طباطبایی، سید محمدحسین: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۲۸

سید محمدحسين طباطبایی (1281-1360ش)، معروف به علامه طباطبایی، فقیه، عارف، فیلسوف، مفسر بزرگ و مشهور دوران معاصر، نویسنده تفسیر المیزان، بدایة الحکمة و نهایة الحکمة، و اصول فلسفه و روش رئالیسم

طباطبایی، محمدحسین

نام	طباطبایی، محمدحسین
نام‌های دیگر	علامه طباطبایی علامه طباطبائی، محمد حسین طباطبایی تبریزی، محمد حسین قاضی طباطبایی تبریزی، محمد حسین Muhammad Husayn Tabataba'i
نام پدر	حاج سید محمد آقا طباطبایی
متولد	1281 ش یا 1904 م
محل تولد	تبریز
رحلت	1360 ش یا 1402 ق یا 1981 م
اساتید	آیت‌الله شیخ محمدحسین اصفهانى(ره) آیت‌الله نایینى سید ابوالحسن اصفهانى آیت‌الله حجّت کوه‌کمرى
برخی آثار	شیعه در اسلام شیعه: مجموعه مذاکرات با پرفسور هانری کربن (خسروشاهی) المیزان في تفسیر القرآن ‏اصول فلسفه و روش رئالیسم
کد مؤلف	AUTHORCODE01436AUTHORCODE

برای دیگر کاربردها، طباطبایی (ابهام‌ زدایی) را ببینید.

ولادت

او در آخرین روز ماه ذیحجه سال 1321ق مطابق با 1281ش در شاد آباد تبریز، در میان یک خانواده عالِم متولد شد.

اجداد علامه طباطبایی از طرف پدر از اولاد حضرت امام حسن مجتبی(ع) و از اولاد ابراهیم بن اسماعیل دیباج هستند و از طرف مادر اولاد حضرت امام حسین(ع) هستند.

در پنج سالگى مادر و در نُه سالگى پدر را از دست داد. پس از فوت مادر و پدر یکی از محترمان فامیل، یعنی پدر شهید قاضی طباطبایی (شهید محراب) که حاج میرزا باقر قاضی نام داشت، کفالت اوضاع مالی و زندگی او و بردارش را به عهده می‌گیرد.

تحصیلات

آن دو زیر نظر مرحوم حاج میرزا باقر قاضی رشد می‌کنند و نخست به سبک آن زمان، کتاب‌هایی چون گلستان، قرآن، نصاب و... را می‌خوانند و سپس بلافاصله آنها را به مدارس کلاسیک می‌فرستند که شاید نخستین مدرسه در ایران در تبریز دایر شده بود.

این کلاس‌ها به سبک کلاس‌های فرانسه تهیه شده بود و زبان فرانسه در آن تدریس می‌شد. این دو برادر با هم مشغول تحصیل می‌شوند و پس از کلاس ششم، در سال 1297، همزمان با حضور در کلاس هفتم، برای تحصیل صرف، تصریف و جامع‌المقدمات به مدرسه طالبیه می‌فرستند این قضیه تا سال 1304 طول می‌کشد. در این مدت آنها کتاب‌های سطح را خیلی سریع به پایان می‌رسانند، چون در آن زمان بیش از این در تبریز تدریس نمی‌شد، برای ادامه تحصیل به نجف اشرف هجرت می‌کنند.

سفر به نجف

در سال 1304 براى تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه نجف گردید و در مجلس درس مرحوم آیت‌الله شیخ محمدحسین اصفهانى(ره)، مرحوم آیت‌الله نایینى، مرحوم آیت‌الله آقاى سید ابوالحسن اصفهانى حاضر گردید. کلّیات علم رجال را نیز پیش مرحوم آیت‌الله حجّت کوه‌کمرى، فلسفه را نزد حکیم و فیلسوف معروف وقت مرحوم آقا سید حسین بادکوبه‌اى کسب کرد.

