حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی، مبحث عرض: کمیت و کیفیت
| حکمت صدرائی به روایت علامه طباطبائی: مبحث عرض: کمیت و کیفیت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عبودیت، عبدالرسول (نويسنده) طباطبایی، سید محمدحسین (نويسنده) |
| عنوان‌های دیگر | حکمت صدرائی به روایت علامه طباطبائی: مبحث عرض: کمیت و کیفیت (شرح نهایة الحکمة: مرحله ششم) ** مبحث عرض ** نهایة الحکمة. فارسی. شرح ** کمیت و کیفیت |
| ناشر | مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره). مرکز انتشارات |
| مکان نشر | ایران - قم |
| سال نشر | 1395ش |
| چاپ | 1 |
| موضوع | طباطبایی، سید محمدحسین، 1281 - 1360. نهایه الحکمه - نقد و تفسیر - حکمت متعالیه - فلسفه اسلامی |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
حکمت صدرایی به روایت علامه طباطبایی، مبحث عَرَض: کمیت و کیفیت، نوشته متخصص فلسفه اسلامی عبدالرسول عبودیت (متولد اصفهان 1333ش.)، شرحی بر مرحله ششم کتاب نهایة الحکمة علامه سید محمدحسین طباطبایی (درگذشته 1360ش) است.
روش نگارش
عبودیت، روش خودش را در این کتاب توضیح داده است؛ از جمله اینکه فقط به شرح مطالب نهایة الحکمة بسنده نکرده و در صورت نیاز و اختلاف به نظرات صدرالمتألهین و... نیز پرداخته و ترتیب شرح مطالب هر فصل را مطابق با چینشی جدید قرار داده است که با متن اصلی تفاوت دارد.[۱]
ساختار و مباحث
نویسنده کتاب حاضر را در 11 فصل به ترتیب ذیل ارائه کرده است: چهار فصل درباره کمیت و هفت فصل درباره کیفیت. نویسنده در این اثر چند افزوده نیز دارد مانند تبیین عَرَضِ خارجی بودن جسم تعلیمی.[۲] عناوین فصول کتاب به ترتیب عبارت است از:
- تعریف کمیت[۳] نویسنده سخنی جدید تحت عنوان «رأی میانه» آورده است: مقدار و از جمله جسم تعلیمی عرض خارجی جسم است نه عرض تحلیلی آن، اما برای خارجی بودن عرض لازم نیست وجود آن در خارج غیر از وجود موضوعش باشد، بلکه کافی است که از وجود موضوعش انفکاک‌پذیر باشد.[۴]
- انقسامات کمیت،
- احکام کمیت(1)،
- احکام کمیت(2)،
- تعریف کیفیت و اقسام اولیه آن،
- کیفیات محسوس،
- کیفیات مختصّ به کمیات،
- کیفیات استعدادی،
- کیفیات نفسانی اراده، قدرت، علم،
- کیفیات نفسانی خُلق،
- عبودیت می‌گوید: اهمیت خُلق از آن روست که موضوع علم اخلاق است. در علم اخلاق، خُلق‌ها را به رذیلت و فضیلت تقسیم می‌کنند. فضیلت خُلقی است که باید آن را کسب کرد؛ زیرا وجودش در نفس، موجب کمال انسانیت انسان است. نیز رذیلت خُلقی است که باید آن را از نفس زدود؛ زیرا وجودش در نفس مایه نقص انسانیت انسان است.[۵]
- لذت و ألم.
انتقاد
عبودیت در مواردی به انتقاد نیز پرداخته و به عنوان مثال، تقریری را که حسین عشاقی اصفهانی از استدلال صدرالمتألهین بر نفی استعداد فاعلیت در وعاية الحكمة في شرح نهاية الحكمة بیان کرده، ناتمام دانسته و اشکالش را توضیح داده است.[۶]
منابع نویسنده
نویسنده برای نگارش این اثر از 29 منبع (به زبان فارسی و عربی در موضوعات منطقی، کلامی و فلسفی) استفاده کرده است.[۷]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.