رسالة الرضاعیة

رسائل المحقق الکرکي


نام کتاب	رسائل المحقق الکرکي
نام های دیگر کتاب
پدیدآورندگان	حسون، محمد (محقق) مرعشی، محمود (اشراف) محقق کرکی، علی بن حسین (نويسنده)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏182‎‏/‎‏6‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ر‎‏5
موضوع	فقه جعفری - قرن 10ق.
ناشر	کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره) ج: 1, 2 جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی ج: 3
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1368 هـ.ش
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE176AUTOMATIONCODE

رسالة الرضاعیة تألیف شيخ على بن حسين كركى، معروف به محقق كركى، محقق ثانى (م 940 ه‍ ق)

در اين كتاب احكام مربوط به محارم فرزندان رضاعى بررسى شده و پس از بيان 13 صورت آن كه بين فقهاء اتفاق نظر وجود دارد، در سه مورد اختلافى آن مباحثى مطرح شده است.

این رساله یکی از بیست و هشت رساله‌ای است که در مجموعه‌ای سه جلدی به نام رسائل المحقق الكركي با تحقیق محمد حسون به چاپ رسیده است.

ساختار

سبك تأليف كتاب فقه استدلالى است و آيات و روايات و اقوال فقهاء به سبكى عالمانه و با متنى روان مورد بررسى و استناد واقع شده است.

مؤلف در صفحه 218 و 219 كتاب پس از رد نسبتهاى ناآگاهانه بعضى نظريات و فتواها به شهيد اول مى‌نويسد:

قد رأيت فى عصرى كثيرا من الحواشى و القيود منسوبة اليه (الشهيد الأوّل) رحمه‌الله و انا اجزم بفساد تلك النسبة و السر فى ذلك تصرف الطلبة الذى تعز سلامته من الزيادة و النقصان و الخطأ و ما هذا شأنه، كيف يجوز ان يجعل قولا لأحد من المعتبرين، او يحترأ (يجترأ) به على مخالفة الاجماع.

و در مقدمه كتاب نيز آمده است از آنجايى كه بعضى از اهل علم فتواى به حرام شدن زن شيرده بر شوهرش به سبب شير دادن بعضى از بچه‌ها داده‌اند در حاليكه اين فتوا مبناى علمى از قرآن، سنت، اجماع با اقوال فقهاء معتبر نداشته است و از طرفى اين فتوا را به شهيد اول نسبت داده‌اند و من اطمينان به فساد اين نسبت دارم و در مقام جوابگوئى برآمده‌ام و با بيان آيات و روايات و كلام فقها، نادرست بودن اين نظريه را اثبات مى‌نمايم.

پس از تأليف اين كتاب، شيخ ابراهيم قطيفى (زنده در 945) در نقد و رد كلام محقق ثانى، كتاب مستقلى را تأليف نموده است كه در آن مراعات احترام محقق ثانى را ننموده است. صاحب اعيان الشيعه سيد محسن امين در مورد كتاب شيخ ابراهيم مى‌نويسد: قد اساء فيها الأدب و تكلم بما لا يليق بالعلماء. (اعيان الشيعه 211/8)

تاريخ تأليف

اين كتاب در روز 11 ماه ربيع الثانى سال 916 ق پايان يافته است. (ذ192/11/)

نسخه‌ها

در الذريعة به دو نسخه خطى مربوط به سال 963 ق به خط شاه ملا حافظ قارى در كتابخانه شوشتريها و نسخه مربوط به سال 1055 به خط شيخ شرف‌الدين على بن جمال‌الدين مازندرانى در كتابخانه شيخ هادى کاشف‎الغطاء اشاره شده است. (ذ192/11/)

در كتاب مقدمه‌اى بر فقه شيعه نيز به چندين نسخه منتخب از كتابخانه‌هاى مجلس شوراى اسلامى، آیت‌الله مرعشى، حسينيه شوشتريها، ملك در تهران اشاره نموده است.

در چاپ كتاب موجود از 8 نسخه خطى استفاده شده كه مربوط به سالهاى 939، 1128، 1246، 940، 1055، 1075، 1116 است و يكى از آنها نيز مجهول التاريخ است.

تاريخ انتشار

اين كتاب در سال 1315 ق با بعضى از كتابهاى ديگر محقق كركى در ضمن كتاب كلمات المحققين چاپ شده است.

(ذ164/12/، 118/18)

گزارش محتوا

مؤلف در ابتدا 13 فرض براى شير دادن را بيان و بررسى مى‌نمايد و با دلائل مختلفى مثل اصالة البرائة، عموم آيات قرآن، اجماع، استصحاب، اصالة الاحتياط، انتفاء مقتضى تحريم و نظائر آن به بررسى آنها پرداخته است.

و سپس سه مسئله اختلافى را بررسى نموده كه عبارتند از: 1-تحريم مادربزرگهاى بچه شيرخوار نسبت به شوهر زنى كه بچه را شير داده است 2-تحريم خواهران بچه شيرخوار بشرطى كه از يك پدر باشند نسبت به شوهر زنى كه بچه را شير داده است 3-تحريم دختران نسبى و رضاعى مردى كه زنش بچه را شير داده و همينطور دختران نسبى و رضاعى زن شيرده نسبت به پدر بچه شيرخوار.