جعفریان، رسول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '/ نوع اثر: نشريه / نقش: مدیر مسئول' به '') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۹۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
! نام!! data-type="authorName" |جعفریان، رسول | ! نام!! data-type="authorName" |جعفریان، رسول | ||
|- | |- | ||
| | |نامهای دیگر | ||
| data-type="authorOtherNames" | Rasul Jafarian | | data-type="authorOtherNames" | Rasul Jafarian | ||
|- | |- | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" |1343 | | data-type="authorbirthDate" |1343 ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| data-type="authorTeachers" |[[جوادی آملی، عبدالله|آیت‌الله جوادى آملى]]، | | data-type="authorTeachers" |[[جوادی آملی، عبدالله|آیت‌الله جوادى آملى]]، | ||
[[مصباح یزدی، محمدتقی| | [[مصباح یزدی، محمدتقی|آیت‌الله مصباح يزدى]] | ||
آیت‌الله ممدوحى، | آیت‌الله ممدوحى، | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00104AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''رسول جعفريان''' (متولد 1343ش)، پژوهشگر تاریخ، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، رئیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران | |||
== ولادت == | |||
در سال | در سال 1343ش در خوراسگان از توابع اصفهان به دنيا آمد. | ||
== تحصیلات == | |||
دوره دبستان را در زادگاهش گذراند سپس براى ادامه تحصيل به اصفهان آمد و دوره راهنمايى را در اين شهر آغاز كرد. پس از چندى به دليل علاقمندى‌اش به دروس دينى به مدرسه ذوالفقار رفت و مطالعه دروس جديد را در مدارس شبانه ادامه داد. در مدت اقامت در اصفهان، به صورت آزاد از مدارس دينى ديگرى استفاده میكرد. | |||
رسول جعفريان در سال 1357 و در آستانه پيروزى انقلاب، براى ادامه تحصيلات حوزوى، راهى شهر مقدس قم شد. نخست به مدرسه خان رفت و سپس در مدرسه رسالت، به ادامه تحصيل پرداخت. | رسول جعفريان در سال 1357 و در آستانه پيروزى انقلاب، براى ادامه تحصيلات حوزوى، راهى شهر مقدس قم شد. نخست به مدرسه خان رفت و سپس در مدرسه رسالت، به ادامه تحصيل پرداخت. | ||
== اساتيد == | === اساتيد === | ||
وى در قم از درس اساتيدى چون حضرات آيات [[جوادی آملی، عبدالله|جوادى آملى]]، [[مصباح یزدی، محمدتقی|مصباح يزدى]]، ممدوحى، [[گرامی، محمدعلی|گرامى]] بهره برد. سال 58 با آثار و مؤسسه [[مصباح یزدی، محمدتقی|آیت‌الله مصباح يزدى]] آشنا شد و در كلاسها و دوره آموزشى آن مؤسسه شركت كرد و با بازگشايى دانشگاهها، در سال 59 به تدريس معارف اسلامى و تاريخ اسلام در دانشگاههاى اصفهان و تهران مشغول شد. در همين اوان آشنايى وى با بزرگانى چون حضرات آيات احمدى ميانجى و روحانى و بخصوص [[عاملی، جعفر مرتضی|سيد جعفر مرتضى عاملى]] مطالعات تاريخى او را شكل داد و در ادامه از او مورخى محقق ساخت كه در حوزه علميه به اين عنوان شهرت يافت. | |||
