امین، سیده نصرت‌بیگم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> بندانگشتی|امین، نصرت‌بیگم {| class="wikitable aboutAuthorTable...» ایجاد کرد)
     
     
    (۷۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR02743.jpg|بندانگشتی|امین، نصرت‌بیگم]]
    [[پرونده:NUR02743.jpg|بندانگشتی|امین، سیده نصرت‌بیگم]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|امین، نصرت‌بیگم
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    ! نام!! data-type="authorName" |امین، سیده نصرت‌بیگم
    |data-type='authorOtherNames'| بانوی اصفهانی، امین، نصرت
    |-
    |نام‎های دیگر  
    | data-type="authorOtherNames" | بانوی اصفهانی، امین، نصرت
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |سید محمدعلی امین‌التجار اصفهانی‌
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1265 هـ.ش
    | data-type="authorbirthDate" |1274ش
    اواخر ماه ذی الحجه الحرام سال ۱۳۱۲ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |اصفهان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1308هـ.ش
    | data-type="authorDeathDate" |1362 ش 1403 ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |خدیجه بیگم
     
    آیت‌الله حاج میر سید علی نجف‌آبادی
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن]]
    |-class='articleCode'
     
    |کد مولف
    [[اسرار الآیات]]
    |data-type='authorCode'|2743
     
    [[اخلاق و راه سعادت: اقتباس و ترجمه از طهارة الاعراق ابن مسکویه]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02743AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    '''سیده نصرت‌بیگم امین''' (1274-1362ش)، معروف به بانوی ایرانی و بانو امین، عالم، عارف، مجتهده، محدث، فیلسوف، نویسنده [[تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن]]


    پژوهش در احوال و زندگانى زنان، گوياى اين حقيقت است كه همواره تعداد قابل توجهى از اينان در عرصه‌هاى علوم و فنون درخشيده‌اند. حضور زنان در فعاليّت‌هاى علمى، على رغم محدوديتها و فشارها و مهجور داشتن‌ها، امر غير قابل انكارى است.
    یکی از استوانه‌های فقاهت شیعه در سال 1274‌، در شهر اصفهان و در خانواده‌ای شریف که نسب به [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] می‌برد، متولد شد و پس از ازدواج و در منزل، از محضر استادان بزرگواری همچون آیات عظام نجف‌آبادی و زفره‌ای بهره برد و با تلاش فراوان، به درجه اجتهاد نائل آمد و از سوی [[حائری یزدی، عبدالکریم|حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] و دیگر بزرگان، اجازه روایت دریافت کرد. این بانوی مجتهده پس از عمری تلاش در جهت تهذیب نفس و تربیت شاگردان گران‌قدر، در سال 1362 به دیار باقی شتافت.


    زنان مسلمان، از صدر اسلام در فراگيرى قرآن كريم و آموزش آن، نقل حديث و سنّت رسول الله صلّى اللّه عليه و آله و سلم و معصومان عليهم السّلام، تعليم و درمان و ساير دانش‌هاى ضرورى در كنار مسؤليت خانواده، نقش برجسته داشته‌اند. يكى از بزرگ زنان تاريخ معاصر، حاجيۀ مجتهده امين، بانويى عالم، فاضل، فقيه، محدث، شاعر، حكيم و مفسّر بوده است كه بركات و خيرات وجودى‌اش يعنى تأليفات و آثار مكتوب وى و نيز تأسيس مكتب دينى فاطمه، دبيرستان دخترانه امين و ساير صدقات جاريه‌اش همچنان پابرجاست.
    ==ولادت==
    حاجیه‌خانم سیده نصرت بیگم امین (معروف به بانوی ایرانی) در سال 1274ش (برخی تولد او را در سال 1265ش ذکر نموده‌اند<ref>ریاحی، محمدحسین، ص99</ref>) در اصفهان متولد شد‌. پدر ایشان حاج سید محمدعلی امین‌التجار اصفهانی‌، فردی مؤمن و سخاوتمند بود و مادرش بانویی شریف، متعبد و خیرخواه. حاج سید محمدعلی، پسر سید حسن و نوه علامه مجاهد و وارسته، سید معصوم حسینی خاتون‌آبادی بود که از نظر نسب، بسیار شریف است‌.


