قرائتی، محسن

محسن قرائتى (متولد ۱۳۲۴ش)، مبلغ، مفسر، نماینده ولی فقیه در سازمان نهضت سوادآموزی، مسئول ستاد اقامه نماز، مسئول ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر، از جمله آثار او تفسیر نور است که در ده جلد منتشر شده است.

قرائتی، محسن

نام	قرائتی، محسن
نام‌های دیگر
نام پدر	علینقى
متولد	هشتم دى‌ماه 1324ش
محل تولد	کاشان
رحلت
اساتید	آیت‌اللَّه حاج‌ شیخ‌ على‌ نجفى
برخی آثار	تفسیر نور (قرائتی) پرسش‌ها و پاسخ‌های قرآنی گناه‌شناسی (با تجدید نظر و اضافات) حج تفسیر نمونه حج (با تجدید نظر)
کد مؤلف	AUTHORCODE02912AUTHORCODE

ولادت

در هشتم دى‌ماه 1324ش در شهر کاشان دیده به جهان گشود. پدرش، علینقى، از بازاریان خوشنام و مذهبى شهر بود. شهرت قرائتى از این جهت به این خانواده داده شده بود که پدر علینقى در دوره رضاشاه با برگزارى مراسم قرائت قرآن در خانه‌ها به احیاى سنت‌ها و مفاهیم دینى همت مى‌گماشت. حاج علینقى نیز با وجود اشتغال در بازار، سیره پدر را پى گرفت و علاوه بر آموزش قرآن، در احیاى مساجد و تکایاى مخروبه فعال بود. از همین‌رو وى علاقه‌مند بود محسن نیز به تحصیل علوم دینى بپردازد.

تحصیلات

بر این اساس محسن قرائتى در سن چهارده سالگى به‌رغم میل باطنى و به اصرار پدر وارد حوزه علمیه کاشان به ریاست آیت‌اللَّه‌ حاج‌ شیخ جعفر صبورى قمى شد. وى علاوه بر تحصیل مقدمات، در جلسات تفسیر قرآن توسط آیت‌اللَّه حاج‌ شیخ‌ على‌ نجفى شرکت مى‌کرد. جلساتى که موجب پیوند وى با قرآن شد. یک‌سال بعد (1339ش) براى تکمیل تحصیلات‌ خود به قم عزیمت کرد. در این شهر در مدارس دینى آیت‌اللَّه گلپایگانى و خان مشغول تحصیل شد. در مدت تحصیل، چندى به نجف اشرف رفت و به تحصیل رسائل و مکاسب پرداخت. مدتى هم در حوزه علمیه مشهد به فراگیرى علوم دینى مشغول شد. پس از طىّ دروس سطح عالى، در درس خارج فقه حاضر شد.

حجت‌الاسلام محسن قرائتى پس از دوره تحصیل لمعه به مطالعه تفسیر مجمع‌البیان همت گماشت. از همان زمان، مطالعات و مباحثات تفسیرى خود را یادداشت مى‌کرد. افرادى چون آیت‌اللَّه قربانعلى درّى نجف‌آبادى و شهید نوراللَّه طباطبایى‌نژاد وى را در مباحثات تفسیرى همراهى مى‌کردند. توشه او در مطالعات تفسیرى موجب شد چون از تصمیم آیت‌اللَّه ناصر مکارم شیرازى براى نگارش تفسیر به زبان فارسى آگاهى یافت، داوطلب همکارى در گروه نویسندگان آن شود. این همکارى به مدت پانزده سال ادامه یافت و حاصل آن تفسیر نمونه است. بعدها حجت‌الاسلام قرائتى با تجربه‌اى که از نگارش تفسیر نمونه به دست آورده بود، به تدوین تفسیر نور همت گماشت. تفسیرى که با هدف فهم عامه نوشته شده است.

او از طريق شهيد مطهرى از سال 1359ش به تلويزيون راه يافت. كمتر كسى است كه برنامه‌هاى تفسيرى راديو يا تلويزيونى ايشان را در دو دهۀ بعد از انقلاب نشنيده يا نديده باشد، وى تبليغات دينى را از مساجد و حسينه‌ها به مدارس، كارگاه‌ها، مراكز آموزش عالى و رسانۀ ملى، گسترش داد. هدف وى، كشاندن قرآن به صحنۀ زندگى مردم بود.

تفسير صوتى را در راديو، از سال 1374‌ش آغاز و تاكنون ادامه، داده است. پس از پياده شدن، ويرايش و بازبينى، آن را به شكل تفسير نور درآورده است، كه در سال 1376 به عنوان كتاب سال در رشتۀ قرآن‌پژوهى، اعلام شد.

از ديگر فعاليتهاى قرآنى وى: 1-تدوين تفسير براى كودكان و نوجوانان، 2-تشكيل ستاد احياى تفسير قرآن كريم، 3-تفسير ويديويى قصه‌هاى قرآن، 4-تفسير ويديويى آيات قرآن، 5-تفسير يك آيه در 3 دقيقه، 6-طرح هزار سؤال، هزار جواب از قرآن و کتاب‌هاى ديگر، مى‌باشد.

ايشان هدف خود را از تأليف تفسير نور، نوشتن يك تفسير صادراتى عنوان مى‌كند كه بتوان به راحتى آن را به زبانهاى مختلف ترجمه كرد و براى همۀ انسانها با هر دين و گرايش پيام داشته باشد، بدين جهت مى‌گويد، هدف من، پلاكارد كردن آيات قرآن است و براى اين منظور فقط پيامهاى آيات را بيان مى‌دارد، آن هم پيامهاى عمومى و قابل استفاده براى همۀ انسانها.

فعالیتها

استاد قرائتى، پس از انقلاب در مسئوليتهاى متفاوتى، نمايندگى حضرت امام «ره» را به عهده داشت، هم اكنون نيز بعنوان نمايندۀ ولى فقيه در نهضت سوادآموزى فعاليت دارد، ستاد نماز به همت وى (مانند ستاد احياى تفسير و ستاد زكات) تشكيل گشته و هم‌اكنون نيز فعاليت دارد. همچنین تأسیس ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر، تأسیس ستاد تفسیر، ستاد ترویج فرهنگ قرآنی، تأسیس بنیاد فرهنگی امام زمان(عج)، تأسیس مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن از دیگر فعالیتهای ایشان است.

فعالیت‌های قرآنى وى نيز در صدا و سيماى جمهورى اسلامى ايران، هنوز مستمر است.