خسروپناه، عبدالحسین

عبدالحسین خسروپناه
نام کامل	عبدالحسین خسروپناه
ولادت	1345ش
محل تولد	دزفول، ایران
دین	مسلمان
مذهب	شیعه
پیشه	استاد فلسفهٔ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
منصب	دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
اطلاعات علمی
درجه علمی	دکتری
اساتید	وحید خراسانی آیت‌الله جوادى آملی فاضل لنكرانى

عبدالحسین خسروپناه (متولد 1345ش)، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، استاد فلسفهٔ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.

ولادت

ایشان در بهمن ماه 1345 ش مصادف با شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان در شهرستان دزفول، چشم به جهان طبیعت گشود.

تحصیلات

دروس حوزوی را در كنار دروس متوسطه (رشته تجربی) در سال 1362 آغاز كرد و به مدت شش سال در سال 1368ش در مقطع سطح سوم حوزه علمیه فارغ‌ التحصیل شد.

وی، علاوه بر دروس متعارف حوزه علمیه قم، كتاب‌های دیگر ادبى و فقهى و اصولى و فلسفی از جمله شرح نظام، شرح مطول، شرایع الاسلام، حلقات شهید صدر، قوانین و فلسفتنا را در مدرسه‌های علمیه آیت‌الله معزی و آیت‌الله نبوی و آیت‌الله قاضی در شهرستان دزفول و نیز تابستان‌ها در حوزه‌های علمیه طزرجان یزد و قم فرا گرفت و از محضر استادان برجسته‌ حوزه‌های علمیه، همچون: آیات مكرم آقایان حاج شیخ محمدکاظم مدرسیان، حاج سید مجدالدین قاضى دزفولی، حاج شیخ مدرس افغانی، حاج شیخ قدرت‌الله وجدانی فخر، حاج شیخ کاظم تدین نژاد، حاج شیخ کاظم سبط الشیخ و حاج شیخ محسن اراکی بهره فراوان برد.

استاد خسروپناه در سال 1368 دروس خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه قم آغاز كرد و دوازده سال از محضر استادانی همچون حضرات آیات عظام: وحید خراسانی، فاضل لنكرانى، سبحانی، ناصر مکارم شیرازی در حوزه علمیه قم، بهره برد. تحصیل دروس تخصصى كلام اسلامى را در كنار دروس خارج فقه و اصول در سال 1370 شمسی آغاز کرده و در سال 1374 در مقطع دكتراى كلام اسلامى با رتبه اول از مؤسسه امام صادق (علیه‌السلام) فارغ التحصیل شد و پایان نامه خود را با عنوان انتظارات بشر از دین به اتمام رساند.

تحصیل تفسیر قرآن و فلسفه و عرفان و بهره‌مندی از محضر استادانی همچون، آیت‌الله تدین‌‏نژاد، آیت‌الله حسن‌‏زاده آملی، آیت‌الله جوادى آملی، آیت‌الله مصباح یزدی، آیت‌الله سبحانی و آیت‌الله انصاری شیرازی، یکی دیگر از بخش‌های تحصیلی‌ استاد خسروپناه به شمار می‌آید كه از سال 1364ش تا سال 1385 ادامه داشته است.

مشاغل

ایشان از سال 1370ش در كنار تحصیل به فعالیت پژوهشى فردی و جمعی اشتغال ورزیده و مدیریت‌های پژوهشی و اجرایی خُرد و کلان داشته است.

یکی از توفیقات الهی ایشان، زمینه تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی از سال 1362ش در كنار تحصیل بوده است که تا كنون در مدارس علمیه دزفول و قم و مؤسسه امام صادق و مؤسسه امام خمینی و جامعه الزهراء به تدریس ادبیات، فقه، اصول، فلسفه و كلام اشتغال علمی داشته و نیز از سال 1365 در تربیت معلم دزفول و دانشگاه‌هاى شهید چمران اهواز، شهید بهشتى و علوم پزشکی شهید بهشتی، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، دانشگاه تهران، دانشگاه علوم اسلامى رضوى مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد و مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به تدریس دروس فلسفى و كلامى پرداخته است و توانسته همه کتاب‌های متعارف حوزه علمیه، از جامع‌المقدمات تا کفایه و همچنین از بدایة الحکمة تا الشواهد الربوبیة و اسفار اربعه را در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌های کشور تدریس کند.

استاد خسروپناه از سال 1374 تا کنون، در كنگره‌‏ها و همایش‏هاى علمى داخلی و بین‌المللی شركت کردند و مقالات پذیرفته شده خود را قرائت كند. وی در کشورهای عربستان، انگلستان، عراق، امارات، قطر، چین، روسیه، ترکیه، گرجستان، مالزی، پاکستان، هندوستان، لبنان، سوریه، اتریش، سوئیس، سوئد، اندونزی، قزاقستان، بوسنی و هرزگوین، ایتالیا و واتیکان، تانزانیا، کنیا و زنگبار سخنرانی‌های متعدد داشته‌اند.

اجازه اجتهاد

استاد خسروپناه از سال 1375 توسط آیت‌الله مدرسیان در دروس فقه و اصول اجازه اجتهاد و نقل حدیث گرفتند و از سال 1394 به رتبه استاد تمامی دست یافتند و اینک از استادان مشهور حوزه علمیه قم چندین اجازه اجتهاد و اجازه روایی دارند.

