مشکینی اردبیلی، علی
ولادت
«على‌اكبر فيض»، معروف به «مشكينى»، در سال 1300ش، در روستايى از توابع بلوك مشكين و در ميان خانواده‌اى متدين و اهل علم چشم به جهان گشود.
پدرش از اهل علم بود و در كسوت روحانيت به تحصيل علم و رتق و فتق امور مردم مى‌پرداخت.
کسب علم و دانش
آيت‌الله مشكينى هنگامى كه همراه با پدر در نجف اشرف مقيم بود، به مكتب‌خانه رفت و سپس همراه پدر به وطن بازگشت و مقدارى از مقدمات علوم دينى را نزد او فراگرفت. با رحلت پدر و به سفارش او، براى تحصيل علوم دينى به شهرستان اردبيل سفر كرد و مقدارى از صرف و نحو را در آنجا آموخت، سپس به شهر قم آمد و در آن ديار به تحصيل علوم دينى پرداخت.
در آن زمان كه رژيم پهلوى بر كشور مستولى بود، تحصيل در حوزه‌هاى علميه بسيار دشوار مى‌نمود. بااين‌حال، آيت‌الله مشكينى دروس دوره سطح را به‌خوبى به پايان برد و در درس خارج فقه و اصول استادان مشهور دوره خود حاضر شد. او نزديك به هفت ماه نيز در نجف اشرف حضور داشت و در درس‌هاى خارج استادان آن ديار، به‌ويژه امام خمينى(ره)، شركت نمود، اما به دليل هواى گرم نجف و ضعف مزاجى، مجبور به بازگشت به ايران شد.
او در سال‌هاى تحصيل و پس از آن با فضلا و استادان بسيارى رابطه دوستى داشت كه از آن جمله مى‌توان آيت‌الله جوادى آملى و آيت‌الله امينى را نام برد.
فعاليت‌هاى علمى و فرهنگى
ايشان استاد دوره مقدمات و سطح حوزه علميه بودند و سال‌ها به تدريس خارج فقه و اصول اشتغال داشته است. همچنين درس تفسير او از دروس مشهور حوزه علميه قم بوده است.
از فعاليت‌هاى مهم وى در اين عرصه، تأسيس مؤسسه الهادى است كه به چاپ كتب مفيد و اسلامى براى سطوح گوناگون جامعه مى‌پردازد و مردم را با حقايق و معارف اسلامى آشنا مى‌سازد.
فعاليت‌هاى سياسى
زندگى آيت‌الله مشكينى سرشار از مبارزات و تلاش‌هاى سياسى براى اهداف حكومت اسلامى بوده است. او از نخستين افرادى بود كه به نهضت امام خمينى(ره) پيوست. او در جلسات مخفى مبارزان شركت مى‌كرد؛ ازاين‌رو، حدود چهار ماه در تهران متوارى شده بود و سپس ايران را به مقصد عراق ترك كرد. با بازگشت به قم در همان روز اول دستگير شد و ساواك از او خواسته بود تا 48 ساعت بعد از قم خارج شود؛ ازاين‌رو، به مشهد رفت و 15 ماه در آنجا مشغول تدريس شد و بار ديگر به حوزه علميه قم آمد و مبارزات را پى گرفت، اما پس از مدتى به‌همراه 27 نفر از استادان و فضلاى حوزه تبعيد شد؛ ازاين‌رو، به زادگاه خود رفت، ولى پس از سه ماه ساواك او را دستگير و به ماهان كرمان و گلپايگان تبعيد كرد. او پس از دو سال نيز به كاشمر تبعيد شد. او در طول دوره تبعيد نيز دست از مبارزه برنمى داشت؛ اين‌گونه بود كه ساواك او را به مكان ديگرى منتقل مى‌كرد. وى از اعضاى جامعه مدرسين حوزه علميه قم بود و زير بسيارى از اعلاميه‌هاى آن را امضا كرده است.
مسئولیت‌ها
با پيروزى انقلاب اسلامى ايران، آيت‌الله مشكينى مسئوليت‌هاى گوناگونى را به عهده گرفتند، از جمله:
- عضويت در خبرگان تدوين قانون اساسى؛
- مسئوليت گزينش و اعزام قضات با حكم امام(ره)؛
- رياست مجلس خبرگان رهبرى در سه دوره؛
- امامت جمعه قم با حكم امام(ره) و رهبر انقلاب؛
- عضويت در جامعه مدرسين حوزه علميه قم؛
- رياست شوراى بازنگرى قانون اساسى.
