تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم هجری
| تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم هجری | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جعفریان، رسول (نويسنده) |
| ناشر | سازمان تبليغات اسلامي |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1371ش |
| چاپ | 3 |
| شابک | - |
| موضوع | اسلام - ایران - تاریخ - دین و سیاست - شیعه - ایران - تاریخ |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ج7ت2 1371الف 239 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا قرن هفتم هجری، نوشته مورخ و نویسنده فعال معاصر، رسول جعفریان (متولد 1343ش)، است و چگونگی پیدایش و گسترش گرایش شیعی ایرانیان را از آغاز توضیح می‌دهد و برخی از حکومت‌های شیعی، مانند علویان طبرستان و اوضاع دینی - فرهنگی ایران را تا انقراض عباسیان معرفی می‌کند. تأکید بر تفکیک میان «تشیع اعتقادی» و «تشیع سیاسی»، از مطالب خواندنی این اثر است.
هدف و روش
- نویسنده، کتاب حاضر را متنی برای مخاطبان دانشگاهی دانسته که در درسی با همین نام برای آنها تدریس کرده و بعد افزوده است: در این اثر، بیشتر به جنبه‌های تاریخی پرداخته‌ایم، ولی در کتابی دیگر با عنوان تحقیقی کوتاه پیرامون رابطه تشیع و ایران، روابط متقابل فکری و فرهنگی را بررسی کرده‌ایم[۱].
ساختار و محتوا
مطالب این کتاب، بدون تقسیم به بخش و فصل و مانند آن، ذیل چند عنوان مطرح شده است. برخی از موضوعات مهمّ این اثر، عبارت است از: آغاز ورود تشیع به ایران، انواع تشیع و تفاوت تشیع سیاسی و تشیع اعتقادی و تشیع محبتی، عوامل نفوذ تشیع در بین مردم، مسئله موالی و ارتباط با اهل‌بیت(ع)، موالی و گرایش شیعی غالیان، تشیع در قم، تشیع در خراسان، تشیع در ری، حکومت علویان در طبرستان، تشیع در قرن پنجم، مراسم شیعه در قرن پنجم و ششم هجری و تشیع و سقوط بغداد به دست مغولان.
نمونه مباحث
- با یک نگاه مختصر به تاریخ گذشته ایران، معلوم خواهد شد که نفوذ تشیع در ایران، نه‌تنها به‌صورت دفعی نبوده، بلکه سیر تدریجی آن تا قرن‌ها با کندی صورت می‌گرفته است. با نگرشی به حوادث و وقایعی که در ارتباط با رشد «گرایشات شیعی» است، می‌توان برای سیر تدریجی نفوذ تشیع در ایران، چند مرحله را در نظر گرفت:
- در میان «موالی» ایران در عراق؛
- نفوذ تشیع در بعضی از مناطق مرکزی ایران همچون «قم»؛
- توسعه گرایشات شیعی با روی کار آمدن «بنی‌عباس»؛
- فتح طبرستان به دست «علویان»؛
- برپایی حکومت «آل‌بویه»؛
- پس از حملات «مغول‌ها»؛
- روی کار آمدن دولت «صفویه».
- اگر چنین سیری را در نظر بگیریم و قبول کنیم که زمان این مراحل، مجموعا 10 قرن بوده است، نمی‌توان «عوامل نفوذ تشیع» را در یک یا دو عامل خلاصه نمود[۲].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.