حدائق الحقائق في شرح نهج‌البلاغة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'ابن سينا' به 'ابن سينا') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'شرح نهج‌البلاغه (ابهام زدایی)' به 'شرح نهج‌البلاغه (ابهام‌‌زدایی)') |
||
| (۴۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR03445J1.jpg | |||
| عنوان =حدائق الحقائق في شرح نهج‌البلاغة | |||
| | | عنوان‌های دیگر =نهج‌البلاغة. شرح | ||
| پدیدآوران = | |||
[[بیهقی نیشابوری کیدری، محمد بن حسین]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[عطاردی قوچانی، عزیزالله]] (محقق) | [[عطاردی قوچانی، عزیزالله]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 38/02 /ب9ح4 | ||
| موضوع = | |||
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبه‌ها | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
علی بن | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامه‌ها | ||
علی بن | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار | ||
علی بن | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغة - نقد و تفسیر | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | بنیاد نهج‌البلاغه | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1375 ش یا 1416 ق | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE03445AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =2 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =03445 | |||
| کتابخوان همراه نور =03445 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|شرح نهج‌البلاغه (ابهام‌‌زدایی)}} | |||
'''حدائق الحقائق في شرح نهج‌البلاغة''' اثر [[بیهقی نیشابوری کیدری، محمد بن حسین|قطب‌الدين كيدرى بيهقى]] كه در آخر شعبان سال 576 ه.ق به زبان عربى، در شرح نهج‌البلاغة [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]] نوشته شده است. | |||
== | == ساختار == | ||
چنانچه از اين شرح بر نهج‌البلاغة بر مى‌آيد، از سه شرح [[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (راوندی)|منهاج البراعه راوندى]] و [[معارج نهج‌البلاغة|معارج نهج‌البلاغة]] و شرح وبرى گرفته و عبارت‌هاى اين‌ها را جاى جاى آورده است و خود هم بندهايى در شرح افزوده است. | |||
در آغاز شش بيت عربى در ستايش نهج‌البلاغة آورده و پس از خطبه بحثى است، در اقسام البلاغه و احكام‌ها، سپس چهارده نوع از صنايع بديعى از [[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (راوندی)|منهاج البراعه]] نقل شده است. آنگاه شرح آغاز مى‌شود. | |||
در آغاز شش بيت عربى در ستايش | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
پيش از شرح خبرى از زين‌الفتى عاصمى آمده و ياد شده از سلوه الشيعه امام سعيد معين‌الدين مسعود بن على صوابى بيهقى كه ايمان ابوطالب را در آن ثابت نموده است. و نيز در آن از علامه [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] و [[شيخ مفيد]] در [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|ارشاد]] و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضى]]، از نجوم و ستاره شناسى هم در آن خرده‌گيرى شده است. | |||
كيدرى گذشته از علوم ادبى و تاريخ و اخبار مذهبى در فلسفه و كلام هم سرآمد بوده و در آن به بسيارى از مسائل دقيق و باريك فلسفى اشارت نموده و مشكلات نهج‌البلاغة را با آن حل كرده است. او در آن سخنان ابوحاتم رازى داعى اسماعيلى در كتاب الزينه و [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] و [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] در المضنون به على غير اهله را گواه آورده و سخنان حكما را نقل كرده است. از اين مطالب آشكار مى‌شود كه دانشمندان شيعى در آن زمان‌ها كه در اقليت بوده‌اند و مورد رنج و شكنجه پيروان سنت، و به دستگاه فرمان‌روايى عصر راهى نداشتند، بهتر از دوران صفوى كه آيين شيعى انديشه رسمى فرمانروايان شده بود، راه درست علمى را پيمودند و گرد جمود و تعصب نمى‌گشتند. سنجيدن آثار آنان اگر چه مذهبى صرف هم باشد؛ مانند شروح نهج‌البلاغة يا تفاسير با آثار دوران صفوى كه عصر آزادى آيين شيعى، بلكه چيرگى و سيطره آن است، خود گواهى درست و راست در اين مورد است. از آن آثار لطافت دقت و ربايندگى مى‌بارد و اين دسته اثر علمى خواننده را به خود نمى‌كشد و انحطاط علمى از آن پيداست. | |||
كيدرى گذشته از علوم ادبى و تاريخ و اخبار مذهبى در فلسفه و كلام هم سرآمد بوده و در آن به بسيارى از | |||
كيدرى در دو جا از پيشدادايان و كيانيانيان و اشكانيان و خسروان و بطلميوسيان و فرمانروايان يمن و روم و يونان و از سال و ماه ايران و پنجه دزده و كبيسه‌اى كه زردشت خداوند گار ايرانيان سفارش كرده ياد كرده و پيداست كه به فرهنگ مزديسنا خوب آشنا بوده است. | كيدرى در دو جا از پيشدادايان و كيانيانيان و اشكانيان و خسروان و بطلميوسيان و فرمانروايان يمن و روم و يونان و از سال و ماه ايران و پنجه دزده و كبيسه‌اى كه زردشت خداوند گار ايرانيان سفارش كرده ياد كرده و پيداست كه به فرهنگ مزديسنا خوب آشنا بوده است. | ||
در نسخه‌اى از اين كتاب، در پايان اين شرح، اجازه ايست از عبدالله بن حمزه، عبدالله طوسى در رمضان 596 ه.ق به شارح و در آن آمده كه اين كتاب بسيار پسنديده و نيكو است و به او اجازه روايت همه كتاب‌هايى كه خود شنيده و يا گرد آورده و يا در فهرست اصحاب درج است، داده و همچنين روا داشته كه | در نسخه‌اى از اين كتاب، در پايان اين شرح، اجازه ايست از عبدالله بن حمزه، عبدالله طوسى در رمضان 596 ه.ق به شارح و در آن آمده كه اين كتاب بسيار پسنديده و نيكو است و به او اجازه روايت همه كتاب‌هايى كه خود شنيده و يا گرد آورده و يا در فهرست اصحاب درج است، داده و همچنين روا داشته كه نهج‌البلاغة را از ابوالرضا فضل‌الله بن على حسينى راوندى از مكى بن احمد مخلطى از ابوالفضل محمد بن يحيى ناتلى از ابونصر عبدالكريم بن محمد ديباجى معروف به سبط بشرالحافى از [[شریف الرضی، محمد بن حسین|شريف رضى]] و همچنين از ديگر مشايخ او روايت كند. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
محقق كتاب جناب آقاى [[عطاردی قوچانی، عزیزالله|عزيزالله عطاردى]] است. | |||
محقق كتاب جناب آقاى عزيزالله عطاردى است. | |||
در كتاب هيچ گونه فهرستى ديده نمى‌شود. | در كتاب هيچ گونه فهرستى ديده نمى‌شود. | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
#متن و مقدمه كتاب | |||
#فهرست موضوعى تبيان | |||
{{نهج‌البلاغه}} | {{نهج‌البلاغه}} | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | [[رده:سرگذشت‌نامه‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:سرگذشتنامههای فردی]] | ||
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]] | ||
[[رده:حالات فردی]] | [[رده:حالات فردی]] | ||
[[رده:علی | [[رده:امام علی(ع)]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۲
| حدائق الحقائق في شرح نهج‌البلاغة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | بیهقی نیشابوری کیدری، محمد بن حسین (نویسنده) عطاردی قوچانی، عزیزالله (محقق) |
| عنوان‌های دیگر | نهج‌البلاغة. شرح |
| ناشر | بنیاد نهج‌البلاغه |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1375 ش یا 1416 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبه‌ها
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامه‌ها علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. نهج‌البلاغة - نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | BP 38/02 /ب9ح4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
حدائق الحقائق في شرح نهج‌البلاغة اثر قطب‌الدين كيدرى بيهقى كه در آخر شعبان سال 576 ه.ق به زبان عربى، در شرح نهج‌البلاغة سيد رضى نوشته شده است.