وى در قم از درس اساتيدى چون حضرات آيات [[جوادی آملی، عبدالله|جوادى آملى]]، [[مصباح یزدی، محمدتقی|مصباح يزدى]]، ممدوحى، [[گرامی، محمدعلی|گرامى]] بهره برد. سال 58 با آثار و مؤسسه [[مصباح یزدی، محمدتقی|آیت‌الله مصباح يزدى]] آشنا شد و در كلاسها و دوره آموزشى آن مؤسسه شركت كرد و با بازگشايى | |||
استاد جعفريان در تحول تاريخ‌نگارى در حوزه علميه و ايجاد مراكز علمى تاريخ، نقش مهمى ايفا كرد. مديريت برخى اين مراكز و | استاد جعفريان در تحول تاريخ‌نگارى در حوزه علميه و ايجاد مراكز علمى تاريخ، نقش مهمى ايفا كرد. مديريت برخى اين مراكز و گروههاى علمى - پژوهشى و تأسيس كتابخانه تخصصى تاريخ اسلام و ايران خدمتى بزرگ به تاريخ پژوهان و محققان و دانشجويان اين رشته است. | ||
وى هم اكنون ضمن تأليف و تحقيق و انتشار آثار جديد بخصوص در نشر مورخ كه وابسته به كتابخانه تاريخ است، عضو هيئت علمى دانشگاه تهران و رئيس كتابخانه ملى مجلس است. | وى هم اكنون ضمن تأليف و تحقيق و انتشار آثار جديد بخصوص در نشر مورخ كه وابسته به كتابخانه تاريخ است، عضو هيئت علمى دانشگاه تهران و رئيس كتابخانه ملى مجلس است. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۳: | ||
آثار استاد جعفريان فراوان است. اولين اثر او در سال 64 هجرى شمسى با عنوان «پيش درآمدى بر شناخت تاريخ اسلام» منتشر شد، كتب متعدد او در زمينه تاريخ اسلام و تشيع و ايران و اخيراً درباره تاريخ معاصر ايران براى محققان اين رشته ارزشمند و راهگشاست؛ اگرچه اين آثار در حوزه تاريخ محدود نشده و علوم ديگر مرتبط با تاريخ را نيز در بر مى‌گيرد. | آثار استاد جعفريان فراوان است. اولين اثر او در سال 64 هجرى شمسى با عنوان «پيش درآمدى بر شناخت تاريخ اسلام» منتشر شد، كتب متعدد او در زمينه تاريخ اسلام و تشيع و ايران و اخيراً درباره تاريخ معاصر ايران براى محققان اين رشته ارزشمند و راهگشاست؛ اگرچه اين آثار در حوزه تاريخ محدود نشده و علوم ديگر مرتبط با تاريخ را نيز در بر مى‌گيرد. | ||
مهم‌ترين تأليفات وى عبارتند از: تاريخ سياسى اسلام، حيات فكرى سياسى امامان شيعه، تاريخ تشيع در ايران، انديشه تفاهم مذهبى در قرن ششم و هفتم هجرى، افسانه تحريف قرآن، قصه خوانان در تاريخ اسلام، جغرافياى تاريخى و انسانى شيعه، مرجئه، تاريخ و انديشه، مقالات تاريخى (شامل دفترهاى متعدد با مقالات فراوان تاريخى و غير تاريخى)، تاريخ تحول دولت و خلاقت، تاريخ ايران اسلامى (شامل چندين دفتر)، منابع تاريخ اسلام، صفويه در عرصه دين، فرهنگ و سياست و چند اثر ديگر درباره صفويه، تأملى در نهضت عاشورا، جريان‌ها و | مهم‌ترين تأليفات وى عبارتند از: تاريخ سياسى اسلام، حيات فكرى سياسى امامان شيعه، تاريخ تشيع در ايران، انديشه تفاهم مذهبى در قرن ششم و هفتم هجرى، افسانه تحريف قرآن، قصه خوانان در تاريخ اسلام، جغرافياى تاريخى و انسانى شيعه، مرجئه، تاريخ و انديشه، مقالات تاريخى (شامل دفترهاى متعدد با مقالات فراوان تاريخى و غير تاريخى)، تاريخ تحول دولت و خلاقت، تاريخ ايران اسلامى (شامل چندين دفتر)، منابع تاريخ اسلام، صفويه در عرصه دين، فرهنگ و سياست و چند اثر ديگر درباره صفويه، تأملى در نهضت عاشورا، جريان‌ها و سازمان‌هاى مذهبى سياسى ايران، برگ‌هايى از تاريخ حوزه علميه قم. از اين مورخ معاصر، مقالات متعددى نيز در مجلات و مجموعه‌ها يا زير نظر وى منتشر شده است. | ||
