قرائتی، محسن
محسن قرائتی (متولد ۱۳۲۴ش)، روحانی، مبلغ دینی، مفسر قرآن، نماینده ولی فقیه در سازمان نهضت سوادآموزی، رئیس ستاد اقامه نماز و مؤسس ستادهای فرهنگی متعدد است. وی از شارحان و مروجان معارف قرآنی با بیانی ساده و روان بهشمار میرود و برنامه تلویزیونی «درسهایی از قرآن» او از طولانیترین برنامههای تاریخ صدا و سیماست. از مهمترین آثار وی میتوان به «تفسیر نور» اشاره کرد که به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد.
ولادت
محسن قرائتی فرزند علینقی در هشتم دیماه سال ۱۳۲۴ش در شهر کاشان به دنیا آمد. پدرش از بازاریان متدین و خوشنام کاشان بود که برگزاری جلسات قرائت قرآن و احیای مساجد و تکایا را پیگیری میکرد. دلیل شهرت خانوادگی «قرائتی» نیز برگزاری همین جلسات قرآن توسط پدربزرگش در دوران رضاشاه بود. پدرش علاقهمند بود که محسن به تحصیل علوم دینی بپردازد.
تحصیلات
محسن قرائتی در سن چهاردهسالگی و به اصرار پدر، وارد حوزه علمیه کاشان تحت ریاست آیتالله حاج شیخ جعفر صبورى قمى شد. وی علاوه بر تحصیل دروس مقدماتی، در جلسات تفسیر قرآن آیتاللَّه حاج شیخ على نجفى شرکت میکرد که همین جلسات، علاقه او به قرآن را پایهریزی کرد. یک سال بعد، در سال ۱۳۳۹ش، برای ادامه تحصیل به قم عزیمت نمود و در مدارس دینی آیتالله گلپایگانی و مدرسه خان به تحصیل پرداخت.
وی در ادامه، برای تکمیل تحصیلات راهی نجف اشرف شد و رسائل و مکاسب را در آنجا فراگرفت. همچنین مدتی در حوزه علمیه مشهد به تحصیل مشغول بود و پس از اتمام دروس سطح، در درس خارج فقه حاضر شد. از جمله اساتید برجستهای که وی از محضر آنان بهره برد، میتوان به آیتالله سید محمدرضا گلپایگانی، آیتالله میرزا هاشم آملی، آیتالله مرتضی حائری و آیتالله سید ابوالقاسم کوکبی تبریزی اشاره کرد. وی از همان دوران طلبگی، به صورت جدی به مطالعه و مباحثه تفاسیر قرآن، به ویژه «مجمعالبیان» پرداخت و این امر مقدمهای برای همکاری پانزدهساله او در تألیف «تفسیر نمونه» تحت نظر آیتالله ناصر مکارم شیرازی شد.
فعالیتها
حجتالاسلام قرائتی پس از پایان تحصیلات، با روشی نوین در تبلیغ دین، به جای منبر از تختهسیاه برای آموزش نوجوانان و جوانان استفاده کرد که مورد توجه عالمانی چون آیتالله علی مشکینی و شهید مرتضی مطهری قرار گرفت. پس از انقلاب اسلامی، به پیشنهاد شهید مطهری و موافقت امام خمینی، اجرای برنامه «درسهایی از قرآن» را در تلویزیون از سال ۱۳۵۹ش آغاز کرد که تاکنون بهطور مستمر ادامه دارد. همچنین برنامه رادیویی «آینه وحی» را از سال ۱۳۶۹ش اجرا نمود. وی در اردیبهشت ۱۳۶۱ش با حکم امام خمینی به سمت نماینده ولی فقیه و سرپرستی سازمان نهضت سوادآموزی منصوب شد و تا اسفند ۱۳۸۹ش این مسئولیت را بر عهده داشت. از دیگر فعالیتها و تأسیسات زیرنظر او میتوان به: ستاد اقامه نماز، ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر، ستاد زکات، ستاد تفسیر، ستاد ترویج فرهنگ قرآنی، بنیاد فرهنگی امام زمان(عج) و مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن اشاره کرد. وی همواره بر انتقال مفاهیم دینی به زبان ساده و کاربردی تأکید دارد.
آثار
- تفسیر نور (ده جلد)
- تفسیر نمونه (همکاری در تألیف)
- گناهشناسی (با تجدید نظر و اضافات)
- حج
- پرسشها و پاسخهای قرآنی
- اصول عقاید اسلامی
- ۱۱۴ نکته درباره نماز
- ۳۰۰ نکته در مدیریت اسلامی
- هزارویک نکته از قرآن کریم
- تمثیلات تفسیر نور
- خاطرات (دو جلد)
منابع مقاله
وابستهها
یکصد و چهارده نکته درباره نماز
تفسیر قرآن کریم (آیات برگزیده)
گناهشناسی (با تجدید نظر و اضافات)
سیره پیامبر اکرم(ص) با نگاهی به قرآن کریم
شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم
300 نکته در مدیریت اسلامی (برگرفته از تفسیر نور)
خاطرات از زبان حجتالاسلام محسن قرائتی
کوثر قرآن تفسیر سورههای کوثر و قدر
غدیر در قرآن گزیدهای از مباحث درسهایی از قرآن
قرآن و امام حسین علیهالسلام ده گفتار
نامهای به طلاب و فضلای حوزههای علميه
پرتوي از اسرار نماز (تحقيق محدثي)
آشنايي با نماز (برای نوجوانان) (ويرايش قديم)
دقایقی با قرآن، بر اساس تفسیر نور
حقوق در قرآن (بررسی نکات حقوقی قرآن بر اساس تفسیر نور)
سیمای انسان در قرآن، بر اساس تفسیر نور