في رحاب أهل‌البيت(ع): أسطورة تحريف القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'عليهم السلام' به 'عليهم‌السلام') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی') |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[حصینی موسوی، سید عبدالرحیم]] (نویسنده) | ||
[[مجمع | [[مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام، گروه پژوهش و پاسخ به شبهات]] (نویسنده) | ||
| زبان = | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع =اسلام - مسايل متفرقه | | موضوع =اسلام - مسايل متفرقه | ||
| ناشر = مجمع | | ناشر = مجمع جهانی اهل‌بيت عليهم‌السلام. مرکز چاپ و نشر | ||
| مکان نشر =ايران - قم | | مکان نشر =ايران - قم | ||
| سال نشر = 1426ق | | سال نشر = 1426ق | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| شابک =964-8686-71-8 | | شابک =964-8686-71-8 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =57218 | ||
| کتابخوان همراه نور =57218 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|تحریف (ابهام‌زادیی)}} | |||
'''في رحاب أهل‌البيت(ع): أسطورة تحريف القرآن'''، جلد سی‌ویکم از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى و تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سید عبدالرحیم موسوى و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند. | '''في رحاب أهل‌البيت(ع): أسطورة تحريف القرآن'''، جلد سی‌ویکم از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى و تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. [[حصینی موسوی، سید عبدالرحیم|سید عبدالرحیم موسوى]] و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند. | ||
اثر حاضر، مباحث مربوط به تحریف قرآن را در خود جای داده است. | اثر حاضر، مباحث مربوط به تحریف قرآن را در خود جای داده است. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۴: | ||
در پیشگفتار گروه تحقیق، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: كلمة المجتمع، ص7-9</ref>. | در پیشگفتار گروه تحقیق، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: كلمة المجتمع، ص7-9</ref>. | ||
در ابتدای کتاب، ضمن اشاره به کلامی از حضرت علی(ع) در توصیف قرآن کریم، به این نکته اشاره گردیده است که طبق اعتقاد مسلمانان، قرآن کتابی است که باطل در آن راهی نداشته و مصون از خطا و اشتباه است، اما برخی شبهه تحریف شدن آن را مطرح نموده‌اند<ref>ر.ک: مقدمه، ص11-12</ref>. | در ابتدای کتاب، ضمن اشاره به کلامی از [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] در توصیف قرآن کریم، به این نکته اشاره گردیده است که طبق اعتقاد مسلمانان، قرآن کتابی است که باطل در آن راهی نداشته و مصون از خطا و اشتباه است، اما برخی شبهه تحریف شدن آن را مطرح نموده‌اند<ref>ر.ک: مقدمه، ص11-12</ref>. | ||
در قسمت اول، به بررسی عوامل صیانت قرآن کریم از تحریف، پرداخته شده است. این بحث، در پنج نکته زیر، پیگیری شده است: | در قسمت اول، به بررسی عوامل صیانت قرآن کریم از تحریف، پرداخته شده است. این بحث، در پنج نکته زیر، پیگیری شده است: | ||
# سطح علاقه و ارتباط امت اسلامی با قرآن کریم: قرآن کریم از ابتدای نزول، تغییراتی ریشه‌ای در زندگی انسان مسلمان ایجاد کرد؛ هم از جهت فرهنگی هم از جهت روحی و هم از جهت اجتماعی. به‌گونه‌ای که انسان به‌راحتی درمی‌یابد که این کتاب بزرگ، نتیجه تفکرات و تمدن بشری نبوده، بلکه کتابی الهی است که تغایر و تناقضی در آیات آن، وجود ندارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13</ref>. | # سطح علاقه و ارتباط امت اسلامی با قرآن کریم: قرآن کریم از ابتدای نزول، تغییراتی ریشه‌ای در زندگی انسان مسلمان ایجاد کرد؛ هم از جهت فرهنگی هم از جهت روحی و هم از جهت اجتماعی. به‌گونه‌ای که انسان به‌راحتی درمی‌یابد که این کتاب بزرگ، نتیجه تفکرات و تمدن بشری نبوده، بلکه کتابی الهی است که تغایر و تناقضی در آیات