    ==زندگانى مفسر==
    ==ازدواج و فرزندان==
    و در سن سیزده‌سالگی ازدواج نمود و صاحب هشت فرزند شد که هفت تن از آنان در زمان حیات ایشان به مرگی زودرس درگذشتند و فقط یک پسر برای ایشان باقی ماند.
    ==تحصیلات==
    در چهارسالگی، برای آموزش قرآن و فراگیری و خواندن و نوشتن به مکتب‌خانه «خدیجه بیگم» رفت.


    بانو امین پس‌ازآنکه صرف، نحو، بلاغت‌، تفسیر‌، حدیث، فقه، اصول و فلسفه را آموخت، به مطالعات خود در سطوح عالی ادامه داد تا به درجه اجتهاد رسید‌.


    يكى از مفسّران و قرآن پژوهان سدۀ اخير، مرحومۀ مجتهدۀ نصرت امين، دختر حاج سيد على امين التّجار بن سيد حسن بن محمد بن معصوم حسينى اصفهانى است و مادرش دختر حاج مهدى ملقب به جناب است كه در سال 1308 قمرى، حدود 1268 شمسى در اصفهان متولد شد، همسرش حاج ميرزا، ملقب به حاج معين التجار (پسر عمويش) بود.
    یکی از استادان بانو امین، مرحوم آیت‌الله حاج میر سید علی نجف‌آبادی، نقل کرده است: «روزی شنیدم فرزند ایشان فوت شده است، فکر کردم خانم دیگر درس را تعطیل خواهد کرد، ولی برعکس، دو روز بعد کسی را به سراغم فرستاد که برای تدریس به منزل ایشان بروم و من از علاقه ایشان به درس و تحصیل، سخت تعجب کردم.»


    در دوران حياتش چند فرزندش از دست رفتند و يك فرزند صالح از ايشان به نام حاج سيد محمد على معينى امين بر جاى مانده است.
    ==جایگاه علمی ایشان==
    بانو امین با داشتن استعداد سرشار و تلاش شبانه‌روزی و اراده استوار و بردباری بسیار در برابر شداید و مشکلات، پس از سال‌ها تحصیل و پشت‌کار مداوم به دریافت اجازه اجتهاد مفتخر شد.


    مرحومه امين، روزگار كودكى را به تحصيل و تفكر پرداخت و اكثر علوم را نزد علاّمۀ فقيه مير سيد على اصفهانى نجف آبادى و شيخ مظاهرى اصفهانى در منزل خويش پشت پرده فرا گرفت. كليه دروس نحو، صرف، بلاغت، تفسير، علوم حديث، فقه و اصول و فلسفه را به خوبى آموخت و در آنها مهارت يافت، (علومى كه براى يك مفسّر ضروريست) به حدى كه به درجه اجتهاد رسيد و قادر به استنباط احكام شرعى شد. اين بانوى عارف ربانى چنان به مبدأ اقيانوس رحمت الهى وابسته بود كه نغمات ملكوتى، تهليل گلها و رياحين را به گوش جان مى‌شنيد؛و تا سن چهل سالگى دوران تهذيب و رياضت و تحصيل را طى كرد و پس از آن مراحل ترقّى و كمال را پيمود. نهايتا در خرداد 1362 شمسى، برابر رمضان 1403 قمرى پس از قريب 95 سال عمر پر بركت و با عزت، به جوار رحمت حق شتافت.
    قریب چهل سال از عمر پربار ایشان می‌گذشت که مورد آزمون حضرات آیات عظام [[حائری یزدی، عبدالکریم|حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] مؤسس حوزه علمیه قم و حاج شیخ محمدکاظم شیرازی قرار گرفت و به دریافت اجازه اجتهاد نائل آمد. ایشان از آیت‌الله میرزا آقا اصطهباناتی و آیت‌الله شیخ محمدرضا ابوالمجد نجفی اصفهانی نیز اجازه روایی و اجتهاد دریافت کرد.


    ==ويژگى‌هاى اخلاقى و علمى==
    مقام شامخ علمی و معنوی این بانوی فرزانه از اجازه روایت آیت‌الله شیخ محمدرضا ابوالمجد نجفی به‌خوبی استنباط می‌شود که درباره بانو امین فرمود: «به این سیده دانشمند و شریف، گوهر گران‌قدر مستور‌، گل سرسبد باغ فرزندان زهرای اطهر، بانوی فرزانه، حکیم و عارف کامل... اجازه دادم که روایت کند از من، هر چه را که روایتش برای من صحیح است از کتب تفسیر و ادعیه و حدیث و فقه.»


