تعليم و تربيت (ابهام‌زدایی)

تعليم و تربيت ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:

• تعليم و تربيت در عصر ظهور نوشته پژوهشگر فرهنگ مهدویت، رحیم کارگر، پژوهشی با هدف شناسایی تحولات و دگرگونی‌های تکاملی جامعه انسانی در دوران حکومت جهانی مهدی موعود(عج) از منظر علمی و اخلاقی است.

• تعليم و تربيت در اسلام نوشته بهروز رفیعی (متولد 1336ش) است. وی در مقدمه، با گزارشی از کتاب‌شناسی‌ها - یا همان فهرست‌نگاری - ‌در طول تاریخ اسلام و ارج‌نهادن به کار پیشینیان، از وضعیت موجود، به‌ویژه در موضوع تعلیم و تربیت در اسلام گلایه‌مند است و با تألیف این کتاب خواسته است که در زمینه کتاب‌شناسی توصیفی، اثری عرضه کند.

• تعلیم و تربیت در اسلام مجموعه سخنرانی‌های اخلاقی و تربیتی معلم شهید مرتضی مطهری (1298-1358ش.) در جمع دبیران تعلیمات دینى و انجمن اسلامى پزشکان در تهران سال‌هاى 1351 و 1352ش است.

• تعلیم و تربیت در اسلام و مقایسه آن با مکاتب و مذاهب دیگر اثر علی فایضی، کتابی است برگرفته از سخنرانی نگارنده. موضوع آن، تعلیم و تربیت از نگاه اسلام و مقایسه آن با مکاتب و مذاهب و روان‌شناسی است و بسیار کوتاه برگذار شده است.

• اسلام و تعلیم و تربیت تألیف سید محمدباقر حجتی، اثری است دو بخشی که در آن کوشش شده با بهره‌گیرى از کتاب و سنت مکتوب، گوشه‌‌‌هایى از تعلیم و تربیت اسلامى بازگو شود. نگارنده از دیدگاههاى دانشمندان مسلمان و برخى غربیان نیز سود جسته است تا در نهایت با توجه به آراى نوین تربیتى، به گذشته تعلیم و تربیت اسلامى نظر شده باشد و از این رهگذر، هم معلوم آید که اسلام قرن‌ها پیش از دیگران، رموز و حقایق تربیتى را گوشزد کرده است، و هم روشن شود که پیشینیان ما، کودکان خود را چگونه تربیت مى‌کردند. این آشنایى مى‌تواند ما را در گشودن گره‌هاى تربیتى امروزین یاورى کند.

• سیرى اجمالى در تاریخ تعلیم و تربیت اسلامى اثر سید علی‌اکبر حسینی، کتابی است که در آن کوشش شده خطوط‍‌ کلى تعلیم و تربیت اسلامى ترسیم شود و از تحولات و رویداد‌های آموزشى در قالب نتیجه‌گیرى مشخص گفته آید و در هر فصل به تناسب از هدف‌ها و روش‌ها، سیاست‌های فرهنگى و آموزشى، توسعه و گسترش نهادها، تنوع در برنامه‌ها و فعالیت‌های مربوط‍‌ به تألیف کتب و رسالات یاد شود.

• مشاوره و راهنمایى در تعلیم و تربیت اسلامى تألیف سید مهدی حسینی (بیرجندی) کتابی است که در آن تلاش شده با بهره‌گیرى از کتاب، سنت، اجماع و عقل(ص 19)به گوشه‌‌‌هایى از رهیافت‌های فرهنگ اسلامى دربارۀ مشاوره و راهنمایى اشارت رود.

• التربية و التعليم في ظل الإسلام کتابی است مشتمل بر مشروح چند کنفرانس در موضوع تعلیم و تربیت اسلامی که توسط عدنان امین، هیام مولی، حسن عبدالعال و محمود حلاوی، به زبان عربی صورت گرفته است.

• پایه‌های اساسی ساختار شخصیت انسان در تعلیم و تربیت اثر رضا فرهاديان، بررسى و بحث پيرامون شخصيت انسان و آثار كرامت و عزت نفس در تعليم و تربيت آن مى‌باشد كه به زبان فارسى و در سال 1375ش نوشته شده است.

• تعلیم و تربیت در اسلام نوشته علی‌اصغر الهامی‌نیا و محمدمهدی محمدی، درس‌نامه‌ای برای ارائه در مراکز آموزشی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

• فلسفه تعلیم و تربیت اثر على شریعتى (1312-1356ش)، نیم‌نگاهى است به فلسفه تعلیم و تربیت اسلامى. نگارنده از این نگارش، بررسى و شناساندن کلى و کوتاه کهن‌ترین نظام آموزشى اسلام یعنى، مکتب و پس از آن نظام حوزوى را خواسته است.