{{پیامبر اعظم(ص)}} | |||
== وابسته‌ها == | {{سرور شهیدان}} | ||
{{کتاب‌شناسان}} | |||
{{نویسندگان}} | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[سلطان محمد خدابنده (الجایتو) و تشیع امامی در ایران]] | [[سلطان محمد خدابنده (الجایتو) و تشیع امامی در ایران]] | ||
[[بست‌نشینی مشروطه‌خواهان در سفارت انگلیس]] | |||
[[دوازده رساله فقهی درباره نماز جمعه از روزگار صفوی]] | |||
[[تشیع]] | [[تشیع]] | ||
[[مکتب و میراث شیعیان ری]] | |||
[[تاريخ ايران از آغاز اسلام تا پایان صفوی]] | |||
[[نیل المرام في مذهب الأئمة علیهم‌السلام]] | |||
[[انجیل نادرشاهی، مشتمل بر اناجیل اربعه متی، مرقس، لوقا و یوحنا]] | |||
[[ترجمه اناجیل اربعه]] | |||
[[البرهان في وجوه البيان]] | |||
[[الفاظ کفر فارسی در فقه حنفی (کفریات زبانی در میان عامه)]] | |||
[[الشيعة في إيران]] | [[الشيعة في إيران]] | ||
[[بخش‌های بر جای مانده کتاب فضائل علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام و کتاب الولایة]] | |||
[[گفتمان تمدن اسلامی در ایران دورۀ پهلوی]] | |||
[[تاریخ خلفا از رحلت پیامبر(ص) تا زوال امویان (11 الی 132 ه)]] | |||
[[نزهة الزاهد: ادعیه مأثور از امامان معصوم با توضیحات فارسی سده ششم]] | |||
[[تاریخ مکه]] | |||
[[سده تحریم تنباکو]] | |||
[[تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو]] | |||
[[تاریخ دخانیه]] | |||
[[تاریخ سیاسی اسلام تا سال چهلم هجری]] | |||
[[رسائل حجابیه]] | [[رسائل حجابیه]] | ||
[[كتاب الأخبار]] | |||
[[قواعد السلاطین]] | [[قواعد السلاطین]] | ||
[[ارزیابی مناسبات فکری شهید مطهری و دکتر شریعتی]] | |||
[[تذکرة الطریق فی مصائب حجاج بیت الله العتیق]] | [[تذکرة الطریق فی مصائب حجاج بیت الله العتیق]] | ||
| خط ۹۷: | خط ۱۴۲: | ||
[[سفرنامه منظوم حج (هزار و دویست بیت)]] | [[سفرنامه منظوم حج (هزار و دویست بیت)]] | ||
[[ | [[سفرنامه منظوم حج]] | ||
[[رساله در رد صوفیه]] | |||
[[اخبار و | [[اخبار و احاديث و حکايات در فضائل اهل‌بيت رسول صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله و مناقب اولاد بتول سلام‌الله‌عليها]] | ||
[[ده رساله محقق بزرگ فیض کاشانی]] | [[ده رساله محقق بزرگ فیض کاشانی]] | ||
[[نسب‌نامه شاه عالم‌پناه شاه طهماسب صفوی، دیوان مظلوم شیرازی]] | |||
[[افسانه تحریف قرآن]] | [[افسانه تحریف قرآن]] | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۵۶: | ||
[[تاریخ محمدی]] | [[تاریخ محمدی]] | ||
[[ | [[اطلس شیعه]] | ||
[[ | [[حيات فکری و سیاسی امامان شيعه عليهم‌السلام]] | ||
[[الحياة الفكرية و السياسية لأئمة أهل‌البيت عليهم‌السلام]] | |||
[[وسیلة الخادم إلی المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم(ع)]] | [[وسیلة الخادم إلی المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم(ع)]] | ||
| خط ۱۳۷: | خط ۱۸۸: | ||
[[از پیدایش اسلام تا ایران اسلام]] | [[از پیدایش اسلام تا ایران اسلام]] | ||
[[فضایل | [[فضایل اهل‌بیت رسول(ص) و مناقب اولاد بتول(ع)]] | ||