    نتیجه آن‌همه کوشش و تلاش علمی که زمینه آن را تقوای عملی و زهد آن بانوی پرهیزگار فراهم کرده بود‌، چنان بود که حتی دانشمند بزرگ، فقیه اهل‌بیت و رجالی عظیم‌الشأن، [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|آیت‌الله‌العظمی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]]، از خانم امین درخواست اجازه روایت نمود و ایشان در قسمتی از این اجازه‌نامه که به تاریخ اول محرم‌الحرام 1358ق، برای [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|آیت‌الله مرعشی]] نوشته، چنین آورده است: «پس از استخاره‌، به ایشان اجازه دادم که روایت کند از من، هرچه را که روایتش برای من صحیح است از کتب تفسیر و ادعیه و حدیث و فقه و غیر این‌ها که از تألیفات شیعه آنچه اصحاب از غیر شیعه روایت کرده‌اند، به جمیع طرقی که معلوم و در خود مضبوط است.»


    مجتهده امين از علماى شيعه زمان خويش اجازه روايت كسب كرد، از جمله آيت اللّه شيخ محمد كاظم شيرازى، شيخ عبد الكريم حائرى، آيت اللّه شيخ ابراهيم حسينى شيرازى اصطهباناتى، آيت اللّه شيخ محمد رضا نجفى اصفهانى و آيت اللّه مرعشى نجفى كه برخى از ايشان همچون آيت اللّه مرعشى نجفى، از وى اجازه روايت گرفتند. محمّد الحسون و ام على مشكور، اعلام النساء المؤمنات233/-248؛الاجازة الكبيرة، آيت اللّه مرعشى نجفى 245.  
    مرتبت و موقعیت علمی و عرفانی ایشان به آنجا رسید که اکابر و اعاظمی از علما و عرفا حضور در محضر ایشان را مایه فیض می‌دانستند. وی در مقام تنها بانوی مجتهده عصر خود قرار گرفت و علما و افراد چندی از نقاط دور و نزدیک برای ملاقات و گفت‌وگو نزد ایشان می‌آمدند. نمونه‌های بارز آن، تشریف‌فرمایی مفسر بزرگ قرآن، [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه سید محمدحسین طباطبایی]] و فیلسوف تلاشگر استاد [[جعفری تبریزی، محمدتقی|محمدتقی جعفری]] و علامه بزرگوار و مبارز [[امینی نجفی، عبدالحسین|شیخ عبدالحسین امینی]] صاحب کتاب [[الغدير في الكتاب و السنة و الأدب|الغدیر]] و بزرگان دیگری بود که با ایشان به مذاکره نشستند و گاهی به‌وسیله نامه با ایشان مکاتبه داشتند.


    كمالات نفسانى و كرامات مختلفى كه خداوند سبحان نصيب اين علويه فرموده از مقدمۀ كتاب النفحات الرحمانيه‌اش آشكار است، ايشان در مقدمه چنين گفته است:
    استاد دانشمند مرحوم [[جعفری تبریزی، محمدتقی|آیت‌الله محمدتقی جعفری]]، مقام علمی و عملی این بانو را چنین توصیف نموده است: «با توجه به آثار قلمی که از این خانم در دسترس ما قرارگرفته، به‌طورقطع می‌توان ایشان را از علمای برجسته عالم تشیع معرفی نموده و روش علمی ایشان هم کاملاً قابل‌مقایسه با سایر دانشمندان بوده‌، بلکه با نظریه مقامات عالیه روحی، ایشان را از گروه نخبه‌ای از دانشمندان به شمار آورد که به‌اضافه فراگرفتن دانش، به تولد جدید در زندگی نائل می‌شوند‌.»