• تعليم و تربيت از ديدگاه امام سجاد(ع) نوشته محمدجواد لیاقتدار (معاصر)، دعاشناسی و بررسی ارزش آموزشی و پرورشی آن از نظر اسلام و غرب با محوریت بازشناسی آموزه‌های تربیتی دعای مکارم الاخلاق است.

• تعلیم و تربیت اسلامی (مبانی و روش‌ها) اثر محسن شکوهى یکتا (معاصر)، کتابی است که با تکیه بر قرآن و حدیث، پاره‌اى از مفاهیم تربیت اسلامى را بازشکافته است.

• تاریخ تعلیم و تربیت در اسلام، قرن 1-6 هجری اثر محمد داغ و دیگران؛ و ترجمه على‌اصغر کوشافر، شرحى است کوتاه بر گوشه‌‌هایى از تاریخ فعالیت‌هاى آموزشى مسلمانان در شش قرن نخستین اسلام؛ و در آن از فلسفۀ تعلیم و تربیت اسلام، دیدگاه تربیتى برخى دانشمندان مسلمان، مراکز آموزشى، برنامه‌هاى تحصیلى، معلم و متعلم، مقررات و آداب درس و آثار کلاسیک در تعلیم و تربیت اسلامى سخن رفته است.

• مبانی تعلیم و تربیت در قرآن و احادیث اثر رضا فرهادیان، پژوهشی است پیرامون مبانی تعلیم و تربیت از منظر قرآن کریم و احادیث معصومین(ع).

• تعلیم و تربیت اسلامی نوشته علی شریعتمداری است. توجه به معپار هاى جنبه هاى حيات انسان مانند: شعور و فرگشت فردى، بهسازى جامعه، ايجاد مناسبات اساسى ميان افراد، حل مشکلات فردى و جمعى و تقويت بعد هاى پى‌نهادى شخصيت انسان، اهل تحقيق و قلم را وامى‌دارد ويژگي هاى نظام تعليم و تربيت اسلامى و هدف ها و روش هاى آن را طرح و بررسى کنند.

• کتاب‌شناسی تعلیم و تربیت در اسلام نوشته بهروز رفیعی (متولد 1336ش) در موضوع کتاب‌شناسی است.

• فرهنگ تعليم و تربيت اسلامى محمد رضا امين‌زاده است که فراز هاى بيست‌گانۀ اين نوشتار، كاوشى است در پاره‌اى از مفاهيم تربيتى اسلام.

• جایگاه روش‌هاى تنبیه در تعلیم و تربیت تألیف علی فائضی، کتابی است که در آن کوشش شده رهیافت‌های گوناگون درباره تنبیه نقل و نقد شود و دیدگاه اسلام به این مقوله بیان گردد.

• آراى دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانى آن اثر محمد فتحعلی خانی و دیگران، کتابی است که به بازشناخت دیدگاه‌ها و مبانی تربیتی متفکران مسلمان می پردازد. این اثر زیر نظر علیرضا اعرافی به نگارش درآمده است.

• آداب تعليم و تعلم در اسلام اثر سید محمدباقر حجتى (متولد 1311ش)، ترجمه و تحریرى است از کتاب «منیة المرید فى آداب المفید و المستفید» نگاشته شهید ثانى(911-965 یا 996 ه‍‌. ق). کتاب شهید نیز برگرفته از کتاب «تذکرة السامع و المتکلم فى ادب العالم و المتعلم» نوشته ابن جماعه کنانى(م 733 ه‍‌. ق)است که اندکى روایات شیعى بر آن افزوده شده است.

• مباحثى چند پيرامون مبانى تعليم و تربيت اسلامى اثر سيد على اکبر حسينى، دربر دارندۀ گوشه‌هايى از نظام تربيتى اسلام است که با رويکردى جامعه‌شناختى و متأثر از حال و هواى سال هاى آغازين و پيروزى انقلاب اسلامى نگاشته شده است.

• درآمدى بر تعليم و تربيت اسلامى اهداف تربيت از ديدگاه اسلام زیر نظر علیرضا اعرافی و با همکاری محمد بهشتى و ديگران نوشته شده است. اين اثر دربردارندۀ نمايى كلى از هدف هاى تربيتى اسلام است كه با تكيه بر كتاب و سنت پرداخته شده و در دو بخش و هفت فصل سامان گرفته است.