فرهنگ معارف نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'فرهنگ (ابهام زدایی)' به 'فرهنگ (ابهام‌زدایی)'
جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'فرهنگ (ابهام زدایی)' به 'فرهنگ (ابهام‌زدایی)')
 
(۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR03483J1.jpg|بندانگشتی|فرهنگ معارف نهج‌البلاغه]]
| تصویر =NUR03483J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =فرهنگ معارف نهج‌البلاغه
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|فرهنگ معارف نهج‌البلاغه
[[جمعی از محققین]] (نویسنده)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[جمعی از محققین]] (نويسنده)


[[دشتی، محمد]] (نويسنده)
[[دشتی، محمد]] (نویسنده)
|-
| زبان =فارسی
|زبان  
| کد کنگره =
|data-type='language'|فارسی
| موضوع =
|-
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|
|-
|ناشر
|data-type='publisher'|موسسه فرهنگی تحقيقاتی اميرالمؤمنين(علیه‌السلام)
|-
|مکان نشر
|data-type='publishPlace'|قم - ایران
|-
|سال نشر
|data-type='publishYear'| 1376 هـ.ش
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE3483AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| ناشر =
مؤسسه فرهنگی تحقيقاتی اميرالمؤمنين علیه‌السلام
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1376 ش


== معرفى اجمالى==
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03483AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03483
| کتابخوان همراه نور =03483
| کد پدیدآور =


| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|فرهنگ (ابهام‌زدایی)}}


«فرهنگ معارف نهج‌البلاغه» تأليف [[دشتی، محمد|محمد دشتى]] (م 1330ش) محقق شهير نهج‌البلاغه است. اين اثر براى سطوح مختلف فكرى محققان اسلامى جهت آشنايى با معارف نهج‌البلاغه تدوين شده است.
'''فرهنگ معارف نهج‌البلاغه''' تأليف [[دشتی، محمد|محمد دشتى]] (م 1330ش) محقق شهير نهج‌البلاغه است. اين اثر براى سطوح مختلف فكرى محققان اسلامى جهت آشنايى با معارف نهج‌البلاغه تدوين شده است.


== ساختار==
== ساختار==
كتاب در دو مجلد تنظيم شده است كه در جلد اول و بخشى از جلد دوم معارف خطبه‌ها و در مابقى آن نامه‌ها و حكمت‌ها ذكر شده است. به جهت رعايت اختصار در تعداد مجلدات تنها معارف و موضوعات استخراج شده از خطبه‌ها، نامه‌ها و حكمت‌ها بدون ذكر متن عربى آن ذكر شده است.
كتاب در دو مجلد تنظيم شده است كه در جلد اول و بخشى از جلد دوم معارف خطبه‌ها و در مابقى آن نامه‌ها و حكمت‌ها ذكر شده است. به جهت رعايت اختصار در تعداد مجلدات تنها معارف و موضوعات استخراج شده از خطبه‌ها، نامه‌ها و حكمت‌ها بدون ذكر متن عربى آن ذكر شده است.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
در اين اثر مقدمه ارزشمندى به قلم استاد [[جعفری تبریزی، محمدتقی|محمدتقى جعفرى]] آمده است كه در بخشى از آن در توصيف كتاب مى‌خوانيم: «اين كار بزرگ به قدرى ارزنده و مورد نياز جامعه ماست كه مى‌توان گفت: يكى از كارهاى كم نظير حوزه مبارکه قم در مقوله خود مى‌باشد كه مخصوصاً دانشجويان دانشكده‌ها و طلاب حوزه‌هاى علميّه را به يك حركت علمى و عملى بسيار پر معنى وادار مى‌كند».