    «بسم اللّه الرحمن الرحيم. الحمد للّه الذى اضاء قلب اوليائه بنوره، فانكشف لهم به اسرار الوجود، و رشح عليهم من بحر المعارف و العلوم، و... و وجدت فى نفسى و روعى فى بعض الايام و الساعات اشراقات غيبية، ليست مسبوقة بامور كسبيه فكريه، تفطنت انها هى النفحات التى اشير اليها فى الحديث و هى من رحمة ربّى، فأحببت... »
    ==اساتید==
    بانوی مجتهده امین، از محضر استادان گران‌قدری بهره‌مند شد که در ذیل، به برخی از آنان اشاره می‌شود:


    «به نام خداوند بخشنده مهربان. سپاس خداوندى را كه قلوب اوليائش را به نور خود منوّر كرد و به مدد آن نور، اسرار وجود را بر ايشان هويدا نمود و از درياى معارف و علوم بر آنان باراند، و... ، در نفس خويش و ضميرم يكى از روزها در لحظاتى، انوارى غيبى يافتم كه از نوع دريافت‌هاى كسبى و فكرى نبود. دريافتم كه اين انوار از آن نفحاتى است كه در حديث به آنها اشاره شده و در حقيقت از رحمت پروردگارم است. دوست داشتم كه بعضى از آنها را كه در ذهنم باقى مانده تدوين كنم تا فراموش نشود و برايم تذكرى باشد تا شايد هنگامى كه به ياد مى‌آورم، تجديد شكر كنم.»
    حضرات آیات و حجج‌اسلام:
    # سید ابوالقاسم دهکردی(1272-1353ق)؛
    # میرزا علی‌اصغر شریف (م 1384 ق)؛
    # میرزا علی آقا شیرازی(1294-1374ق)؛
    # شیخ ابوالقاسم زفره‌ای (م. 1352 ق)
    # حاج‌آقا حسین نظام‌الدین کچویی؛
    # میر سید علی نجف‌آبادی(1275-1362ق).


    از آنجا كه بانو امين عارف به معناى واقعى است و خويش را از بند شهوات دنيايى رها ساخته، همواره توجهات عرفانى، خلوص و پاكى در كلمات و گفتارش دربارۀ قرب الهى آشكار مى‌باشد. وى دربارۀ آغاز سخن با خدا و قرائت سورۀ حمد و تفسير آن، و از شيطان رجيم به خداوند پناه بردن مى‌گويد:
    ==وفات==
    بانوی مجتهده سیده نصرت امین، در بیست و سوم خردادماه 1362، مطابق با اول ماه مبارک رمضان سال 1403 ق، چهره در نقاب خاک کشید و به جوار رحمت الهی شتافت و در تخت فولاد به خاک سپرده شد.


    «كسى كه خواهد مهيا گردد براى مناجات با قاضى الحاجات و در مقام ستايش و اظهار بندگى در حضور سلطان السلاطين برآيد، وظيفۀ وى اين است كه ظاهر و باطن خود را از قذارات و كثافات، صورى و معنوى، جسمى و روحى، پاك گرداند و گر نه هرگز لايق حضور در پيشگاه آن ذات پاك قدوس لا يزال نباشد.


    دلى كه آلوده به كثافات صورى و معنوى است چگونه لايق پيشگاه قرب است و چطور وى را قدرت است كه از راه خلوص با حبيب خود راز و نياز كند، و چون بالاترين قذارات آن قذارات معنوى است كه در اثر وسوسه و دسيسه‌هاى شيطانى در قلب پديد مى‌گردد، و در دل بشر نفوذ مى‌نمايد و قلب و جان را آلوده مى‌گرداند. اين است كه اوّل بايستى به حق تعالى پناه برد از شرّ شيطان لعين و از او استعانت و امان طلبد و قلب و دل را از آلودگى‌هايى كه در اثر خواطر شيطانى كه در قلب نفوذ كرده پاك كند، سپس شروع كند در حمد و ثناى آن ذات فرد سرمدى. »


    ==آثار==
    ==آثار==
    # أربعين الهاشمية؛
    # جامع الشتات؛
    # معاد یا آخرین سیر بشر‌؛
    # نفحات الرحمانية في الواردات القلبية؛‌
    # اخلاق‌؛ این کتاب اقتباسی است از طهارة الأخلاق ابن مسکویه که قسمتی از آن ترجمه شده و نظراتی که خانم امین دراین‌باره داشته‌اند نیز در حاشیه آن اضافه شده است‌.
    # تفسیر مخزن العرفان؛
    # روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی‌؛
    # مخزن اللئالی در مناقب مولی الموالی‌، علی(ع)؛
    # سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعداء‌<ref>ر.ک: چراغی، طیبه، ص87-108</ref>.
    ==پانویس ==
    <references />


    ==منابع مقاله==
    #[[:noormags:237040|چراغی، طیبه، بانو نصرت بیگم امین، مجله مباحث بانوان شیعه، پاییز 1383، شماره 1]].
    #[[:noormags:342069|ریاحی، محمدحسین، تجلی فرزانگی، (سیری در آثار و احوال فکری و تربیتی مجتهده سیده نصرت امین) بخش نخست، فرهنگ اصفهان، بهار 1387، شماره 39]].


    اين بانوى عالمه، صاحب آثار گرانمايۀ فارسى و عربى است كه عبارت‌اند از:
    {{الگو:مفسران شیعه}}
    {{بانوان دانشور}}
    {{نویسندگان}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    -تفسير قرآن مجيد، به زبان فارسى به نام مخزن العرفان در تفسير قرآن مجيد در 15 مجلد؛
    [[تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن]]


    -نفحات الرحمانيه، به زبان عربى و مشتمل بر 96 عنوان؛
    [[اسرار الآیات]]


    -سير و سلوك در روش اوليا و طريق سير سعدا؛
    [[اخلاق و راه سعادت: اقتباس و ترجمه از طهارة الاعراق ابن مسکویه]]


    -معاد يا آخرين سير بشر؛
    [[‏نسیم‌های مهربانی]]


    -روش خوشبختى، توصيه به خواهران دينى و ايمانى؛
    [[مخزن العرفان در تفسیر قرآن]]


    -اربعين هاشميه (چهل حديث) ؛
    [[الأربعين الهاشمية في شرح جملة من الأحاديث الواردة في العلوم الدينية]]


    -جامع الشّتات، به عربى، شامل مسايل و احكام؛
    [[رسالة الأربعين الهاشمية]]


    -اخلاق؛
    [[‏چهل حدیث]]


    -مخزن اللئالى، در فضايل على عليه السّلام.
    [[مخزن العرفان در تفسیر قرآن]]


    [[روش خوشبختی و توصیه بخواهران ایمانی]]


    {{پایان}}


    == پیوند به بیرون==
    *[https://aspb18.asset.aparat.com/aparat-video/c22c9ebbdd575f518c399286a6f828db22357852-144p.mp4?wmsAuthSign=eyJhbGciOiJIUzI1NiIsInR5cCI6IkpXVCJ9.eyJ0b2tlbiI6IjYzODEzODY0NWJhZTM0YjcwNWViY2I0MTYwZGM1ZDk5IiwiZXhwIjoxNjU1Njc5MTk4LCJpc3MiOiJTYWJhIElkZWEgR1NJRyJ9.oXwlrSSfaau6T2Kn5B4qh1N5TL0KMxW7URoWidUtfTI  بررسی کارنامه قرآن‌پژوهی بانو نصرت امین]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:بانوان دانشور]]
    [[رده:مفسران شیعه]]
    [[رده:فیلسوفان]]
    [[رده:درگذشتگان 1362‏]]
    [[رده:فقیهان شیعه]]
    [[رده:محدثان شیعه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۱

    امین، سیده نصرت‌بیگم
    نام امین، سیده نصرت‌بیگم
    نام‎های دیگر بانوی اصفهانی، امین، نصرت
    نام پدر سید محمدعلی امین‌التجار اصفهانی‌
    متولد 1274ش

    اواخر ماه ذی الحجه الحرام سال ۱۳۱۲ق

    محل تولد اصفهان
    رحلت 1362 ش 1403 ق
    اساتید خدیجه بیگم

    آیت‌الله حاج میر سید علی نجف‌آبادی

    برخی آثار تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن

    اسرار الآیات

    اخلاق و راه سعادت: اقتباس و ترجمه از طهارة الاعراق ابن مسکویه

    کد مؤلف AUTHORCODE02743AUTHORCODE

    سیده نصرت‌بیگم امین (1274-1362ش)، معروف به بانوی ایرانی و بانو امین، عالم، عارف، مجتهده، محدث، فیلسوف، نویسنده تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن

    یکی از استوانه‌های فقاهت شیعه در سال 1274‌، در شهر اصفهان و در خانواده‌ای شریف که نسب به حضرت علی(ع) می‌برد، متولد شد و پس از ازدواج و در منزل، از محضر استادان بزرگواری همچون آیات عظام نجف‌آبادی و زفره‌ای بهره برد و با تلاش فراوان، به درجه اجتهاد نائل آمد و از سوی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و دیگر بزرگان، اجازه روایت دریافت کرد. این بانوی مجتهده پس از عمری تلاش در جهت تهذیب نفس و تربیت شاگردان گران‌قدر، در سال 1362 به دیار باقی شتافت.