[[ | [[أكذوبة تحريف القرآن بين الشيعة و السنة]] | ||
[[سیره رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم]] | [[سیره رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم]] | ||
[[سیره نبوی | [[سیره نبوی صلی‌الله‌علیه‌وآله]] | ||
[[هدایة الحجاج: سفرنامه مکه]] | [[هدایة الحجاج: سفرنامه مکه]] | ||
[[سفرنامه | [[سفرنامه حج سلیم خان]] | ||
[[روزنامه سفر حج عتبات عالیات و دربار ناصری]] | [[روزنامه سفر حج عتبات عالیات و دربار ناصری]] | ||
[[تاریخ تشیع در ایران | [[تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن دهم هجری]] | ||
[[تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم هجری]] | |||
[[فضایل علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام و کتاب الولایه]] | [[فضایل علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام و کتاب الولایه]] | ||
| خط ۱۶۰: | خط ۲۱۳: | ||
[[الحاوی فی رجال الشیعة الإمامیة]] | [[الحاوی فی رجال الشیعة الإمامیة]] | ||
[[جامعه شیعه نخاوله در مدینه منوره]] | [[جامعه شیعه نخاوله در مدینه منوره]] | ||
| خط ۱۸۰: | خط ۲۲۹: | ||
[[سفرنامه مکه]] | [[سفرنامه مکه]] | ||
[[سفرنامه مکه (سلطان مرادمیرزا حسام‌السلطنه)]] | |||
[[دو سفر نامه حج]] | [[دو سفر نامه حج]] | ||
[[سفرنامه‌های حج قاجاری]] | |||
[[مناسبات فرهنگی معتزله و شیعه تا آغاز دوره انحلال معتزله در شیعه]] | [[مناسبات فرهنگی معتزله و شیعه تا آغاز دوره انحلال معتزله در شیعه]] | ||
| خط ۱۸۹: | خط ۲۴۲: | ||
[[آثار اسلامی مکه و مدینه (چاپ 1389)]] | [[آثار اسلامی مکه و مدینه (چاپ 1389)]] | ||
[[ | [[مقالات تاریخی]] | ||
[[ | [[بررسی کوتاه پیرامون رابطه تشیع و ایران]] | ||
[[آثار | [[آثار اسلامى مکه و مدينه (چاپ 1375)]] | ||
[[قصه خوانان در تاريخ اسلام و ايران (مروري بر جريان قصه خواني، ابعاد و تطور آن در تاريخ اسلام و ايران)]] | [[قصه خوانان در تاريخ اسلام و ايران (مروري بر جريان قصه خواني، ابعاد و تطور آن در تاريخ اسلام و ايران)]] | ||
[[بررسی و | [[بررسی و تحقیق در جنبش مشروطیت ایران]] | ||
[[بيست و پنج سال در کنار امام راحل قدس‌سره]] | [[بيست و پنج سال در کنار امام راحل قدس‌سره]] | ||
[[حيات فکری و | [[حيات فکری و سیاسی امامان شيعه عليهم‌السلام]] | ||
[[منابع تاريخ اسلام]] | [[منابع تاريخ اسلام]] | ||
[[تاريخ تحول دولت و | [[تاريخ تحول دولت و خلافت از برآمدن اسلام تا بر افتادن سفيانيان]] | ||
[[ | [[کاوش‌های تازه در باب روزگار صفوي]] | ||
[[أکذوبة تحريف القرآن بين السنة و الشيعة(ويرايش جديد)]] | [[أکذوبة تحريف القرآن بين السنة و الشيعة(ويرايش جديد)]] | ||
| خط ۲۱۵: | خط ۲۶۸: | ||
[[منتخب الأشعار في مناقب الأبرار]] | [[منتخب الأشعار في مناقب الأبرار]] | ||
[[ | [[دین و سیاست در دوره صفوی]] | ||
[[المبعث و المغازي و الوفاة و السقيفة و الردة]] | [[المبعث و المغازي و الوفاة و السقيفة و الردة]] | ||
[[ترجمه، شرح و نقد سفر | [[ترجمه، شرح و نقد سفر پیداش تورات (سيف المؤمنين في قتال المشركين)]] | ||