آن، وجود ندارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13</ref>. | ||
# تصدی الهی نسبت به حفظ قرآن کریم و صیانت آن از تحریف: از جمله موارد استدلال علما و محققین بر عدم وقوع تحریف در قرآن کریم، آیات و شواهدی از قرآن کریم می‌باشد که در این زمینه، نازل شده است که عبارتند از: | # تصدی الهی نسبت به حفظ قرآن کریم و صیانت آن از تحریف: از جمله موارد استدلال علما و محققین بر عدم وقوع تحریف در قرآن کریم، آیات و شواهدی از قرآن کریم می‌باشد که در این زمینه، نازل شده است که عبارتند از: | ||
## آیه 9 سوره حجر: '''إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ''' (بىتردید، ما این قرآن را به‌تدریج نازل | ## آیه 9 سوره حجر: '''إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ''' (بىتردید، ما این قرآن را به‌تدریج نازل کردهایم و قطعاً نگهبان آن خواهیم بود). | ||
## آیه 41 و 42 سوره فصلت: '''...وَ إِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ لاَ يأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَينِ يدَيهِ وَ لاَ مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ''' (و به‌راستى که آن کتابى ارجمند است، از پیش روى آن و از پشت سرش باطل به‌سویش | ## آیه 41 و 42 سوره فصلت: '''...وَ إِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ لاَ يأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَينِ يدَيهِ وَ لاَ مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ''' (و به‌راستى که آن کتابى ارجمند است، از پیش روى آن و از پشت سرش باطل به‌سویش نمی‌آید وحى [نامه] اى است از حکیمى ستوده [صفات]). | ||
## آیات 16 تا 19 سوره قیامت: '''لاَ تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ إِنَّ عَلَينَا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ ثُمَّ إِنَّ عَلَينَا بَيانَهُ''' (زبانت را [در هنگام وحى] زود به حرکت درنیاور تا در خواندن [قرآن] شتابزدگى به خرج دهى؛ در حقیقت گردآوردن و خواندن آن بر [عهده] ماست؛ پس چون آن را برخواندیم [همانگونه] خواندن آن را دنبال کن؛ سپس توضیح آن [نیز] برعهده ماست) <ref>ر.ک: همان، ص15-17</ref>. در ادامه این مبحث، به بررسی و بحث پیرامون مناقشاتی که پیرامون این آیات وارد شده، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص18-20</ref>. | ## آیات 16 تا 19 سوره قیامت: '''لاَ تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ إِنَّ عَلَينَا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ ثُمَّ إِنَّ عَلَينَا بَيانَهُ''' (زبانت را [در هنگام وحى] زود به حرکت درنیاور تا در خواندن [قرآن] شتابزدگى به خرج دهى؛ در حقیقت گردآوردن و خواندن آن بر [عهده] ماست؛ پس چون آن را برخواندیم [همانگونه] خواندن آن را دنبال کن؛ سپس توضیح آن [نیز] برعهده ماست)<ref>ر.ک: همان، ص15-17</ref>. در ادامه این مبحث، به بررسی و بحث پیرامون مناقشاتی که پیرامون این آیات وارد شده، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص18-20</ref>. | ||
# تلاش پیامبر(ص) برای صیانت قرآن از تحریف: پیامبر(ص)، اهتمام ویژه‌ای به قضیه حفظ قرآن از تحریف داشتند که می‌توان این تلاش را در برخی از امور زیر، مشاهده نمود: | # تلاش پیامبر(ص) برای صیانت قرآن از تحریف: پیامبر(ص)، اهتمام ویژه‌ای به قضیه حفظ قرآن از تحریف داشتند که می‌توان این تلاش را در برخی از امور زیر، مشاهده نمود: | ||
## ترغیب بر تلاوت و حفظ قرآن؛ | ## ترغیب بر تلاوت و حفظ قرآن؛ | ||
## تدوین قرآن و سفارش ایشان به نوشتن آیات به‌وسیله کاتبان؛ | ## تدوین قرآن و سفارش ایشان به نوشتن آیات به‌وسیله کاتبان؛ | ||
## جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر(ص) <ref>ر.ک: همان، ص20-24</ref>. | ## جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر(ص)<ref>ر.ک: همان، ص20-24</ref>. | ||
# سنت نبوی، تأکیدکننده سلامت قرآن از تحریف می‌باشد: از جمله ادله صیانت قرآن کریم از تحریف از دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع)، مسئله عرض احادیث وارده از ائمه(ع) بر قرآن موجود در صورت تعارض آنها با یکدیگر – بلکه مطلق احادیث - و اخذ به روایت مطابق با قرآن و رها کردن مخالف با آن می‌باشد که همین مقیاس قرار دادن قرآن برای تشخیص صدق و کذب روایات، دلیلی بر مصون بودن آن از تحریف می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص24</ref>. | # سنت نبوی، تأکیدکننده سلامت قرآن از تحریف می‌باشد: از جمله ادله صیانت قرآن کریم از تحریف از دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع)، مسئله عرض احادیث وارده از ائمه(ع) بر قرآن موجود در صورت تعارض آنها با یکدیگر – بلکه مطلق احادیث - و اخذ به روایت مطابق با قرآن و رها کردن مخالف با آن می‌باشد که همین مقیاس قرار دادن قرآن برای تشخیص صدق و کذب روایات، دلیلی بر مصون بودن آن از تحریف می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص24</ref>. | ||
# مراقبت مسلمانان و دقت و اهتمام آنان در حفظ قرآن کریم: در این قسمت، به مواردی از دقت مسلمانان در حفظ قرآن کریم، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص26-28</ref>. | # مراقبت مسلمانان و دقت و اهتمام آنان در حفظ قرآن کریم: در این قسمت، به مواردی از دقت مسلمانان در حفظ قرآن کریم، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص26-28</ref>. | ||
در قسمت دوم کتاب، در نه بحث زیر، به بررسی موضوع تحریف قرآن کریم پرداخته شده است: | در قسمت دوم کتاب، در نه بحث زیر، به بررسی موضوع تحریف قرآن کریم پرداخته شده است: | ||
در بحث نخست، معنای لغوی و اصطلاحی تحریف، مورد بررسی قرار گرفته است. تحریف در لغت به معنای اماله و عدول شیء از موضع و جایگاه خود، به موضع و جایگاهی دیگر است، اما در اصطلاح، در معانی زیر استعمال شده است: | در بحث نخست، معنای لغوی و اصطلاحی تحریف، مورد بررسی قرار گرفته است. تحریف در لغت به معنای اماله و عدول شیء از موضع و جایگاه خود، به موضع و جایگاهی دیگر است، اما در اصطلاح، در معانی زیر استعمال شده است: | ||
# تحریف ترتیبی: انتقال آیه از مکان خود به مکانی دیگر. | # تحریف ترتیبی: انتقال آیه از مکان خود به مکانی دیگر. | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۱: | ||
# تحریف به‌واسطه نقصان و کم کردن آیات یا سور<ref>ر.ک: همان، ص29-32</ref>. | # تحریف به‌واسطه نقصان و کم کردن آیات یا سور<ref>ر.ک: همان، ص29-32</ref>. | ||
در مبحث دوم، به تصریح علما و اندیشمندان مسلمان به سلامت قرآن کریم از تحریف، اشاره شده است که از جمله آنها، می‌توان از شیخ صدوق (متوفی 381ق)، شیخ مفید (متوفی 413ق)، سید مرتضی علم‌الهدی (متوفی 436ق)، شیخ طوسی (متوفی 460ق)، شیخ طبرسی (متوفی 548ق)، ابن طاووس حلی (متوفی 664ق)، علامه حلی (متوفی 726ق)، زین‌الدین بیاضی عاملی (متوفی 877ق)، عبدالعالی کرکی عاملی (متوفی 940ق)، شیخ فتح‌الله کاشانی (متوفی 988ق)، نورالله تستری (متوفی 1019ق)، بهاءالدین عاملی (متوفی 1030ق) و فیض کاشانی (متوفی 1019ق)، نام برد<ref>ر.ک: همان، ص32-46</ref>. | در مبحث دوم، به تصریح علما و اندیشمندان مسلمان به سلامت قرآن کریم از تحریف، اشاره شده است که از جمله آنها، می‌توان از [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]] (متوفی 381ق)، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]] (متوفی 413ق)، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی علم‌الهدی]] (متوفی 436ق)، [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] (متوفی 460ق)، [[طبرسی، فضل بن حسن|شیخ طبرسی]] (متوفی 548ق)، [[ابن طاووس، احمد بن موسی|ابن طاووس حلی]] (متوفی 664ق)، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] (متوفی 726ق)، زین‌الدین بیاضی عاملی (متوفی 877ق)، عبدالعالی کرکی عاملی (متوفی 940ق)، [[کاشانی، فتح‌الله بن شکرالله|شیخ فتح‌الله کاشانی]] (متوفی 988ق)، نورالله تستری (متوفی 1019ق)، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|بهاءالدین عاملی]] (متوفی 1030ق) و [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]] (متوفی 1019ق)، نام برد<ref>ر.ک: همان، ص32-46</ref>. | ||
