دیوان کامل امیرخسرو دهلوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس'
جز (جایگزینی متن - 'رده:25 تیر الی 24 مرداد (98)' به '')
جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود]] (نويسنده)
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود]] (نويسنده)


[[نفیسی، سعید]] (مقدمه نويس)
[[نفیسی، سعید]] (مقدمه‌نويس)


[[درویش، م]] (مصحح)
[[درویش، م]] (مصحح)
خط ۲۲: خط ۲۲:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =38833
| کتابخوان همراه نور =38833
| کتابخوان همراه نور =38833
| کد پدیدآور =12455
| کد پدیدآور =12455
خط ۳۵: خط ۳۵:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|دهلوی]]، دیوان اشعارش را به پنج قسمت تحفة الصغر، وسط الحیوة، غرة الکمال، بقیه نقیه و نهایة الکمال تقسیم کرده بوده، ولی ترتیب مطالب کتاب به‌صورت دیگری است یعنی ابتدا غزلیات آمده و سپس قصاید و پس‌ازآن، قطعات و سپس رباعیات. <ref>ر.ک: مقدمه م.درویش، صفحه سه</ref>
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|دهلوی]]، دیوان اشعارش را به پنج قسمت تحفة الصغر، وسط الحیوة، غرة الکمال، بقیه نقیه و نهایة الکمال تقسیم کرده بوده، ولی ترتیب مطالب کتاب به‌صورت دیگری است یعنی ابتدا غزلیات آمده و سپس قصاید و پس‌ازآن، قطعات و سپس رباعیات.<ref>ر.ک: مقدمه م.درویش، صفحه سه</ref>


«شکی نیست که بزرگ‎ترین شاعر هند، [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو دهلوی]] است که وی را سعدی هندوستان لقب داده‌اند. خسرو معاصر پنج تن از پادشاهان دهلی بوده که نخستین ایشان، معزالدین کیقباد و آخرینشان را سلطان محمد تغلق باید دانست.»<ref>ر.ک: مقدمه سعید نفیسی، صفحه هفت</ref>
«شکی نیست که بزرگ‎ترین شاعر هند، [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو دهلوی]] است که وی را سعدی هندوستان لقب داده‌اند. خسرو معاصر پنج تن از پادشاهان دهلی بوده که نخستین ایشان، معزالدین کیقباد و آخرینشان را سلطان محمد تغلق باید دانست.»<ref>ر.ک: مقدمه سعید نفیسی، صفحه هفت</ref>
خط ۵۰: خط ۵۰:
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیر خسرو]] به‎ سبب برخورداری از ذهن‎ قوی‎ موسیقایی می‌کوشد که از میان اوزان شعر فارسی، وزنی را که با محتوا و حالت انفعالی شعرش هماهنگی دارد، انتخاب کند. این گزینش آگاهانه نیست؛ یعنی [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو]] هیچ‎گاه بر آن نبوده است‎ که نخست محتوای شعرش را در نظر آرد و سپس وزنی را که با آن مناسبت می‌یابد، انتخاب کند. بلکه [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو]] آن شاعر توانایی است که محتوای شعرش با وزن مناسب آن به‎ وی‎ الهام می‌شود هرچند که در منظومه‌های داستانی، شاعر، وزن را متناسب با مضمون انتخاب می‌کند اما بر روی هم شعر از چشمه فیاض الهام نشئت می‌گیرد و هنر شاعری [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو‎]] نیز‎ در پیوند مضامین شعر با موسیقی کلام وی است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/28782/33 کی‌منش، عباس، ص33]</ref>
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیر خسرو]] به‎ سبب برخورداری از ذهن‎ قوی‎ موسیقایی می‌کوشد که از میان اوزان شعر فارسی، وزنی را که با محتوا و حالت انفعالی شعرش هماهنگی دارد، انتخاب کند. این گزینش آگاهانه نیست؛ یعنی [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو]] هیچ‎گاه بر آن نبوده است‎ که نخست محتوای شعرش را در نظر آرد و سپس وزنی را که با آن مناسبت می‌یابد، انتخاب کند. بلکه [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو]] آن شاعر توانایی است که محتوای شعرش با وزن مناسب آن به‎ وی‎ الهام می‌شود هرچند که در منظومه‌های داستانی، شاعر، وزن را متناسب با مضمون انتخاب می‌کند اما بر روی هم شعر از چشمه فیاض الهام نشئت می‌گیرد و هنر شاعری [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|خسرو‎]] نیز‎ در پیوند مضامین شعر با موسیقی کلام وی است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/28782/33 کی‌منش، عباس، ص33]</ref>


اوزان خوش‎آهنگ به کار رفته در‎ دیوان‎ خسرو بازتاب تسلط و تأثیر ذهن موسیقایی‎ اوست‎. نکته آن‌که‎ یکی‎ از ویژگی‌های عروض شعر‎ فارسی، اشتمال آن است بر اوزان خاصی به نام اوزان «دوری» یا «متناوب» یا «دوپاره» که‎ در این اوزان هر مصراع از‎ دوپاره‎ تشکیل‎ می‌گردد‎ که‎ وزن پاره دوم‎، تکرار‎ پاره اول است. به‌عبارت‎دیگر در وزن «دوری» هر نیم مصراع در حکم‎ یک‎ مصراع‎ است؛ مانند بیتی را که پیش‌ازاین‎ مذکور‎ افتاد‎ و یا‎ بیت‎ زیر در بحر مضارع مثمن مکفوف آخر بـ (مفعول فاعلاتن، مفعول فاعلاتن//مستفعلن فعولن، مستفعلن فعولن).
اوزان خوش‎آهنگ به کار رفته در‎ دیوان‎ خسرو بازتاب تسلط و تأثیر ذهن موسیقایی‎ اوست‎. نکته آن‌که‎ یکی‎ از ویژگی‌های عروض شعر‎ فارسی، اشتمال آن است بر اوزان خاصی به نام اوزان «دوری» یا «متناوب» یا «دوپاره» که‎ در این اوزان هر مصراع از‎ دوپاره‎ تشکیل‎ می‌گردد‎ که‎ وزن پاره دوم‎، تکرار‎ پاره اول است. به‌عبارت‌دیگر در وزن «دوری» هر نیم مصراع در حکم‎ یک‎ مصراع‎ است؛ مانند بیتی را که پیش‌ازاین‎ مذکور‎ افتاد‎ و یا‎ بیت‎ زیر در بحر مضارع مثمن مکفوف آخر ب (مفعول فاعلاتن، مفعول فاعلاتن//مستفعلن فعولن، مستفعلن فعولن).


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۱۳۱: خط ۱۳۱:
#[[:noormags:540057|کی‌منش، عباس، امیرخسرو دهلوی و موسیقی دیوان او، مجله حافظ، فروردین و اردیبهشت 1388، شماره 59، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]].
#[[:noormags:540057|کی‌منش، عباس، امیرخسرو دهلوی و موسیقی دیوان او، مجله حافظ، فروردین و اردیبهشت 1388، شماره 59، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]].


{{شعر و شاعری}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


== وابسته‌ها ==
[[دیوان امیرخسرو دهلوی رحمه‌الله]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده: مرداد(98)]]