[[سيرة سيد الأنبياء و المرسلين محمد(ص) جامع المحامد کلها]] | [[سيرة سيد الأنبياء و المرسلين محمد(ص) جامع المحامد کلها]] | ||
[[پیام بهارستان (فصلنامه اسناد، مطبوعات و متون)]] | [[پیام بهارستان (فصلنامه اسناد، مطبوعات و متون)]] و سردبیر | ||
[[سفرنامه | [[سفرنامه ناصری]] | ||
[[تاریخ خلفا]] | [[تاریخ خلفا]] | ||
[[رويکرد الصحيح به سيره رسول خدا صلي‌الله‌عليه‌وآله: مجموعه مقالات نکوداشت آیت‌الله سيد جعفر مرتضي عاملي]] | |||
[[رويکرد الصحيح به سيره رسول خدا | |||
[[آثار اسلامی مکه و مدینه]] | [[آثار اسلامی مکه و مدینه]] | ||
[[ترجمه اناجيل اربعه]] | [[ترجمه اناجيل اربعه]] | ||
[[فرائد الفوائد در احوال مدارس و مساجد]] | [[فرائد الفوائد در احوال مدارس و مساجد]] | ||
| خط ۲۴۹: | خط ۲۹۸: | ||
[[اکذوبة تحریف القرآن بین السنة و الشیعة]] | [[اکذوبة تحریف القرآن بین السنة و الشیعة]] | ||
[[نشست تخصصی | [[نشست تخصصی روحانیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت]] | ||
[[میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری]] | [[میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری]] | ||
[[رسائل سیاسی - اسلامی دوره‌ی پهلوی]] | |||
[[رسائل سیاسی - اسلامی | |||
[[اسلام خالص]] | [[اسلام خالص]] | ||
| خط ۲۶۳: | خط ۳۱۰: | ||
[[تاریخ تحول دولت و خلاف از برآمدن اسلام تا بر افتادن سفیانیان]] | [[تاریخ تحول دولت و خلاف از برآمدن اسلام تا بر افتادن سفیانیان]] | ||
[[نقش خاندان کرکی در | [[نقش خاندان کرکی در تأسيس و تداوم دولت صفوی]] | ||
[[سفرنامه مکه 1253ق/1838م]] | [[سفرنامه مکه 1253ق/1838م]] | ||
| خط ۲۸۳: | خط ۳۲۸: | ||
[[تاريخ دخانيه]] | [[تاريخ دخانيه]] | ||
[[احوال و آثار | [[احوال و آثار بهاءالدین محمد اصفهانی مشهور به فاضل هندی]] | ||
[[عطائیه در فقه شیعه]] | [[عطائیه در فقه شیعه]] | ||
[[أطلس الشیعة (دراسة فی | [[أطلس الشیعة (دراسة فی الجغرافیةالدینیة للتشیع)]] | ||
[[نگار و نگاره]] | [[نگار و نگاره]] | ||
| خط ۲۹۳: | خط ۳۳۸: | ||
[[منشآت سلیمانی]] | [[منشآت سلیمانی]] | ||
[[ذخیرة الأخرة]] | [[ذخیرة الأخرة (سبزواری)]] | ||
[[مکاتبات دوستانه استاد دکتر سید حسین مدرسی طباطبایی و رسول جعفریان]] | [[مکاتبات دوستانه استاد دکتر سید حسین مدرسی طباطبایی و رسول جعفریان]] | ||
| خط ۲۹۹: | خط ۳۴۴: | ||
[[اسنادی از خاندان روضاتیان]] | [[اسنادی از خاندان روضاتیان]] | ||
[[اخبار و احادیث و وحکایات در فضائل | [[اخبار و احادیث و وحکایات در فضائل اهل‌بیت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله و مناقب اولاد بتول علیهاالسلام]] | ||
[[بیست و پنج سال در کنار امام راحل قس سره]] | [[بیست و پنج سال در کنار امام راحل قس سره]] | ||
| خط ۳۰۶: | خط ۳۵۱: | ||
[[بحران آذربایجان (سالهای 1324-1325ش)]] | [[بحران آذربایجان (سالهای 1324-1325ش)]] | ||
[[احوال ملوک التتار المغول]] | [[احوال ملوک التتار المغول]] | ||
| خط ۳۱۵: | خط ۳۵۸: | ||
[[حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم‌السلام]] | [[حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم‌السلام]] | ||
