ناصر خسرو: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۹۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۴
جز (جایگزینی متن - 'ه‎م' به 'ه‌م')
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR00412.jpg|بندانگشتی|ناصر خسرو]]
[[پرونده:NUR00412.jpg|بندانگشتی|ناصر خسرو]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|ناصر خسرو
! نام!! data-type="authorName" |ناصر خسرو
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'|ن‍اص‍ر خ‍س‍رو ب‍ل‍خ‍ي‌
| data-type="authorOtherNames" |ن‍اص‍ر خ‍س‍رو ب‍ل‍خ‍ي‌


ن‍اص‍ر خ‍س‍رو ع‍ل‍وي‌ ق‍ب‍ادي‍ان‍ي‌ م‍روزي‌
ن‍اص‍ر خ‍س‍رو ع‍ل‍وي‌ ق‍ب‍ادي‍ان‍ي‌ م‍روزي‌
خط ۱۴: خط ۱۴:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |خسرو
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'| 394ق
| data-type="authorbirthDate" | 12 شهریور 383ش
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |روستای قبادیان بلخ
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'| 481ق  
| data-type="authorDeathDate" | 481ق  
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|سفرنامه حکيم ناصرخسرو قبادياني مروزي با حواشي و تعليقات و فهارس اعلام تاريخي و جغرافيائي و لغات  
| data-type="authorWritings" |سفرنامه حکيم ناصرخسرو قبادياني مروزي با حواشي و تعليقات و فهارس اعلام تاریخی و جغرافيائي و لغات  


ديوان اشعار ناصر خسرو قبادياني: مشتمل بر قصايد و قطعات و رباعيات و اشعار پراکنده و رشنايي نامه و سعادت نامه  
ديوان اشعار ناصر خسرو قبادياني: مشتمل بر قصايد و قطعات و رباعيات و اشعار پراکنده و رشنايي نامه و سعادت نامه  
خط ۳۵: خط ۳۵:
خوان الاخوان  
خوان الاخوان  


|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE00412AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00412AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''ناصر خسرو''' (394- 481ق)، حکیم و جهانگرد ایرانی و از مبلغان مذهب اسماعیلی بود که سفرنامه او، شهرت جهانی دارد.
'''ناصر خسرو''' (394- 481ق)، شاعر، حکیم و جهانگرد ایرانی و از مبلغان مذهب اسماعیلی بود که سفرنامه او، شهرت جهانی دارد.


==ولادت==
==ولادت==
خط ۵۰: خط ۵۰:


==دوران جوانی==
==دوران جوانی==
ناصرخسرو در ابتدای جوانی، به تحصیل علوم متداول زمان پرداخت و قرآن را از بر کرد. در دربار پادشاهان و امیران، از جمله سلطان محمود و سلطان مسعود غزنوی به‎عنوان مردی ادیب و فاضل، به کار دبیری اشتغال ورزید و بعد از شکست غزنویان از سلجوقیان، ناصرخسرو به مرو و به دربار سلیمان چغری بیک، برادر طغرل سلجوقی رفت و در آنجا نیز با عزت و اکرام، به حرفه دبیری خود ادامه داد و به دلیل اقامت طولانی در این شهر، به ناصرخسرو مروزی، شهرت یافت<ref>همان، ص5- 6</ref>.
ناصرخسرو در ابتدای جوانی، به تحصیل علوم متداول زمان پرداخت و قرآن را از بر کرد. در دربار پادشاهان و امیران، از جمله سلطان محمود و سلطان مسعود غزنوی به‌عنوان مردی ادیب و فاضل، به کار دبیری اشتغال ورزید و بعد از شکست غزنویان از سلجوقیان، ناصرخسرو به مرو و به دربار سلیمان چغری بیک، برادر طغرل سلجوقی رفت و در آنجا نیز با عزت و اکرام، به حرفه دبیری خود ادامه داد و به دلیل اقامت طولانی در این شهر، به ناصرخسرو مروزی، شهرت یافت<ref>همان، ص5- 6</ref>.


وی که به دنبال سرچشمه حقیقت می‌گشت، با پیروان ادیان مختلف، از جمله مسلمانان، زرتشتیان، مسیحیان، یهودیان و مانویان، به بحث و گفتگو پرداخت و از رهبران دینی آن‌ها، در مورد حقیقت هستی، پرس‎وجو کرد؛ اما ازآنجاکه به نتیجه‌ای دست نیافت، دچار حیرت و سرگردانی شد و برای فرار از این سرگردانی، به شراب و می گساری و کامیاری‎های دوران جوانی، روی آورد<ref>همان، ص6</ref>.
وی که به دنبال سرچشمه حقیقت می‌گشت، با پیروان ادیان مختلف، از جمله مسلمانان، زرتشتیان، مسیحیان، یهودیان و مانویان، به بحث و گفتگو پرداخت و از رهبران دینی آن‌ها، در مورد حقیقت هستی، پرس‎وجو کرد؛ اما ازآنجاکه به نتیجه‌ای دست نیافت، دچار حیرت و سرگردانی شد و برای فرار از این سرگردانی، به شراب و می‌گساری و کامیاری‌های دوران جوانی، روی آورد<ref>همان، ص6</ref>.