ساختار
چنانچه از اين شرح بر نهج‌البلاغة بر مى‌آيد، از سه شرح منهاج البراعه راوندى و معارج نهج‌البلاغة و شرح وبرى گرفته و عبارت‌هاى اين‌ها را جاى جاى آورده است و خود هم بندهايى در شرح افزوده است.
در آغاز شش بيت عربى در ستايش نهج‌البلاغة آورده و پس از خطبه بحثى است، در اقسام البلاغه و احكام‌ها، سپس چهارده نوع از صنايع بديعى از منهاج البراعه نقل شده است. آنگاه شرح آغاز مى‌شود.
گزارش محتوا
پيش از شرح خبرى از زين‌الفتى عاصمى آمده و ياد شده از سلوه الشيعه امام سعيد معين‌الدين مسعود بن على صوابى بيهقى كه ايمان ابوطالب را در آن ثابت نموده است. و نيز در آن از علامه زمخشرى و شيخ مفيد در ارشاد و سید مرتضى، از نجوم و ستاره شناسى هم در آن خرده‌گيرى شده است.
كيدرى گذشته از علوم ادبى و تاريخ و اخبار مذهبى در فلسفه و كلام هم سرآمد بوده و در آن به بسيارى از مسائل دقيق و باريك فلسفى اشارت نموده و مشكلات نهج‌البلاغة را با آن حل كرده است. او در آن سخنان ابوحاتم رازى داعى اسماعيلى در كتاب الزينه و ابن سينا و غزالى در المضنون به على غير اهله را گواه آورده و سخنان حكما را نقل كرده است. از اين مطالب آشكار مى‌شود كه دانشمندان شيعى در آن زمان‌ها كه در اقليت بوده‌اند و مورد رنج و شكنجه پيروان سنت، و به دستگاه فرمان‌روايى عصر راهى نداشتند، بهتر از دوران صفوى كه آيين شيعى انديشه رسمى فرمانروايان شده بود، راه درست علمى را پيمودند و گرد جمود و تعصب نمى‌گشتند. سنجيدن آثار آنان اگر چه مذهبى صرف هم باشد؛ مانند شروح نهج‌البلاغة يا تفاسير با آثار دوران صفوى كه عصر آزادى آيين شيعى، بلكه چيرگى و سيطره آن است، خود گواهى درست و راست در اين مورد است. از آن آثار لطافت دقت و ربايندگى مى‌بارد و اين دسته اثر علمى خواننده را به خود نمى‌كشد و انحطاط علمى از آن پيداست.
كيدرى در دو جا از پيشدادايان و كيانيانيان و اشكانيان و خسروان و بطلميوسيان و فرمانروايان يمن و روم و يونان و از سال و ماه ايران و پنجه دزده و كبيسه‌اى كه زردشت خداوند گار ايرانيان سفارش كرده ياد كرده و پيداست كه به فرهنگ مزديسنا خوب آشنا بوده است.
در نسخه‌اى از اين كتاب، در پايان اين شرح، اجازه ايست از عبدالله بن حمزه، عبدالله طوسى در رمضان 596 ه.ق به شارح و در آن آمده كه اين كتاب بسيار پسنديده و نيكو است و به او اجازه روايت همه كتاب‌هايى كه خود شنيده و يا گرد آورده و يا در فهرست اصحاب درج است، داده و همچنين روا داشته كه نهج‌البلاغة را از ابوالرضا فضل‌الله بن على حسينى راوندى از مكى بن احمد مخلطى از ابوالفضل محمد بن يحيى ناتلى از ابونصر عبدالكريم بن محمد ديباجى معروف به سبط بشرالحافى از شريف رضى و همچنين از ديگر مشايخ او روايت كند.
وضعيت كتاب
محقق كتاب جناب آقاى عزيزالله عطاردى است.
در كتاب هيچ گونه فهرستى ديده نمى‌شود.
منابع مقاله
- متن و مقدمه كتاب
- فهرست موضوعى تبيان