 
نویسنده در پيش‌گفتار، سير در معارف و مباحث نهج‌البلاغه را پس از شناخت نهج‌البلاغه، يكى از ضروريات و مرحله دوم آشنايى با اين كتاب شريف مى‌داند و لذا چنين مى‌نويسد: «پس از فراگيرى دروس فصل اول كتاب شناخت نهج‌البلاغه و دانستن کیفیت تدوين و جمع‌آورى سخنان [[امام على(ع)]] در قرن چهارم، و شناخت ارزش‌هاى والا و كارآيى بى‌نظير آن، و... اكنون، سيرى در معارف و مباحث نهج‌البلاغه ضرورت پيدا مى‌كند، تا جوانب گسترده سخنان امام را كشف نموده و از نزدیک مورد مطالعه قرار دهيم و جان و دل را در چشمه هميشه جارى علوم علوى شستشو نمائيم».
در اين اثر مقدمه ارزشمندى به قلم استاد [[جعفری تبریزی، محمدتقی|محمدتقى جعفرى]] آمده است كه در بخشى از آن در توصيف كتاب مى‌خوانيم: «اين كار بزرگ به قدرى ارزنده و مورد نياز جامعه ماست كه مى‌توان گفت: يكى از كارهاى كم نظير حوزه مباركه قم در مقوله خود مى‌باشد كه مخصوصا دانشجويان دانشكده‌ها و طلاب حوزه‌هاى علميّه را به يك حركت علمى و عملى بسيار پر معنى وادار مى‌كند».
 
نويسنده در پيش‌گفتار، سير در معارف و مباحث نهج‌البلاغه را پس از شناخت نهج‌البلاغه، يكى از ضروريات و مرحله دوم آشنايى با اين كتاب شريف مى‌داند و لذا چنين مى‌نويسد: «پس از فراگيرى دروس فصل اول كتاب شناخت نهج‌البلاغه و دانستن كيفيت تدوين و جمع‌آورى سخنان [[امام على(ع)]] در قرن چهارم، و شناخت ارزش‌هاى والا و كارآيى بى‌نظير آن، و... اكنون، سيرى در معارف و مباحث نهج‌البلاغه ضرورت پيدا مى‌كند، تا جوانب گسترده سخنان امام را كشف نموده و از نزديك مورد مطالعه قرار دهيم و جان و دل را در چشمه هميشه جارى علوم علوى شستشو نمائيم».


وى هدف خود در اين پروژه فرهنگى، استخراج علوم و فنون و معارف نهفته در خطبه‌ها، نامه‌ها، و حكمت‌ها و همگانى نمودن استفاده از معارف نهج‌البلاغه مى‌داند تا همگان بتوانند معارف نهفته در نهج‌البلاغه را در قالب‌هاى گويا و زيبا بيابند، و متناسب با مشكلات و نيازهاى فردى و اجتماعى خود بكار گيرند.
وى هدف خود در اين پروژه فرهنگى، استخراج علوم و فنون و معارف نهفته در خطبه‌ها، نامه‌ها، و حكمت‌ها و همگانى نمودن استفاده از معارف نهج‌البلاغه مى‌داند تا همگان بتوانند معارف نهفته در نهج‌البلاغه را در قالب‌هاى گويا و زيبا بيابند، و متناسب با مشكلات و نيازهاى فردى و اجتماعى خود بكار گيرند.
خط ۶۱: خط ۴۴:
مراحل تدوين اين اثر ارزشمند از يك روال عليم و منطقى برخوردار بوده كه به ترتيب عبارت است از:
مراحل تدوين اين اثر ارزشمند از يك روال عليم و منطقى برخوردار بوده كه به ترتيب عبارت است از:


1- مطالعه و فهم درست الفاظ و عبارات.
#مطالعه و فهم درست الفاظ و عبارات.
 
#مطالعه ترجمه‌ها و شروح موجود براى كشف انواع برداشت‌ها.
2- مطالعه ترجمه‌ها و شروح موجود براى كشف انواع برداشت‌ها.
#استفاده از معجم‌المفهرس و ديگر فرهنگ‌ها براى گسترش معانى و معارف نهفته در قالب الفاظ و عبارات نهج‌البلاغه.
 
#فهم درست متشابهات و ضرب‌المثل‌ها.
3- استفاده از معجم‌المفهرس و ديگر فرهنگ‌ها براى گسترش معانى و معارف نهفته در قالب الفاظ و عبارات نهج‌البلاغه.
#فهم درست فرازهاى مشكل نهج‌البلاغه با روش‌هاى حل تضادهاى ظاهرى (علم تعادل و تراجيح)
 