اساتيد
- آيت‌الله بروجردى؛
- محقق داماد؛
- امام خمينى.
آثار
- اصطلاحات الأصول؛
- مصطلحات الفقه؛
- الفقه المأثور؛
- دروس في الأخلاق؛
- ازدواج در اسلام؛
- المنافع العامة (شرح كتاب إحياء الموات شرايع)؛
- مفتاح الجنان (كتاب دعا، تكميل مصباح المنير)؛
- تحرير المواعظ العددية؛
- واجب و حرام؛
- قصار الجمل؛
- ترجمه قرآن؛
- الهدى إلى موضوعات نهج البلاغة؛
- المبسوط (تفسير سوره آل عمران)؛
- تفسير روان براى نسل جوان؛
- بحث تكامل از نظر قرآن؛
- مسلكنا في العقائد و الأخلاق و العمل؛
- زمين و آنچه در آن است؛
- تقليد چيست؟؛
- رساله خمس؛
- تحرير المعالم؛
- الرسائل الجديدة؛
- تلخيص المكاسب؛
و...
همچنين از وى مقالات بسيارى در نشريات نور علم، پاسدار اسلام و در روزنامه جمهورى اسلامى و... به چاپ رسيده است.
وفات
آيت‌الله مشكينى، در روز 8 مردادماه 1386، در سن 86 سالگى از دنيا رفتند.
منابع مقاله
پايگاه جامعه مدرسين حوزه علميه قم به آدرس: http://www.jameehmodarresin.org/index.php/azae-jameeh/azae-sabeq/153-meshkini-aliakbar/20-1 .
وابسته‌ها
مصطلحات الفقه و معظم عناوینه الموضوعیة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تحریر المواعظ العددیة فیها ما تشتهیه الأنفس و تلذ الأعین / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نصایح و سخنان چهارده معصوم (ع) و هزار و یک سخن / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الهادی الی موضوعات نهج البلاغة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اصطلاحات الأصول و معظم أبحاثها / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تحریر المعالم في أصول الفقه / نوع اثر: کتاب / نقش: تحریر و بازنویسی
القرآن الکریم / نوع اثر: کتاب / نقش: مترجم
الفقه الماثور / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الرسائل الجدیدة و الفرائد الحدیثة / نوع اثر: کتاب / نقش: خلاصه کننده
مفتاح الجنان و مصباح الجنان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ازدواج در اسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
راه ما در اصول، فروع و اخلاق اسلامی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کتاب واجب و حرام، شامل اغلب واجبات و محرمات اعتقادي و عملي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
واژه هاي اخلاقي از اصول کافي / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
بخشي از معارف اسلامي: حاوي مسائل اعتقادي از عقائد پنجگانه و غيره: واجب و حرام عملي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مصباح المنير در دعاها و وظائف ديني / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تفسير روان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[واجبات و محرمات در شرع اسلام (عصاره ای از فروع عملی اسلام ناب محمدی صلی الله علیه وآله، مطابق با آراء و انظار اکثریت فقهاء جهان تشیع دام عزهم و عظم شانهم واجبات در حدود،۱۴۷ محرمات در حدود ۲۶۷)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعليقة الإستدلالية علي تحرير الوسيلة (مشکینی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تحرير تحرير الوسيله للامام الخميني قدس سره / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
گفتارها و نوشتارها در نشریات و مقدمه کتاب ها / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نوشتارهای فقهی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
کشکول حکمت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
دروس في الأخلاق / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مصطلحات الفقه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مسلکنا فی العقائد و الأخلاق و العمل / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تفسیر روان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعلیقة الإستدلالیة علی شرائع الإسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: حاشيه نويس
الرسائل الجدیدة و الفرائد الحدیثة / نوع اثر: کتاب / نقش: خلاصه کننده
القرآن الکریم / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعلیقة الإستدلالیة علی تحریر الوسیلة / نوع اثر: کتاب / نقش: حاشيه نويس
الفقه المأثور / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تفسیر مبسوط / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رساله های فقهی و اصولی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
قصار الجمل فی العقائد و الأخلاق و العمل / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
المواعظ العددیة (نصایح شمارشی) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ازدواج در اسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعلیقة الإستدلالیة علی العروة الوثقی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الاصول مشتمل علی تحریر المعالم و اصطلاحات الاصول / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الهادی إلی موضوعات نهج البلاغة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسائل قرآنی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
واجبات و محرمات در شرع اسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده