتهای فرهنگی، ادبی و مطبوعاتی پرداخت. او علاوه بر کارهای علمی به کارهای دولتی نیز مشغول بود. یاسمی در 1312 به استادی کرسی تاریخ اسلام دانشکده ادبیات تهران و دانشسرای عالی دست یافت. او بعدها به عضویت فرهنگستان ایران درآمد و در سال 1322 با هیئتی به هند سفر کرد. چکامه‌های «ایران و هند» و «خاطرات هند» یادگار این سفر است.[۳].
وفات
غلامرضا رشید یاسمی، یک مرتبه در 11 اسفند 1327 درحالی‌که در مجمع استادان و دانشجویان در دانشکده ادبیات درباره «تأثیر عقاید و افکار حافظ در گوته» سخن می‌گفت، سکته کرد و سرانجام در 18 اردیبهشت 1330 از دنیا رفت[۴].
آثار
از رشید یاسمی به علت آشنایی به زبان‌های عربی، انگلیسی و فرانسه و خط و زبان پهلوی، آثار زیادی به‌جا مانده است که عبارتند از:
تألیفات
- دیوان اشعار رشید یاسمی؛
- آیین نگارش تاریخ؛
- احوال ابن یمیمن؛
- احوال سلمان ساوجی؛
- ادبیات معاصر (ذیل بر ترجمه جلد چهارم تاریخ ادبی ایران، تألیف ادوارد براون)؛
- پرورش افکار به‌وسیله کلیات تاریخ؛
- تاریخ مختصر ایران؛
- تاریخ ملل و نحل؛
- قانون اخلاق؛
- کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او؛
- دستور زبان فارسی برای دبیرستان‌ها (مشارکت)؛
- کتاب فارسی دبیرستان (مشارکت)؛
- منتخبات اشعار رشید یاسمی؛
- چکامه‌های ایران و هند؛
- خاطرات هند[۵].
تصحیح، تحشیه و انتخاب
- اشعار گزیده فرخی سیستانی؛
- اشعار گزیده مسعود سعد سلمان؛
- اندرزنامه اسدی طوسی؛
- دیوان محمدباقر میرزا خسروی کرمانشاهی؛
- دیوان مسعود سعد سلمان؛
- دیوان هاتف اصفهانی؛
- سلامان و ابسال جامی؛
- مقدمه بر دوبیتی‌های باباطاهر عریان؛
- نامه فرهنگستان؛
- نصایح فردوسی[۶].
ترجمه
- آئین دوستیابی، دیل کارنگی؛
- آثار ایران، جلد اول (از فرانسه) گدار؛
- از قصر شیرین به طوس (از فرانسه)؛
- ایران در زمان ساسانیان، کریستنسن دانمارکی (از فرانسه)؛
- تئاتر انوش (ترجمه منظوم)؛
- تاریخ ادبیات ایران (تألیف ادوارد براون انگلیسی)، جلد چهارم از آغاز عصر صفویه تا عصر حاضر؛
- تاریخچه نادرشاه، مینورسکی (از انگلیسی)؛
- تاریخ عمومی قرن هجدهم، آلبرماله (از فرانسه)؛
- چنگیزخان، هارلدلمب؛
- رساله‌های: اندرز اوشزداناک، ارداویرافنامه، اندرز مارسپندان (از زبان پهلوی)؛
- رمان دیسبیل (شاگرد) پول بورژه؛
- رمان کنت دو مونتگمری؛
- فلیسی، از کنتس دوسگور؛
- کتاب دوستی، از امیل فاگه؛
- مقام ایران در تاریخ اسلام (از انگلیسی) مارگولیوث؛
- نصایح اپیکتتوس حکیم (از فرانسه)[۷].
پانویس
منابع مقاله
رشید یاسمی، غلامرضا، «دیوان رشید یاسمی»، چاپخانه سپهر، تهران، چاپ دوم، 1363 ش.