فرهنگ اصطلاحات وقف در امپراتوری عثمانی

فرهنگ اصطلاحات وقف در امپراتوری عثمانی
پدیدآوران	برکی، علی همت (نويسنده) بهلولی، داود (مترجم)
عنوان‌های دیگر	ترجمه کتاب «اصطلاحات و تعابیر موجود در آثار مربوطه به اوفاف، وقف‌نامه و دیگر اسناد
ناشر	مجمع ذخائر اسلامی
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1395ش - 1437ق - 2016م
چاپ	1
شابک	‎978-964-988-892-7
موضوع	وفف - ترکیه - تاریخ - امپراتوری عثمانی، 1288 - 1918م. واژه‌نامه‌ها
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ب4ف4 846 HD
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، اصطلاحات (ابهام‌زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، فرهنگ (ابهام زدایی) را ببینید.

فرهنگ اصطلاحات وقف در امپراتوری عثمانی، اثر داود بهلولی، ترجمه‌ای است از کتاب «اصطلاحات و تعابیر موجود در آثار مربوط به اوقاف، وقف‌نامه و دیگر اسناد مشابه»، نوشته علی همت برکی که کتابی است پیرامون اصطلاحات و تعابیر مربوط به وقف در عهد امپراتوری عثمانی.

آنچه باعث اهمیت کتاب می‌شود، این است که نویسنده آن، تمامى دوران فعالیت علمى و کارى خود را در نهادهایى همچون فتواخانه مشیخت، دوایر قضایى، ریاست شوراى اوقاف و عضویت در هیئت افتائیه وکالت اوقاف گذرانده و اثر حاضر حاصل تلاش‌هاى علمى وى در زمینه وقف است.

قریب به 530 مدخل در این فرهنگ کوچک گرد آمده است. این اصطلاحات از میان متون وقف‌نامه‌ها، وثائق، شهادت‌نامه‌ها و دیگر اسناد مرتبط به وقف عصر عثمانى استخراج شده‌اند. اصطلاحات همه متعلق به زبان ترکى عثمانى است؛ گرچه غالب آن‌ها از زبان عربى و بعضاً فارسى وام گرفته شده‌اند، اما با بار معنایى کاملاً مشخص و دقیقى در وقف‌نامه‌ها به‌کار رفته‌اند. قلم نویسنده نیز در شرح اصطلاحات، متمایل به ترکى عثمانى است.

مترجم، کوشیده است ضمن وفادارى به اصل متن، توضیحات لازم در خصوص بعضى اصطلاحات و واژگان را در پاورقى قید نماید. هیچ‌یک از مداخل به فارسى ترجمه نشده، بلکه عین عبارت عثمانى هر مدخل آمده است. شرح مداخل گویا است و براى اهل فن گویاتر و براى احاطه به مفهوم کامل بعضى مداخل نیز مراجعه و مطالعه دیگر مداخل احساس مى‌شود.

تعابیر و اصطلاحات، به‌ترتیب حروف الفبا منظم گردیده است. به‌منظور آشنایی بیشتر با محتوای کتاب، به برخی از این اصطلاحات، اشاره می‌شود:

1. آبریزى: واژه‌ای فارسى و در معناى شخصى است که در بیمارستان‌ها، وظیفه جمع‌آورى ظروف نجاسات و ادرار را برعهده داشت.
2. آبکش: واژه‌ای است فارسى به معناى کشنده آب. منظور کسى است که در مؤسسات خیریه وقفى، وظیفه تأمین آب از چاه‌ها و چشمه‌ها را برعهده داشت.
3. آستانه: واژه‌اى است فارسی به معناى ورودى و درگاه. زمانى به تکیه‌هاى بزرگ گفته مى‌شد. زمانى نیز به استانبول که مرکز حکومت بود، «آستانه سعادت» و یا «آستانه دولت عالیه» گفته مى‌شد که بعدها این کاربرد متروک شد.
4. آقچه: نخستین سکه نقره عثمانى است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.