غفاری، علی‌اکبر
| نام | غفاری، علی‌اکبر |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | غلام‌حسین غفارى |
| متولد | 1303ش |
| محل تولد | تهران |
| رحلت | ۱۳۸۳ش |
| اساتید | میرزا خلیل كمره‌اى
آیت‌الله محمد تقى اشراقى آیت‌الله سید کاظم گلپایگانى |
| برخی آثار | جامع المدارک فی شرح المختصر النافع |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00853AUTHORCODE |
على‌اكبر غفارى (1303-1383ش)، فقیه، محدث، محقق، مصحح متون اسلامی، استاد دانشگاه امام صادق(ع)، تربیت مدرس، الهیات تهران و دانشگاه آزاد، استاد راهنما و مشاور، او شاگرد مرحوم آیت‌الله سید كاظم گلپایگانى، آیت‌الله شیخ محمد حسین زاهد، استاد سید جلال‌الدین محدّث ارموى و میرزا ابوالحسن شعرانى بود در حدود ٣٠ سالگی به تحقیق و نشر آثار شیعى روى آورد و حدودا ٦٠ عنوان كتاب را با ١٥٠ مجلّد منتشر ساخت.
ولادت
او فرزند غلام‌حسین غفارى در 19 اردیبهشت 1303ش، در شهر تهران و در خاندانى كاملا مذهبى كه از نظر مالى درآمدى متوسط داشتند به دنیا آمد.
تحصیلات
على‌رغم مشكلات و محدودیت‌هاى آن روزگار با تلاش و توجه و ایثار همواره قابل تقدیر مادر بزرگوارش، مشغول تحصیلات ابتدایى شد.
نظر به علاقه بسیارى كه به قرآن كریم داشت، نزد یكى از قراء معروف تهران به آموختن علم قرائت و تجوید و مسائل مربوط به آن پرداخت و سپس در خدمت یكى از فضلا و مدرسین مدرسه خان مروى كه از مدارس پررونق و پرفیض علوم قدیم تهران بود، در بیرون از مدرسه به تحصیل پرداخت و فقه و اصول را تا «شرح لمعه» تلمذ كرد. در خلال این مدت، در جلسات تدریس تفسیر مرحوم حاج میرزا خلیل كمره‌اى هم شركت داشت و از افاضات ایشان بهره وافى برد.
بعد از پایان «سطح» در تهران براى شركت در دروس «خارج» گاهى به قم مى‌رفت و از درس پرفیض بزرگان استفاده مى‌كرد. از جمله اساتید ایشان آیت‌الله محمد تقى اشراقى (۱۳۱۳ – ۱۳۶۸)، و آیت‌الله سید کاظم گلپایگانى بودند که یک دوره درس تفسیر نزد ایشان آموخت.
آقاى غفارى بنا به دعوت یكى از اساتید ممتاز دانشگاه براى تدریس به دانشگاه دعوت شد و حدود هفده سال در دانشگاه امام صادق(ع)، تربیت مدرس، دانشكده الهیات تهران و دانشگاه آزاد تدریس كرد و در این سال‌ها در پدید آمدن حداقل پنجاه پایان‌نامه به‌عنوان استاد راهنما و مشاور نقش داشته است.
استاد غفارى، انگیزه ابتدایى خود را براى ورود به عالم تصحیح و تنقیح، متون برگرفته از آثار مرحوم صدوق مى‌داند و معترف است كه در آثار صدوق، جلوه‌هاى جدیدى را متوجه شده است كه آنچه اختلاف میان مذهب شیعه و مذاهب اهل سنت است، اختلافات علمى و فرهنگى است و هیچ اختلاف قومى و تفرقه‌افكنانه كه میان مسلمین ایجاد كینه و دشمنى كند، وجود ندارد.
مرحوم غفارى، به سبب نیم قرن كوشش صادقانه در تحقیق و انتشار آثار ارزشمند، در ششمین دوره انتخاب كتاب سال ولایت و دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللى قرآن كریم مورد تقدیر و تشویق قرار گرفت.
همچنین در دومین همایش چهره‌هاى ماندگار از ایشان به عنوان یكى از چهره‌هاى علمى ماندگار كشور تجلیل شد.
وفات
سرانجام استاد غفارى پس از حادثه تصادفی که در روز 5 آبان 1383ش اتفاق افتاد راهی بیمارستان شد و فردای آن روز در بامداد چهارشنبه ۶ آبان ۱۳۸۳ش برابر با ۱۲ رمضان ۱۴۲۵ق روح پاکش به آسمان پر كشید و پس از هشتاد سال زندگى و بیش از پنجاه سال تلاش علمى جاودانه شد و در جوار شیخ صدوق در قبرستان ابن بابویه آرمید.
آثار
استاد غفارى در طول سالیان تحقیق و پژوهش، آثارى گران‌قدر پدید آورده است كه تعداد آنها بیش از 250 مجلد است؛ براى نمونه، شمارى از آثارى را كه تصحیح كرده است، نام مى‌بریم:
- عيون اخبار الرضا؛
- اعلام الورى؛
- الإختصاص؛
- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال؛
- معانى الاخبار؛
- تهذيب الاحكام؛
- كتاب من لا يحضره الفقيه؛
- اصول كافى؛
- بحار الانوار؛
- شرح اصول و روضه كافى؛
- الغيبة؛
- البرهان فى علامات مهدى آخر الزمان؛
- منتقى الجمان فى الاحاديث الصحاح و الحسان؛
- دراسات فى علم الدراية؛
- المحجة البيضاء فى تهذيب الإحياء؛
- تفسير ابوالفتوح رازى؛
- تفسير منهج الصادقين؛
- تحف العقول؛
- جامع المدارك؛
- قصص قرآن و سيره رسول اكرم(ص)؛
- ترجمه مقاتل الطالبين؛
- الفرج بعد الشدة؛
- بررسى تاريخ عاشورا؛
- الاخبار الدخيلة؛
- النجعة فى شرح اللمعة؛
- البدايع؛
- تفسير عاملى؛
- كمال‌الدين و تمام النعمة؛
- الخصال؛
- امالى؛
منابع مقاله
گلشن ابرار، ج 5، ص 539 - 562.
وابسته‌ها
جامع المدارک في شرح المختصر النافع
المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء
تحف العقول عن آل الرسول صلی‌الله‌علیهم (کمره‌ای)
متن و ترجمه عیون أخبار الرضا علیه‌السلام
الروضة من الكافى، یا، گلستان آل محمد
كمال‌الدين و تمام النعمة (انتشارات اسلامیه)
متن و ترجمه كمال‌الدين و تمام النعمة
ترجمه و متن کتاب من لايحضره الفقيه
بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام
تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم
تفسير كبير منهج الصادقين في إلزام المخالفين
منهج الصادقين في إلزام المخالفين
البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان
دراسات في علم الدراية (تلخيص مقباس الهداية)
ترجمه دراسات فی علم الدرایه (تلخیص مقباس الهدایه)
منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح و الحسان
كمال‌الدين و تمام النعمة (جامعه مدرسین)
إعلام الوری بأعلام الهدی (مصحح غفاری)
چهره‌های ماندگار: استاد علی‌اکبر غفاری
الأصول من الکافي؛ مع رسالة أضبط المقال في اسماء الرجال