مصباح یزدی، محمدتقی: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۹۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |محمدباقر گیوه‌چی یزدی | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |1313ش | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |یزد | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" | | | data-type="authorDeathDate" |12دی ماه 1399ش | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" |[[طباطبایی، محمدحسین|علامه | | data-type="authorTeachers" |'''حاج شیخ محمد علی نحوی یزدی''' | ||
[[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایى]] | |||
[[بهجت، محمدتقی|آیت‌الله بهجت]] | [[بهجت، محمدتقی|آیت‌الله بهجت]] | ||
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام | [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى]] | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۵: | ||
[[آموزش فلسفه]] | [[آموزش فلسفه]] | ||
[[ | [[قرآن‌شناسی (مصباح یزدی)]] | ||
[[ | [[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]] | ||
[[اخلاق در قرآن (مصباح یزدی)]] | [[اخلاق در قرآن (مصباح یزدی)]] | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۰: | ||
</div> | </div> | ||
'''محمدتقی مصباح یزدی''' (1313-1399ش)، مجتهد، فیلسوف، مفسر قرآن، از اساتید حوزه علمیه قم، ریاست مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم | |||
== ولادت == | |||
در 11 بهمن 1313ش در شهر یزد دیده به جهان گشود. | |||
پدر ایشان مرحوم محمدباقر گیوه‌چی یزدی بود که شغلشان جوراب‌بافی بود. خانواده ایشان کاملا مذهبی بودند، ولی فرد روحانی در بستگان نزدیکشان نداشتند؛ البته در بستگان دور فردی بوده به نام شیخ احمد آخوندی که مقسم مرحوم آقا [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سیدابوالحسن اصفهانی]] در نجف بودند. ایشان مشوق آیت‌الله مصباح برای طلبه‌شدن بود.<ref>[http://pirastefar.blogfa.com/tag/%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD وبلاگ خانه مشاور]</ref> | |||
در | |||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
از سال 1331 تا سال | وى تحصیلات مقدماتى حوزوى را در یزد به پایان رساند او در کنار دروس رسمی حوزه، برخی از علوم دیگر مانند فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و زبان فرانسه را پیش یک روحانی به نام «محقّقی رشتی» آموخت. | ||
او براى تحصیلات تکمیلى علوم اسلامى عازم نجف شد، ولى به علت مشکلات فراوان مالى، بعد از یک سال براى ادامه‌ى تحصیل به قم هجرت کرد. | |||
از سال 1331 تا سال 1339ش در دروس [[امام خمینی|امام خمینى«قدس‌سره»]] شرکت نموده و در همین زمان، در درس تفسیر قرآن، شفاى [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] و اسفار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] از وجود [[طباطبایی، سید محمدحسین|علامه طباطبایى«رحمه‌الله»]] کسب فیض کرد. وى حدود پانزده سال در درس فقه [[بهجت، محمدتقی|آیت‌الله بهجت]] شرکت داشت و در 27 سالگی به درجه اجتهاد رسید. | |||
بعد از آن که دوره‌ى درسى ایشان با [[خمینی، سید روح‌الله|حضرت امام]] (به علت تبعید امام خمینى) قطع شد، به تحقیق در مباحث اجتماعى اسلام از جمله بحث جهاد، قضا و حکومت اسلامى پرداخت. وى در مقابله با رژیم سفاک پهلوى نیز حضورى فعال داشت که از آن جمله، همکارى با شهید دکتر بهشتى، شهید باهنر و [[هاشمی رفسنجانی، اکبر|آیت‌الله رفسنجانى]] است. | |||
مقاله معروف او که در آن شاه را با موسی چومبه دیکتاتور کنگو مقایسه کرده بود، دستگاه رژیم پهلوی را دچار تزلزل کرد. | |||
