ترجمه تفسير مجمع البيان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''') |
||
| (۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR02083J1.jpg | |||
| عنوان =ترجمه تفسير مجمع البيان | |||
| عنوان‌های دیگر =مجمع البیان فی تفسیر القرآن. فارسی | |||
| پدیدآوران = | |||
[[صحت، علی]] (مترجم) | |||
| | |||
| | |||
[[نوری همدانی، حسین]] (مترجم) | [[نوری همدانی، حسین]] (مترجم) | ||
[[نجفی، | [[نجفی، ضیاءالدین]] (مترجم) | ||
[[کاظمی، علی]] (مترجم) | [[کاظمی، علی]] (مترجم) | ||
| خط ۲۲: | خط ۱۶: | ||
[[رازی، محمد]] (مترجم) | [[رازی، محمد]] (مترجم) | ||
[[طبرسی، فضل بن حسن]] ( | [[طبرسی، فضل بن حسن]] (نویسنده) | ||
[[مفتح، محمد]] (محقق) | [[مفتح، محمد]] (محقق) | ||
| خط ۳۵: | خط ۲۹: | ||
[[بهشتی، احمد]] (مترجم) | [[بهشتی، احمد]] (مترجم) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 94/5 /ط2 م3041 | ||
| موضوع = | |||
تفاسیر شیعه - قرن 6ق. | |||
|کد کنگره | | ناشر = | ||
فراهانی | |||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
|موضوع | | سال نشر = | ||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02083AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =27 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02083 | |||
| کتابخوان همراه نور =02083 | |||
| کد پدیدآور = | |||
== | | پس از = | ||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن''' به قلم آیت‌الله [[نوری همدانی، حسین|حسين نورى همدانى]] و آیت‌الله [[مفتح، محمد|شهيد مفتح]] و جمعى از مترجمين انجام پذيرفته است. | |||
'''ترجمه مجمع البيان | |||
جلد اوّل و دوم توسط [[نوری همدانی، حسین|آيت‌اللّه نورى همدانى]] و آيت‌اللّه [[مفتح، محمد|شهيد مفتح]] و جلد سوّم توسط [[مفتح، محمد|شهيد مفتح]] ترجمه شده است. | جلد اوّل و دوم توسط [[نوری همدانی، حسین|آيت‌اللّه نورى همدانى]] و آيت‌اللّه [[مفتح، محمد|شهيد مفتح]] و جلد سوّم توسط [[مفتح، محمد|شهيد مفتح]] ترجمه شده است. | ||
در مجموع ترجمه‌ى مجمع البيان، ترجمه‌اى قابل فهم و استفاده مى‌باشد. بعد از ذكر آيات، ترجمه‌اى براى آنها بيان شده سپس به ترجمه‌ى | در مجموع ترجمه‌ى مجمع البيان، ترجمه‌اى قابل فهم و استفاده مى‌باشد. بعد از ذكر آيات، ترجمه‌اى براى آنها بيان شده سپس به ترجمه‌ى مطالب، پرداخته شده، منتهى در اغلب (نزدیک به تمام) موارد بحث اعراب، قرائت و حجت، ترجمه نشده است. بحث لغت نيز در پاره‌اى موارد حذف گرديده؛ بنابراین فقط بحث تفسير و شأن نزول (در مواردى كه شأن نزول نقل شده است.) ترجمه شده است، در ترجمه‌ى بحث تفسيرى نيز گاهى حذف بعض فرازها يا بعضى اقوال مشاهده مى‌شد. مثلاً در تفسير'''«الم»''' سوره‌ى بقره [[طبرسی، فضل بن حسن|مرحوم طبرسى]] يازده قول را در تفسير حروف مقطعه نقل مى‌كند ولى در ترجمه هفت قول ذكر مى‌شود. در ترجمه روايات نيز، اسناد آن حذف شده و گاه نام معصوم قائل روايت نيز حذف گرديده است. | ||
البته گاهى به علت حذف برخى مطالب تفسيرى در پاورقى اشاره شده است؛ مانند: آيه 19 و 20 سوره بقره كه در جلد 1، | البته گاهى به علت حذف برخى مطالب تفسيرى در پاورقى اشاره شده است؛ مانند: آيه 19 و 20 سوره بقره كه در جلد 1، ص85 در پاورقى مى‌نويسد: «اقوال ديگرى درباره‌ى سبب پيدايش رعد و برق نقل شده است كه بعلت ضعف آن اقوال نقل نشد». | ||
جلد چهارم توسط دكتر [[میر باقری، ابراهیم|سيد | جلد چهارم توسط دكتر [[میر باقری، ابراهیم|سيد ابراهیم ميرباقرى]] ترجمه شده كه بخشهاى اعراب، لغت و قرائت را نيز در اكثر موارد، ترجمه كرده است. | ||
جلدهاى | جلدهاى پنجم، ششم، هفتم، هشتم، نهم، دهم، سيزدهم تا جلد هيجدهم توسط دكتر [[بهشتی، احمد|احمد بهشتى]] ترجمه شده است، كه ايشان سعى نموده تمام مطالب را ترجمه نمايد، البته بخش اعراب در اين مجلدات نيز مورد بى مهرى واقع شده، كمتر به ترجمۀ آن پرداخته است. به نظر مى‌آيد كه در اين مجلدات ترجمه‌ى قابل قبول‌ترى از سه جلد نخست، ارائه شده باشد. | ||
در جلد دهم ترجمه، مترجم مقدمه‌اى در اهميت تفسير مجمع البيان، تفسير و ضرورت آن، بيوگرافى مؤلف، گفتارى از دار التقريب و مقدمه شيخ شلتوت، ذكر كرده كه بخشى از مقدمات تفسير مجمع البيان چاپ مصر مى‌باشد. | در جلد دهم ترجمه، مترجم مقدمه‌اى در اهميت تفسير مجمع البيان، تفسير و ضرورت آن، بيوگرافى مؤلف، گفتارى از دار التقريب و مقدمه شيخ شلتوت، ذكر كرده كه بخشى از مقدمات تفسير مجمع البيان چاپ مصر مى‌باشد. | ||
| خط ۷۹: | خط ۶۵: | ||
جلد يازدهم و دوازدهم را آقاى [[رسولی، هاشم|سيد هاشم رسولى محلاتى]] ترجمه كرده كه، بخشهاى قرائت، حجت و اعراب در آن مشاهده نمى‌شود. به نظر مى‌آيد، اين دو جلد پاورقى‌هاى توضيحى بيشترى را دربردارد. | جلد يازدهم و دوازدهم را آقاى [[رسولی، هاشم|سيد هاشم رسولى محلاتى]] ترجمه كرده كه، بخشهاى قرائت، حجت و اعراب در آن مشاهده نمى‌شود. به نظر مى‌آيد، اين دو جلد پاورقى‌هاى توضيحى بيشترى را دربردارد. | ||
جلد نوزدهم توسط آقاى [[نجفی، | جلد نوزدهم توسط آقاى [[نجفی، ضیاءالدین|ضياء‌الدين نجفى]] از اساتيد محترم حوزه علميه قم، ترجمه شده است. بعضى مطالب نيز در اين ترجمه، ديده نمى‌شود. | ||
جلدهاى بيستم و بيست و چهارم تا بيست و هفتم توسط شيخ محمد رازى ترجمه شده است. ايشان سعى نموده تمام بخشهاى مطرح شده در تفسير مجمع البيان را ترجمه نمايد. پاورقى‌ها نيز مانند مجلدات قبل، ادامه دارد، از جمله موارد اشاره شده در پاورقى بحث شق القمر مى‌باشد كه بعنوان يكى از معجزات پيامبر (ص) در جلد 24 مطرح گرديده است. | جلدهاى بيستم و بيست و چهارم تا بيست و هفتم توسط شيخ محمد رازى ترجمه شده است. ايشان سعى نموده تمام بخشهاى مطرح شده در تفسير مجمع البيان را ترجمه نمايد. پاورقى‌ها نيز مانند مجلدات قبل، ادامه دارد، از جمله موارد اشاره شده در پاورقى بحث شق القمر مى‌باشد كه بعنوان يكى از معجزات پيامبر(ص) در جلد 24 مطرح گرديده است. | ||
جلد بيست و يكم توسط شيخ على صحت ترجمه شده، ايشان نيز سعى نموده تمام مطالب تفسير مجمع البيان را ترجمه نمايد. | جلد بيست و يكم توسط شيخ على صحت ترجمه شده، ايشان نيز سعى نموده تمام مطالب تفسير مجمع البيان را ترجمه نمايد. | ||
| خط ۸۷: | خط ۷۳: | ||
جلد بيست و دوم و بيست و سوم نيز توسط حاج شيخ على كاظمى ترجمه گرديده است. ايشان نيز سعى نموده، تمام مطالب را ترجمه نمايد. پاورقى در اين مجلدات نيز مانند مجلدات قبل وجود دارد. | جلد بيست و دوم و بيست و سوم نيز توسط حاج شيخ على كاظمى ترجمه گرديده است. ايشان نيز سعى نموده، تمام مطالب را ترجمه نمايد. پاورقى در اين مجلدات نيز مانند مجلدات قبل وجود دارد. | ||
تلاش مترجمين محترم و بزرگوار قابل تقدير و تشكر مى‌باشد، جاى خالى تفسير فارسى را نيز در زمان | تلاش مترجمين محترم و بزرگوار قابل تقدير و تشكر مى‌باشد، جاى خالى تفسير فارسى را نيز در زمان خود، جبران نموده است؛ اما به نظر مى‌رسد براى ارائه‌ى دوباره‌ى آن بايد اقدام به ترجمه‌اى شيواتر، جامع‌تر و منقح‌تر نمود، و مى‌توان در هر جلد با ارائه فهرست‌هاى متفاوت اطلاعات مختلفى را در اختيار پژوهشگران، قرآنى قرار داد. | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== | ||
توضيح برخى مطالب، اصطلاحات يا لغات، آدرس آياتى كه مصنف لابلاى بحثهاى خود استفاده نموده، متن عربى بعضى شعرها كه مصنف در بحث تفسير آورده به همراه ترجمه در پاورقى آورده شده است. | توضيح برخى مطالب، اصطلاحات يا لغات، آدرس آياتى كه مصنف لابلاى بحثهاى خود استفاده نموده، متن عربى بعضى شعرها كه مصنف در بحث تفسير آورده به همراه ترجمه در پاورقى آورده شده است. | ||
| خط ۹۹: | خط ۸۳: | ||
#ترجمه شيخ مولى آغا طهرانى (متوفاى بعد از 1295ق). | #ترجمه شيخ مولى آغا طهرانى (متوفاى بعد از 1295ق). | ||
#ترجمه مجمع البيان: | #ترجمه مجمع البيان: محمدتقى بن محمد مقيم يزدى از علماى قرن دوازدهم هجرى قمرى، نسخه‌ى خطى اين ترجمه در كتابخانه آيت‌اللّه نجفى قم به شماره 7436 موجود مى‌باشد. اين كتاب، ترجمه تحت اللفظى از تفسير [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]] مى‌باشد و بدون هيچ‌گونه تصرف در مطالب آن، در ده جلد مانند اصل كتاب، سامان يافته است. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
#متن و ترجمه كتاب | #متن و ترجمه كتاب | ||
#تفسير مجمع البيان، تصحيح و تعليق آقاى [[رسولی، هاشم|سيد هاشم رسولى محلاتى]]، انتشارات دار المعرفة، بيروت، | #تفسير مجمع البيان، تصحيح و تعليق آقاى [[رسولی، هاشم|سيد هاشم رسولى محلاتى]]، انتشارات دار المعرفة، بيروت، لبنان، چاپ دوم 1408قم، | ||
#دانشنامۀ قرآنى و قرآن پژوهى، جلد اول انتشارات دوستان، پاييز 1377 | #دانشنامۀ قرآنى و قرآن پژوهى، جلد اول انتشارات دوستان، پاييز 1377 | ||
#طبقات مفسران شيعه، دكتر عقيقى | #طبقات مفسران شيعه، [[عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم|دكتر عقيقى بخشايشى]]، انتشارات دفتر نشر نويد اسلام، قم جلد پنجم، بهار 1367. | ||
#كتابنامه بزرگ قرآن كريم، جلد چهارم، به نگارش شيخ | #كتابنامه بزرگ قرآن كريم، جلد چهارم، به نگارش شيخ محمدحسن بكائى، توسط مركز فرهنگى نشر قبله چاپ اول تابستان 1375 | ||
{{تفاسیر}} | {{تفاسیر}} | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن]] | |||
[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل]] | |||
[[الوسيط في تفسير القرآن المجيد]] | |||
[[تفسیر جوامع الجامع (محقق، جامعه مدرسین)]] | |||
[[النكت و العيون تفسير الماوردي]] | |||
[[تفسير البغوي]] | |||
[[الكشف و البيان المعروف تفسير الثعلبي]] | |||
[[تفسير الجيلاني]] | |||
[[تفسیر الشهرستاني]] | |||
[[تفسير الشریف المرتضی]] | |||
[[المحرر الوجيز في تفسير الكتاب العزيز]] | |||
[[البلاغة القرآنية في تفسير الزمخشري و اثرها في الدراسات البلاغية]] | |||
[[روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان]] | |||
[[زاد المسير في علم التفسير]] | |||
[[تفسير الجيلاني]] | |||
[[تفسیر سورآبادی]] | |||
[[الوجيز في تفسير الكتاب العزيز]] | |||
[[المنتخب من تفسير القرآن و النكت المستخرجة من كتاب التبيان]] | |||
[[تفسير جوامع الجامع (مصحح، گرجي)]] | |||
[[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن]] | |||
[[الهداية إلی بلوغ النهاية]] | |||
[[زاد المسير في علم التفسير]] | |||
[[مجمع البيان في تفسير القرآن]] | [[مجمع البيان في تفسير القرآن]] | ||
[[التبيان في تفسير القرآن]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: تفسیر]] | [[رده: تفسیر]] | ||
[[رده:متون تفاسیر]] | [[رده: متون تفاسیر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۴۶
| ترجمه تفسير مجمع البيان | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صحت، علی (مترجم)
نوری همدانی، حسین (مترجم) نجفی، ضیاءالدین (مترجم) کاظمی، علی (مترجم) موسوی کلانتری، سید آقا (مصحح) رازی، محمد (مترجم) طبرسی، فضل بن حسن (نویسنده) مفتح، محمد (محقق) رسولی، هاشم (ترجمه و تصحيح) ستوده، رضا (مصحح) مسترحمی، هدایتالله (تصحيح و تنظيم) میر باقری، ابراهیم (مترجم) بهشتی، احمد (مترجم) |
| عنوان‌های دیگر | مجمع البیان فی تفسیر القرآن. فارسی |
| ناشر | فراهانی |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| چاپ | 1 |
| موضوع | تفاسیر شیعه - قرن 6ق. |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 27 |
| کد کنگره | BP 94/5 /ط2 م3041 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن به قلم آیت‌الله حسين نورى همدانى و آیت‌الله شهيد مفتح و جمعى از مترجمين انجام پذيرفته است.
جلد اوّل و دوم توسط آيت‌اللّه نورى همدانى و آيت‌اللّه شهيد مفتح و جلد سوّم توسط شهيد مفتح ترجمه شده است.
در مجموع ترجمه‌ى مجمع البيان، ترجمه‌اى قابل فهم و استفاده مى‌باشد. بعد از ذكر آيات، ترجمه‌اى براى آنها بيان شده سپس به ترجمه‌ى مطالب، پرداخته شده، منتهى در اغلب (نزدیک به تمام) موارد بحث اعراب، قرائت و حجت، ترجمه نشده است. بحث لغت نيز در پاره‌اى موارد حذف گرديده؛ بنابراین فقط بحث تفسير و شأن نزول (در مواردى كه شأن نزول نقل شده است.) ترجمه شده است، در ترجمه‌ى بحث تفسيرى نيز گاهى حذف بعض فرازها يا بعضى اقوال مشاهده مى‌شد. مثلاً در تفسير«الم» سوره‌ى بقره مرحوم طبرسى يازده قول را در تفسير حروف مقطعه نقل مى‌كند ولى در ترجمه هفت قول ذكر مى‌شود. در ترجمه روايات نيز، اسناد آن حذف شده و گاه نام معصوم قائل روايت نيز حذف گرديده است.
البته گاهى به علت حذف برخى مطالب تفسيرى در پاورقى اشاره شده است؛ مانند: آيه 19 و 20 سوره بقره كه در جلد 1، ص85 در پاورقى مى‌نويسد: «اقوال ديگرى درباره‌ى سبب پيدايش رعد و برق نقل شده است كه بعلت ضعف آن اقوال نقل نشد».
جلد چهارم توسط دكتر سيد ابراهیم ميرباقرى ترجمه شده كه بخشهاى اعراب، لغت و قرائت را نيز در اكثر موارد، ترجمه كرده است.
جلدهاى پنجم، ششم، هفتم، هشتم، نهم، دهم، سيزدهم تا جلد هيجدهم توسط دكتر احمد بهشتى ترجمه شده است، كه ايشان سعى نموده تمام مطالب را ترجمه نمايد، البته بخش اعراب در اين مجلدات نيز مورد بى مهرى واقع شده، كمتر به ترجمۀ آن پرداخته است. به نظر مى‌آيد كه در اين مجلدات ترجمه‌ى قابل قبول‌ترى از سه جلد نخست، ارائه شده باشد.
در جلد دهم ترجمه، مترجم مقدمه‌اى در اهميت تفسير مجمع البيان، تفسير و ضرورت آن، بيوگرافى مؤلف، گفتارى از دار التقريب و مقدمه شيخ شلتوت، ذكر كرده كه بخشى از مقدمات تفسير مجمع البيان چاپ مصر مى‌باشد.
جلد يازدهم و دوازدهم را آقاى سيد هاشم رسولى محلاتى ترجمه كرده كه، بخشهاى قرائت، حجت و اعراب در آن مشاهده نمى‌شود. به نظر مى‌آيد، اين دو جلد پاورقى‌هاى توضيحى بيشترى را دربردارد.
جلد نوزدهم توسط آقاى ضياء‌الدين نجفى از اساتيد محترم حوزه علميه قم، ترجمه شده است. بعضى مطالب نيز در اين ترجمه، ديده نمى‌شود.
جلدهاى بيستم و بيست و چهارم تا بيست و هفتم توسط شيخ محمد رازى ترجمه شده است. ايشان سعى نموده تمام بخشهاى مطرح شده در تفسير مجمع البيان را ترجمه نمايد. پاورقى‌ها نيز مانند مجلدات قبل، ادامه دارد، از جمله موارد اشاره شده در پاورقى بحث شق القمر مى‌باشد كه بعنوان يكى از معجزات پيامبر(ص) در جلد 24 مطرح گرديده است.
جلد بيست و يكم توسط شيخ على صحت ترجمه شده، ايشان نيز سعى نموده تمام مطالب تفسير مجمع البيان را ترجمه نمايد.
جلد بيست و دوم و بيست و سوم نيز توسط حاج شيخ على كاظمى ترجمه گرديده است. ايشان نيز سعى نموده، تمام مطالب را ترجمه نمايد. پاورقى در اين مجلدات نيز مانند مجلدات قبل وجود دارد.
تلاش مترجمين محترم و بزرگوار قابل تقدير و تشكر مى‌باشد، جاى خالى تفسير فارسى را نيز در زمان خود، جبران نموده است؛ اما به نظر مى‌رسد براى ارائه‌ى دوباره‌ى آن بايد اقدام به ترجمه‌اى شيواتر، جامع‌تر و منقح‌تر نمود، و مى‌توان در هر جلد با ارائه فهرست‌هاى متفاوت اطلاعات مختلفى را در اختيار پژوهشگران، قرآنى قرار داد.
وضعيت كتاب
توضيح برخى مطالب، اصطلاحات يا لغات، آدرس آياتى كه مصنف لابلاى بحثهاى خود استفاده نموده، متن عربى بعضى شعرها كه مصنف در بحث تفسير آورده به همراه ترجمه در پاورقى آورده شده است.
در پايان هر جلد، ترجمه فهرستى از آيات تفسير شده نيز ارائه شده است.
ترجمه‌هاى ديگرى نيز از تفسير مجمع البيان به زبان فارسى وجود دارد:
- ترجمه شيخ مولى آغا طهرانى (متوفاى بعد از 1295ق).
- ترجمه مجمع البيان: محمدتقى بن محمد مقيم يزدى از علماى قرن دوازدهم هجرى قمرى، نسخه‌ى خطى اين ترجمه در كتابخانه آيت‌اللّه نجفى قم به شماره 7436 موجود مى‌باشد. اين كتاب، ترجمه تحت اللفظى از تفسير مجمع البيان طبرسى مى‌باشد و بدون هيچ‌گونه تصرف در مطالب آن، در ده جلد مانند اصل كتاب، سامان يافته است.
منابع مقاله
- متن و ترجمه كتاب
- تفسير مجمع البيان، تصحيح و تعليق آقاى سيد هاشم رسولى محلاتى، انتشارات دار المعرفة، بيروت، لبنان، چاپ دوم 1408قم،
- دانشنامۀ قرآنى و قرآن پژوهى، جلد اول انتشارات دوستان، پاييز 1377
- طبقات مفسران شيعه، دكتر عقيقى بخشايشى، انتشارات دفتر نشر نويد اسلام، قم جلد پنجم، بهار 1367.
- كتابنامه بزرگ قرآن كريم، جلد چهارم، به نگارش شيخ محمدحسن بكائى، توسط مركز فرهنگى نشر قبله چاپ اول تابستان 1375
وابسته‌ها
روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن
الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل
تفسیر جوامع الجامع (محقق، جامعه مدرسین)
الكشف و البيان المعروف تفسير الثعلبي
المحرر الوجيز في تفسير الكتاب العزيز
البلاغة القرآنية في تفسير الزمخشري و اثرها في الدراسات البلاغية
المنتخب من تفسير القرآن و النكت المستخرجة من كتاب التبيان
تفسير جوامع الجامع (مصحح، گرجي)