نظرات

نظریه‌ها و دیدگاه‌های اختصاصی استاد خسروپناه، عبارتند از: 1- نظریه فلسفه فلسفه اسلامی که در هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی به عنوان نوآوری پذیرفته شد. 2- نظریه دیدبانی 3- نظریه حکمت خودی و تغییر موضوع فلسفه به وجود انضمامی انسان 4- رئالیسم شبکه‌ای و تئوری بداهت نظام‌مند کارآمد 5- الگوی حکمی- اجتهادی و روش شناسی حکمی- اجتهادی 6- نظریه فرایندی از مبانی تا نظام‌های عینی

مهمترین دغدغه‌های فکری و فلسفی و فقهی استاد خسروپناه در دو حوزه مشخص می‌شود: اول، جریان شناسی فکری ایران و جهان اسلام و دوم، اسلامی سازی علوم انسانی و به تبع آن، نظام سازی فقه اسلامی

آثار

1. اصطلاح نامه فلسفه؛
2. كلام جدید؛
3. جامعه مدنى و حاكمیت مدنى؛
4. گفتمان مصلحت؛
5. انتظارات بشر از دین؛
6. جامعه علوى در نهج البلاغه؛
7. گستره شریعت؛
8. پلورالیزم دینى و سیاسى؛
9. قلمرو دین؛
10. اخلاق در قرآن؛
11. آسیب شناسی جامعه دینی؛
12. جریانهای فکری ایران معاصر؛
13. شریعه شهود (درباره استاد سید جلال الدین آشتیانی و پاره‌ای از آراء حکمی او؛
14. فلسفه‌های مضاف؛
15. جریان شناسی فکری ایران معاصر؛
16. آسیب شناسی جامعه دینی؛
17. آسیب شناسی دین پژوهی معاصر: تحلیل دین شناسی شریعتی، بازرگان و سروش؛
18. نظام معرفت شناسی صدرایی، با همکاری حسن پناهی آزاد؛
19. مسائل جدید كلامی و فلسفه دین جلد؛
20. فقه در محک زمانه: نقدی بر مقاله “فقه در ترازو” اثر دکتر سروش؛
21. هستی شناسی معرفت، با همکاری حسن پناهی آزاد؛
22. جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها؛
23. دین شناسی؛
24. روشنفکری و روشنفکران؛
25. فلسفه فلسفه اسلامی؛
26. علامه طباطبایی، فیلسوف علوم انسانی- اسلامی؛
27. اندیشه نامه علامه شعرانی؛
28. رویکرد استاد مطهری به علم و دین؛
29. دراسه تحلیلیه للمعرفه الدینیه عند سروش؛
30. انتظارات اعتدالی از دین؛
31. کلام نوین اسلامی؛
32. فلسفه علوم انسانی؛
33. شریعتی، دین و جامعه؛
34. اندیشه های حکمی و اجتهادی شهید آیت الله محمدباقر صدر؛
35. تحلیل معرفت؛
36. سالک فکرت، ارج نامه استاد دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی؛
37. تولید و تکوین علوم انسانی اسلامی؛
38. سروش، دین و نواندیشی؛
39. دین شناسی؛
40. علم دینی؛
41. پرستاری حکیمانه؛
42. درجست و جوی علوم انسانی اسلامی؛
43. انسان شناسی اسلامی؛
44. رئالیسم معرفتی؛
45. روش شناسی علوم اجتماعی؛
46. منظومه فکری امام خمینی(ره)؛
47. کثرت گرایى دینى؛
48. فلسفه امامت؛
49. سکولاریزم نقابدار؛
50. جریان شناسی تصوف؛
51. جریان شناسی فکری جهان اسلام.

منابع مقاله

پایگاه مؤسسه فرهنگی حکمت نوین اسلامی

وابسته‌ها

هستی شناسی معرفت

كلام جديد

شريعه شهود درباره استاد سيد جلال الدين آشتيانی و پاره‌ای از آراء حکمی او

‏مسائل جدید کلامی و فلسفه دین

نقش شیعه در پیشرفت منطق و مکاتب حکمت اسلامی

نقش شیعه در گسترش علوم عقلی

الکلام الإسلامي المعاصر

کلام نوین اسلامی

منظومه فکری آیت الله العظمی خامنه‌ای (نظام بینشی، منشی و کنشی)

منظومه فکری امام خمینی (ره)

[[جریان شناسی فکری ایران معاصر: تبیین و تحلیل جریان‌های عقلانیت اسامی، روحانیت سنتی، مکتب تفکیک، سنت گرایی، تجددستیزی سنتی و فلسفی، فرهنگستان علوم اسلامی و روشن‌فکری]]

سکولاریسم نقابدار (تبیین انتقادی دین شناسی عبدالکریم سروش)

فلسفه شناخت

انتظارات بشر از دين

بیست گفتار درباره فلسفه و فقه علوم اجتماعی

الجامع لشرحی التجرید

فلسفه علم، فناوری و جامعه

جامعه مدنی و حاکمیت دینی

جامعه‌ی علوی در نهج البلاغه

قلمرو دین

نظریه‌پردازی در علوم انسانی حکمی

فلسفه علوم انسانی (بنیادهای نظری)

فلسفه فلسفه اسلامی

فلسفه فقه اجتماع

اخلاق در قرآن

نظام معرفت شناسی صدرایی

تحلیل معرفت

کلام جدید با رویکرد اسلامی

اندیشه‌های حکمی و اجتماعی شهید آیت الله سید محمدباقر صدر

آسیب شناسی جامعه دینی

رئالیسم معرفتی

روش شناسی علوم اجتماعی

گفتمان مصلحت

جستاری در عرفان نظری و عملی

گستره‌ی شریعت

انسان شناسی اسلامی

حکمت و معماری

اسلام شناسی

انسان شناسی نوصدرایی و علوم انسانی