در این بین، در انتشار دو نشریه با نام‌هاى «بعثت» و «انتقام» نقش داشت که تمام امور انتشاراتى اثر دوم نیز بر عهده‌ى ایشان بود. سپس در اداره‌ى مدرسه‌ى حقانى به همراه [[جنتی، احمد|آیت‌الله جنتى]]، [[بهشتی، سید محمد|شهید بهشتى]] و [[قدوسی، علی|شهید قدوسى]] فعالیت داشت و حدود ده سال در آن مکان به تدریس فلسفه و علوم قرآنى پرداخت. از آن پس، قبل و بعد از انقلاب شکوهمند اسلامى با حمایت و ترغیب [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى«قدس‌سره»]] چندین دانشگاه، مدرسه و مؤسسه را راه اندازى کرد که از مهم‌ترین آنها مى توان بخش آموزش مؤسسه‌ى در راه حق، دفتر همکارى حوزه و دانشگاه و بنیاد فرهنگى باقرالعلوم را نام برد. | |||
در دهه 60 علاوه بر حضور در بین رزمندگان، در دفاع از اسلام، مبانی اعتقادی با استدلال علمی و دینی، گروه‌های چپ و... را به چالش کشید. | |||
او پرچمدار مبارزه با اندیشه‌های التقاطی و انحرافی بود و در دهه 70 از مخالفان سرسخت جریانات روشنفکری و طرفداران مکاتیب لیبرالیسم و پلورالیسم بود. | |||
آیت‌الله مصباح ریاست مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى «رضوان‌الله‌علیه» را از جانب [[خامنه‌ای، علی، رهبر جمهوری اسلامی ایران|مقام معظم رهبرى]] بر عهده داشت. او در سال 1369 در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبری از استان خوزستان، و در سال‌های 1377 و 1388 برای دوره‌های سوم و چهارم این مجلس از استان تهران به نمایندگى برگزیده شد. نمایندگی دوره پنجم این مجلس از استان خراسان رضوی آخرین مسئولیت ایشان بود. ایشان داراى تألیفات و آثار متعددى در زمینه‌هاى فلسفه‌ى اسلامى، الهیات، اخلاق و عقاید مى‌باشد. | |||
== وفات == | |||
این عالم فرزانه در روز جمعه 12 دی ماه 1399ش برابر با 17 جمادی الاولی 1442ق درگذشت.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/1071871/ پایگاه خبری شفقنا]</ref> و پس از اقامه نماز توسط [[خامنه‌ای، سید علی|مقام معظم رهبری]] و [[محمدی ری‌شهری، محمد|آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری]] و نیز [[نوری همدانی، حسین|آیت‌الله نوری همدانی]]، و تشییع در حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها در جوار مزار [[بهجت، محمدتقی|آیت‌الله بهجت]] به خاک سپرده شد.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/577605/%D9%88%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88-%D8%AA%D8%AF%D9%81%DB%8C%D9%86-%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD-%DB%8C%D8%B2%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87 سایت روزنامه همشهری]</ref> | |||
{{جعبه گفتاورد | |||
|عنوان = پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب به مناسبت رحلت ایشان | |||
|گفتاورد = بسم الله الرحمن الرحیم | |||
با تأسف و تأثر فراوان خبر درگذشت عالم ربانی، فقیه و حکیم مجاهد، آیت‌الله آقای حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی را دریافت کردم. این، خسارتی برای حوزه علمیه و حوزه‌ی معارف اسلامی است. ایشان متفکری برجسته، مدیری شایسته، دارای زبان گویائی در اظهار حق و پای با استقامتی در صراط مستقیم بودند. خدمات ایشان در تولید اندیشه دینی و نگارش کتب راه‌گشا، و در تربیت شاگردان ممتاز اثرگذار، و در حضور انقلابی در همه میدان‌هائی که احساس نیاز به حضور ایشان می‌شد، حقاً و انصافاً کم‌نظیر است. پارسائی و پرهیزگاری خصلت همیشگی ایشان از دوران جوانی تا آخر عمر بود و توفیق سلوک در طریق معرفت توحیدی، پاداش بزرگ الهی به این مجاهدت بلند مدت است. | |||
اینجانب که خود سوگوار این برادر قدیمی و عزیز می‌باشم، به خاندان گرامی و فرزندان صالح و دیگر بازماندگان ایشان و نیز به شاگردان و ارادتمندان این معلّم بزرگ و به حوزه علمیه تسلیت عرض می‌کنم و علّو درجات ایشان و مغفرت و رحمت الهی را برای ایشان مسألت می‌نمایم. | |||
[[خامنه‌ای، سید علی|سید على خامنه‌اى]] | |||
۱۳ دی ماه ۱۳۹۹ <ref>[https://farsi.khamenei.ir/message-content?id=47016 دفتر نشر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای]</ref> | |||
|منبع = دفتر نشر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای | |||
|تراز = چپ | |||
|عرض = 400px | |||
|حاشیه = | |||
|اندازه قلم = | |||
|رنگ پس‌زمینه = | |||
|شکل‌بندی = | |||
|پس‌زمینه عنوان = | |||
|رنگ قلم عنوان = | |||