در مبحث سوم، از منظر مذاهب اسلامی، به موضوع تحریف، نگریسته شده است و دیدگاه و نظرات علمای مذاهب مختلف، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص46-54</ref>. | در مبحث سوم، از منظر مذاهب اسلامی، به موضوع تحریف، نگریسته شده است و دیدگاه و نظرات علمای مذاهب مختلف، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص46-54</ref>. | ||
| خط ۷۹: | خط ۸۱: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۹: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[الرجعة]] | |||
[[سیره معصومان علیهم‌السلام]] | |||
[[ | [[الإمام المهدي عليه‌السلام في روايات أهل السنة]] | ||
[[ | |||
[[المهدوية عند أهل‌البیت علیهم‌السلام (طبع جدید)]] | |||
[[الشفاعة (بهبهانی)]] | |||
[[شبهة الغلو (بهبهانی)]] | |||
[[البداء في القرآن الكريم]] | |||
[[رؤية الله بين التنزيه و التشبيه]] | |||
[[الغدير (حائری)]] | |||
[[في رحاب أهل‌البيت(ع): صيانة القرآن الكريم من التحريف]] | |||
[[في رحاب أهل‌البيت(ع): نظرية عدالة الصحابة]] | |||
[[في رحاب أهل‌البيت(ع): علم الأئمة الاثني‌عشر(ع) بالغيب]] | |||
[[في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمامة و النص]] | |||
[[في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة]] | |||
[[ | [[في رحاب أهل‌البيت(ع): التوسل]] | ||
[[ | [[في رحاب أهل‌البيت(ع): العصمة في النبوة و الإمامة]] | ||
[[ | [[في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمام المهدي في روايات أهل السنة (طبع ثانی)]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | |||
[[رده: | [[رده:کلیات]] | ||
[[رده:آثار کلی درباره اسلام، آثار کلی – آثار اختصاصی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۲۲
في رحاب أهل‌البيت(ع): أسطورة تحريف القرآن، جلد سی‌ویکم از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى و تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سید عبدالرحیم موسوى و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند.
| أسطورة تحريف القرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حصینی موسوی، سید عبدالرحیم (نویسنده) مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام، گروه پژوهش و پاسخ به شبهات (نویسنده) |
| ناشر | مجمع جهانی اهل‌بيت عليهم‌السلام. مرکز چاپ و نشر |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1426ق |
| چاپ | 2 |
| شابک | 964-8686-71-8 |
| موضوع | اسلام - مسايل متفرقه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، تحریف (ابهام‌زادیی) را ببینید.
اثر حاضر، مباحث مربوط به تحریف قرآن را در خود جای داده است.
ساختار
کتاب با پیشگفتار گروه تحقیق و تدوین (كلمة المجتمع)، آغاز گردیده و مطالب در یک مقدمه و دو قسم و هر قسم در چندین مبحث، سامان‌دهی شده است.
گزارش محتوا
در پیشگفتار گروه تحقیق، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است[۱].
در ابتدای کتاب، ضمن اشاره به کلامی از حضرت علی(ع) در توصیف قرآن کریم، به این نکته اشاره گردیده است که طبق اعتقاد مسلمانان، قرآن کتابی است که باطل در آن راهی نداشته و مصون از خطا و اشتباه است، اما برخی شبهه تحریف شدن آن را مطرح نموده‌اند[۲].
در قسمت اول، به بررسی عوامل صیانت قرآن کریم از تحریف، پرداخته شده است. این بحث، در پنج نکته زیر، پیگیری شده است:
- سطح علاقه و ارتباط امت اسلامی با قرآن کریم: قرآن کریم از ابتدای نزول، تغییراتی ریشه‌ای در زندگی انسان مسلمان ایجاد کرد؛ هم از جهت فرهنگی هم از جهت روحی و هم از جهت اجتماعی. به‌گونه‌ای که انسان به‌راحتی درمی‌یابد که این کتاب بزرگ، نتیجه تفکرات و تمدن بشری نبوده، بلکه کتابی الهی است که تغایر و تناقضی در آیات آن، وجود ندارد[۳].
