بروجردی، سید حسین
| سید حسین بروجردی | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | طباطبائی بروجردی، سید حسین |
| نام‌های دیگر |
|
| نام پدر | سید على |
| ولادت | 1253ش |
| محل تولد | بروجرد، لرستان، ایران |
| رحلت | 1340ش |
| اطلاعات علمی | |
| اساتید | |
| شاگردان | |
| برخی آثار |
|
سید حسین طباطبائی بروجردی (1254-1340ش)، از مراجع بزرگ تقلید در قرن چهاردهم، فقیه، اصولی، رجالی، استاد برجسته امام خمینی(ره)
ولادت
او فرزند سید على، در آخرین روزهاى ماه صفر 1292ق، در خاندان طباطبایى، در بروجرد، دیده به جهان گشود.
پدر ایشان، عالمى جلیل القدر، مرجع حوائج مردم و عارف به نسب بیت شریف خویش بود. مادرش نیز سیده آغابیگم، دختر سید محمدعلى طباطبائى است که بانویى متدینه، عالمه و پاکدامن بود.
نسب ایشان، با سی واسطه به حضرت امام حسن مجتبی و امام حسین علیهماالسلام می‌رسد.
تحصیلات
ایشان در هفت سالگى وارد مکتب‌خانه شد و «جامع المقدمات» را به خوبى آموخت و در میان شاگردان از امتیاز مخصوصى برخورددار شد، به طورى که ذکاوت و تیزهوشى و متانت وى زبانزد خاص و عام گردید.
پدرش چون پیشرفتش را دید، او را به حوزه علمیه نوربخش بروجرد برد و از معلم خواست تا بقیه علوم مقدماتى را به پسرش بیاموزد. بدین‌گونه صرف و نحو، معانى بیان، بدیع و منطق، فقه و اصول را در بروجرد آموخت
تحصیل در اصفهان
در سال ۱۳۱۰ق به اصفهان مهاجرت کرد. سید محمدباقر درچه‌اى، میرزا ابوالمعالى کلباسى، سید محمدتقى مدرس، آخوند کاشى، جهانگیرخان قشقایى از اساتید ایشان بوده‌اند.
ایشان در ربیع‌الاول ۱۳۱۹ق، به بروجرد بازگشت.
تحصیل در نجف اشرف
در 27سالگى به همراه برادر کوچکش سید اسماعیل، روانه نجف شدند. پس از ورود به نجف، از محضر علمایى چون آیات عظام: آخوند ملا محمد کاظم خراسانى، سید کاظم یزدى و شریعت اصفهانى در فقه و اصول و رجال کسب فیض کرد.
ایشان اجازه اجتهاد از آقایان آخوند خراسانى، شیخ الشریعه اصفهانى و سید ابوالقاسم دهکردى داشته است.
ایشان در سال ۱۳۲۸ق به وطن خویش مراجعت و حدود 33سال در آنجا اقامت داشتند. و در تمام این مدت به طور مستمر مشغول به تحصیل، تألیف، تدریس فقه واصول بودند. اکثر آثار مکتوب و ابتکارات علمى ایشان در فقه مانند حاشیه بر عروةالوثقى، اصول، حدیث و رجال، حاصل تلاش این دوره اقامت در بروجرد است.
در سال ۱۳۴۵ق ایشان به عنوان اعتراض به اعمال نارواى رئیس اداره ثبت احوال بروجرد، به عتبات عالیات رفته و در نجف ساکن گردید اما هم‌زمان با اوج‌گیرى اعتراضهاى مردم علیه رضاخان و هجرت اعتراض‌آمیز روحانیان کشور به قم، ایشان به ایران آمده و ابتدا به تهران، سپس مشهد، قم و در نهایت به بروجرد رفت.
یکى از تلخ‌ترین ایام اقامت ایشان در بروجرد، سالهاى ۱۳۵۰ تا ۱۳۶۰ق (۱۳۱۰ تا ۱۳۲۰ش) و دوران فشار و اختناق رضاخان است.
ایشان در سال ۱۳۶۴ق، به دعوت چند نفر از فقهاى سرشناس حوزه علمیه قم خصوصاً امام خمینی(ره)، جهت اقامت در قم و قبول مرجعیت جهان تشیع و رهبرى و مدیریت حوزه علمیه قم، وارد این شهر شدند.
