في رحاب أهل‌البيت(ع): العصمة في النبوة و الإمامة
| العصمة في النبوة و الإمامة | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | حصینی موسوی، سید عبدالرحیم (نویسنده) مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام، گروه پژوهش و پاسخ به شبهات (نویسنده) |
| ناشر | مجمع جهانی اهل‌بيت عليهم‌السلام. مرکز چاپ و نشر |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | 1426ق |
| چاپ | 2 |
| شابک | 964-8686-80-7 |
| موضوع | اسلام - مسايل متفرقه عصمت (اسلام) |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
في رحاب أهل‌البيت(ع): العصمة في النبوة و الإمامة، جلد چهلم از مجموعه کتابچه‌هایى است در چهل مجلد که موضوعات مختلف کلامى، فقهى و تاریخى و قرآنى را مورد بررسى قرار داده است. سید عبدالرحیم موسوى و یک گروه تحقیقى، تدوین و تنظیم این مجموعه را به انجام رسانده‌اند.
اثر حاضر، مباحث مربوط به عصمت در نبوت و امامت را در خود جای داده است.
ساختار
کتاب با مقدمه گروه تحقیق و تدوین (كلمة المجمع)، آغاز گردیده و مطالب در هفت مبحث، سامان‌دهی شده است.
گزارش محتوا
در مقدمه گروه تحقیق (كلمة المجمع)، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره شده است[۱].
در ابتدای کتاب، به فطرت کمال‌جو و حق‌طلب آدمی و سعی ذاتی او در تحصیل معارف و علوم اشاره شده[۲] و در مبحث نخست، واژه عصمت، از لحاظ لغوی و اصطلاحی، مورد بررسی قرار گرفته است. پیرامون معنای اصطلاحی عصمت، علمای مکتب اهل‌بیت(ع)، در این نقطه اشتراک نظر دارند که نفوس معصومین از توجه به گناهان ابا دارند و تسلیم در برابر خطایا و شهوات را از خویش می‌رانند، اما علمای مکاتب دیگر، در این مسئله اختلاف دارند؛ از جمله برخی قائل به جواز ارتکاب کبیره بر نبی تنها قبل از بعثت و برخی قائل به آن قبل و بعد از بعثت هستند[۳].
در مبحث دوم، به بحث پیرامون دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع) و مکتب اهل سنت درباره امامت پرداخته شده است و به این نکته اشاره شده است که امامت و خلافت در دیدگاه اهل سنت، بر حول این محور است که امام و خلیفه بعد از پیامبر(ص)، همان قائد و زعیم سیاسی بوده و متولی اداره شئون جامعه اسلامی، بعد از پیامبر(ص) است، ولذا بر طبق این دیدگاه، امام و رهبر جامعه، بر اساس نص و تعیین از قبل خداوند و به بیان پیامبر(ص) نبوده، بلکه انتخاب و انتصاب آن، برعهده جامعه است[۴]. اما از دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع)، امام علاوه بر رهبری سیاسی جامعه، متصدی منصب مرجعیت دینی نیز بوده، ولذا اطاعت و تبعیت از او، واجب است و بنابراین، لازم است که قول، فعل و تقریر او، حجت باشد همچون حجت بودن رسول؛ لذا باید امام معصوم باشد، مثل معصوم بودن پیامبر(ص)[۵].
در ادامه این مبحث، به بررسی مکتب اصحاب حدیث، معتزله و اشاعره پیرامون عصمت انبیا پرداخته شده و در پایان، به‌منظور تشریح دیدگاه مکتب اهل‌بیت(ع)، از منظر «قاعده لطف»، به موضوع عصمت نگریسته شده و در این رابطه، نظر بزرگان شیعه از جمله شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و علامه حلی، مطرح شده است[۶].
به اعتقاد نویسنده، ضرورت عصمت در نبوت، از خلال شناخت و توجه به نقش و وظایف الهی که برعهده انبیا می‌باشد، متجلی می‌گردد. در مبحث سوم، با توجه به آیات قرآن کریم، به ذکر این وظایف پرداخته شده است که عبارتند از: دعوت به‌سوی توحید؛ متحمل شدن رسالت و ایصال و رساندن آن به مردم؛ محقق کردن عدالت در جامعه و بشارت و انذار[۷].
در مبحث چهارم، رابطه عصمت و اختیار، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است[۸] و مبحث پنجم، به بحث پیرامون رابطه عصمت و عدالت، اختصاص یافته است[۹].
در مبحث ششم، موضوع عصیان و استغفار و توبه در حیات انبیا و عدم تنافی آن با عصمت ایشان، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این مبحث، به موضوع سهو و فراموشی پیامبر(ص) پرداخته شده و در پایان، ادله نقلی عصمت انبیا، مورد بررسی قرار گرفته است[۱۰].
امامیه بر این عقیده‌اند که نبی و امام، چه قبل از نبوت و امامت و چه پس از آن، مطلقا معصوم بوده و منزه از گناه، خطا، نسیان، سهو، جهل و غفلت می‌باشند؛ زیرا معصوم، انسان کاملی است که نقایص بشری و تمایلات نفسانی، از ولادت تا ممات، در او راهی نداشته و در اعتقادات و افعال دینی و نیز تکالیف شرعی و تبلیغ احکام شرعی و الهی، معصوم و مصون است؛ از این‌رو، در آخرین مبحث، به بررسی موضوع عصمت و ضرورت آن در امام پرداخته شده است[۱۱].
در آخر این مبحث، به ذکر ادله نقلیه بر عصمت امام، پرداخته شده است که عبارتند از: آیه تطهیر، مباهله و امامت و حدیث ثقلین[۱۲].
نتیجه و خلاصه مباحث کتاب، در انتهای آن آمده است[۱۳].
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده و در پاورقی‌ها به ذکر منابع پرداخته شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
الإمام المهدي عليه‌السلام في روايات أهل السنة
المهدوية عند أهل‌البیت علیهم‌السلام (طبع جدید)
رؤية الله بين التنزيه و التشبيه
في رحاب أهل‌البيت(ع): صيانة القرآن الكريم من التحريف
في رحاب أهل‌البيت(ع): نظرية عدالة الصحابة
في رحاب أهل‌البيت(ع): علم الأئمة الاثني‌عشر(ع) بالغيب
في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمامة و النص
في رحاب أهل‌البيت(ع): أفضلية الإمام علي(ع) علی الصحابة
في رحاب أهل‌البيت(ع): أسطورة تحريف القرآن
في رحاب أهل‌البيت(ع): الإمام المهدي في روايات أهل السنة (طبع ثانی)