«منظومه» سبزوارى و «اسفار» و «مشاعر» ملا صدرا و دوره «شفا»ى بوعلى و کتاب «اثولوجیا» و «تمهید» ابن تُرکه و «اخلاق» ابن مسکویه را نیز تحصیل نمود. ریاضیات را نزد مرحوم آقا سید ابوالقاسم خوانسارى که ریاضی‌دان زبردستى بود، آموخت.

علامه طباطبایی در زمان تحصیل در نجف اشرف؛ نزد مرحوم آیةالحق سیدعلی‌آقا قاضی طباطبایی تبریزی رحمةالله تحت تربیت سلوکی و عرفانی قرار گرفت و در زمره شاگردان خاص ایشان شد.

در سال 1314 بر اثر اختلال وضع معاش ناگزیر به مراجعت شده، به زادگاه اصلى خویش (تبریز) برگشت و ده سال و اندى در آن سامان به سر برد. در سال 1325، زادگاه اصلى را ترک گفت و متوجّه حوزه قم گردید و تا پایان عمر شریف و بابرکت خویش به تدریس و تألیف مشغول شد.

وفات

وی در یکشنبه ۲۴ آبان ۱۳۶۰ش (۱۸ محرم ۱۴۰۲ق) به دیدار حق شتافت، فردای آن روز از مسجد امام حسن عسکری تا حرم حضرت معصومه تشییع شد. آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی بر پیکرش نماز خواند و در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

@@ خط ۴۹: / خط ۴۹: @@
 |}
 </div>
 {{کاربردهای دیگر|طباطبایی (ابهام‌ زدایی)}}
 '''سید محمدحسين طباطبایی''' (1281-1360ش)، معروف به علامه طباطبایی، فقیه، عارف، فیلسوف، مفسر بزرگ و مشهور دوران معاصر، نویسنده [[الميزان في تفسير القرآن|تفسیر المیزان]]، [[بداية الحكمة|بدایة الحکمة]] و [[نهاية الحكمة (ط. جامعه مدرسین)|نهایة الحکمة]]، و [[اصول فلسفه و روش رئالیسم]]
@@ خط ۶۹: / خط ۶۵: @@
 ===سفر به نجف ===
-در سال 1304 براى تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه نجف گردید و در مجلس درس [[اصفهانی، محمدحسین|مرحوم آیت‌الله شیخ محمدحسین اصفهانى(ره)]]، [[نائینی، محمدحسین|مرحوم آیت‌الله نایینى]]، مرحوم آیت‌الله آقاى [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سید ابوالحسن اصفهانى]] حاضر گردید. کلّیات علم رجال را نیز پیش مرحوم [[حجت کوه‌کمری، محمد|آیت‌الله حجّت کوه‌کمرى]]، فلسفه را نزد حکیم و فیلسوف معروف وقت مرحوم [[بادکوبه‌ای، سید حسین|آقا سید حسین بادکوبى]] کسب کرد.
+در سال 1304 براى تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه نجف گردید و در مجلس درس [[اصفهانی، محمدحسین|مرحوم آیت‌الله شیخ محمدحسین اصفهانى(ره)]]، [[نائینی، محمدحسین|مرحوم آیت‌الله نایینى]]، مرحوم آیت‌الله آقاى [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سید ابوالحسن اصفهانى]] حاضر گردید. کلّیات علم رجال را نیز پیش مرحوم [[حجت کوه‌کمری، محمد|آیت‌الله حجّت کوه‌کمرى]]، فلسفه را نزد حکیم و فیلسوف معروف وقت مرحوم [[بادکوبه‌ای، سید حسین|آقا سید حسین بادکوبه‌اى]] کسب کرد.
 «منظومه» [[سبزواری، هادی|سبزوارى]] و «[[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة|اسفار]]» و «[[المشاعر|مشاعر]]» [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملا صدرا]] و دوره «[[الشفاء|شفا]]»ى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|بوعلى]] و کتاب «اثولوجیا» و «[[تمهيد القواعد|تمهید]]» [[ترکه اصفهانی، علی بن محمد|ابن تُرکه]] و «[[تهذيب الأخلاق و تطهير الأعراق|اخلاق]]» [[مسکویه، احمد بن محمد|ابن مسکویه]] را نیز تحصیل نمود. ریاضیات را نزد مرحوم آقا سید ابوالقاسم خوانسارى که ریاضی‌دان زبردستى بود، آموخت.
@@ خط ۷۹: / خط ۷۵: @@
 ==وفات==
-وی در یکشنبه ۲۴ آبان ۱۳۶۰ش (۱۸ محرم ۱۴۰۲ق) به دیدار حق شتافت، فردای آن روز از مسجد امام حسن عسکری تا حرم حضرت معصومه تشییع شد. [[گلپایگانی، سید محمدرضا|آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی]] بر پیکرش نماز خوانددر مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.
+وی در یکشنبه ۲۴ آبان ۱۳۶۰ش (۱۸ محرم ۱۴۰۲ق) به دیدار حق شتافت، فردای آن روز از مسجد امام حسن عسکری تا حرم حضرت معصومه تشییع شد. [[گلپایگانی، سید محمدرضا|آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی]] بر پیکرش نماز خواند و در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.
 ==آثار==
 {{ستون-شروع|2}}
-# {{عبارت عربی|الميزان في تفسير القرآن}}؛
+#الميزان في تفسير القرآن؛
-# {{عبارت عربی|سنن النبي}}؛
+#سنن النبي؛
 # اصول فلسفه و روش رئالیسم؛
-# {{عبارت عربی|الرسائل التوحيدية}}؛
+#الرسائل التوحيدية؛
-# {{عبارت عربی|نهاية الحكمة}}؛
+#نهاية الحكمة؛
-# {{عبارت عربی|بداية الحكمة}}؛
+#بداية الحكمة؛
 # شیعه در اسلام؛
 # قرآن در اسلام؛
@@ خط ۹۵: / خط ۹۱: @@
 # حکومت در اسلام؛
 # اعجاز؛
-# {{عبارت عربی|علي و الفلسفة الإلهية}}؛
+#علي و الفلسفة الإلهية؛
-# حواشى بر کتاب {{عبارت عربی|كفاية الأصول}}؛
+# حواشى بر کتاب كفاية الأصول؛
-# حواشى بر کتاب {{عبارت عربی|الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة}}؛
+# حواشى بر کتاب الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة؛
 # تعلیقاتى بر شش جلد اول تا ششم [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحارالأنوار]]؛ و...
 {{پایان}}
@@ خط ۱۰۳: / خط ۹۹: @@
 == منابع مقاله ==
 [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3814/4851/40366/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C(%D8%B1%D9%87) پایگاه اطلاع رسانی حوزه]
+{{پیامبر اعظم(ص)}}
+{{امام علی علیه‌السلام}}
 {{علامه طباطبایی}}
-{{امام علی علیه‌السلام}}
 {{مفسران شیعه}}
 {{فقیهان شیعه}}
@@ خط ۱۲۲: / خط ۱۲۰: @@
 [[سنن النبي صلی‌الله‌علیه‌و‌آله (تصحیح و ترجمه فقهی)]]
-[[سنن النبي(ص): آداب، سنن و روش رفتاري پیامبر گرامی اسلام]]
+[[سنن النبي(ص): آداب، سنن و روش رفتاری پیامبر گرامی اسلام]]
 [[سنن النبي صلی‌الله‌علیه‌و‌آله (ترجمه فقهی)]]
 [[المنتقی من کتاب سنن النبي(ص)]]
+[[یهود در المیزان: برگزیده از تفسیر المیزان علامه محمدحسین طباطبایی]]
+[[دلیل المیزان في تفسیر القرآن للعلامة السید محمدحسین الطباطبایي]]
 [[آداب زندگی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله (ترجمه سنن النبی)]]
@@ خط ۱۵۱: / خط ۱۵۳: @@
 [[الرسائل التوحیدیة]]
+[[رسائل توحیدى]]
+[[نسب‌نامه خاندان طباطبائی؛ اولاد امیر سراج‌الدین عبدالوهاب]]
 [[الإنسان قبل الدنيا]]
@@ خط ۱۹۴: / خط ۲۰۰: @@
 [[رسالة لب اللباب في سير و سلوك أولی الألباب]]
-[[نم یم (قرآن شناسی عرفانی)]]
+[[نم یم (قرآن‌شناسی عرفانی)]]
 [[نهایة الحکمة]]
@@ خط ۲۰۵: / خط ۲۱۱: @@
 [[شرح نهایة الحکمة علامه طباطبایی (حقانی)]]
+[[شرح نهایة الحکمة للعلامة الطباطبائي قدس‌سره]]
 [[برهان]]
@@ خط ۲۴۷: / خط ۲۵۵: @@
 [[فروغ حکمت: ترجمه و شرح نهایة الحکمة علامه سید محمدحسین طباطبائی]]
+[[حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی، مبحث عرض: کمیت و کیفیت]]
 [[شرح نهایة الحکمة (علمی)]]
@@ خط ۲۹۰: / خط ۳۰۰: @@
 [[عالم الآخرة]]
-[[ایضاح الحکمه ترجمه و شرح بدایة الحکمه حکیم الهی علامه طباطبایی «قدس‌سره»]]
+[[ایضاح الحکمة]]
 [[آزادی از دیدگاه علامه طباطبایی]]
@@ خط ۳۰۲: / خط ۳۱۲: @@
 [[یهود در المیزان]]
-[[شرح مصطلحات فلسفی بدایه الحکمه و نهایه الحکمه]]
+[[شرح مصطلحات فلسفی بداية الحكمة و نهاية الحكمة]]
 [[بدایة الحکمة (زارعی سبزواری)]]
+[[شرح و توضیح بدایة الحکمة]]
 [[حکمت و فلسفه شرح بدایه الحکمه]]
 [[گلچینی از معارف تشیع]]
-[[شرح و توضیح بدایه الحکمه]]
 [[یادنامه مفسر کبیر استاد علامه طباطبایی]]
@@ خط ۳۱۶: / خط ۳۲۶: @@
 [[بدایه الحکمه (همراه با مصطلحات فارسی و انگلیسی)]]
-[[حکمت برین: ترجمه و شرح تطبیقی بدایة الحکمه علامه سید محمد حسین طباطبائی]]
+[[حکمت برین]]
@@ خط ۴۳۳: / خط ۴۴۳: @@
 [[یادنامه علامه طباطبایی]]
-[[در حال ویرایش روش تفسیر قرآن به قرآن از دیدگاه علامه طباطبایى(ره)]]
+[[روش تفسیر قرآن به قرآن از دیدگاه علامه طباطبایى(ره)]]
 [[سیری در سیره علمی و عملی علامه طباطبایی(ره) از نگاه فرزانگان]]
@@ خط ۴۵۱: / خط ۴۶۱: @@
 [[رده:نویسندگان]]
 [[رده:درگذشتگان 1360]]
+[[رده:ریاضیدانان]]
+[[رده:فقیهان شیعه]]
+[[رده:شاگردان آیت‌الله سید محمد حجت کوه‌کمره‌اى]]
+[[رده:شاگردان آیت‌‌الله سید علی قاضی]]

طباطبایی، سید محمدحسین: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۲۸

ولادت

تحصیلات

سفر به نجف

وفات

آثار

منابع مقاله

وابسته‌ها