۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جلوه تاریخ در شرح نهج‌البلاغه ابن ابی‌الحدید (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۵۴
، ۷ ژانویهٔ ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
[[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح ابن ابى‌الحديد]] بر نهج‌البلاغه كه از لحاظ کیفیت، دائره‌المعارفى از علوم- ادب، كلام، فقه، اخلاق، تاريخ صدر اسلام، انساب و فرهنگ عامه عرب است، از لحاظ كميت هم از كتاب‌هاى بسيار بزرگ است. چاپ جديد اين كتاب كه به اهتمام استاد محمد ابوالفضل ابراهیم، بر طبق تقسيم‌بندى خود [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]]، در بيست جلد، چاپ شده است، شش هزار و چهار صد و شصت صفحه است. آن چه در خور ذكر است، اين است كه [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]]، گاه موضوعى را دو بار و ضمن دو خطبه شرح داده است، مثلًا موضوع سقيفه، يك بار در چهل صفحه <ref>متن کتاب، ج 2، از صفحه 21 تا 61</ref> و بار ديگر ضمن خطبه 66 <ref>همان، جلد6، در 40 صفحه از صفحه 5 تا 45 </ref> مورد بحث قرار گرفته است؛ ولى مطالب مورد بحث تكرارى نيست و چون موضوعاتى نظير جنگ صفين و خوارج در خطبه‌هاى متعددى مطرح مى‌شده است، ضمن خطبه‌هاى مذكور، به تناسب از اين موضوعات ياد كرده و شرح زده است. | [[شرح نهج‌البلاغة (ابن ابي‌الحديد)|شرح ابن ابى‌الحديد]] بر نهج‌البلاغه كه از لحاظ کیفیت، دائره‌المعارفى از علوم- ادب، كلام، فقه، اخلاق، تاريخ صدر اسلام، انساب و فرهنگ عامه عرب است، از لحاظ كميت هم از كتاب‌هاى بسيار بزرگ است. چاپ جديد اين كتاب كه به اهتمام استاد محمد ابوالفضل ابراهیم، بر طبق تقسيم‌بندى خود [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]]، در بيست جلد، چاپ شده است، شش هزار و چهار صد و شصت صفحه است. آن چه در خور ذكر است، اين است كه [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]]، گاه موضوعى را دو بار و ضمن دو خطبه شرح داده است، مثلًا موضوع سقيفه، يك بار در چهل صفحه <ref>متن کتاب، ج 2، از صفحه 21 تا 61</ref> و بار ديگر ضمن خطبه 66 <ref>همان، جلد6، در 40 صفحه از صفحه 5 تا 45 </ref> مورد بحث قرار گرفته است؛ ولى مطالب مورد بحث تكرارى نيست و چون موضوعاتى نظير جنگ صفين و خوارج در خطبه‌هاى متعددى مطرح مى‌شده است، ضمن خطبه‌هاى مذكور، به تناسب از اين موضوعات ياد كرده و شرح زده است. | ||
موضوع ديگرى كه از لحاظ كميت در خور توجه است، حدود هشت هزار بيت شعر است- كه در موضوعات مختلف صرفى و نحوى و لغوى و تاريخى و بيان عقايد و رسوم عامه و اخلاق مورد استشهاد قرار گرفته است- كه استخراج همين مقدار شعر حدود چهار صد صفحه خواهد بود، البته كه اشعار تكرار شده و از يك بيت در موارد مختلف استفاده شده است. معمول [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] چنين است كه به چند بيت قناعت مى‌كند، در عين حال از آوردن قصايد هم غافل نبوده است و به عنوان مثال قصايدى از فضل بن عبدالرحمان<ref>همان، ج 7، ص 165</ref> و [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]<ref>همان، ج 11، ص 174 و ص264</ref> آورده است. [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] مقدارى از اشعار خود را كه در مناجات و زهد | موضوع ديگرى كه از لحاظ كميت در خور توجه است، حدود هشت هزار بيت شعر است- كه در موضوعات مختلف صرفى و نحوى و لغوى و تاريخى و بيان عقايد و رسوم عامه و اخلاق مورد استشهاد قرار گرفته است- كه استخراج همين مقدار شعر حدود چهار صد صفحه خواهد بود، البته كه اشعار تكرار شده و از يك بيت در موارد مختلف استفاده شده است. معمول [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] چنين است كه به چند بيت قناعت مى‌كند، در عين حال از آوردن قصايد هم غافل نبوده است و به عنوان مثال قصايدى از فضل بن عبدالرحمان<ref>همان، ج 7، ص 165</ref> و [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]<ref>همان، ج 11، ص 174 و ص264</ref> آورده است. [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابى‌الحديد]] مقدارى از اشعار خود را كه در مناجات و زهد است.<ref>همان، ج13، صفحات 50 تا 52</ref> | ||
با توجه به اهميت كيفى و كمى اين كتاب ترجمه كامل آن، چنان كه شايد و بايد، از عهده يك تن بيرون است و بايد براى اين كار از هيأتى كه داراى تخصص در رشته‌هاى مختلف هستند، استفاده شود؛ ولى به جهاتى كه بر خوانندگان گرامى پوشيده نيست، كارهاى گروهى غالباً ً به نتيجه مطلوب نمى‌رسد و اختلاف نظرها از سرعت كار مى‌كاهد. با توجه به «ما لا يدرك كله لا يترك كله» مترجم در صدد برآمده، بخشى از آن را كه مربوط به تاريخ است، ترجمه نمايد و كتاب حاضر بخشى از آن است. | با توجه به اهميت كيفى و كمى اين كتاب ترجمه كامل آن، چنان كه شايد و بايد، از عهده يك تن بيرون است و بايد براى اين كار از هيأتى كه داراى تخصص در رشته‌هاى مختلف هستند، استفاده شود؛ ولى به جهاتى كه بر خوانندگان گرامى پوشيده نيست، كارهاى گروهى غالباً ً به نتيجه مطلوب نمى‌رسد و اختلاف نظرها از سرعت كار مى‌كاهد. با توجه به «ما لا يدرك كله لا يترك كله» مترجم در صدد برآمده، بخشى از آن را كه مربوط به تاريخ است، ترجمه نمايد و كتاب حاضر بخشى از آن است. | ||