[[گزیده حیات سیاسی و فکر امامان شیعه | [[گزیده حیات سیاسی و فکر امامان شیعه علیهم‌السلام]] | ||
[[اسئله یوسفیه]] | [[اسئله یوسفیه]] | ||
| خط ۳۲۸: | خط ۳۷۱: | ||
[[تاریخ الخلفاء]] | [[تاریخ الخلفاء]] | ||
[[نزاع سنت و تجدد]] | [[نزاع سنت و تجدد]] | ||
| خط ۳۵۱: | خط ۳۹۲: | ||
[[تاریخ تشیع در قزوین از آغاز تا عصر صفوی]] | [[تاریخ تشیع در قزوین از آغاز تا عصر صفوی]] | ||
[[سید | [[سید اسدالله خرقانی]] | ||
[[داستان حجاب در ایران پیش از انقلاب]] | [[داستان حجاب در ایران پیش از انقلاب]] | ||
| خط ۳۶۳: | خط ۴۰۲: | ||
[[شریعتی و روحانیت]] | [[شریعتی و روحانیت]] | ||
[[ | [[میر محمدمؤمن استرآبادی مروج تشیع در جنوب هند]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مورّخان]] | |||
[[رده: | [[رده:نویسندگان]] | ||
[[رده:مترجمان]] | |||
[[رده:استادان دانشگاه]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسان]] | |||
[[رده:عاشوراپژوهان]] | |||
[[رده:مدیران]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۲۹
| نام | جعفریان، رسول |
|---|---|
| نامهای دیگر | Rasul Jafarian |
| نام پدر | |
| متولد | 1343 ش |
| محل تولد | خوراسگان اصفهان |
| رحلت | |
| اساتید | آیت‌الله جوادى آملى،
آیت‌الله ممدوحى، |
| برخی آثار | سلطان محمد خدابنده (الجایتو) و تشیع امامی در ایران |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00104AUTHORCODE |
رسول جعفريان (متولد 1343ش)، پژوهشگر تاریخ، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران، رئیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران
ولادت
در سال 1343ش در خوراسگان از توابع اصفهان به دنيا آمد.
تحصیلات
دوره دبستان را در زادگاهش گذراند سپس براى ادامه تحصيل به اصفهان آمد و دوره راهنمايى را در اين شهر آغاز كرد. پس از چندى به دليل علاقمندى‌اش به دروس دينى به مدرسه ذوالفقار رفت و مطالعه دروس جديد را در مدارس شبانه ادامه داد. در مدت اقامت در اصفهان، به صورت آزاد از مدارس دينى ديگرى استفاده میكرد.
رسول جعفريان در سال 1357 و در آستانه پيروزى انقلاب، براى ادامه تحصيلات حوزوى، راهى شهر مقدس قم شد. نخست به مدرسه خان رفت و سپس در مدرسه رسالت، به ادامه تحصيل پرداخت.
اساتيد
وى در قم از درس اساتيدى چون حضرات آيات جوادى آملى، مصباح يزدى، ممدوحى، گرامى بهره برد. سال 58 با آثار و مؤسسه آیت‌الله مصباح يزدى آشنا شد و در كلاسها و دوره آموزشى آن مؤسسه شركت كرد و با بازگشايى دانشگاهها، در سال 59 به تدريس معارف اسلامى و تاريخ اسلام در دانشگاههاى اصفهان و تهران مشغول شد. در همين اوان آشنايى وى با بزرگانى چون حضرات آيات احمدى ميانجى و روحانى و بخصوص سيد جعفر مرتضى عاملى مطالعات تاريخى او را شكل داد و در ادامه از او مورخى محقق ساخت كه در حوزه علميه به اين عنوان شهرت يافت.
استاد جعفريان در تحول تاريخ‌نگارى در حوزه علميه و ايجاد مراكز علمى تاريخ، نقش مهمى ايفا كرد. مديريت برخى اين مراكز و گروههاى علمى - پژوهشى و تأسيس كتابخانه تخصصى تاريخ اسلام و ايران خدمتى بزرگ به تاريخ پژوهان و محققان و دانشجويان اين رشته است.