==دوران میان‌سالی==
==دوران میان‌سالی==
خط ۶۰: خط ۶۰:
وی مدت هفت سال سرزمین‌های گوناگون از قبیل آذربایجان، ارمنستان، آسیای صغیر، حلب، طرابلس، شام، سوریه، فلسطین، جزیره العرب، قیروان، تونس و سودان را سیاحت کرد و سه یا شش سال در پایتخت فاطمیان، در مصر، اقامت کرد و در آنجا، در دوران المستنصر بالله، به مذهب اسماعیلی گروید و از مصر، سه با به زیارت کعبه رفت<ref>همان، ص7</ref>.
وی مدت هفت سال سرزمین‌های گوناگون از قبیل آذربایجان، ارمنستان، آسیای صغیر، حلب، طرابلس، شام، سوریه، فلسطین، جزیره العرب، قیروان، تونس و سودان را سیاحت کرد و سه یا شش سال در پایتخت فاطمیان، در مصر، اقامت کرد و در آنجا، در دوران المستنصر بالله، به مذهب اسماعیلی گروید و از مصر، سه با به زیارت کعبه رفت<ref>همان، ص7</ref>.


وی در سال 444ق، بعد از دریافت عنوان «حجت خراسان» از طرف المستنصر بالله رهسپار خراسان گردید. او در خراسان و به‎خصوص در زادگاهش بلخ، اقدام به دعوت مردم به کیش اسماعیلی نمود، اما برخلاف انتظارش، مردم آنجا به دعوت وی، پاسخ مثبت ندادند سرانجام عده‌ای تحمل او را نیاورده و در تبانی با سلاطین سلجوقی، بر وی شوریدند و از خانه بیرونش کردند. ناصرخسرو از آنجا به مازندران و سپس به نیشابور رفت و چون در هیچ‎کدام از این شهرها، در امان نبود، به‌طور مخفیانه می‌زیست و سرانجام پس از مدتی آوارگی، به دعوت امیر علی بن اسد، یکی از امیران محلی بدخشان که اسماعیلی بود، به بدخشان سفر نمود و بقیه 20 تا 25 سال عمر خود را به یمگان بدخشان سپری کرد. او تمام آثار خویش را در بدخشان نوشت و تمام روستاهای بدخشان را گشت. وی در بین اهالی بدخشان، دارای شأن، مقام و منزلت خاصی است، تا حدی که مردم او را به نام «حجت»، «سید شاه ناصر ولی»، «پیر شاه ناصر»، «پیر کامل» و... یاد می‌کنند<ref>همان</ref>.
وی در سال 444ق، بعد از دریافت عنوان «حجت خراسان» از طرف المستنصر بالله رهسپار خراسان گردید. او در خراسان و به‌خصوص در زادگاهش بلخ، اقدام به دعوت مردم به کیش اسماعیلی نمود، اما برخلاف انتظارش، مردم آنجا به دعوت وی، پاسخ مثبت ندادند سرانجام عده‌ای تحمل او را نیاورده و در تبانی با سلاطین سلجوقی، بر وی شوریدند و از خانه بیرونش کردند. ناصرخسرو از آنجا به مازندران و سپس به نیشابور رفت و چون در هیچ‎کدام از این شهرها، در امان نبود، به‌طور مخفیانه می‌زیست و سرانجام پس از مدتی آوارگی، به دعوت امیر علی بن اسد، یکی از امیران محلی بدخشان که اسماعیلی بود، به بدخشان سفر نمود و بقیه 20 تا 25 سال عمر خود را به یمگان بدخشان سپری کرد. او تمام آثار خویش را در بدخشان نوشت و تمام روستاهای بدخشان را گشت. وی در بین اهالی بدخشان، دارای شأن، مقام و منزلت خاصی است، تا حدی که مردم او را به نام «حجت»، «سید شاه ناصر ولی»، «پیر شاه ناصر»، «پیر کامل» و... یاد می‌کنند<ref>همان</ref>.