    ولادت

    حاجیه‌خانم سیده نصرت بیگم امین (معروف به بانوی ایرانی) در سال 1274ش (برخی تولد او را در سال 1265ش ذکر نموده‌اند[۱]) در اصفهان متولد شد‌. پدر ایشان حاج سید محمدعلی امین‌التجار اصفهانی‌، فردی مؤمن و سخاوتمند بود و مادرش بانویی شریف، متعبد و خیرخواه. حاج سید محمدعلی، پسر سید حسن و نوه علامه مجاهد و وارسته، سید معصوم حسینی خاتون‌آبادی بود که از نظر نسب، بسیار شریف است‌.

    ازدواج و فرزندان

    و در سن سیزده‌سالگی ازدواج نمود و صاحب هشت فرزند شد که هفت تن از آنان در زمان حیات ایشان به مرگی زودرس درگذشتند و فقط یک پسر برای ایشان باقی ماند.

    تحصیلات

    در چهارسالگی، برای آموزش قرآن و فراگیری و خواندن و نوشتن به مکتب‌خانه «خدیجه بیگم» رفت.

    بانو امین پس‌ازآنکه صرف، نحو، بلاغت‌، تفسیر‌، حدیث، فقه، اصول و فلسفه را آموخت، به مطالعات خود در سطوح عالی ادامه داد تا به درجه اجتهاد رسید‌.

    یکی از استادان بانو امین، مرحوم آیت‌الله حاج میر سید علی نجف‌آبادی، نقل کرده است: «روزی شنیدم فرزند ایشان فوت شده است، فکر کردم خانم دیگر درس را تعطیل خواهد کرد، ولی برعکس، دو روز بعد کسی را به سراغم فرستاد که برای تدریس به منزل ایشان بروم و من از علاقه ایشان به درس و تحصیل، سخت تعجب کردم.»

    جایگاه علمی ایشان

    بانو امین با داشتن استعداد سرشار و تلاش شبانه‌روزی و اراده استوار و بردباری بسیار در برابر شداید و مشکلات، پس از سال‌ها تحصیل و پشت‌کار مداوم به دریافت اجازه اجتهاد مفتخر شد.

    قریب چهل سال از عمر پربار ایشان می‌گذشت که مورد آزمون حضرات آیات عظام حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی مؤسس حوزه علمیه قم و حاج شیخ محمدکاظم شیرازی قرار گرفت و به دریافت اجازه اجتهاد نائل آمد. ایشان از آیت‌الله میرزا آقا اصطهباناتی و آیت‌الله شیخ محمدرضا ابوالمجد نجفی اصفهانی نیز اجازه روایی و اجتهاد دریافت کرد.

    مقام شامخ علمی و معنوی این بانوی فرزانه از اجازه روایت آیت‌الله شیخ محمدرضا ابوالمجد نجفی به‌خوبی استنباط می‌شود که درباره بانو امین فرمود: «به این سیده دانشمند و شریف، گوهر گران‌قدر مستور‌، گل سرسبد باغ فرزندان زهرای اطهر، بانوی فرزانه، حکیم و عارف کامل... اجازه دادم که روایت کند از من، هر چه را که روایتش برای من صحیح است از کتب تفسیر و ادعیه و حدیث و فقه.»