وى هم اكنون ضمن تأليف و تحقيق و انتشار آثار جديد بخصوص در نشر مورخ كه وابسته به كتابخانه تاريخ است، عضو هيئت علمى دانشگاه تهران و رئيس كتابخانه ملى مجلس است.
آثار
آثار استاد جعفريان فراوان است. اولين اثر او در سال 64 هجرى شمسى با عنوان «پيش درآمدى بر شناخت تاريخ اسلام» منتشر شد، كتب متعدد او در زمينه تاريخ اسلام و تشيع و ايران و اخيراً درباره تاريخ معاصر ايران براى محققان اين رشته ارزشمند و راهگشاست؛ اگرچه اين آثار در حوزه تاريخ محدود نشده و علوم ديگر مرتبط با تاريخ را نيز در بر مى‌گيرد.
مهم‌ترين تأليفات وى عبارتند از: تاريخ سياسى اسلام، حيات فكرى سياسى امامان شيعه، تاريخ تشيع در ايران، انديشه تفاهم مذهبى در قرن ششم و هفتم هجرى، افسانه تحريف قرآن، قصه خوانان در تاريخ اسلام، جغرافياى تاريخى و انسانى شيعه، مرجئه، تاريخ و انديشه، مقالات تاريخى (شامل دفترهاى متعدد با مقالات فراوان تاريخى و غير تاريخى)، تاريخ تحول دولت و خلاقت، تاريخ ايران اسلامى (شامل چندين دفتر)، منابع تاريخ اسلام، صفويه در عرصه دين، فرهنگ و سياست و چند اثر ديگر درباره صفويه، تأملى در نهضت عاشورا، جريان‌ها و سازمان‌هاى مذهبى سياسى ايران، برگ‌هايى از تاريخ حوزه علميه قم. از اين مورخ معاصر، مقالات متعددى نيز در مجلات و مجموعه‌ها يا زير نظر وى منتشر شده است.
وابسته‌ها
سلطان محمد خدابنده (الجایتو) و تشیع امامی در ایران
بست‌نشینی مشروطه‌خواهان در سفارت انگلیس
دوازده رساله فقهی درباره نماز جمعه از روزگار صفوی
تاريخ ايران از آغاز اسلام تا پایان صفوی
نیل المرام في مذهب الأئمة علیهم‌السلام
انجیل نادرشاهی، مشتمل بر اناجیل اربعه متی، مرقس، لوقا و یوحنا
الفاظ کفر فارسی در فقه حنفی (کفریات زبانی در میان عامه)
بخش‌های بر جای مانده کتاب فضائل علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام و کتاب الولایة
گفتمان تمدن اسلامی در ایران دورۀ پهلوی
تاریخ خلفا از رحلت پیامبر(ص) تا زوال امویان (11 الی 132 ه)
نزهة الزاهد: ادعیه مأثور از امامان معصوم با توضیحات فارسی سده ششم
تاریخ دخانیه یا تاریخ وقایع تحریم تنباکو
تاریخ سیاسی اسلام تا سال چهلم هجری
ارزیابی مناسبات فکری شهید مطهری و دکتر شریعتی
تذکرة الطریق فی مصائب حجاج بیت الله العتیق
تحفة العالم در اوصاف و اخبار شاه سلطان حسین
سفرنامه منظوم حج (هزار و دویست بیت)
نسب‌نامه شاه عالم‌پناه شاه طهماسب صفوی، دیوان مظلوم شیرازی
حيات فکری و سیاسی امامان شيعه عليهم‌السلام
الحياة الفكرية و السياسية لأئمة أهل‌البيت عليهم‌السلام
وسیلة الخادم إلی المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم(ع)
كتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او
صفویه در عرصه دین، فرهنگ و سیاست
انقلاب الاسلام بین الخواص و العوام
التشيع في العراق و صلاته بالمرجعية و إيران
رقابت عباسیان و فاطمیان در سیادت بر حرمین شریفین قرن پنجم و ششم هجری
از پیدایش اسلام تا ایران اسلام
فضایل اهل‌بیت رسول(ص) و مناقب اولاد بتول(ع)
أكذوبة تحريف القرآن بين الشيعة و السنة
سیره رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم
روزنامه سفر حج عتبات عالیات و دربار ناصری
تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن دهم هجری
تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم هجری
فضایل علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام و کتاب الولایه
تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی (تهران)
الحاوی فی رجال الشیعة الإمامیة
جامعه شیعه نخاوله در مدینه منوره
میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری
مروری بر زمینه‌های فکری التقاط جدید در ایران
توصیف آثار تاریخی مکه و مدینه و فلسفه مناسک حج در فتوح الحرمین
سفرنامه مکه (سلطان مرادمیرزا حسام‌السلطنه)
مناسبات فرهنگی معتزله و شیعه تا آغاز دوره انحلال معتزله در شیعه
آثار اسلامی مکه و مدینه (چاپ 1389)
بررسی کوتاه پیرامون رابطه تشیع و ایران
آثار اسلامى مکه و مدينه (چاپ 1375)
قصه خوانان در تاريخ اسلام و ايران (مروري بر جريان قصه خواني، ابعاد و تطور آن در تاريخ اسلام و ايران)
بررسی و تحقیق در جنبش مشروطیت ایران
بيست و پنج سال در کنار امام راحل قدس‌سره
حيات فکری و سیاسی امامان شيعه عليهم‌السلام
تاريخ تحول دولت و خلافت از برآمدن اسلام تا بر افتادن سفيانيان
کاوش‌های تازه در باب روزگار صفوي
أکذوبة تحريف القرآن بين السنة و الشيعة(ويرايش جديد)
جغرافیای تاریخی و انسانی شیعه در جهان اسلام
منتخب الأشعار في مناقب الأبرار
المبعث و المغازي و الوفاة و السقيفة و الردة
ترجمه، شرح و نقد سفر پیداش تورات (سيف المؤمنين في قتال المشركين)
سيرة سيد الأنبياء و المرسلين محمد(ص) جامع المحامد کلها
پیام بهارستان (فصلنامه اسناد، مطبوعات و متون) و سردبیر
فرائد الفوائد در احوال مدارس و مساجد
سیره رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم
روزنامه سفر مشهد، مکه و عتبات 1315-1316ق
اکذوبة تحریف القرآن بین السنة و الشیعة
نشست تخصصی روحانیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت
میراث مکتوب شیعه از سه قرن نخستین هجری
رسائل سیاسی - اسلامی دوره‌ی پهلوی
تاریخ تحول دولت و خلاف از برآمدن اسلام تا بر افتادن سفیانیان
نقش خاندان کرکی در تأسيس و تداوم دولت صفوی
حاج مهدی سراج انصاری ستاره‌ای درخشان در عرصه مطبوعات دینی
أکذوبة تحريف القرآن بين السنة و الشيعة
کتابچه نیشابور، گزارش روستاهای نیشابور در سال 1296ق
احوال و آثار بهاءالدین محمد اصفهانی مشهور به فاضل هندی
أطلس الشیعة (دراسة فی الجغرافیةالدینیة للتشیع)
مکاتبات دوستانه استاد دکتر سید حسین مدرسی طباطبایی و رسول جعفریان
اخبار و احادیث و وحکایات در فضائل اهل‌بیت رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله و مناقب اولاد بتول علیهاالسلام
بیست و پنج سال در کنار امام راحل قس سره
بحران آذربایجان (سالهای 1324-1325ش)
حیات فکری و سیاسی امامان شیعه علیهم‌السلام
گزیده حیات سیاسی و فکر امامان شیعه علیهم‌السلام
روایتی داستانی از تاریخ خلفا و مقتل امام حسین(ع)
سیره رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم
تاریخ خلفا از رحلت پیامبر تا زوال امویان (11 الی 132 ه)
مقالاتی درباره مفهوم علم در تمدن اسلامی
ارزیابیمناسبات فکری آیت‌الله شهید مطهری و دکتر علی مطهری
آشنایی مقدماتی با روش تحقیق در تاریخ
تاریخ تشیع در قزوین از آغاز تا عصر صفوی
داستان حجاب در ایران پیش از انقلاب