معشوق السفارة
معشوق السفارة؛ رساله در آداب سفر و قواعد و قانون آن از دورۀ قاجاری تألیف مؤلف ناشناس (کاشانی)، تصحیح رسول جعفریان؛ این کتاب رسالهای ارزشمند از دورۀ قاجار است که به بررسی آداب و قواعد سفر در آن دوره میپردازد و شامل اطلاعاتی ناب درباره انواع سفرها، مشاغل مرتبط با سفر و حکایات جالب از تجربیات سفر در آن دوران میباشد.
| معشوق السفارة؛ رساله در آداب سفر و قواعد و قانون آن از دورۀ قاجاری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤلف ناشناس (کاشانی) (نویسنده) جعفریان، رسول (مصحح) |
| عنوانهای دیگر | رساله در آداب سفر و قواعد و قانون آن از دوره قاجاری |
| ناشر | مورخ |
| مکان نشر | قم |
| سال نشر | 1395 |
| چاپ | اول |
| شابک | 7ـ970ـ966ـ600ـ978 |
| موضوع | مسافرت (اسلام) -- آداب و رسوم,مسافرت (فقه),مسافرت (فقه) -- نسخههای خطی,زیارت -- آداب و رسوم |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP ۲۵۴/۶/م۶ ۱۳۹۵ |
ساختار
کتاب شامل مقدمه مصحح، مقدمه مؤلف و هشت فصل اصلی است که هر فصل به نوع خاصی از سفرها اختصاص دارد. متأسفانه چهار فصل پایانی کتاب در نسخه موجود وجود ندارد.
گزارش کتاب
کتاب «معشوق السفارة» رسالهای منحصر به فرد از دورۀ قاجار است که در سال 1266 قمری توسط نویسندهای کاشانی تألیف شده است. این اثر به بررسی جامع آداب و قواعد سفر در آن دوره میپردازد و اطلاعات ارزشمندی درباره فرهنگ سفر در ایران قرن نوزدهم ارائه میدهد.
مؤلف که احتمالاً خود تاجری بوده که بعداً به تحصیل علم روی آورده، در این کتاب انواع سفرها شامل سفرهای زیارتی، تجاری، دریایی و حکومتی را بررسی کرده است. هر فصل به گروه خاصی از مسافران اختصاص دارد، از زائران و تاجران گرفته تا پادشاهان و علما. روش نگارش کتاب به این صورت است که پس از هر توضیح، حکایتی مرتبط نیز نقل شده که بسیاری از آنها از تجربیات شخصی نویسنده یا داستانهای رایج در آن زمان است.
از ویژگیهای بارز این کتاب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارائه اطلاعات دست اول درباره فرهنگ سفر در دورۀ قاجار
- ثبت حکایات و تجربیات ناب از سفرهای آن دوره
- بررسی مشاغل مرتبط با سفر مانند قاطرداران و چاپاران
- انعکاس ارزشها و نگرشهای اجتماعی آن دوران
این کتاب با وجود نثر نه چندان فاخر و برخی ضعفهای علمی، از نظر موضوعی کاری پیشگامانه و ارزشمند محسوب میشود. تصحیح علمی رسول جعفریان نیز بر ارزش این اثر افزوده و آن را به منبعی مهم برای پژوهشگران تاریخ اجتماعی ایران تبدیل کرده است.[۱]
پانويس
منابع مقاله
پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات