تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة؛ القصاص

    از ویکی‌نور
    تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله - القصاص
    تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة؛ القصاص
    پدیدآورانفاضل موحدی لنکرانی، محمد (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرتحریر الوسیله. برگزیده. کتاب القصاص. شرح القصاص
    ناشرمرکز فقه الأئمة الأطهار علیهم‌السلام
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1380 ش
    چاپ2
    شابک964-92309-2-0
    موضوعخمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368. تحریر الوسیله - نقد و تفسیر

    فقه جعفری - قرن 14

    قصاص (فقه)
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏خ‎‏8‎‏ ‎‏ت‎‏30237‎‏ ‎‏1380‎‏ج
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله: القصاص تأليف آیت‌الله محمدفاضل لنكرانى، به شرح مباحث مربوط به قصاص و احكام و فروع فقهى آن با توجه به مندرجات كتاب تحرير الوسيله نوشته امام خمينى پرداخته است.

    ساختار

    از دو بخش كلى تشكيل شده است: در قسمت اول احكام قصاص نفس و درقسمت دوم احكام قصاص اعضا و جوارح و شرايط تعلق قصاص و کیفیت اجراى آن مورد شرح و بررسى قرار ميگيرد.

    در بالاى صفحات كتاب متن كتاب تحرير الوسيله و در پائين شرح و توضيح آن آمده است. مؤلف از دلايل قرآنى، روايى، عقلى و اقوال فقهاى شيعه استفاده كرده است.

    گزارش محتوا

    در بخش اول كه مربوط به قصاص نفس و موجبات آن است، نگارنده به موارد متعددى از قتل نفس و کیفیت آن و نحوه اجراى قصاص در مورد هريك از انواع قتل اشاره كرده؛[۱]سپس شروط فقهى اجراى قصاص را بررسى می‌كند.[۲] 

    در همين راستا او به نحوه قتل عمد بوسيله تيراندازى، مسموم كردن، غرق كردن، سوزاندن، پرتاب كردن از بلندى، سربريدن و انواع ديگر قتل عمد پرداخته و معتقداست به هر شكلى جنايت صورت گرفته قصاص هم بايد به همان شكل اجرا شود.[۳] 

    وى همچنين به قتل عمدى كه چند نفر در آن شریک باشند، اشاره نموده و کیفیت اجراى قصاص در اين حالت را نيز بيان می‌نماید.[۴] 

    در قسمت بعدى نگارنده به شرايط اجراى قصاص اشاره كرده و امورى مانند: تساوى قاتل و مقتول در حريّت و رقيّت[۵]  و دين[۶]، عدم اجراى قصاص در صورتى كه قاتل پدر باشد[۷]، شرط بلوغ و عقل قاتل، احكام حالتى كه مقتول محقون الدم باشد را بررسى نموده و استثنائات اجراى آن را نيز بيان كرده است.[۸] 

    در مبحث بعدى كتاب راه‌هاى اثبات قتل عمد اعم از: اقرار قاتل[۹]، اقامه بيِّنه[۱۰]  و شهادت عليه قاتل و قسم خوردن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته و به بحث درباره شرايط اقرار و بينه و کیفیت قسم خوردن و احكام آن پرداخته است.[۱۱] 

    در ادامه، کیفیت استيفاى قصاص و شرايط آن بيان گرديده و استيفاى قصاص زن نسبت به شوهر خويش[۱۲]، محجور[۱۳]، اولياى دم، كافر نسبت به مسلمان و اجازه حاكم شرع در اجراى قصاص به تفكيك بررسى شده است.

    قسمت دوم مربوط به قصاص اعضا و جوارح بدن انسان است كه در آن به صورت مبسوط درباره قصاص ايجاد جراحت و قطع عضو در اعضايى مانند چشم، گوش، دستها، پاها، صورت، دندانها، لبها، آلت تناسلى، زبان، كندن موها و چگونگى وارد كردن نقص عضو بحث شده و ادله اجراى قصاص در فروض مذكور را بررسى مى‌شود.[۱۴] 

    فهرست تفصيلى مندرجات كتاب و آدرس منابع و مصادر فقهى و روايى مورد استفاده مؤلف در پايان كتاب و همچنين در پاورقى آمده است.

    پانویس

    1. تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيله، آيت‌الله محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۹
    2. همان، ص ۱۱۵
    3. همان، ص ۳۰۶
    4. همان، ص ۳۱۷
    5. همان، ص ۱۱۵
    6. همان، ص ۱۲۷
    7. همان، ص ۱۵۰
    8. همان، ص ۱۶۱
    9. همان، ص ۱۹۱
    10. همان، ص ۱۹۹
    11. همان، ص ۲۱۷
    12. همان، ص ۲۸۳
    13. همان، ص۳۲۶
    14. همان، ص ۳۶۱

    منابع مقاله

    متن کتاب

    وابسته‌ها