==عقاید==
==عقاید==
ناصرخسرو، از شاعران بزرگ فارسی‌زبان، حکیم و جهانگرد ایرانی و از مبلغان مذهب اسماعیلی بود. وی بر اغلب علوم عقلی و نقلی زمان خود، از قبیل فلسفه یونانی، حساب، طب، موسیقی، نجوم، فلسفه و کلام، تبحر داشت و در اشعار خویش، به‎کرات از احاطه داشتن خود بر این علوم، تأکید کرده است. ناصرخسرو به همراه حافظ و رودکی، جزء سه شاعری است که کل قرآن را از بر داشته است. وی در آثار خویش، از آیات قرآن برای اثبات عقاید خویش، استفاده کرده است<ref>همان، ص5</ref>.
ناصرخسرو، از شاعران بزرگ فارسی‌زبان، حکیم و جهانگرد ایرانی و از مبلغان مذهب اسماعیلی بود. وی بر اغلب علوم عقلی و نقلی زمان خود، از قبیل فلسفه یونانی، حساب، طب، موسیقی، نجوم، فلسفه و کلام، تبحر داشت و در اشعار خویش، به‌کرات از احاطه داشتن خود بر این علوم، تأکید کرده است. ناصرخسرو به همراه حافظ و رودکی، جزء سه شاعری است که کل قرآن را از بر داشته است. وی در آثار خویش، از آیات قرآن برای اثبات عقاید خویش، استفاده کرده است<ref>همان، ص5</ref>.


==وفات==
==وفات==
خط ۶۹: خط ۶۹:


==آثار==
==آثار==
ناصرخسرو دارای تألیفات و تصنیف‎های بسیار بوده است. آثار وی عبارتند از:
ناصرخسرو دارای تألیفات و تصنیف‌های بسیار بوده است. آثار وی عبارتند از:
# دیوان اشعار فارسی؛
# دیوان اشعار فارسی؛
# دیوان اشعار عربی (که متأسفانه در دست نیست)؛
# دیوان اشعار عربی (که متأسفانه در دست نیست)؛
خط ۷۸: خط ۷۸:
# وجه دین؛ رساله‌ای است به نثر در مسائل کلامی و باطن و عبادات و احکام شریعت؛
# وجه دین؛ رساله‌ای است به نثر در مسائل کلامی و باطن و عبادات و احکام شریعت؛
# بستان العقول و دليل المتحرين؛ که از آن‌ها اثری در دست نیست؛
# بستان العقول و دليل المتحرين؛ که از آن‌ها اثری در دست نیست؛
# سفرنامه؛ این کتاب، مشتمل بر مشاهدات سفر هفت‎ساله وی بوده و یکی از منابع مهم جغرافیای تاریخی به‎حساب می‎آید؛
# سفرنامه؛ این کتاب، مشتمل بر مشاهدات سفر هفت‎ساله وی بوده و یکی از منابع مهم جغرافیای تاریخی به‌حساب می‌آید؛
# سعادت‎نامه؛ رساله‌ای است منظوم شامل سیصد بیت؛
# سعادت‌نامه؛ رساله‌ای است منظوم شامل سیصد بیت؛
# روشنایی‌نامه؛ این رساله نیز به نظم فارسی است<ref>همان، ص9- 10</ref>.
# روشنایی‌نامه؛ این رساله نیز به نظم فارسی است<ref>همان، ص9- 10</ref>.


خط ۸۶: خط ۸۶:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
قبادیانی، ناصرخسرو، مقدمه «دیوان ناصرخسرو»، تهران، انتشارات آدینه سبز، چاپ اول، 1393.
قبادیانی، ناصرخسرو، مقدمه «دیوان ناصرخسرو»، تهران، انتشارات آدینه سبز، چاپ اول، 1393.


{{شعر و شاعری}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[وجه دین]]
[[جامع الحكمتين]]
[[گشایش و رهایش]]
[[خوان الإخوان]]
[[دیوان اشعار حکیم ناصرخسرو قبادیانی بر پایه کهن‌ترین نسخه خطی مکتوب به سال 736]]
[[دیوان حکیم ناصر خسرو: مقدمه و تصحیح بر اساس کهن‌ترین نسخه‌های خطی به‌دست‌آمده همراه با تلفظ واژه‌های دشوار و درست‌خوانی ابیات]]
[[زاد المسافر (ناصر خسرو)]]
[[زاد المسافرین (ناصرخسرو قبادیانی)]]
[[دیوان ناصرخسرو]]
[[دیوان اشعار ناصرخسرو قبادیانی]]
[[سفرنامه حکیم ناصر خسرو قبادیانی مروزی]]
[[سفرنامه ناصرخسرو: بر پایه کهن‌ترین نسخه موجود در کتابخانه لکهنو]]
[[گزیده سفرنامۀ ناصر خسرو]]
[[دیوان ناصرخسرو (ویرایش)]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)]]