#ايجاد ارتباط صحيح بين عبارات و معانى و معارف نهفته در كتاب.
4- فهم درست متشابهات و ضرب‌المثل‌ها.
#قالب‌ريزى معانى و معارف نهج‌البلاغه؛ وقت فراوانى گرفت تا برداشت‌ها در قالب صدها و هزاران فيش تحقيقاتى، مراحل پژوهشى را گذرانده و در پرتو فهرست‌هاى كلّى و جزئى عرضه شود.
#سازماندهى عناوين كلّى و جزئى؛ عناوين ريز مربوط به عناوين كلّى، هر كدام در جايگاه خاص خود قرار گرفته و سيستم بحث در يك خطبه يا نامه يا حكمت نهج‌البلاغه از نظم منطقى قابل قبولى برخوردار است. از اين‌رو در خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى كوتاه، كار استخراج معانى و قالب‌ريزى و سازماندهى عناوين و موضوعات به گونه‌اى روان و آسان انجام پذيرفت كه نظم ترتيبى الفاظ نيز رعايت شد؛ اما در خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى طولانى كار استخراج و سازماندهى و قالب‌ريزى معارف نهج‌البلاغه، به گونه‌اى موضوعى و منسجم‌تر انجام گرفت كه يك موضوع در سراسر يك خطبه به كمال رسيد تا از هر گونه، پرگوئى و تكرار ملال آور پرهيز شود.


5- فهم درست فرازهاى مشكل نهج‌البلاغه با روش‌هاى حل تضادهاى ظاهرى (علم تعادل و تراجيح)
نویسنده با اينكه اثرى ارزشمند و قابل تقدير پديد آورده است، در انتهاى پيش‌گفتار كتاب چنين آورده است: «و آخرين كلام آنكه در اين كار عظيم، هيچ وقت ادّعا نداريم، همه معارف نهفته در نهج‌البلاغه را استخراج كرديم، اين كار تنها يك قدم كوچك به سوى كلمات نورانى حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] است كه فرمود: «إنّ كلامنا صعب مستصعب» (همانا سخنان ما مشكل و به زحمت اندازنده محققان است). ما خواسته‌ايم تنها دريچه‌اى به گلستان هميشه معطّر نهج‌البلاغه باز كنيم. اميد كه ديگر محقّقان و پژوهندگان اين راه پر رهرو نگاهدارند و كاستى‌هاى كار ما را بر طرف سازند».
 
6- ايجاد ارتباط صحيح بين عبارات و معانى و معارف نهفته در كتاب.
 
7- قالب‌ريزى معانى و معارف نهج‌البلاغه؛ وقت فراوانى گرفت تا برداشت‌ها در قالب صدها و هزاران فيش تحقيقاتى، مراحل پژوهشى را گذرانده و در پرتو فهرست‌هاى كلّى و جزئى عرضه شود.
 
8- سازماندهى عناوين كلّى و جزئى؛ عناوين ريز مربوط به عناوين كلّى، هر كدام در جايگاه خاص خود قرار گرفته و سيستم بحث در يك خطبه يا نامه يا حكمت نهج‌البلاغه از نظم منطقى قابل قبولى برخوردار است. از اين‌رو در خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى كوتاه، كار استخراج معانى و قالب‌ريزى و سازماندهى عناوين و موضوعات به گونه‌اى روان و آسان انجام پذيرفت كه نظم ترتيبى الفاظ نيز رعايت شد؛ اما در خطبه‌ها و نامه‌ها و حكمت‌هاى طولانى كار استخراج و سازماندهى و قالب‌ريزى معارف نهج‌البلاغه، به گونه‌اى موضوعى و منسجم‌تر انجام گرفت كه يك موضوع در سراسر يك خطبه به كمال رسيد تا از هر گونه، پرگوئى و تكرار ملال آور پرهيز شود.
 
نويسنده با اينكه اثرى ارزشمند و قابل تقدير پديد آورده است، در انتهاى پيش‌گفتار كتاب چنين آورده است: «و آخرين كلام آنكه در اين كار عظيم، هيچ وقت ادّعا نداريم، همه معارف نهفته در نهج‌البلاغه را استخراج كرديم، اين كار تنها يك قدم كوچك به سوى كلمات نورانى حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] است كه فرمود: «إنّ كلامنا صعب مستصعب» (همانا سخنان ما مشكل و به زحمت اندازنده محققان است). ما خواسته‌ايم تنها دريچه‌اى به گلستان هميشه معطّر نهج‌البلاغه باز كنيم. اميد كه ديگر محقّقان و پژوهندگان اين راه پر رهرو نگاهدارند و كاستى‌هاى كار ما را بر طرف سازند».


== منابع مقاله==
== منابع مقاله==
مقدمه و متن كتاب
مقدمه و متن كتاب




{{نهج‌البلاغه}}
{{نهج‌البلاغه}}
== پیوندها ==


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]