- تصدی الهی نسبت به حفظ قرآن کریم و صیانت آن از تحریف: از جمله موارد استدلال علما و محققین بر عدم وقوع تحریف در قرآن کریم، آیات و شواهدی از قرآن کریم می‌باشد که در این زمینه، نازل شده است که عبارتند از:
- آیه 9 سوره حجر: إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ (بىتردید، ما این قرآن را به‌تدریج نازل کردهایم و قطعاً نگهبان آن خواهیم بود).
- آیه 41 و 42 سوره فصلت: ...وَ إِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ لاَ يأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَينِ يدَيهِ وَ لاَ مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ (و به‌راستى که آن کتابى ارجمند است، از پیش روى آن و از پشت سرش باطل به‌سویش نمی‌آید وحى [نامه] اى است از حکیمى ستوده [صفات]).
- آیات 16 تا 19 سوره قیامت: لاَ تُحَرِّكْ بِهِ لِسَانَكَ لِتَعْجَلَ بِهِ إِنَّ عَلَينَا جَمْعَهُ وَ قُرْآنَهُ فَإِذَا قَرَأْنَاهُ فَاتَّبِعْ قُرْآنَهُ ثُمَّ إِنَّ عَلَينَا بَيانَهُ (زبانت را [در هنگام وحى] زود به حرکت درنیاور تا در خواندن [قرآن] شتابزدگى به خرج دهى؛ در حقیقت گردآوردن و خواندن آن بر [عهده] ماست؛ پس چون آن را برخواندیم [همانگونه] خواندن آن را دنبال کن؛ سپس توضیح آن [نیز] برعهده ماست)[۴]. در ادامه این مبحث، به بررسی و بحث پیرامون مناقشاتی که پیرامون این آیات وارد شده، پرداخته شده است[۵].
- تلاش پیامبر(ص) برای صیانت قرآن از تحریف: پیامبر(ص)، اهتمام ویژه‌ای به قضیه حفظ قرآن از تحریف داشتند که می‌توان این تلاش را در برخی از امور زیر، مشاهده نمود:
- ترغیب بر تلاوت و حفظ قرآن؛
- تدوین قرآن و سفارش ایشان به نوشتن آیات به‌وسیله کاتبان؛
- جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر(ص)[۶].
- سنت نبوی، تأکیدکننده سلامت قرآن از تحریف می‌باشد: از جمله ادله صیانت قرآن کریم از تحریف از دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع)، مسئله عرض احادیث وارده از ائمه(ع) بر قرآن موجود در صورت تعارض آنها با یکدیگر – بلکه مطلق احادیث - و اخذ به روایت مطابق با قرآن و رها کردن مخالف با آن می‌باشد که همین مقیاس قرار دادن قرآن برای تشخیص صدق و کذب روایات، دلیلی بر مصون بودن آن از تحریف می‌باشد[۷].
- مراقبت مسلمانان و دقت و اهتمام آنان در حفظ قرآن کریم: در این قسمت، به مواردی از دقت مسلمانان در حفظ قرآن کریم، اشاره شده است[۸].
در قسمت دوم کتاب، در نه بحث زیر، به بررسی موضوع تحریف قرآن کریم پرداخته شده است:
در بحث نخست، معنای لغوی و اصطلاحی تحریف، مورد بررسی قرار گرفته است. تحریف در لغت به معنای اماله و عدول شیء از موضع و جایگاه خود، به موضع و جایگاهی دیگر است، اما در اصطلاح، در معانی زیر استعمال شده است:
- تحریف ترتیبی: انتقال آیه از مکان خود به مکانی دیگر.
- تحریف معنوی: حمل لفظ بر معانی بعیدی که ربطی به ظاهر آن ندارد، به‌همراه مخالفت با تفسیر مشهور آن.
- تحریف لفظی: که خود دارای اقسام زیر است:
- تحریف حروف یا حرکات.
- تحریف کلمات.
- تحریف آیات و سور.
- تحریف به‌واسطه اضافه چیزی به قرآن.
- تحریف به‌واسطه نقصان و کم کردن آیات یا سور[۹].