شاگردان
ایشان، شاگردان بسیارى را تربیت نمود که هر کدام از آنها منشأ خیر و برکات فراوان بوده و برخى از آنان، از مراجع طراز اول و برجسته جهان تشیع شدند؛ همانند حضرات آیات: امام خمینی(ره)، سیستانى، صافى گلپایگانى، فاضل لنکرانى، مکارم شیرازى، شبیرى زنجانى
وفات
سرانجام این مرجع بزرگ و عالم جلیل‌القدر جهان تشیع، پس از عمرى پربرکت، در سیزدهم شوال 1380ق برابر با دهم فروردین 1340ش، دیده از جهان فانى فروبسته، روحش به ملکوت اعلى پیوست و در شهر قم، در مسجد اعظم قم، که خود بنیاد نهاده بود، به خاک سپرده شد.
آثار
- ترتیب اسانید من لایحضره الفقیه
- ترتیب رجال اسانید من لایحضره الفقیه
- ترتیب اسانید امالى الصدوق
- ترتیب اسانید الخصال
- ترتیب اسانید علل الشرایع
- ترتیب اسانید تهذیب الاحکام
- ترتیب رجال اسانید التهذیب
- ترتیب اسانید ثواب الاعمال و عقاب الاعمال
- ترتیب اسانید عدة کتب
- ترتیب رجال الطوسى
- حاشید على رجال النجاشى
- حاشیة على عمدة الطالب فی انساب آل ابى‌طالب
- حاشیة على منهج المقال
- ترتیب فهرست منتجب‌الدین
- رسالة فی ترجمة بعض اعاظم اسرته و اجداده
- طبقات الرواة
- حاشیة على رجال الشیخ طوسى
- رسالة حول سند الصحیفة السجادیة
- حاشیة على فرائد الاصول للشیخ انصارى
- حاشیة على کفایة الاصول
- توضیح المناسک
- توضیح المسائل
- مناسک حج
وابسته‌ها
شکوه فقاهت؛ یادنامه مرحوم آیة‌الله حاج آقا حسین بروجردی (قدس‌سره)
البدر الزاهر في صلاة الجمعة و المسافر
تقریر بحث سیدنا الأستاذ... السید حسین الطباطبائي البروجردي في القبلة، الستر و الساتر، مکان المصلي
أسانيد کتاب التهذيب: تهذيبها و ترتيبها و توحيدها و تمييز المشترک منها
تقريرات ثلاثة: الوصية و منجزات المريض - ميراث الزواج - الغصب
زبده المقال فی خمس الرسول و الآل (طبع قدیم)
الآثار الباقیة في فقه الإمامیة: کتاب الصلاة
تقریرات في أصول الفقه (بروجردی، حسین)
أسانيد کتاب الکافی: تهذیبها و ترتیبها و توحیدها و تمییز المشترک منها
الدروس الدرریه الفقهیه کتاب القضاء الماخوذه من مباحث آیت‌الله العظمی البروجردی(ره)
المجدي: بحوث في الوصية و منجزات المريض و إقرار المريض
زبده المقال فی خمس الرسول و الآل(ع) (طبع جدید)
القواعد العلية في الفوائد الأصولية
المنهج الرجالي و العمل الرائد في الموسوعة الرجالیة لسید الطائفة آیت‌الله العظمی البروجردی قدس‌سره
الدروس الدررية الفقهية: کتاب الخمس المأخوذة من مباحث آیت‌الله البروجردي(ره)
ترتيب أسانيد كتاب الكافي للشيخ الكليني رحمه‌الله
ترتيب أسانيد کتاب التهذيب للشيخ الطوسي رحمه‌الله
رجال أسانيد أو طبقات رجال كتاب رجال الكشي، فهرست الشيخ الطوسي، فهرست الشيخ النجاشي
رجال أسانيد أو طبقات رجال كتاب التهذيب للشيخ الطوسي
رجال أسانيد أو طبقات رجال كتاب الكافي للشيخ الكليني
رساله توضیح المسائل آیت‌الله بروجردی با حواشی امام خمینی (موسوعه جلد 30)