|شکل‌بندی عنوان = | |||
|تراز گفتاورد = | |||
|شکل‌بندی گفتاورد = | |||
|گیومه گفتاورد = | |||
|تراز منبع = | |||
|شکل‌بندی منبع = | |||
}} | |||
== آثار == | == آثار == | ||
=== قرآن و حدیث === | === قرآن و حدیث === | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
# اخلاق در قرآن (سه جلد). | # اخلاق در قرآن (سه جلد). | ||
# بر درگاه دوست (شرح فرازهایى از دعاى افتتاح، ابوحمزه و مکارم الاخلاق). | # بر درگاه دوست (شرح فرازهایى از دعاى افتتاح، ابوحمزه و مکارم الاخلاق). | ||
| خط ۷۲: | خط ۱۲۲: | ||
# تحقیق و تعلیق بر کتاب معانى الأخبار شیخ صدوق. | # تحقیق و تعلیق بر کتاب معانى الأخبار شیخ صدوق. | ||
# تصحیح و تعلیق کتاب معادن الحکمة فى مکاتیب الأئمّة. | # تصحیح و تعلیق کتاب معادن الحکمة فى مکاتیب الأئمّة. | ||
# تصحیح کتاب السماء و العالم از کتاب [[بحارالانوار| | # تصحیح کتاب السماء و العالم از کتاب [[بحارالانوار|بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]] (جلدى 54 و 59). | ||
# ترجمه جلد 3و4 [[الميزان في تفسير القرآن|تفسیر المیزان]]. | # ترجمه جلد 3و4 [[الميزان في تفسير القرآن|تفسیر المیزان]]. | ||
# جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. | # جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن. | ||
| خط ۸۱: | خط ۱۳۱: | ||
# راهیان کوى دوست (شرح حدیث معراج). | # راهیان کوى دوست (شرح حدیث معراج). | ||
# ره توشه (شرح پندهاى پیامبر صلى‌الله‌علیه‌وآله به ابوذر). | # ره توشه (شرح پندهاى پیامبر صلى‌الله‌علیه‌وآله به ابوذر). | ||
# قرآن در آئینه | # قرآن در آئینه نهج‌البلاغة. | ||
# قرآن شناسى. | # قرآن شناسى. | ||
# راه و راهنما شناسى. | # راه و راهنما شناسى. | ||
# نجواى عاشقانه با مناجات شعبانیّه. | # نجواى عاشقانه با مناجات شعبانیّه. | ||
# یاد او (شرح خطبه 222 | # یاد او (شرح خطبه 222 نهج‌البلاغة). | ||
{{پایان}} | |||
=== کلام و فلسفه === | === کلام و فلسفه === | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
# آذرخشى دیگر از آسمان کربلا. | # آذرخشى دیگر از آسمان کربلا. | ||
# آفتاب ولایت (مباحث مهدویّت). | # آفتاب ولایت (مباحث مهدویّت). | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۶۷: | ||
# نقدى فشرده بر اصول مارکسیسم. | # نقدى فشرده بر اصول مارکسیسم. | ||
# نقش تقلید در زندگى انسان. | # نقش تقلید در زندگى انسان. | ||
{{پایان}} | |||
=== اجتماعى و سیاسى === | === اجتماعى و سیاسى === | ||
{{ستون-شروع|3}} | |||
# اصلاحات، ریشه‌ها و تیشه‌ها. | # اصلاحات، ریشه‌ها و تیشه‌ها. | ||
# انتقام (نشریه داخلى دانشجویان حوزه علمیه قم در سال‌هاى 44 ـ 1343 ش.). | # انتقام (نشریه داخلى دانشجویان حوزه علمیه قم در سال‌هاى 44 ـ 1343 ش.). | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۷۶: | ||
# پاسخ استاد به جوانان پرسشگر. | # پاسخ استاد به جوانان پرسشگر. | ||
# پرسشها و پاسخها (5 جلد). | # پرسشها و پاسخها (5 جلد). | ||
# | # پیش‌نیازهاى مدیریّت اسلامى. | ||
# تهاجم فرهنگى. | # تهاجم فرهنگى. | ||
# حقوق و سیاست در قرآن. | # حقوق و سیاست در قرآن. | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۸۲: | ||
# زن یا نیمى از پیکر اجتماع. | # زن یا نیمى از پیکر اجتماع. | ||
# عبرت‌هاى خرداد. | # عبرت‌هاى خرداد. | ||
# کاوشها و | # کاوشها و چالشها. | ||
# مباحثى درباره حوزه. | # مباحثى درباره حوزه. | ||
# نظریه حقوقى اسلام. | # نظریه حقوقى اسلام. | ||
# نظریه سیاسى اسلام (2 جلدقانونگذارى و کشوردارى). | # نظریه سیاسى اسلام (2 جلدقانونگذارى و کشوردارى). | ||
# نگاهى گذرا به نظریّه ولایت فقیه. | # نگاهى گذرا به نظریّه ولایت فقیه. | ||
{{پایان}} | |||
=== اخلاق === | === اخلاق === | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# به سوى او. | # به سوى او. | ||
