محسنی، محمدآصف
| نام | محسنی، محمد آصف |
|---|---|
| نام‌های دیگر | محمدآصف محسنی قندهاری |
| نام پدر | محمدمیرزا محسنی |
| متولد | ۵ اردیبهشت ۱۳۱۴ش |
| محل تولد | قندهار افغانستان |
| رحلت | ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ش |
| اساتید | آيت‌الله سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خوئى؛ شيخ حسين حلّى؛سيد عبدالاعلى سبزوارى |
| برخی آثار | الفقه و مسائل طبیة |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00168AUTHORCODE |
محمدآصف محسنی قندهاری (۱۳۱۴-1398ش)، مرجع تقلید شیعیان در افغانستان، یکی از رهبران مذهبی و جهادی افغانستان، از معدود علمای شیعه پشتون، مدافع تقریب مذاهب اسلامی، رئیس شورای علمای شیعه افغانستان، بنیانگذار حوزه علمیه و دانشگاه خاتم النبیین در کابل، عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت، رهبر پیشین حزب حرکت اسلامی افغانستان، مؤسس تلویزیون تمدن است، مسلط به زبان‌های فارسی، عربی، اردو و پشتو.
ولادت
محمدآصف محسنى فرزند حاج محمد ميرزا در پنجم ارديبهشت سال 1314ش (آوریل 1936م) در شهر قندهار زاده شد. خانواده ايشان از شیعیان ساكن در قندهار بودند.
تحصیلات
او تحصيلات ابتدايى را در قندهار شروع كرد. وى سپس در سال 1949م. همراه با پدرش به پاکستان رفت و در در شهر كويته پاکستان مركز ايالت صوبه بلوچستان پاکستان زبان اردو را آموخت و تحصيلات خود را ادامه داد. در سال 1330ش كارمند اطاق تجارت قندهار شد اما براى فراگيرى علوم دينى، اين شغل را رها كرد و به تحصيل پرداخت. سپس به جاغورى رفت و به مدت يك سال ادبيات و منطق را در آنجا فرا گرفت.
در سال 1332ش به نجف اشرف رفت و در طول دو سال و نيم، دروس سطوح را به پايان رسانيد. سپس به دروس خارج فقه، رجال و حديث و اصول پرداخت و نزد آيت‌الله سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خوئى و شيخ حسين حلّى و سيد عبدالاعلى سبزوارى به شاگردى پرداخت.
او پس از 12سال تحصيل در نجف به زادگاهش قندهار بازگشت و در يك مدرسه‌ى مذهبى در شهر قندهار به تدريس علوم دينى پرداخت و سپس حسینیه بزرگ قندهار و مدرسه علميه آن شهر را بنيان نهاد. وى در سال 1357ش به حج رفت.
آیت‌الله محسنى به دنبال كودتاى كمونيستى هفت ثور افغانستان را ترك و به سوريه رفت و چند ماهى در شهر دمشق به تدريس علوم حوزوى پرداخت.
او سپس به ايران رفت و در فروردين سال 1357ش با جمعى از روحانیان افغانستان مقيم حوزه علميه قم گرديد و حزب حركت اسلامى افغانستان را بنيان نهاد.
با سقوط رژيم دكتر نجيب الله و حاكميت نخستين دولت مجاهدين در كابل، وى منشى و سخنگوى شوراى رهبرى دولت مجاهدين بود. پس از وقوع جنگ‌هاى داخلى بين گروه‌هاى مجاهدين، او كابل را ترك كرد و چند سالى مقيم شهر اسلام آباد پاکستان شد.
در سال 1376ش پاکستان را ترك نمود و مقيم شهر قم در ايران شد. او در اين شهر به تدريس خارج فقه، علم رجال و كلام پرداخت. بعد از سقوط حكومت طالبان، به كابل بازگشت و تاكنون نيز در اين شهر سكونت دارد. از مهم‌ترين اقدامات وى در كابل ساخت مجتمع علمى فرهنگى خاتم النبيين است. اين مجتمع يكى از مراكز رسمى شیعیان در افغانستان است.
وى از طرفداران تقريب مذاهب اسلامى است و كتابى در همين زمينه با عنوان «تقريب مذاهب از نظر تا عمل» نوشته است. او همچنين از تصويب قانون احوال شخصيه تشيع در افغانستان كه به شدت مورد انتقاد طرفداران حقوق بشر واقع شده بود، دفاع كرد.
آیت‌الله محسنى در كتاب «تصويرى از حكومت‌اسلامى در افغانستان» سيستم حكومتى اسلامى را تشريح مى‌كند. در اين سيستم از رسميت مذهب جعفرى در قانون‌اساسى آينده سخن گفته شده است.
وفات
محمد آصف محسنی در شامگاه، دوشنبه ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ش در سن 84 سالگی بر اثر بیماری در کابل درگذشت.[۱] پیکر ایشان در روز سه شنبه پس از تشیع در حوزه علمیه خاتم النبیین(صلوات‌الله‌علیه و آله) کابل به خاک سپرده شد.
آثار
وى علاوه بر آثار فوق داراى بيش از 60 كتاب در امور مذهبى، سياسى، فقه و... است كه از آن جمله است:
- صراط الحق
- حدود الشريعة فى محرماتها و واجباتها
- فوائد رجالية
- متافیزیک
- قرآن يا سند اسلام
- فوائد دين در زندگانى و عقايد اسلامى
- اقتصاد معتدل
- معجم الاحاديث المعتبرة
- الفقه و مسائل طبية
- حكومت اسلامى
- مشرعة بحارالانوار
- الضمانات الفقهية و اسبابها
- القواعد الاصولية و الفقهية
- روح از نظر دين
پانویس
منابع مقاله
- نشريه‌ى افغانستان، چاپ اول، 1373، صفحه222
- محمد رى‌شهرى، خاطرات سياسى، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاى سياسى، تهران، ص175.
- نبرد هزاره‌ها دركابل، ج دوم، ص14.
- خبرگزاری فارس
وابسته‌ها
القواعد الأصولیة و الفقهیة فی المستمسک
جنگ در تاریکی (شیعه و سنی چه فرقی دارند؟)
وظیفه علمای دینی ما؛ به ضمیمه رساله روابط اجتماعی در اسلام
گوناگون، قصه‌های کوتاه و آموزنده
صراط الحق فی المعارف الإسلامیة و الأصول الإعتقادیة
روح از نظر دین، عقل و علم روحی جدید
متافیزیک از نظر رئالیزم یا معارف اسلامی از نگاه علم و فلسفه
مسایل کابل: جواب یک صد و چند سؤال دینی، مذهبی، اجتماعی و سیاسی
عقاید برای همه (وظایف عملی و وظایف متقابل)
عقاید اسلامی از نظر علم و فلسفه
الأحادیث المعتبرة فی جامع أحادیث الشیعة
تصویب قانون اساسی در لویه جرگه
تصویری از حکومت اسلامی در افغانستان
وظائف اعضای بدن (وظائف روح و وظائف متقابل)
توضیح مسائل طبی، یا، وظیفه شرعی داکتران و بیماران
گزیده‌ای از فقه الآل در کتب اهل سنت
قوانین زندگانی انسان در قرآن، به ضمیمه رساله بعثت