    نتیجه آن‌همه کوشش و تلاش علمی که زمینه آن را تقوای عملی و زهد آن بانوی پرهیزگار فراهم کرده بود‌، چنان بود که حتی دانشمند بزرگ، فقیه اهل‌بیت و رجالی عظیم‌الشأن، آیت‌الله‌العظمی سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، از خانم امین درخواست اجازه روایت نمود و ایشان در قسمتی از این اجازه‌نامه که به تاریخ اول محرم‌الحرام 1358ق، برای آیت‌الله مرعشی نوشته، چنین آورده است: «پس از استخاره‌، به ایشان اجازه دادم که روایت کند از من، هرچه را که روایتش برای من صحیح است از کتب تفسیر و ادعیه و حدیث و فقه و غیر این‌ها که از تألیفات شیعه آنچه اصحاب از غیر شیعه روایت کرده‌اند، به جمیع طرقی که معلوم و در خود مضبوط است.»

    مرتبت و موقعیت علمی و عرفانی ایشان به آنجا رسید که اکابر و اعاظمی از علما و عرفا حضور در محضر ایشان را مایه فیض می‌دانستند. وی در مقام تنها بانوی مجتهده عصر خود قرار گرفت و علما و افراد چندی از نقاط دور و نزدیک برای ملاقات و گفت‌وگو نزد ایشان می‌آمدند. نمونه‌های بارز آن، تشریف‌فرمایی مفسر بزرگ قرآن، علامه سید محمدحسین طباطبایی و فیلسوف تلاشگر استاد محمدتقی جعفری و علامه بزرگوار و مبارز شیخ عبدالحسین امینی صاحب کتاب الغدیر و بزرگان دیگری بود که با ایشان به مذاکره نشستند و گاهی به‌وسیله نامه با ایشان مکاتبه داشتند.

    استاد دانشمند مرحوم آیت‌الله محمدتقی جعفری، مقام علمی و عملی این بانو را چنین توصیف نموده است: «با توجه به آثار قلمی که از این خانم در دسترس ما قرارگرفته، به‌طورقطع می‌توان ایشان را از علمای برجسته عالم تشیع معرفی نموده و روش علمی ایشان هم کاملاً قابل‌مقایسه با سایر دانشمندان بوده‌، بلکه با نظریه مقامات عالیه روحی، ایشان را از گروه نخبه‌ای از دانشمندان به شمار آورد که به‌اضافه فراگرفتن دانش، به تولد جدید در زندگی نائل می‌شوند‌.»

    اساتید

    بانوی مجتهده امین، از محضر استادان گران‌قدری بهره‌مند شد که در ذیل، به برخی از آنان اشاره می‌شود:

    حضرات آیات و حجج‌اسلام:

    1. سید ابوالقاسم دهکردی(1272-1353ق)؛
    2. میرزا علی‌اصغر شریف (م 1384 ق)؛
    3. میرزا علی آقا شیرازی(1294-1374ق)؛
    4. شیخ ابوالقاسم زفره‌ای (م. 1352 ق)
    5. حاج‌آقا حسین نظام‌الدین کچویی؛
    6. میر سید علی نجف‌آبادی(1275-1362ق).

    وفات

    بانوی مجتهده سیده نصرت امین، در بیست و سوم خردادماه 1362، مطابق با اول ماه مبارک رمضان سال 1403 ق، چهره در نقاب خاک کشید و به جوار رحمت الهی شتافت و در تخت فولاد به خاک سپرده شد.


    آثار

    1. أربعين الهاشمية؛
    2. جامع الشتات؛
    3. معاد یا آخرین سیر بشر‌؛
    4. نفحات الرحمانية في الواردات القلبية؛‌
    5. اخلاق‌؛ این کتاب اقتباسی است از طهارة الأخلاق ابن مسکویه که قسمتی از آن ترجمه شده و نظراتی که خانم امین دراین‌باره داشته‌اند نیز در حاشیه آن اضافه شده است‌.
    6. تفسیر مخزن العرفان؛
    7. روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی‌؛
    8. مخزن اللئالی در مناقب مولی الموالی‌، علی(ع)؛
    9. سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعداء‌[۲].


    پانویس

    1. ریاحی، محمدحسین، ص99
    2. ر.ک: چراغی، طیبه، ص87-108


    منابع مقاله

    1. چراغی، طیبه، بانو نصرت بیگم امین، مجله مباحث بانوان شیعه، پاییز 1383، شماره 1.
    2. ریاحی، محمدحسین، تجلی فرزانگی، (سیری در آثار و احوال فکری و تربیتی مجتهده سیده نصرت امین) بخش نخست، فرهنگ اصفهان، بهار 1387، شماره 39.

    وابسته‌ها