# به سوى تو. | # به سوى تو. | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۹۸: | ||
# عروج تا بى نهایت (درباره نماز). | # عروج تا بى نهایت (درباره نماز). | ||
# [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] از زلال کوثر (درباره شخصیّت حضرت زهراء(علیهاالسلام)). | # [[جامی، عبدالرحمن|جامى]] از زلال کوثر (درباره شخصیّت حضرت زهراء(علیهاالسلام)). | ||
# | {{پایان}} | ||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
== منابع مقاله == | |||
#دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای | |||
#پایگاه خبری همکاریهای خبری شیعه(شقفنا) | |||
#وبلاگ خانه مشاور | |||
#سایت روزنامه همشهری | |||
{{سرور زنان جهان}} | |||
{{امام حسن مجتبی علیه‌السلام}} | |||
{{سرور شهیدان}} | |||
{{امام سجاد علیه‌السلام}} | |||
{{امام صادق علیه‌السلام}} | |||
{{مفسران شیعه}} | |||
{{فقیهان شیعه}} | |||
{{متکلمان شیعه}} | |||
{{فیلسوفان شیعه}} | |||
{{معلمان اخلاق}} | |||
{{جامعه مدرسین}} | |||
{{خبرگان رهبری}} | |||
{{نویسندگان}} | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[بر درگاه دوست؛ یاد او]] | [[بر درگاه دوست؛ یاد او]] | ||
| خط ۱۵۸: | خط ۲۳۴: | ||
[[آموزش فلسفه]] | [[آموزش فلسفه]] | ||
[[ | [[قرآن‌شناسی (مصباح یزدی)]] | ||
[[ | [[جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن]] | ||
[[نقدی فشرده بر اصول مارکسیسم]] | |||
[[جامی از زلال کوثر]] | |||
[[بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام]] | |||
[[اخلاق در قرآن (مصباح یزدی)]] | [[اخلاق در قرآن (مصباح یزدی)]] | ||
[[حقوق و سیاست در قرآن]] | [[حقوق و سیاست در قرآن]] | ||
[[شکوه نجوا]] | |||
[[رساترین دادخواهی و روشنگری (شرح خطبه فدکیه)]] | |||
[[نجوای عاشقانه با مناجات شعبانیه]] | |||
[[راه و راهنما شناسی]] | [[راه و راهنما شناسی]] | ||
[[بحثی ساده و کوتاه پيرامون حکومت اسلامی و ولايت فقيه]] | |||
[[المنهج الجدید فی تعلیم الفلسفه]] | [[المنهج الجدید فی تعلیم الفلسفه]] | ||
| خط ۱۸۴: | خط ۲۷۴: | ||
[[سلسله مباحث اسلام، سیاست و حکومت]] | [[سلسله مباحث اسلام، سیاست و حکومت]] | ||
[[زینهار از تکبر!: شرح بزرگترین خطبه | [[زینهار از تکبر!: شرح بزرگترین خطبه نهج‌البلاغة در نکوهش متکبران و فخر فروشان]] | ||
[[فلسفه اخلاق (دروس فلسفه اخلاق)]] | [[فلسفه اخلاق (دروس فلسفه اخلاق)]] | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۲۸۰: | ||
[[بحثهایی پیرامون مسایل اعتقادی و اخلاقی]] | [[بحثهایی پیرامون مسایل اعتقادی و اخلاقی]] | ||
[[ | [[چکیده‌ی چند بحث فلسفی]] | ||
[[خودشناسی برای خودسازی]] | [[خودشناسی برای خودسازی]] | ||
| خط ۱۹۶: | خط ۲۸۶: | ||
[[پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم]] | [[پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم]] | ||
[[معارف قرآن: خدا شناسی، | [[معارف قرآن: خدا شناسی، کیهان‌شناسی، انسان‌شناسی]] | ||
[[یاد او]] | [[یاد او]] | ||
[[ | [[نظریه حقوقی اسلام]] | ||
[[بر درگاه دوست؛ یاد او]] | [[بر درگاه دوست؛ یاد او]] | ||
| خط ۲۰۶: | خط ۲۹۶: | ||
[[نظریه سیاسی اسلام]] | [[نظریه سیاسی اسلام]] | ||
[[بزر | [[بزر گ‌ترین فریضه]] | ||
[[نقش تقلید در زندگی انسان]] | [[نقش تقلید در زندگی انسان]] | ||
| خط ۲۱۸: | خط ۳۰۸: | ||
[[بهترین‌ها و بدترین‌ها از دیدگاه نهج‌البلاغه]] | [[بهترین‌ها و بدترین‌ها از دیدگاه نهج‌البلاغه]] | ||
[[قرآن در آینه | [[قرآن در آینه نهج‌البلاغة]] | ||
[[ | [[چکیده‌ای از اندیشه‌های بنیادین اسلامی: مجموعه سخنرانی‌های آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی در کشور لبنان]] | ||
[[لقای الهی]] | [[لقای الهی]] | ||
[[معارف قرآن (4 و 5): راه و راهنما شناسی ( | [[معارف قرآن (4 و 5): راه و راهنما شناسی (تلخیص)]] | ||
[[جنگ و جهاد در قرآن]] | [[جنگ و جهاد در قرآن]] | ||
| خط ۲۳۲: | خط ۳۲۲: | ||
[[پیام مولا از بستر شهادت]] | [[پیام مولا از بستر شهادت]] | ||
[[آموزش | [[آموزش عقاید (دوره کامل سه جلدی)]] | ||
[[ | [[آذرخشی دیگر از آسمان کربلا؛ آفتاب ولایت]] | ||
