خسروپناه، عبدالحسین
عبدالحسین خسروپناه (متولد 1345ش)، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، استاد فلسفهٔ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
ولادت
ایشان در بهمن ماه 1345 ش مصادف با شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان در شهرستان دزفول، چشم به جهان طبیعت گشود.
تحصیلات
دروس حوزوی را در كنار دروس متوسطه (رشته تجربی) در سال 1362 آغاز كرد و به مدت شش سال در سال 1368ش در مقطع سطح سوم حوزه علمیه فارغ التحصیل شد.
وی، علاوه بر دروس متعارف حوزه علمیه قم، كتابهای دیگر ادبى و فقهى و اصولى و فلسفی از جمله شرح نظام، شرح مطول، شرایع الاسلام، حلقات شهید صدر، قوانین و فلسفتنا را در مدرسههای علمیه آیتالله معزی و آیتالله نبوی و آیتالله قاضی در شهرستان دزفول و نیز تابستانها در حوزههای علمیه طزرجان یزد و قم فرا گرفت و از محضر استادان برجسته حوزههای علمیه، همچون: آیات مكرم آقایان حاج شیخ محمدکاظم مدرسیان، حاج سید مجدالدین قاضى دزفولی، حاج شیخ مدرس افغانی، حاج شیخ قدرتالله وجدانی فخر، حاج شیخ کاظم تدین نژاد، حاج شیخ کاظم سبط الشیخ و حاج شیخ محسن اراکی بهره فراوان برد.
استاد خسروپناه در سال 1368 دروس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم آغاز كرد و دوازده سال از محضر استادانی همچون حضرات آیات عظام: وحید خراسانی، فاضل لنكرانى، سبحانی، ناصر مکارم شیرازی در حوزه علمیه قم، بهره برد. تحصیل دروس تخصصى كلام اسلامى را در كنار دروس خارج فقه و اصول در سال 1370 شمسی آغاز کرده و در سال 1374 در مقطع دكتراى كلام اسلامى با رتبه اول از مؤسسه امام صادق (علیهالسلام) فارغ التحصیل شد و پایان نامه خود را با عنوان انتظارات بشر از دین به اتمام رساند.
تحصیل تفسیر قرآن و فلسفه و عرفان و بهرهمندی از محضر استادانی همچون، آیتالله تدیننژاد، آیتالله حسنزاده آملی، آیتالله جوادى آملی، آیتالله مصباح یزدی، آیتالله سبحانی و آیتالله انصاری شیرازی، یکی دیگر از بخشهای تحصیلی استاد خسروپناه به شمار میآید كه از سال 1364ش تا سال 1385 ادامه داشته است.
مشاغل
ایشان از سال 1370ش در كنار تحصیل به فعالیت پژوهشى فردی و جمعی اشتغال ورزیده و مدیریتهای پژوهشی و اجرایی خُرد و کلان داشته است.
یکی از توفیقات الهی ایشان، زمینه تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی از سال 1362ش در كنار تحصیل بوده است که تا كنون در مدارس علمیه دزفول و قم و مؤسسه امام صادق و مؤسسه امام خمینی و جامعه الزهراء به تدریس ادبیات، فقه، اصول، فلسفه و كلام اشتغال علمی داشته و نیز از سال 1365 در تربیت معلم دزفول و دانشگاههاى شهید چمران اهواز، شهید بهشتى و علوم پزشکی شهید بهشتی، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم اسلامى رضوى مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به تدریس دروس فلسفى و كلامى پرداخته است و توانسته همه کتابهای متعارف حوزه علمیه، از جامعالمقدمات تا کفایه و همچنین از بدایة الحکمة تا الشواهد الربوبیة و اسفار اربعه را در حوزههای علمیه و دانشگاههای کشور تدریس کند.
استاد خسروپناه از سال 1374 تا کنون، در كنگرهها و همایشهاى علمى داخلی و بینالمللی شركت کردند و مقالات پذیرفته شده خود را قرائت كند. وی در کشورهای عربستان، انگلستان، عراق، امارات، قطر، چین، روسیه، ترکیه، گرجستان، مالزی، پاکستان، هندوستان، لبنان، سوریه، اتریش، سوئیس، سوئد، اندونزی، قزاقستان، بوسنی و هرزگوین، ایتالیا و واتیکان، تانزانیا، کنیا و زنگبار سخنرانیهای متعدد داشتهاند.
اجازه اجتهاد
استاد خسروپناه از سال 1375 توسط آیتالله مدرسیان در دروس فقه و اصول اجازه اجتهاد و نقل حدیث گرفتند و از سال 1394 به رتبه استاد تمامی دست یافتند و اینک از استادان مشهور حوزه علمیه قم چندین اجازه اجتهاد و اجازه روایی دارند.
نظرات
نظریهها و دیدگاههای اختصاصی استاد خسروپناه، عبارتند از: 1- نظریه فلسفه فلسفه اسلامی که در هیأت حمایت از کرسیهای نظریه پردازی به عنوان نوآوری پذیرفته شد. 2- نظریه دیدبانی 3- نظریه حکمت خودی و تغییر موضوع فلسفه به وجود انضمامی انسان 4- رئالیسم شبکهای و تئوری بداهت نظاممند کارآمد 5- الگوی حکمی- اجتهادی و روششناسی حکمی- اجتهادی 6- نظریه فرایندی از مبانی تا نظامهای عینی
مهمترین دغدغههای فکری و فلسفی و فقهی استاد خسروپناه در دو حوزه مشخص میشود: اول، جریانشناسی فکری ایران و جهان اسلام و دوم، اسلامی سازی علوم انسانی و به تبع آن، نظام سازی فقه اسلامی
آثار
- اصطلاح نامه فلسفه؛
- كلام جدید؛
- جامعه مدنى و حاكمیت مدنى؛
- گفتمان مصلحت؛
- انتظارات بشر از دین؛
- جامعه علوى در نهجالبلاغه؛
- گستره شریعت؛
- پلورالیزم دینى و سیاسى؛
- قلمرو دین؛
- اخلاق در قرآن؛
- آسیبشناسی جامعه دینی؛
- جریانهای فکری ایران معاصر؛
- شریعه شهود (درباره استاد سید جلالالدین آشتیانی و پارهای از آراء حکمی او؛
- فلسفههای مضاف؛
- جریانشناسی فکری ایران معاصر؛
- آسیبشناسی جامعه دینی؛
- آسیبشناسی دین پژوهی معاصر: تحلیل دینشناسی شریعتی، بازرگان و سروش؛
- نظام معرفتشناسی صدرایی، با همکاری حسن پناهی آزاد؛
- مسائل جدید كلامی و فلسفه دین جلد؛
- فقه در محک زمانه: نقدی بر مقاله “فقه در ترازو” اثر دکتر سروش؛
- هستی شناسی معرفت، با همکاری حسن پناهی آزاد؛
- جریانشناسی ضد فرهنگها؛
- دینشناسی؛
- روشنفکری و روشنفکران؛
- فلسفه فلسفه اسلامی؛
- علامه طباطبایی، فیلسوف علوم انسانی- اسلامی؛
- اندیشه نامه علامه شعرانی؛
- رویکرد استاد مطهری به علم و دین؛
- دراسه تحلیلیه للمعرفه الدینیه عند سروش؛
- انتظارات اعتدالی از دین؛
- کلام نوین اسلامی؛
- فلسفه علوم انسانی؛
- شریعتی، دین و جامعه؛
- اندیشههای حکمی و اجتهادی شهید آیتالله محمدباقر صدر؛
- تحلیل معرفت؛
- سالک فکرت، ارج نامه استاد دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی؛
- تولید و تکوین علوم انسانی اسلامی؛
- سروش، دین و نواندیشی؛
- دینشناسی؛
- علم دینی؛
- پرستاری حکیمانه؛
- درجست و جوی علوم انسانی اسلامی؛
- انسانشناسی اسلامی؛
- رئالیسم معرفتی؛
- روششناسی علوم اجتماعی؛
- منظومه فکری امام خمینی(ره)؛
- کثرت گرایى دینى؛
- فلسفه امامت؛
- سکولاریزم نقابدار؛
- جریانشناسی تصوف؛
- جریانشناسی فکری جهان اسلام[۱].
پانویس
- ↑ پایگاه مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی
منابع مقاله
پایگاه مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی
وابستهها
شريعه شهود درباره استاد سيد جلالالدين آشتيانی و پارهای از آراء حکمی او
نقش شیعه در پیشرفت منطق و مکاتب حکمت اسلامی
منظومه فکری آیتالله العظمی خامنهای (نظام بینشی، منشی و کنشی)
سکولاریسم نقابدار (تبیین انتقادی دینشناسی عبدالکریم سروش)
آسیبشناسی دین پژوهی معاصر: تحلیل دینشناسی شریعتی، بازرگان و سروش
بیست گفتار درباره فلسفه و فقه علوم اجتماعی
نظریهپردازی در علوم انسانی حکمی
فلسفه علوم انسانی (بنیادهای نظری)
اندیشههای حکمی و اجتماعی شهید آیتالله سید محمدباقر صدر
فراتر از امر بشری: نقدی بر دیدگاه سروش و مجتهد شبستری پیرامون وحی