در مبحث دوم، به تصریح علما و اندیشمندان مسلمان به سلامت قرآن کریم از تحریف، اشاره شده است که از جمله آنها، می‌توان از شیخ صدوق (متوفی 381ق)، شیخ مفید (متوفی 413ق)، سید مرتضی علم‌الهدی (متوفی 436ق)، شیخ طوسی (متوفی 460ق)، شیخ طبرسی (متوفی 548ق)، ابن طاووس حلی (متوفی 664ق)، علامه حلی (متوفی 726ق)، زین‌الدین بیاضی عاملی (متوفی 877ق)، عبدالعالی کرکی عاملی (متوفی 940ق)، شیخ فتح‌الله کاشانی (متوفی 988ق)، نورالله تستری (متوفی 1019ق)، بهاءالدین عاملی (متوفی 1030ق) و فیض کاشانی (متوفی 1019ق)، نام برد[۱۰].
در مبحث سوم، از منظر مذاهب اسلامی، به موضوع تحریف، نگریسته شده است و دیدگاه و نظرات علمای مذاهب مختلف، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است[۱۱].
در بحث چهارم، به مواردی از روایات تحریف در کتب اهل سنت و جوابی که به آنها داده شده، اشاره گردیده است. این روایات، در دو قسم بررسی شده است: الف)- روایاتی که سور یا آیاتی را ذکر کرده و گمان کرده‌اند که آنها جزء قرآن بوده و سپس حذف گردیده و یا تلاوت آنها نسخ شده است. ب)- روایاتی که دلالت بر خطا، لحن و یا تغییر دارند[۱۲].
برخی از روایات نیز در کتب امامیه وجود دارد که به ادعای بعضی ظهور در نقصان یا دلالت بر آن دارند. این روایات در بحث پنجم، بررسی شده و تفاسیر و تأویلاتی که پیرامون آنها مطرح گردیده، ذکر شده است[۱۳].
در بحث ششم، به ذکر تصریحاتی از ائمه(ع) مبنی بر اینکه قرآن موجود در میان مسلمانان، خود همان قرآنی است که بر پیامبر(ص) نازل گردیده و نیز به ذکر تشویق و ترغیب ایشان نسبت به ارتباط با قرآن موجود، پرداخته شده است[۱۴].
در بحث هفتم، به بررسی انگیزه‌ها و اهداف مغرضانه موجود در ورای شبهه تحریف قرآن کریم پرداخته شده[۱۵] و در بحث هشتم و نهم، خلاصه موضع و دیدگاه اسلامی نسبت به قرآن و نیز موضع و دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع) نسبت به آن، به‌خوبی تشریح و تبیین شده است[۱۶].
در پایان کتاب، به نمونه‌هایی از اسرائیلیات موجود در تفسایر مسلمانان، اشاره گردیده[۱۷] و سپس به ذکر نتیجه و خلاصه مباحث کتاب، پرداخته شده است[۱۸].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها به ذکر منابع پرداخته شده است.
پانویس
- ↑ ر.ک: كلمة المجتمع، ص7-9
- ↑ ر.ک: مقدمه، ص11-12
- ↑ ر.ک: متن کتاب، ص13
- ↑ ر.ک: همان، ص15-17
- ↑ ر.ک: همان، ص18-20
- ↑ ر.ک: همان، ص20-24
- ↑ ر.ک: همان، ص24
- ↑ ر.ک: همان، ص26-28
- ↑ ر.ک: همان، ص29-32
- ↑ ر.ک: همان، ص32-46
- ↑ ر.ک: همان، ص46-54
- ↑ ر.ک: همان، ص54-74
- ↑ ر.ک: همان، ص74
- ↑ ر.ک: همان، ص82
- ↑ ر.ک: همان، ص90
- ↑ ر.ک: همان، ص101-119
- ↑ ر.ک: همان، ص119
- ↑ ر.ک: همان، ص121
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
الإمام المهدي عليه‌السلام في روايات أهل السنة
المهدوية عند أهل‌البیت علیهم‌السلام (طبع جدید)
رؤية الله بين التنزيه و التشبيه
في رحاب أهل‌البيت(ع): صيانة القرآن الكريم من التحريف
في رحاب أهل‌البيت(ع): نظرية عدالة الصحابة
في رحاب أهل‌البيت(ع): علم الأئمة الاثني‌عشر(ع) بالغيب
في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمامة و النص
في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة
في رحاب أهل‌البيت(ع): العصمة في النبوة و الإمامة
في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمام المهدي في روايات أهل السنة (طبع ثانی)