[[کاوشها و | [[کاوشها و چالشها]] | ||
[[سیری در ساحل: بینش و منش | [[سیری در ساحل: بینش و منش حضرت امام خمینی(ره)]] | ||
[[تعدد قرائت ها]] | [[تعدد قرائت ها]] | ||
| خط ۲۴۸: | خط ۳۳۶: | ||
[[عروج تا بی‌نهایت]] | [[عروج تا بی‌نهایت]] | ||
[[ | [[آیین پرواز 1 ویژه جوانان و نوجوانان]] | ||
[[آفتاب مطهر: زندگی، | [[آفتاب مطهر: زندگی، اندیشه و خدمات علمی و فرهنگی علامه شهید، آیت‌الله مرتضی مطهری]] | ||
[[سجاده‌های سلوک: شرح | [[سجاده‌های سلوک: شرح مناجات‌های حضرت سجاد علیه‌السلام]] | ||
[[رستگاران]] | [[رستگاران]] | ||
[[ | [[انسان‌شناسی در قرآن]] | ||
[[نظریه سیاسی اسلام]] | [[نظریه سیاسی اسلام]] | ||
| خط ۲۶۸: | خط ۳۵۶: | ||
[[انسان سازی در قرآن]] | [[انسان سازی در قرآن]] | ||
[[ | [[پیش‌نیازهای مدیریت اسلامی]] | ||
[[ره توشه]] | [[ره توشه]] | ||
[[پندهای | [[پندهای الاهی]] | ||
[[جانها فدای دین]] | [[جانها فدای دین]] | ||
[[دستور العمل | [[دستور العمل کلامی (Theological Instructions)]] | ||
[[ | [[النظریة الحقوقیة فی الإسلام]] | ||
[[به پیشواز خورشید غرب: گزراش سفر آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی به اسپانیا و آمریکای لاتین]] | [[به پیشواز خورشید غرب: گزراش سفر آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی به اسپانیا و آمریکای لاتین]] | ||
| خط ۲۸۸: | خط ۳۷۶: | ||
[[سفر به سرزمین هزار آیین: گزارش سفر آیت‌الله مصباح یزدی به هندوستان]] | [[سفر به سرزمین هزار آیین: گزارش سفر آیت‌الله مصباح یزدی به هندوستان]] | ||
[[معرفة الذات لبنائها | [[معرفة الذات لبنائها الجدید]] | ||
[[محاضرات | [[محاضرات فی الإیدولوجیة المقارنة]] | ||
[[ | [[جامی از زلال کوثر]] | ||
[[دروس | [[دروس فی العقیدة الاسلامية]] | ||
[[خدا شناسی (ویراست جدید)]] | [[خدا شناسی (ویراست جدید)]] | ||
[[ | [[قرآن‌شناسی (ویراست جدید)]] | ||
[[آذرخش کربلا]] | [[آذرخش کربلا]] | ||
| خط ۳۰۶: | خط ۳۹۴: | ||
[[مباحثی درباره حوزه]] | [[مباحثی درباره حوزه]] | ||
[[ | [[دین و آزادی]] | ||
[[پرسشها و پاسخها: | [[پرسشها و پاسخها: ولایت فقیه و خبرگان]] | ||
[[شرح برهان شفا]] | [[شرح برهان شفا]] | ||
[[دروس | [[دروس فی العقیدة الاسلامية]] | ||
[[در پرتو آذرخش]] | [[در پرتو آذرخش]] | ||
[[ | [[تفسیر المیزان]] | ||
[[دروس | [[دروس فی العقیدة الاسلامية]] | ||
[[ | [[جهان‌شناسی]] | ||
[[دروس فلسفه]] | [[دروس فلسفه]] | ||
[[ | [[نظریه حقوقی اسلام]] | ||
[[ | [[توحید در نظام عقیدتی و نظام ارزشی اسلام]] | ||
[[ | [[نظریه حقوقی اسلام]] | ||
[[معارف قرآن]] | [[معارف قرآن (مصباح یزدی)]] | ||
[[معارف قرآن]] | [[معارف قرآن]] | ||
[[ | [[قرآن‌شناسی]] | ||
[[توحید]] | [[توحید]] | ||
| خط ۳۴۶: | خط ۴۳۰: | ||
[[خود شناسی برای خود سازی]] | [[خود شناسی برای خود سازی]] | ||
[[أصول المعارف | [[أصول المعارف الإنسانیة]] | ||
[[شرح الهیات شفاء]] | [[شرح الهیات شفاء]] | ||
| خط ۳۶۰: | خط ۴۴۴: | ||
[[حقوق و سیاست در قرآن]] | [[حقوق و سیاست در قرآن]] | ||
[[معارف قرآن ( | [[معارف قرآن (قرآن‌شناسی)]] | ||
[[العودة إلی الذات و بناؤها من جدید]] | [[العودة إلی الذات و بناؤها من جدید]] | ||
| خط ۳۶۸: | خط ۴۵۲: | ||
[[کاوشها و چالشها]] | [[کاوشها و چالشها]] | ||
[[نگاهی گذرا به | [[نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه]] | ||
[[آموزش عقاید (درس عقاید)]] | [[آموزش عقاید (درس عقاید)]] | ||
| خط ۳۷۴: | خط ۴۵۸: | ||
[[نظریه سیاسی اسلام]] | [[نظریه سیاسی اسلام]] | ||
[[قرآن در آیینه | [[قرآن در آیینه نهج‌البلاغة]] | ||
[[راهیان کوی دوست]] | [[راهیان کوی دوست]] | ||
| خط ۳۸۲: | خط ۴۶۶: | ||
[[ره توشه(مشکات)]] | [[ره توشه(مشکات)]] | ||
[[آموزش | [[آموزش عقاید]] | ||
[[آزادی، نکته‌ها و نا گفته‌ها]] | |||
[[ | [[قرآن در آیینه نهج‌البلاغة]] | ||
[[ | [[النظرة القرآنية للمجتمع و التاریخ]] | ||
