اختران فضیلت
اختران فضيلت، مجموعه مقالاتى است كه در طول 1372 تا 1386ش در گرامیداشت ياد و نام برخى از عالمان معاصر شيعه، در مجله «آينه پژوهش» به زبان فارسی توسط ناصرالدين انصارى نگاشته شده است.[۱]
| اختران فضیلت | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | انصاری قمی، ناصرالدین (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | زندگی و درگذشت [صحیح: سرگذشت] علمای شیعه 1372 - 1387ش زندگی و سرگذشت علمای شیعه 1372 - 1387 |
| ناشر | دليل ما |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1388 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-397-529-6 |
| موضوع | مجتهدان و علما - ایران - سرگذشت‌نامه |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 55/2 /الف8الف3* |
ساختار
اين اثر مشتمل بر مقدمه نویسنده و متن اثر به ترتيب حروف الفباست. در این کتاب، القاب و عناوین بزرگان، به روش کتاب‌هاى رجال و تراجم حذف گرديده و موضوعات برحسب عناوین - به‌صورت الفبايى - مرتب شده است. اگر مقاله و شرح حال، از کتابى و يا شخصى اخذ شده باشد، به نام مصدر و منبع اشاره شده و اگر بدون نام است، با مراجعات و اطلاعات شخصى نوشته شده است.[۲]بسيارى از مقالات کتاب از «گنجينه دانشمندان» محمدشريف رازى، «المنتخب من أعلام الفكر و الأدب» كاظم الفتلاوى و «علماء ثغور الإسلام» عباس على الموسوى و يا مقالات آقايان عبدالحسين جواهركلام و سعيد نخعى نقل شده است.
گزارش محتوا
در این مقالات، به‌اجمال، زندگى علمى و اجتماعى و كارنامه پژوهشى علما بررسى شده و از تفصيل و تحليل و نقد و بررسى آراى علمى و مبانى فكرى ايشان دورى شده است. در این نوشتارها، هدف آن بوده است كه در صفحات محدود مجله، از مقام علمى بزرگانى كه در آن تاريخ وفات يافته‌اند، تجليل به عمل آيد و ياد و نام ايشان در سينه تاريخ ثبت شود و البته، اكثر آنان در کتاب‌هاى تذكره و تراجم مورد غفلت واقع شده و نامى از ايشان در هيچ کتابى نيامده است و اينك، شرح حال آنان برای نخستين بار، انتشار مى‌يابد.[۳]
اين مقالات، مورد توجه فراوان عالمان و دانشمندان قرار گرفت و با تشویق‌هاى مكرر شفاهى و كتبى، نویسنده را مورد تشویق قرار دادند و گردآورى و تدوین و ادامه این مقالات را خواستار شدند. به اعتقاد احمد امین شيرازى (صاحب کتاب آئين بلاغت) اهمیت و ارزش این نگارش از چند جهت است:
- بسيارى از فرهيختگان ممكن است فقدان چنين عالم و دانشمندى را ندانند و يا ممكن است بدانند، ولى از خدمات، آثار علمى و قلمى و سال تولد، دوران زندگى، حسن اخلاق و رفتار آنان و نيز زحمات و تلاش‌هایى كه در دوران زندگى داشته، اطلاعى نداشته باشند و نگارش شرح حال آنان علاوه بر آگهى بر احوال و آثارشان، مى‌تواند راهنما و الگویى برای بازماندگان و به‌ویژه جوانانى كه مى‌خواهند در مسير علم و تحقيق گام نهند، باشد.
- نگارش شرح حال دانشمندان، نشانه تمدن و فرهنگ یک ملت، یک جامعه و یک كشور است و به ساير ملل مترقى جهان مى‌فهماند تا چه حد برای دانش، دانشمند و علم و تحقيق ارج و منزلت قائلند كه بعد از فوت نيز از يادها نرفته و گویا زنده‌اند.
- قلم رسا و جاذب نویسنده بر ارزش و اهمیت آن افزوده؛ به‌گونه‌اى كه خواننده احساس خستگى نمى‌كند و با نشاط این سلسله مقالات را پيگيرى مى‌كند.[۴]
اين کتاب، داراى ویژگى‌هاى ذيل است:
- برای هریک از شخصيت‌هاى کتاب، عكس و تصویر تهيه شده است.
- تا حدّ امكان برای هریک از ايشان سند و نمونه خط تهيه گرديده است.
- در این کتاب، شرح زندگانى بزرگانى كه در مجله از قلم افتاده، ذكر شده است.
- همچنين بر مقالات مجله، نكات جديد افزوده و ویرايش مجدّد هم شده است.[۵]
وضعيت کتاب
فهرست مطالب در ابتداى کتاب و فهرست نام‌ها، کتاب‌ها، مكان‌ها و نيز فهرست گروه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات در انتهاى آن ذكر شده است. آدرس منابع، ارجاعات و برخى توضيحات نویسنده در پاورقى‌هاى کتاب ذكر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.
وابسته‌ها
الدرجات الرفيعة في طبقات الشيعة
یادنامه مفسر کبیر استاد علامه طباطبایی
پیشگامان تشیع در ایران، همراه با رویکردی تفصیلی به رجال اشعریان
زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی علامه میرزا ابوالحسن شعرانی
حياة الشيخ محمد بن يعقوب الكليني
مصفی المقال في مصنفي علم الرجال
أكذوبتان ... حول الشريف الرضي التقي الزاهد
تراجم الرجال: مجموعه تراجم لأعلام اکثرهم مغمورون تنشر موادها التاریخیة لاول مرة
همرهی خضر: بیست‌و‌پنج سال همراه علامه امینی، گوشه‌هایی از زندگی علامه امینی
طبقات أعلام الشيعة و هو نقباء البشر في القرن الرابع عشر (دار المرتضی)
الفوائد الرضوية في أحوال علماء المذهب الجعفرية
فهرست آل بابويه و علماء البحرين
مهر تابان: یادنامه و مصاحبات تلمیذ و علامه عالم ربانی علامه سید محمدحسین طباطبائی تبریزی (طبع جدید)
مهر تابان: یادنامه و مصاحبات تلمیذ و علامه، عالم ربانی علامه سید محمدحسین طباطبائی تبریزی (طبع قدیم)
میر محمدمؤمن استرآبادی مروج تشیع در جنوب هند
مطلع انوار: احوال دانشوران شیعه پاکستان و هند
رياض العلماء و حياض الفضلاء (مطبعة الخيام)
الشمس الساطعة؛ رسالة في ذكری العالم الرباني العلامة السيد محمدحسين الطباطبائي التبريزي