[[ | [[الإمامة و الولایة فی القرآن الکریم]] | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:معلمان اخلاق]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۱۳۹۹]] | |||
[[رده:اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] | |||
[[رده:اعضای مجلس خبرگان رهبری]] | |||
[[رده:سخنوران]] | |||
[[رده:نویسندگان جدید و معاصر فلسفه اسلامی]] | |||
[[رده:شاگردان امام خمینی]] | |||
[[رده:شاگردان علامه طباطبایی]] | |||
[[رده:فیلسوفان]] | |||
[[رده:نویسندگان]] | |||
[[رده:متکلمان شیعه]] | |||
[[رده:نهج‌البلاغه‌پژوهان]] | |||
[[رده:عاشوراپژوهان]] | |||
[[رده:فقیهان شیعه]] | |||
[[رده:شاگردان آیت‌الله بهجت]] | |||
[[رده:مدیران]] | |||
[[رده:برگزیدگان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران]] | |||
[[رده:مصححان]] | |||
[[رده:مترجمان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۳
| نام | مصباح یزدی، محمدتقی |
|---|---|
| نام‌های دیگر | Mohammad-Taqi Mesbah-Yazdi
آیت‌الله مصباح |
| نام پدر | محمدباقر گیوه‌چی یزدی |
| متولد | 1313ش |
| محل تولد | یزد |
| رحلت | 12دی ماه 1399ش |
| اساتید | حاج شیخ محمد علی نحوی یزدی |
| برخی آثار | پندهای امام صادق(ع) به ره‌جویان صادق |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01635AUTHORCODE |
محمدتقی مصباح یزدی (1313-1399ش)، مجتهد، فیلسوف، مفسر قرآن، از اساتید حوزه علمیه قم، ریاست مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، عضو مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
ولادت
در 11 بهمن 1313ش در شهر یزد دیده به جهان گشود.
پدر ایشان مرحوم محمدباقر گیوه‌چی یزدی بود که شغلشان جوراب‌بافی بود. خانواده ایشان کاملا مذهبی بودند، ولی فرد روحانی در بستگان نزدیکشان نداشتند؛ البته در بستگان دور فردی بوده به نام شیخ احمد آخوندی که مقسم مرحوم آقا سیدابوالحسن اصفهانی در نجف بودند. ایشان مشوق آیت‌الله مصباح برای طلبه‌شدن بود.[۱]
تحصیلات
وى تحصیلات مقدماتى حوزوى را در یزد به پایان رساند او در کنار دروس رسمی حوزه، برخی از علوم دیگر مانند فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و زبان فرانسه را پیش یک روحانی به نام «محقّقی رشتی» آموخت.
او براى تحصیلات تکمیلى علوم اسلامى عازم نجف شد، ولى به علت مشکلات فراوان مالى، بعد از یک سال براى ادامه‌ى تحصیل به قم هجرت کرد.
از سال 1331 تا سال 1339ش در دروس امام خمینى«قدس‌سره» شرکت نموده و در همین زمان، در درس تفسیر قرآن، شفاى ابن سینا و اسفار ملاصدرا از وجود علامه طباطبایى«رحمه‌الله» کسب فیض کرد. وى حدود پانزده سال در درس فقه آیت‌الله بهجت شرکت داشت و در 27 سالگی به درجه اجتهاد رسید.
بعد از آن که دوره‌ى درسى ایشان با حضرت امام (به علت تبعید امام خمینى) قطع شد، به تحقیق در مباحث اجتماعى اسلام از جمله بحث جهاد، قضا و حکومت اسلامى پرداخت. وى در مقابله با رژیم سفاک پهلوى نیز حضورى فعال داشت که از آن جمله، همکارى با شهید دکتر بهشتى، شهید باهنر و آیت‌الله رفسنجانى است.
مقاله معروف او که در آن شاه را با موسی چومبه دیکتاتور کنگو مقایسه کرده بود، دستگاه رژیم پهلوی را دچار تزلزل کرد.
در این بین، در انتشار دو نشریه با نام‌هاى «بعثت» و «انتقام» نقش داشت که تمام امور انتشاراتى اثر دوم نیز بر عهده‌ى ایشان بود. سپس در اداره‌ى مدرسه‌ى حقانى به همراه آیت‌الله جنتى، شهید بهشتى و شهید قدوسى فعالیت داشت و حدود ده سال در آن مکان به تدریس فلسفه و علوم قرآنى پرداخت. از آن پس، قبل و بعد از انقلاب شکوهمند اسلامى با حمایت و ترغیب امام خمینى«قدس‌سره» چندین دانشگاه، مدرسه و مؤسسه را راه اندازى کرد که از مهم‌ترین آنها مى توان بخش آموزش مؤسسه‌ى در راه حق، دفتر همکارى حوزه و دانشگاه و بنیاد فرهنگى باقرالعلوم را نام برد.
در دهه 60 علاوه بر حضور در بین رزمندگان، در دفاع از اسلام، مبانی اعتقادی با استدلال علمی و دینی، گروه‌های چپ و... را به چالش کشید.
او پرچمدار مبارزه با اندیشه‌های التقاطی و انحرافی بود و در دهه 70 از مخالفان سرسخت جریانات روشنفکری و طرفداران مکاتیب لیبرالیسم و پلورالیسم بود.
آیت‌الله مصباح ریاست مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى «رضوان‌الله‌علیه» را از جانب مقام معظم رهبرى بر عهده داشت. او در سال 1369 در انتخابات دومین دوره مجلس خبرگان رهبری از استان خوزستان، و در سال‌های 1377 و 1388 برای دوره‌های سوم و چهارم این مجلس از استان تهران به نمایندگى برگزیده شد. نمایندگی دوره پنجم این مجلس از استان خراسان رضوی آخرین مسئولیت ایشان بود. ایشان داراى تألیفات و آثار متعددى در زمینه‌هاى فلسفه‌ى اسلامى، الهیات، اخلاق و عقاید مى‌باشد.
وفات
این عالم فرزانه در روز جمعه 12 دی ماه 1399ش برابر با 17 جمادی الاولی 1442ق درگذشت.[۲] و پس از اقامه نماز توسط مقام معظم رهبری و آیت‌الله محمد محمدی ری‌شهری و نیز آیت‌الله نوری همدانی، و تشییع در حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها در جوار مزار آیت‌الله بهجت به خاک سپرده شد.[۳]
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب به مناسبت رحلت ایشان
بسم الله الرحمن الرحیم
با تأسف و تأثر فراوان خبر درگذشت عالم ربانی، فقیه و حکیم مجاهد، آیت‌الله آقای حاج شیخ محمدتقی مصباح یزدی را دریافت کردم. این، خسارتی برای حوزه علمیه و حوزه‌ی معارف اسلامی است. ایشان متفکری برجسته، مدیری شایسته، دارای زبان گویائی در اظهار حق و پای با استقامتی در صراط مستقیم بودند. خدمات ایشان در تولید اندیشه دینی و نگارش کتب راه‌گشا، و در تربیت شاگردان ممتاز اثرگذار، و در حضور انقلابی در همه میدان‌هائی که احساس نیاز به حضور ایشان می‌شد، حقاً و انصافاً کم‌نظیر است. پارسائی و پرهیزگاری خصلت همیشگی ایشان از دوران جوانی تا آخر عمر بود و توفیق سلوک در طریق معرفت توحیدی، پاداش بزرگ الهی به این مجاهدت بلند مدت است.
اینجانب که خود سوگوار این برادر قدیمی و عزیز می‌باشم، به خاندان گرامی و فرزندان صالح و دیگر بازماندگان ایشان و نیز به شاگردان و ارادتمندان این معلّم بزرگ و به حوزه علمیه تسلیت عرض می‌کنم و علّو درجات ایشان و مغفرت و رحمت الهی را برای ایشان مسألت می‌نمایم.
۱۳ دی ماه ۱۳۹۹ [۴]
دفتر نشر حفظ و نشر آثار آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای
آثار
قرآن و حدیث
- اخلاق در قرآن (سه جلد).
- بر درگاه دوست (شرح فرازهایى از دعاى افتتاح، ابوحمزه و مکارم الاخلاق).
- پرتوى از امامت و ولایت در قرآن کریم.
- پند جاوید (شرح وصیّت امام علی علیه‌السلام به امام حسن علیه‌السلام).
- پندهاى امام صادق علیه‌السلام به ره جویان صادق.
- تحقیق و تعلیق بر کتاب معانى الأخبار شیخ صدوق.
- تصحیح و تعلیق کتاب معادن الحکمة فى مکاتیب الأئمّة.
- تصحیح کتاب السماء و العالم از کتاب بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام (جلدى 54 و 59).
- ترجمه جلد 3و4 تفسیر المیزان.
- جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن.
- جنگ و جهاد در قرآن.
- حقوق و سیاست در قرآن.
- خداشناسى، کیهان شناسى، انسان شناسى (معارف قرآن).
- خلقت انسان از نظر قرآن.
- راهیان کوى دوست (شرح حدیث معراج).
- ره توشه (شرح پندهاى پیامبر صلى‌الله‌علیه‌وآله به ابوذر).
- قرآن در آئینه نهج‌البلاغة.
- قرآن شناسى.
- راه و راهنما شناسى.
- نجواى عاشقانه با مناجات شعبانیّه.
- یاد او (شرح خطبه 222 نهج‌البلاغة).
کلام و فلسفه
- آذرخشى دیگر از آسمان کربلا.
- آفتاب ولایت (مباحث مهدویّت).
- آموزش عقاید (سه جلد).
- آموزش فلسفه (2 جلد).
- اصول المعارف الانسانیّه (مجموعه سخنرانى به زبان عربى در لبنان).
- ایدئولوژى تطبیقى.
- بیست و هشت گفتار اعتقادى ـ اخلاقى.
- پاسدارى از سنگرهاى ایدئولوژیک.
- تعدّد قرائت ها.
- تعلیقةٌ على نهایة الحکمة.
- ترجمه و شرح برهان شفاء.
- توحید در نظام عقیدتى و نظام ارزشى اسلام.
- چکیده‌اى از اندیشه‌هاى بنیادین اسلامى.
- چکیده چند بحث فلسفى.
- در پرتو آذرخش.
- در پرتو ولایت.
- دروس فلسفه.
- دروس فلسفه اخلاق.
- شرح الهیّات شفاء.
- شرح جلد اوّل و هشتم الأسفار الأربعة.
- شرح نهایة الحکمة (2 جلد).
- کلمةٌ حول فلسفة الأخلاق.
- گفتمان روشنگر درباره اندیشه‌هاى بنیادین (متن کامل مناظره آقایان محمّدتقى مصباح یزدى، عبدالکریم سروش، احسان طبرى و فرّخ نگهدار).
- مباحثى پیرامون مسائل اعتقادى و اخلاقى.
- مناظره آیت‌الله مصباح یزدى و حجت‌الاسلام حجّتى کرمانى.
- نقدى فشرده بر اصول مارکسیسم.
- نقش تقلید در زندگى انسان.
اجتماعى و سیاسى
- اصلاحات، ریشه‌ها و تیشه‌ها.
- انتقام (نشریه داخلى دانشجویان حوزه علمیه قم در سال‌هاى 44 ـ 1343 ش.).
- بحثى ساده و کوتاه پیرامون حکومت اسلامى و ولایت فقیه.
- پاسخ استاد به جوانان پرسشگر.
- پرسشها و پاسخها (5 جلد).
- پیش‌نیازهاى مدیریّت اسلامى.
- تهاجم فرهنگى.
- حقوق و سیاست در قرآن.
- دین و آزادى.
- زن یا نیمى از پیکر اجتماع.
- عبرت‌هاى خرداد.
- کاوشها و چالشها.
- مباحثى درباره حوزه.
- نظریه حقوقى اسلام.
- نظریه سیاسى اسلام (2 جلدقانونگذارى و کشوردارى).
- نگاهى گذرا به نظریّه ولایت فقیه.
اخلاق
- به سوى او.
- به سوى تو.
- به سوى خودسازى.
- خاطراتى خواندنى از آیت‌الله مصباح یزدى درباره آیت‌الله بهجت.
- خودشناسى براى خود سازى.
- عروج تا بى نهایت (درباره نماز).
- جامى از زلال کوثر (درباره شخصیّت حضرت زهراء(علیهاالسلام)).
پانویس
منابع مقاله
- دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای
- پایگاه خبری همکاریهای خبری شیعه(شقفنا)
- وبلاگ خانه مشاور
- سایت روزنامه همشهری
وابسته‌ها
پندهای امام صادق(ع) به ره‌جویان صادق
بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام
رساترین دادخواهی و روشنگری (شرح خطبه فدکیه)
نجوای عاشقانه با مناجات شعبانیه
بحثی ساده و کوتاه پيرامون حکومت اسلامی و ولايت فقيه
المنهج الجدید فی تعلیم الفلسفه
نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه
مردم سالاری دینی و نظریه ولایت فقیه
سلسله مباحث اسلام، سیاست و حکومت
زینهار از تکبر!: شرح بزرگترین خطبه نهج‌البلاغة در نکوهش متکبران و فخر فروشان
فلسفه اخلاق (دروس فلسفه اخلاق)
بحثهایی پیرامون مسایل اعتقادی و اخلاقی
پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم
معارف قرآن: خدا شناسی، کیهان‌شناسی، انسان‌شناسی
انقلاب اسلامی جهشی در تحولات سیاسی تاریخ
نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام
بهترین‌ها و بدترین‌ها از دیدگاه نهج‌البلاغه
چکیده‌ای از اندیشه‌های بنیادین اسلامی: مجموعه سخنرانی‌های آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی در کشور لبنان
معارف قرآن (4 و 5): راه و راهنما شناسی (تلخیص)
آموزش عقاید (دوره کامل سه جلدی)
آذرخشی دیگر از آسمان کربلا؛ آفتاب ولایت
سیری در ساحل: بینش و منش حضرت امام خمینی(ره)
آیین پرواز 1 ویژه جوانان و نوجوانان
آفتاب مطهر: زندگی، اندیشه و خدمات علمی و فرهنگی علامه شهید، آیت‌الله مرتضی مطهری
سجاده‌های سلوک: شرح مناجات‌های حضرت سجاد علیه‌السلام
دستور العمل کلامی (Theological Instructions)
به پیشواز خورشید غرب: گزراش سفر آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی به اسپانیا و آمریکای لاتین
سفر به سرزمین هزار آیین: گزارش سفر آیت‌الله مصباح یزدی به هندوستان
محاضرات فی الإیدولوجیة المقارنة
پرسشها و پاسخها: ولایت فقیه و خبرگان
توحید در نظام عقیدتی و نظام ارزشی اسلام
العودة إلی الذات و بناؤها من جدید
نظرة عابرة إلی نظریة ولایة الفقیه
نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه
نگاهی گذرا به نظریه (ولایة الفقیه)
ردهها:
- زندگی‌نامه
- معلمان اخلاق
- درگذشتگان ۱۳۹۹
- اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
- اعضای مجلس خبرگان رهبری
- سخنوران
- نویسندگان جدید و معاصر فلسفه اسلامی
- شاگردان امام خمینی
- شاگردان علامه طباطبایی
- فیلسوفان
- نویسندگان
- متکلمان شیعه
- نهج‌البلاغه‌پژوهان
- عاشوراپژوهان
- فقیهان شیعه
- شاگردان آیت‌الله بهجت
- مدیران
- برگزیدگان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
- مصححان
- مترجمان